Όστζιντλουνγκ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Στάδια του γερμανικού ανατολικού οικισμού σε ροζ και τρεις αποχρώσεις του πράσινου. Η μαύρη γραμμή αντιπροσωπεύει τα σύνορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (Γερμανία) σύμφωνα με τη Συνθήκη του Namysłów του 1348

Το Όστζιντλουνγκ (φωνητική μεταγραφή του γερμανικού Ostsiedlung, κυριολεκτικά «Ανατολικός Οικισμός») είναι ο όρος για την πρώιμη μεσαιωνική και ώριμη μεσαιωνική περίοδο μετανάστευσης όταν οι εθνικοί Γερμανοί μετακόμισαν στα εδάφη στο ανατολικό τμήμα της Φραγκίας, της Ανατολικής Φραγκίας και της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (που είχαν ήδη κατακτήσει οι Γερμανοί) και όχι μόνο και τις συνέπειες για την ανάπτυξη των οικισμών και τις κοινωνικές δομές στους τομείς της μετανάστευσης. Γενικά αραιά και μόλις σχετικά πρόσφατα κατοικημένη από Σλάβους, Βαλτικούς και Φιννικούς λαούς, η περιοχή του αποικισμού, γνωστή και ως Germania Slavica, περιλάμβανε (σε σχέση με τις σύγχρονες χώρες) τη Γερμανία ανατολικά των ποταμών Ζάαλε και Έλβα, τα κράτη της Κάτω Αυστρίας και της Στυρίας στην Αυστρία, τη Βαλτική, την Πολωνία, την Τσεχία, τη Σλοβακία, τη Σλοβενία, την Ουγγαρία και την Τρανσυλβανία στη Ρουμανία.[1][2]

Από τη δεκαετία του 1980, οι ιστορικοί ερμήνευσαν το Ostsiedlung ως μέρος μιας πολιτικής και κοινωνικής ανάπτυξης, που ονομάστηκε Ώριμη Μεσαιωνική Ενοποίηση της Γης του (γερμανικά: Hochmittelalterlicher Landesausbau‎‎). Σε μια πανευρωπαϊκή διαδικασία εντατικοποίησης από τις χώρες του πυρήνα της Καρολίγγειας-Αγγλοσαξονίας στην περιφέρεια της ηπείρου, οι κοινωνίες προόδευσαν στον πολιτισμό, τη θρησκεία, το δίκαιο και τη διοίκηση, το εμπόριο και τη γεωργία.[3]

Η πλειοψηφία των αποίκων του Ostsiedlung μετακινήθηκαν μεμονωμένα, σε ανεξάρτητες προσπάθειες, σε πολλαπλά στάδια και σε διαφορετικές διαδρομές - δεν υπήρχε αυτοκρατορική πολιτική αποικισμού, κεντρικός σχεδιασμός ή οργάνωση κινήσεων. Πολλοί άποικοι ενθαρρύνθηκαν και προσκλήθηκαν από τους Σλάβους πρίγκιπες και τους περιφερειακούς άρχοντες.[4][5][6]

Μικρότερες ομάδες μεταναστών κινήθηκαν για πρώτη φορά προς τα ανατολικά κατά τον πρώιμο Μεσαίωνα. Τα μεγαλύτερα οδοιπορικά εποίκων, που περιελάμβαναν λόγιους, μοναχούς, ιεραποστόλους και τεχνίτες, συχνά προσκεκλημένους, σε αριθμούς μη επαληθεύσιμους, κινήθηκαν για πρώτη φορά προς τα ανατολικά κατά τα μέσα του 12ου αιώνα. Οι στρατιωτικές εδαφικές κατακτήσεις και οι τιμωρητικές αποστολές των Οθωνιδών και Σαλίων αυτοκρατόρων κατά τον 11ο και 12ο αιώνα δεν αποτελούν μέρος του Ostsiedlung, καθώς αυτές οι ενέργειες δεν κατέληξαν σε αξιοσημείωτη εγκατάσταση οικισμού ανατολικά των ποταμών Έλβα και Ζάαλε. Το Ostsiedlung θεωρείται καθαρά μεσαιωνικό γεγονός καθώς τελείωσε στις αρχές του 14ου αιώνα. Οι νομικές, πολιτιστικές, γλωσσικές, θρησκευτικές και οικονομικές αλλαγές που προκλήθηκαν από το κίνημα είχαν βαθιά επίδραση στην ιστορία της Ανατολικής Κεντρικής Ευρώπης μεταξύ της Βαλτικής Θάλασσας και των Καρπαθίων μέχρι τον 20ο αιώνα.[7][8][9]

Τον 20ο αιώνα, αναφορές του Ostsiedlung εκμεταλλεύτηκαν σε μεγάλο βαθμό Γερμανοί εθνικιστές (συμπεριλαμβανομένου του ναζιστικού κινήματος)[10] για να πιέσουν τις εδαφικές διεκδικήσεις της Γερμανίας και να αποδείξουν την υποτιθέμενη γερμανική υπεροχή έναντι των μη γερμανικών λαών, των οποίων τα πολιτιστικά, αστικά και επιστημονικά επιτεύγματα εκείνη την εποχή υπονομεύτηκαν, απορρίφθηκαν ή παρουσιάζονταν ως γερμανικά.[11][απέτυχε η επαλήθευση][12][13] Μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (1914-1918), το γεγονός ότι η Γερμανία και η Αυστρία έχασαν μέρος των εδαφών τους στην Ανατολή εμφανίστηκε ως αντίστιξη στο Ostsiedlung, επειδή ορισμένοι από τους Γερμανούς στην Ανατολή έγιναν ξένοι πολίτες όταν τα σπίτια τους δεν ήταν πλέον μέρος της Γερμανίας και της Αυστρίας. Οι Γερμανοί στην Ανατολή εκτός Γερμανίας και Αυστρίας δεν εκδιώχθηκαν και οι περιοχές που έχασαν η Γερμανία και η Αυστρία στην Ανατολή κυριαρχούνταν από μη γερμανικούς λαούς, επομένως η γερμανική απώλεια εδώ δεν ήταν τόσο σοβαρή όσο μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (1944-1950), οι Γερμανοί εκδιώχθηκαν και απελάθηκαν στη Γερμανία από την Ανατολή και η γλώσσα και ο πολιτισμός τους χάθηκαν στις περισσότερες περιοχές (συμπεριλαμβανομένων των γερμανοκρατούμενων εδαφών που έχασε η Γερμανία μετά από αυτόν τον πόλεμο). Οι Γερμανοί είχαν εγκατασταθεί κατά τη διάρκεια του Όστζιντλουνγκ εκτός τμήματος της Ανατολικής Αυστρίας και ιδιαίτερα της Ανατολικής Γερμανίας.

