Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αδενοκαρκίνωμα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αδενοκαρκίνωμα
Ιστοπαθολογία τυπικών χαρακτηριστικών του αδενοκαρκινώματος στη χρώση αιματοξυλίνης-ηωσίνης, αλλά στην πραγματικότητα τα οπτικά χαρακτηριστικά ποικίλλουν σημαντικά, τόσο ανά υποτύπους αδενοκαρκινώματος όσο και μεταξύ μεμονωμένων περιπτώσεων.
ΕιδικότηταΟγκολογία
Ταξινόμηση
Η βασική διαφορά μεταξύ ενός ενδοκρινούς και ενός εξωκρινούς αδένα είναι ότι ο ενδοκρινής αδένας εκκρίνει χημικές ουσίες απευθείας στην κυκλοφορία του αίματος, ενώ ο εξωκρινής αδένας εκκρίνει το προϊόν του σε έναν εκφορητικό πόρο.

Το αδενοκαρκίνωμα είναι ένα κακοήθες νεόπλασμα που προκύπτει από επιθηλιακά κύτταρα των αδένων ή τις αδενικές δομές. Μπορεί να εμφανιστεί σε πολλά σημεία του σώματος. Μερικές από τις κοινές θέσεις όπου αναπτύσσεται είναι ο μαστός, ο πνεύμονας, ο προστάτης και η γαστρεντερική οδός, όπως το κόλον, το ορθό, το πάγκρεας, το στομάχι και ο οισοφάγος. Τα αδενοκαρκινώματα αποτελούν το 70% του καρκίνου άγνωστης προέλευσης.[1][2]

Τα αδενοκαρκινώματα θεωρούνται όγκοι των εξωκρινών αδένων. Οι όγκοι των ενδοκρινών αδένων, όπως ένα βίπωμα, ένα ινσουλίνωμα ή ένα φαιοχρωμοκύττωμα, δε θεωρούνται αδενοκαρκινώματα, αλλά ονομάζονται νευροενδοκρινείς όγκοι. Στα αδενοκαρκινώματα, τα κύτταρα δεν χρειάζεται απαραίτητα να αποτελούν μέρος ενός αδένα, εφόσον έχουν εκκριτικές ιδιότητες. Ορισμένοι όγκοι των εξωκρινών αδένων δεν είναι καρκινικοί. Οι όγκοι αυτοί ονομάζονται αδενώματα. Οι κακοήθεις όγκοι είναι αδενοκαρκινώματα, τα οποία ξεπερνούν τον υγιή ιστό μέσα σε ένα όργανο και μπορεί να εξαπλωθούν σε άλλα μέρη του σώματος.[3]

Κάποια από τα πιο συνήθη συμπτώματα των αδενοκαρκινωμάτων είναι ο πόνος κοντά στο προσβεβλημένο όργανο, αίμα στα σωματικά υγρά, αλλαγές στην όρεξη ή το βάρος, και φούσκωμα. Η διάγνωση περιλαμβάνει τη φυσική εξέταση, την αξονική/μαγνητική τομογραφία, τις εξετάσεις αίματος για ανάλυση συγκεκριμένων δεικτών και τη βιοψία του προσβεβλημένου οργάνου. Οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν τη χειρουργική επέμβαση, τη χημειοθεραπεία ή την ακτινοθεραπεία.[4] Μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν η ανοσοθεραπεία ή η στοχευμένη θεραπεία.[3]

Η διαφοροποίηση αναφέρεται στον βαθμό ομοιότητας ή διαφοράς μεταξύ των καρκινικών κυττάρων και των υγιών κυττάρων. Τα καρκινικά κύτταρα που φαίνονται παρόμοια με τα υγιή κύτταρα στο μικροσκόπιο τείνουν να αναπτύσσονται αργά και θεωρούνται «καλά διαφοροποιημένα». Τα καρκινικά κύτταρα με μη φυσιολογική όψη είναι «κακώς διαφοροποιημένα» και είναι πιο πιθανό να εξαπλωθούν γρήγορα. Τυπικά, με βάση αυτή την κυτταρική διαφοροποίηση, στους όγκους αδενοκαρκινώματος δίνεται ένας από τους τρεις βαθμούς: χαμηλού βαθμού (καλά διαφοροποιημένα κύτταρα), ενδιάμεσου βαθμού, και υψηλού βαθμού (κακώς διαφοροποιημένα κύτταρα). Μετά τη διάγνωση, γίνεται η σταδιοποίηση του καρκίνου, για τη δημιουργία ενός σχεδίου θεραπείας. Τα στάδια κυμαίνονται από 0 (ο καρκίνος παραμένει εκεί που ξεκίνησε και δεν έχει αναπτυχθεί σε κοντινό ιστό) μέχρι IV (ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί σε άλλες περιοχές του σώματος πιο μακριά από την αρχική θέση - ονομάζεται και μεταστατικό αδενοκαρκίνωμα).[3] Τα ποσοστά επιβίωσης ποικίλλουν ανάλογα με τη θέση, το στάδιο και τον τύπο του αδενοκαρκινώματος.[4]

  1. Mullangi, Sanjana· Lekkala, Manidhar Reddy (2024). Adenocarcinoma. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing. 
  2. «adenocarcinoma». www.cancer.gov (στα Αγγλικά). 2 Φεβρουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2024. 
  3. 3,0 3,1 3,2 «Adenocarcinoma: Cancer Types, Stages & Survival Rate». www.cancercenter.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2024. 
  4. 4,0 4,1 «Adenocarcinoma Cancers». my.clevelandclinic.org. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2024.