Πρώιμη Μεσαιωνική Κεντρική Ευρώπη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τη διάρκεια του 4ου και 5ου αιώνα, σε αυτό που είναι γνωστό ως η περίοδος της μετανάστευσης, οι γερμανικοί λαοί (αρχαίοι Γερμανοί) κατέλαβαν τον έλεγχο της παρακμάζουσας Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας στο Νότο και ίδρυσαν νέα βασίλεια μέσα σε αυτήν. Εν τω μεταξύ, πρώην γερμανικές περιοχές στην Ανατολική Ευρώπη και τη σημερινή Ανατολική Γερμανία, εποικίστηκαν από Σλάβους.[14]

Υπό την κυριαρχία των Καρολιδών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι σύνορα της Σαξονίας μεταξύ των Σάξονων και των Σλάβων Οβοτρίτων, που ιδρύθηκαν περίπου το 810
Η διαίρεση της Αυτοκρατορίας των Καρολιδών με τη Συνθήκη του Βερντέν, 843

Ο Καρλομάγνος, ηγεμόνας της Αυτοκρατορίας των Καρολιδών της Φραγκίας, η οποία ιδρύθηκε από τους Φράγκους (γερμανικό λαό), υπό τους οποίους είχε ενωθεί το μεγαλύτερο μέρος της Δυτικής και Κεντρικής ηπειρωτικής Ευρώπης κατά τον 8ο και 9ο αιώνα, δημιούργησε πολυάριθμες συνοριακές περιοχές (στα γερμανικά: Marken‎‎), όπου ένα σημαντικό τμήμα του Ostsiedlung θα υπήρχε αργότερα.[15][16]

Οι φυλές που κατοικούσαν αυτές τις περιοχές ήταν γενικά αναξιόπιστοι σύμμαχοι της Αυτοκρατορίας και οι διάδοχοι βασιλιάδες οδήγησαν πολλές, αλλά όχι πάντα επιτυχημένες, στρατιωτικές εκστρατείες για να διατηρήσουν την εξουσία τους.

Το 843, η Αυτοκρατορία των Καρολιδών διαιρέθηκε σε τρία ανεξάρτητα βασίλεια ως αποτέλεσμα της διαφωνίας μεταξύ των τριών εγγονών του Καρλομάγνου σχετικά με τη συνέχιση του εθίμου της μερικής κληρονομιάς ή την εισαγωγή της πρωτοτοκίας.[17]

Ανατολική Φραγκία και Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Λουδοβίκος ο Γερμανικός κληρονόμησε τα ανατολικά εδάφη, την Ανατολική Φραγκία, που περιλάμβανε όλα τα εδάφη ανατολικά του Ρήνου και στα βόρεια της Ιταλίας, τα οποία αντιστοιχούσαν κατά προσέγγιση με τα εδάφη των γερμανικών δουκάτων, που σχημάτισαν ομοσπονδία υπό τον πρώτο βασιλιά Ερρίκος Α΄ τον Ορνιθοθήρα (919 έως 936).[18] Οι Σλάβοι που ζούσαν στην περιοχή της Ανατολικής Φραγκίας (από το 962 μ.Χ. η Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία), που συλλογικά αποκαλούνταν Βένεδοι ή «Σλάβοι του Έλβα», σπάνια σχημάτισαν μεγαλύτερες πολιτικές οντότητες. Αποτελούσαν μάλλον διάφορες μικρές φυλές, που εγκαταστάθηκαν δυτικά μέχρι τη γραμμή από τις Ανατολικές Άλπεις και τη Βοημία μέχρι τους ποταμούς Ζάαλε και Έλβα. Καθώς το βασίλειο των Ανατολικών Φράγκων επεκτεινόταν, διάφορες φυλές των Βένδων, που κατακτήθηκαν ή συμμάχησαν με τους Ανατολικούς Φράγκους, όπως οι Οβοτρίτες, βοήθησαν τους Φράγκους να νικήσουν τους δυτικογερμανικούς Σάξονες.[19] Η παράδοση των Καρολιδών για τη διοργάνωση συνοριακών περιοχών στην περιφέρεια της αυτοκρατορίας θα συνεχιζόταν από τους βασιλείς της Ανατολικής Φραγκοκρατίας και της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας κατά τον 11ο και 12ο αιώνα.

Κάτω από την κυριαρχία του βασιλιά Λουδοβίκου του Γερμανικού και του Αρνούλφου της Καρινθίας, οι πρώτες ομάδες αμάχων Καθολικών εποίκων οδηγήθηκαν από Φράγκους και Βαυαρούς στα εδάφη της Παννονίας (σημερινό Μπούργκενλαντ σε Ουγγαρία, Σλοβακία και Σλοβενία).

Σε μια σειρά από τιμωρητικές ενέργειες, κατακτήθηκαν μεγάλα εδάφη στα βορειοανατολικά μεταξύ των ποταμών Έλβα, Ζάαλε, Νάαμπ στα δυτικά και των ποταμών Όντερ, Μπόμπερ, Κφίσα και Μολδάβα στα ανατολικά και τα σύνορα στις περιοχές αυτές καθιερώθηκαν συνοριακές περιοχές. Οι οχυρώσεις καταλήφθηκαν και χτίστηκαν νέα κάστρα, που ενισχύθηκαν από στρατιωτικές μονάδες για την άσκηση στρατιωτικού ελέγχου και τη συλλογή προσφορών. Κανένας άμαχος άποικος δεν κατέλαβε αυτά τα εδάφη. Ο εκχριστιανισμός περιορίστηκε στην ίδρυση ιεραποστολικών επισκοπών όπως το Λίμπεκ, το Βραδεμβούργο ή το Χάβελμπεργκ. Η ανάπτυξη ενός ενοριακού εκκλησιαστικού συστήματος έλαβε χώρα μόνο μετά την εγκατάσταση Γερμανών αποίκων, ξεκινώντας από το 2ο μισό του 12ου αιώνα. Ο έλεγχος σε περιοχές που είχαν ήδη κατακτηθεί χάθηκε επανειλημμένα. Η Σλαβική Εξέγερση του 983 και η εξέγερση των Οβοτριτών το 1066 είχαν ιδιαίτερα σοβαρές συνέπειες.[20][21]

Σλαβική Εξέγερση του 983[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 983, οι Πολάβιοι Σλάβοι στο Μπίλουνγκ και στα Βόρεια Σύνορα, που εκτείνονται από τον ποταμό Έλβα έως τη Βαλτική Θάλασσα πέτυχαν μια εξέγερση ενάντια στην πολιτική εξουσία και τη χριστιανική αποστολή της πρόσφατα ιδρυθείσας Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Παρά τη νέα ανεξαρτησία τους, οι φυλές Οβοτρίτες, Ράνοι, Βελέτοι και Χεβέλοι αντιμετώπισαν σύντομα εσωτερικούς αγώνες και πολέμους, καθώς και επιδρομές από τη νεοσύστατη και επεκτεινόμενη δυναστεία των Πιαστ, το πρώιμο πολωνικό κράτος από τα ανατολικά, τη Δανία από το βορρά και την Αυτοκρατορία από τη δύση, ανυπόμονη να αποκαταστήσει τις συνοριακές περιοχές της. Η περιοχή παρέμεινε υπό την κυριαρχία των φυλών των Πολάβιων και δεν αποικίστηκε και δεν εκχριστιανίστηκε μέχρι τον 12ο αιώνα.[22][23]

12ος αιώνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δυτικοσλαβικοί λαοί στην Ευρώπη μέχρι το 1125 (κίτρινα σύνορα). Η Πρωσία (που προσδιορίζεται ως Pruzzia) δεν ήταν σλαβική, αλλά βαλτική χώρα.

Μια έκκληση για μια σταυροφορία κατά των Βένδων το 1108, πιθανώς προερχόμενη από έναν Φλαμανδό κληρικό στους κύκλους του αρχιεπισκόπου του Μαγδεμβούργου, η οποία περιελάμβανε την προοπτική κερδοφόρων εδαφών για νέους αποίκους, δεν είχε αξιοσημείωτο αποτέλεσμα και δεν είχε ως αποτέλεσμα ούτε στρατιωτική εκστρατεία ούτε μετακίνηση εποίκων στην περιοχή.[24][25]

Χόλσταϊν και Πομερανία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από το 1124 οι πρώτοι Φλαμανδοί και Ολλανδοί άποικοι εγκαταστάθηκαν νότια του ποταμού Άιντερ, ακολουθούμενοι από την κατάκτηση της γης των Βάγρων το 1139, την ίδρυση του Λύμπεκ το 1143 και την έκκληση του Κόμη Αδόλφου Β΄ του Χόλσταϊν να εγκατασταθούν στο Ανατολικό Χόλσταϊν στο ίδιο έτος.[26][27]

Εξασθενημένες από τις συνεχιζόμενες εσωτερικές συγκρούσεις και τον συνεχή πόλεμο, οι ανεξάρτητες περιοχές των Βένδων έχασαν τελικά την ικανότητα να παρέχουν αποτελεσματική στρατιωτική αντίσταση. Από το 1119 έως το 1123, η Πομερανία εισέβαλε και υπέταξε τα βορειοανατολικά τμήματα των εδαφών Λουτίτσι. Το 1124 και το 1128, ο Βαρτσίσουαφ Α΄ της Πομερανίας, τότε υποτελής της Πολωνίας, κάλεσε τον επίσκοπο Όθωνα της Βαμβέργης να εκχριστιανίσει τους Πομερανούς και τους Λουτιτσιανούς του δουκάτου του. Το 1147, ως εκστρατεία των Βόρειων Σταυροφοριών, η Βενδική Σταυροφορία πραγματοποιήθηκε στο Δουκάτο της Σαξονίας για να ανακτήσει τις περιοχές που χάθηκαν το 983. Οι σταυροφόροι κατευθύνθηκαν επίσης προς το Πομερανικό Ντέμιν και το Στσέτσιν (Στέτιν), παρά το γεγονός ότι αυτές οι περιοχές είχαν ήδη εκχριστιανιστεί με επιτυχία.[28][29]

Βραδεμβούργο και Μεκλεμβούργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά τη Βενδική Σταυροφορία, ο Αλβέρτος η Άρκτος μπόρεσε να ιδρύσει και να επεκτείνει το Μαργραβιάτο του Βραδεμβούργου το 1157 περίπου στο έδαφος του πρώην Βόρειου Συνόρου, το οποίο από το 983 ελεγχόταν από τις φυλές Χέβελοι και Λουτίτσοι. Η Επισκοπή του Χάβελμπεργκ, που είχε καταληφθεί από επαναστατημένες φυλές Λουτίτσων, επανιδρύθηκε για να εκχριστιανίσει τους Βένδους.[30]

Το 1164, αφού ο Σάξονας δούκας Ερρίκος ο Λέων νίκησε τελικά τους επαναστάτες Οβοτρίτες και Πομερανούς δούκες στη Μάχη του Βέρχεν, τα δουκάτα της Πομερανίας του Ντέμιν και του Στέτιν έγιναν σαξονικά φέουδα, καθώς και οι περιοχές των Οβοτριτών, που έγιναν Μεκλεμβούργο, που πήρε το όνομά της από την οικιστική πρωτεύουσα των Οβοτριτών, το Κάστρο του Μεκλεμβούργου. Αφού ο Ερρίκος ο Λέων έχασε την εσωτερική του σύγκρουση με τον αυτοκράτορα Φρειδερίκο Α΄ Βαρβαρόσσα, το Μεκλεμβούργο και η Πομερανία έγιναν φέουδα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας το 1181.[31]

Σαξονικές ανατολικές περιοχές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Σορβική Περιοχή ανατολικά του ποταμού Ζάαλε ιδρύθηκε τον 9ο αιώνα. Ο Βασιλιάς Όθων Α΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας όρισε μια μεγαλύτερη περιοχή - την Σαξονική Ανατολική Περιοχή - το 937, που περιελάμβανε την περιοχή μεταξύ των ποταμών Έλβα, Όντερ και Πεένε. Διοικούταν από τον Μαργράβο Γκέρο, όπου αναφέρεται επίσης ως Marca Geronis. Μετά τον θάνατο του Γκέρο το 965, η περιοχή χωρίστηκε σε μικρότερους τομείς: Βόρεια Περιοχή, Λουσατιανή Περιοχή, Μαργραβάτο του Μάισεν και Περιοχή του Ζάιτς. Η περιοχή κατοικήθηκε από διάφορες δυτικοσλαβικές φυλές, με τις μεγαλύτερες να είναι οι φυλές των Πολάβιων Σλάβων στο βορρά και οι Σορβικές φυλές στο νότο.

Το Μαργραβάτο του Μάισεν και η Τρανσυλβανία κατοικήθηκαν από Γερμανούς αποίκους, ξεκινώντας από τον 12ο αιώνα. Από τα τέλη του 12ου αιώνα και μετά ιδρύθηκαν μοναστήρια και πόλεις στην Πομερανία, το Βραδεμβούργο, τη Σιλεσία, τη Βοημία, τη Μοραβία και την ανατολική Αυστρία. Στη Βαλτική, το Τευτονικό Τάγμα ίδρυσε ένα κράτος σταυροφόρων στις αρχές του 13ου αιώνα.[32]

Λιβονική Συνομοσπονδία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κύριο λήμμα: Terra Mariana
Εδάφη του Τευτονικού Τάγματος το 1410

Η Terra Mariana (Γη της Παναγίας) ήταν το επίσημο όνομα για τη Μεσαιωνική Λιβονία[33] ή την Παλαιά Λιβονία[1] (γερμανικά: Alt-Livland‎‎) που σχηματίστηκε στον απόηχο της Λιβονικής Σταυροφορίας στα εδάφη που περιλαμβάνουν τη σημερινή Εσθονία και τη Λετονία. Ιδρύθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 1207[34] ως πριγκιπάτο της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας[35] και ανακηρύχθηκε από τον Πάπα Ιννοκέντιο Γ΄ το 1215 ως υποτελής της Αγίας Έδρας.[36]

Η Μεσαιωνική Λιβονία κυβερνήθηκε κατά διαστήματα πρώτα από το Τάγμα των Αδελφών του Ξίφους, από το 1237 από έναν ημιαυτόνομο κλάδο του Τευτονικού Τάγματος που ονομαζόταν Λιβονικό Τάγμα και την Καθολική Εκκλησία. Ο ονομαστικός επικεφαλής της Terra Mariana καθώς και της πόλης της Ρίγας ήταν ο Αρχιεπίσκοπος της Ρίγας ως η κορυφή της εκκλησιαστικής ιεραρχίας.[37]

Το 1561, κατά τη διάρκεια του Πολέμου της Λιβονίας, η Terra Mariana έπαψε να υπάρχει. Τα βόρεια μέρη της παραχωρήθηκαν στη Σουηδική Αυτοκρατορία και διαμορφώθηκαν στο Δουκάτο της Εσθονίας, τα νότια εδάφη της έγιναν μέρος του Μεγάλου Δουκάτου της Λιθουανίας - και έτσι τελικά της Πολωνικής-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας ως Δουκάτο της Λιβονίας και Δουκάτο της Κουρλάνδης και της Σεμιγαλλίας. Το νησί Σάαρεμαα έγινε μέρος της Δανίας.

Κοινωνικό και δημογραφικό υπόβαθρο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα πολιτικά και στρατιωτικά γεγονότα επηρεάστηκαν σε μεγάλο βαθμό από τη μαζική αύξηση του πληθυσμού σε όλη την Ευρώπη κατά τον Μεσαίωνα. Από τον 11ο έως τον 13ο αιώνα, ο πληθυσμός στο βασίλειο της Γερμανίας αυξήθηκε από περίπου 4 σε 12 εκατομμύρια κατοίκους.[38][39] Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, έλαβε χώρα το Υψηλό Μεσαιωνικό Λάντεσαουσμπαου (Landesausbau, «εσωτερικός αποικισμός»), όταν η καλλιεργήσιμη γη επεκτάθηκε σε μεγάλο βαθμό σε βάρος των δασικών εκτάσεων. Αν και κατακτήθηκε νέα γη και δημιουργήθηκαν πολυάριθμοι οικισμοί, οι απαιτήσεις δεν μπόρεσαν να απορροφηθούν.[40] Ένας άλλος παράγοντας ήταν το πλεόνασμα των απογόνων των ευγενών που δεν είχαν δικαίωμα κληρονομιάς, αλλά μετά την επιτυχία της πρώτης σταυροφορίας, πήραν τις πιθανότητές τους να αποκτήσουν νέα εδάφη στις περιφερειακές περιοχές της Αυτοκρατορίας.[9]

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι υπήρχαν «πολλοί Γερμανοί έποικοι» στα Ανατολικά Κεντρικά που ήταν υπεύθυνοι για την εφαρμογή του γερμανικού νόμου στα πρώτα στάδια του αποικισμού. Άλλοι έποικοι ήταν Βαλώνιοι, Εβραίοι, Ολλανδοί, Φλαμανδοί και αργότερα Πολωνοί, ειδικά στο έδαφος της σύγχρονης Ουκρανίας.[41]

Η μετανάστευση των Βάλσερ πραγματοποιήθηκε στο έδαφος της σημερινής Ελβετίας σε περιοχές που παλαιότερα κατοικούνταν από Ρωμαίους. Οι άποικοι Βάλσερ άφησαν τα σπίτια τους στο Βαλαί και ίδρυσαν χωριά στα υψίπεδα των κοιλάδων των Άλπεων (στη βόρεια Ιταλία και στο Γκριζούν).[42]

Τεχνική και αγροτική ανάπτυξη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Μεσαιωνική Θερμή Περίοδος, η οποία ξεκίνησε τον 11ο αιώνα οδήγησε σε υψηλότερες μέσες θερμοκρασίες στην Κεντρική Ευρώπη. Η πρόσθετη τεχνική πρόοδος στη γεωργία, για παράδειγμα μέσω της κατασκευής μύλων, της καλλιέργειας μεγάλων χωραφιών και της αυξημένης καλλιέργειας σιτηρών οδήγησε σε γενική αύξηση του πληθυσμού.

Οι νέοι άποικοι όχι μόνο έφεραν μαζί τους τα έθιμα και τη γλώσσα τους, αλλά και νέες τεχνικές δεξιότητες και εξοπλισμό που προσαρμόστηκαν μέσα σε λίγες δεκαετίες, ειδικά στη γεωργία και τη βιοτεχνία.[43] Αυτά περιελάμβαναν:

Η ποσότητα της καλλιεργούμενης γης αυξήθηκε καθώς εκκαθαρίστηκαν μεγάλες δασικές εκτάσεις. Η έκταση της αύξησης της γης διέφερε ανά περιοχή. Στη Σιλεσία είχε διπλασιαστεί (16% της συνολικής έκτασης) στις αρχές του 11ου αιώνα, 30% τον 16ο αιώνα και τα υψηλότερα ποσοστά αύξησης τον 14ο αιώνα. Η συνολική έκταση της καλλιεργήσιμης γης αυξήθηκε 7 έως 20 φορές σε πολλές περιοχές της Σιλεσίας κατά τη διάρκεια του Όστζιντλουνγκ.

Παράλληλα με τις γεωργικές καινοτομίες εισήχθησαν νέες μορφές χωροταξίας και διάρθρωσης των οικισμών (διαίρεση και ταξινόμηση της γης). Η γεωργική γη χωρίστηκε σε Hufen και μεγαλύτερα χωριά αντικατέστησαν τον προηγουμένως κυρίαρχο τύπο μικρών χωριών που αποτελούνταν από τέσσερα έως οκτώ αγροκτήματα, καθώς συνέβη μια πλήρης μεταμόρφωση της προηγούμενης δομής οικισμού. Το πολιτιστικό τοπίο της Ανατολικής Κεντρικής Ευρώπης που διαμορφώθηκε από τις μεσαιωνικές εποικιστικές διαδικασίες κυριαρχεί ουσιαστικά μέχρι σήμερα.

Αρχιτεκτονική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο σλαβικός πληθυσμός (Σόρβοι), που ζούσε ανατολικά του Έλβα, έχτιζε κυρίως ξύλινα σπίτια, τα οποία είχαν αποδειχθεί κατάλληλα για τα περιφερειακά κλίματα και το ξύλο ήταν άφθονο στις ηπειρωτικές περιοχές. Οι Γερμανοί άποικοι, κυρίως από τη Φραγκονία και τη Θουριγγία, που μετακινήθηκαν στην περιοχή τον 13ο αιώνα, έφεραν μαζί τους το ημιξυλουργικό στυλ, που ήταν ήδη γνωστό στους γερμανικούς λαούς, ως ξυλουργική, συμπαγής και σταθερή μέθοδος κατασκευής, που επέτρεπε πολυώροφα κτίρια. Ο συνδυασμός των δύο μεθόδων κατασκευής ήταν δύσκολος επειδή το οριζόντια στοιβαγμένο ξύλο του ξύλινου δωματίου διαστέλλεται διαφορετικά σε ύψος από ότι οι κάθετοι στύλοι του σκελετού. Το αποτέλεσμα ήταν ο νέος τύπος ημιξύλινης κατοικίας με ξύλινο σκελετό γύρω από το ισόγειο τετράγωνο, ικανό να στηρίξει έναν δεύτερο όροφο, ο οποίος ήταν κατασκευασμένος από ημιξύλο.

Πληθυσμός και εγκατάσταση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Όστζιντλουνγκ ακολούθησε μια άμεση ταχεία αύξηση του πληθυσμού σε όλη την Ανατολική Κεντρική Ευρώπη. Κατά τον 12ο και 13ο αιώνα, η πυκνότητα του πληθυσμού αυξήθηκε σημαντικά. Η αύξηση οφειλόταν στην εισροή εποίκων αφενός και στην αύξηση των αυτόχθονων πληθυσμών μετά τον αποικισμό αφετέρου. Ο οικισμός ήταν ο κύριος λόγος για την αύξηση π.χ. στις περιοχές ανατολικά του Όντερ, το Δουκάτο της Πομερανίας, τη δυτική Μείζων Πολωνία, τη Σιλεσία, την Αυστρία, τη Μοραβία, την Πρωσία και την Τρανσυλβανία, ενώ στο μεγαλύτερο μέρος της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης υπεύθυνοι ήταν οι αυτόχθονες πληθυσμοί. για την ανάπτυξη. Ο συγγραφέας Πισκόρσκι έγραψε ότι «στο μέτρο που είναι δυνατό να εξαχθούν συμπεράσματα από το λιγότερο πλούσιο μεσαιωνικό πηγαίο υλικό, φαίνεται ότι τουλάχιστον σε ορισμένες περιοχές της Ανατολικής Κεντρικής Ευρώπης ο πληθυσμός αυξήθηκε σημαντικά. Ωστόσο, είναι δυνατόν να αμφισβητηθεί κατά πόσο αυτό ήταν άμεσο αποτέλεσμα της μετανάστευσης και πόσο πολύ οφειλόταν στην αυξημένη αγροτική παραγωγικότητα και στον επιταχυνόμενο ρυθμό της αστικοποίησης.»[44] Σε αντίθεση με τη Δυτική Ευρώπη, αυτός ο αυξημένος πληθυσμός γλίτωσε σε μεγάλο βαθμό από την πανδημία του Μαύρου Θανάτου του 14ου αιώνα.[45]

Με τους Γερμανούς αποίκους έφθασαν νέα συστήματα φορολογίας. Ενώ ο υπάρχον βενδικός φόρος της δεκάτης ήταν ένας σταθερός φόρος ανάλογα με το μέγεθος του χωριού, το γερμανικό δέκατο εξαρτιόταν από την πραγματική απόδοση της καλλιέργειας. Έτσι εισπράχθηκαν υψηλότεροι φόροι από τους εποίκους απ' ό,τι από τους Βένδους, αν και οι έποικοι απαλλάσσονταν εν μέρει από τις πληρωμές φόρων κατά τα πρώτα χρόνια μετά τη συμφωνία του διακανονισμού.[43][9]

Τέλος της μετανάστευσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δεν υπάρχει ξεκάθαρη αιτία ούτε ένα συγκεκριμένο τελικό σημείο στο χρόνο του Όστζιντλουνγκ. Ωστόσο, επιβράδυνση της οικιστικής κίνησης παρατηρείται μετά το έτος 1300 και τον 14ο αιώνα ιδρύθηκαν μόνο λίγοι νέοι οικισμοί με τη συμμετοχή γερμανόφωνων αποίκων. Μια εξήγηση για το τέλος του Όστζιντλουνγκ πρέπει να περιλαμβάνει διάφορους παράγοντες χωρίς να είναι δυνατή η σαφής στάθμιση ή διάκριση μεταξύ τους. Η επιδείνωση του κλίματος από το 1300 περίπου ως αρχή της «Μικρής Εποχής των Παγετώνων», της αγροτικής κρίσης που ξεκίνησε στα μέσα του 14ου αιώνα. Στον απόηχο της δημογραφικής ύφεσης που προκλήθηκε από την πανώλη του 1347, έχουν λάβει χώρα βαθιές διαδικασίες καταστροφής. Εάν μπορούσε να εδραιωθεί εδώ μια σαφής σύνδεση, το τέλος του Όστζιντλουνγκ θα θεωρούνταν μέρος της κρίσης του 14ου αιώνα.[46]

Κληρονομιά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Βίκτορ Κρες, κυβερνήτης του Όμπλαστ του Τομσκ, στη Ρωσία είναι Γερμανός.

Οι πόλεμοι του 20ου αιώνα και οι εθνικιστικές πολιτικές άλλαξαν σοβαρά την εθνική και πολιτιστική σύνθεση της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Γερμανοί στην ανασυσταθείσα Πολωνία δέχθηκαν πίεση να εγκαταλείψουν τον Πολωνικό Διάδρομο, το ανατολικό τμήμα της Άνω Σιλεσίας και το Πόζναν. Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, οι Ναζί ξεκίνησαν τις ναζιστοσοβιετικές μεταφορές πληθυσμών, εξαλείφοντας τις παλιές περιοχές εγκατάστασης των Γερμανών της Βαλτικής, των Γερμανών στη Βεσσαραβία και άλλων, για να τους επανεγκαταστήσουν στα μελλοντικά εδάφη στην κατεχόμενη Πολωνία.

Έγινε χώρος γι΄ αυτούς έγινε κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, σύμφωνα με το Generalplan Ost με την εκδίωξη των Πολωνών και την υποδούλωση αυτών και άλλων Σλάβων σύμφωνα με την πολιτική του «Ζωτικού Χώρου» των Ναζί. Για να πιέσουν τις εδαφικές διεκδικήσεις της Γερμανίας και να αποδείξουν την υποτιθέμενη γερμανική υπεροχή έναντι των μη γερμανικών λαών, των οποίων τα πολιτιστικά, αστικά και επιστημονικά επιτεύγματα εκείνη την εποχή υπονομεύτηκαν, απορρίφθηκαν ή παρουσιάστηκαν ως γερμανικά.[11][12][13] Ενώ η περαιτέρω υλοποίηση αυτού του μέγα σχεδίου, με στόχο την ολική ανασύσταση της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης ως γερμανικής αποικίας, εμπόδισε η στροφή του πολέμου, η έναρξη της εκδίωξης 2 εκατομμυρίων Πολωνών και η εγκατάσταση του Φόλκσντοϊτσε στα προσαρτημένα εδάφη δεν είχε ακόμη υπονοηθεί μέχρι το 1944.[47]

Η Διάσκεψη του Πότσδαμ –η συνάντηση μεταξύ των ηγετών των Ηνωμένων Πολιτειών, της Μεγάλης Βρετανίας και της Σοβιετικής Ένωσης– ενέκρινε την απέλαση των Γερμανών από την Τσεχοσλοβακία, την Πολωνία και την Ουγγαρία. Με την προέλαση του Κόκκινου Στρατού και την ήττα της Ναζιστικής Γερμανίας το 1945, η εθνοτική σύνθεση της Κεντρικής και Ανατολικής και Ανατολικής-Κεντρικής Ευρώπης άλλαξε ριζικά, καθώς σχεδόν όλοι οι Γερμανοί εκδιώχθηκαν όχι μόνο από όλες τις σοβιετικές γερμανικές περιοχές οικισμών στην Κεντρική. και την Ανατολική Ευρώπη, αλλά και από πρώην εδάφη του Ράιχ ανατολικά της Γραμμής Όντερ-Νάισσε, κυρίως, τις επαρχίες της Σιλεσίας, της Ανατολικής Πρωσίας, του Ανατολικού Βρανδεμβούργου και της Πομερανίας. Η Σοβιετική Λαϊκή Δημοκρατία της Πολωνίας προσάρτησε την πλειονότητα των εδαφών, ενώ το βόρειο μισό της Ανατολικής Πρωσίας καταλήφθηκε από τους Σοβιετικούς, μετατρέποντας το σε Όμπλαστ του Καλίνινγκραντ, έναν θύλακα της Ρωσικής ΣΟΣΔ. Οι πρώην γερμανικές περιοχές οικισμού επανεγκαταστάθηκαν από εθνοτικούς πολίτες του αντίστοιχου επόμενου κράτους (Τσέχοι στην πρώην Σουδητία και Πολωνοί στη Σιλεσία και την Πομερανία). Ωστόσο, ορισμένες περιοχές που κατοικήθηκαν και γερμανοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του Ostsiedlung εξακολουθούν να αποτελούν το βορειοανατολικό τμήμα της σύγχρονης Γερμανίας, όπως τα Bundesländer του Μεκλεμβούργου-Δυτικής Πομερανίας, του Βρανδεμβούργου, της Σαξονίας και ανατολικά του limes Saxoniae στο Χόλσταϊν (τμήμα του Σλέσβιχ-Χόλσταϊν).[48][49]

Οι μεσαιωνικές περιοχές αποικισμού, που αποτελούσαν τις ανατολικές επαρχίες της σύγχρονης Γερμανικής Αυτοκρατορίας και της Αυστρίας, υπολογίζεται πως κατοικούνταν από 30 εκατομμύρια Γερμανούς στις αρχές του 20ου αιώνα. Η μετακίνηση των πολιτικών συνόρων της Γερμανίας προς τα δυτικά, πρώτα το 1919, αλλά ουσιαστικά το 1945, ακολούθησε η απομάκρυνση περίπου 15 εκατομμυρίων ανθρώπων, για επανεγκατάσταση εντός των συνόρων της σημερινής Γερμανίας. Μόνο οι παλαιότερες περιοχές αποικισμού του 12ου και εν μέρει του 13ου αιώνα παρέμειναν γερμανικές στη γλώσσα και τον πολιτισμό, που βρίσκονται στην περιοχή της Ανατολικής Γερμανίας μετά το 1945 και σε τμήμα της Ανατολικής Αυστρίας,[49] στην οποία η Ανατολική Γερμανία είναι μέρος της Γερμανίας, ιδίως από την επανένωση της Γερμανίας στις 3 Οκτωβρίου 1990.

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Alan V. Murray (15 Μαΐου 2017). The North-Eastern Frontiers of Medieval Europe: The Expansion of Latin Christendom in the Baltic Lands. Taylor & Francis. σελίδες 23–. ISBN 978-1-351-88483-9. 
  2. Nora Berend (15 Μαΐου 2017). The Expansion of Central Europe in the Middle Ages. Taylor & Francis. σελίδες 194–. ISBN 978-1-351-89008-3. 
  3. Christian Lübke. «Ostkolonisation, Ostsiedlung, Landesausbau im Mittelalter» (PDF). MGH-Archive. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2020. 
  4. Vejas Gabriel Liulevicius (9 Δεκεμβρίου 2010). The German Myth of the East: 1800 to the Present - p. 1. OUP Oxford. ISBN 978-0-19-960516-3. 
  5. «Ostsiedlung – ein gesamteuropäisches Phänomen». GRIN Verlag. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2020. 
  6. Szabo 2008, σελ. 9.
  7. Bartlett 1998, σελ. 14.
  8. Szabo 2008, σελ. 10.
  9. 9,0 9,1 9,2 Katalin Szende. «Iure Theutonico ? German settlers and legal frameworks for immigration to Hungary in an East-Central European perspective». Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2020. 
  10. "The Slippery Memory of Men": The Place of Pomerania in the Medieval Kingdom of Poland (East Central and Eastern Europe in the Middle Ages, 450–1450), by Paul Milliman. Brill: Leiden, 2013, page 2 - "There is a huge literature on this topic in Polish and German, which was until recently lumped together with a whole host of other topics (including the peaceful settlement in East Central Europe of Germans and other western Europeans, who had been invited by Slavic lords) as the Drang nach Osten. Because of this term's associations with nineteenth-century nationalism and twentieth-century Nazism, it has for the most part been scrapped, only to be replaced by the deceptively benign 'Ostsiedlung' or the even more problematical 'Ostkolonisation[...]' [...]."
  11. 11,0 11,1 The Slippery Memory of Men (East Central and Eastern Europe in the Middle Ages, 450–1450) by Paul Milliman page 2.
  12. 12,0 12,1 Jan M. Piskorski: "The historiography of the so-called 'east colonisation' and the current state of research" in: The Man of Many Devices, Who Wandered Full Many Ways ...: Festschrift in Honor of Janos M.Bak [Hardcover] Balázs Nagy (Editor), Marcell Sebok (Editor) page 654, 655.
  13. 13,0 13,1 The Holocaust as Colonial Genocide: Hitler's 'Indian Wars' in the 'Wild East' - page 38; Carroll P. Kakel III - 2013: "Within National Socialist discourse, the Nazis purposefully and skillfully presented their eastern colonization project as a 'continuation of medieval Ostkolonisation [eastern colonization], celebrated in the language of continuity, legacy, and colonial grandeur".
  14. Minahan 2000.
  15. Johannes Fried (10 Οκτωβρίου 2016). Charlemagne. Harvard University Press. σελίδες 193–. ISBN 978-0-674-73739-6. 
  16. Jean-Denis G.G. Lepage (20 Μαΐου 2015). Castles and Fortified Cities of Medieval Europe: An Illustrated History. McFarland. σελίδες 16–. ISBN 978-0-7864-6027-4. 
  17. Jenny Benham. «Treaty of Verdun (843)». Ανακτήθηκε στις 26 Ιουλίου 2020. 
  18. Schulman 2002.
  19. Thomas H. Greer· Gavin Lewis (1992). A Brief History of the Western World. Harcourt Brace Jovanovich College Publishers. ISBN 978-0-15-505552-0. 
  20. Timothy Reuter (6 Ιουνίου 2014). Germany in the Early Middle Ages c. 800-1056. Taylor & Francis. σελίδες 266–. ISBN 978-1-317-87238-2. 
  21. Alexander Basilevsky (28 Μαρτίου 2016). Early Ukraine: A Military and Social History to the Mid-19th Century. McFarland. σελίδες 146–. ISBN 978-0-7864-9714-0. 
  22. Wolfgang H. Fritze (1984). Der slawische Aufstand von 983: eine Schicksalswende in der Geschichte Mitteleuropas. 
  23. «The Medieval Elbe - Slavs and Germans on the Frontier». University of Oregon. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2020. 
  24. Iben Fonnesberg-Schmidt (2007). The Popes and the Baltic Crusades: 1147-1254. BRILL. σελίδες 29–. ISBN 978-90-04-15502-2. 
  25. Florin Curta (8 Ιουλίου 2019). Eastern Europe in the Middle Ages (500-1300) (2 vols). BRILL. σελίδες 556–. ISBN 978-90-04-39519-0. 
  26. Philippe Dollinger (1999). The German Hansa. Psychology Press. σελίδες 379–. ISBN 978-0-415-19073-2. 
  27. Jan Klapste (11 Νοεμβρίου 2011). The Czech Lands in Medieval Transformation. BRILL. σελίδες 215–. ISBN 978-90-04-22646-3. 
  28. Ebo and Herbordus (1 Ιουνίου 2007). The Life of Otto Apostle of Pomerania 1060-1139. Cosimo, Inc. σελίδες 4–. ISBN 978-1-60206-535-2. 
  29. Thomas Kantzow (1816). Pomerania, oder, Ursprunck, Altheit und Geschicht der Völcker und Lande Pomern, Cassuben, Wenden, Stettin, Rhügen in vierzehn Büchern. Auf Kosten des Herausgebers, in Commission bey E. Mauritins. σελίδες 1–. 
  30. Henryk Bagiński (1946). Poland and the Baltic: The Problem of Poland's Access to the Sea. Polish Institute for Overseas Problems. 
  31. Horst Fuhrmann (9 Οκτωβρίου 1986). Germany in the High Middle Ages: C.1050-1200. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-31980-5. 
  32. James Westfall Thompson (1962). Feudal Germany. F. Ungar Publishing Company. 
  33. Zsolt Hunyadi· J¢zsef Laszlovszky (1 Ιανουαρίου 2001). The Crusades and the Military Orders: Expanding the Frontiers of Medieval Latin Christianity. Central European University Press. σελίδες 468–. ISBN 978-963-9241-42-8. 
  34. Bilmanis, Alfreds (1944). Latvian-Russian relations: documents. The Latvian legation. 
  35. Herbermann, Charles George (1907). The Catholic Encyclopedia. Robert Appleton Company. 
  36. Bilmanis, Alfreds (1945). The Church in Latvia. Drauga vēsts. 
  37. Plakans, Andrejs (1995). The Latvians: A Short History. Hoover Press. σελ. 19. ISBN 978-0-8179-9303-0. 
  38. Krzysztof Brzechczyn (2009). Idealization XIII: Modeling in History. Rodopi. σελίδες 235–. ISBN 978-90-420-2831-9. 
  39. Mary Fulbrook· Professor of German History Mary Fulbrook (19 Φεβρουαρίου 2004). A Concise History of Germany. Cambridge University Press. σελίδες 13–. ISBN 978-0-521-54071-1. 
  40. Werner Rösener (1992). Agrarwirtschaft, Agrarverfassung und ländliche Gesellschaft im Mittelalter - p. 17. Oldenbourg. ISBN 978-3-486-55024-5. 
  41. The Germans and the East, Charles W. Ingrao, Franz A. J. Szabo, Jan Piskorski Medieval Colonization in Europe, pages 31-32, Purdue University Press,2007 "The sources leave no doubt that rather numerous German settlers arrived into many areas of East Central Europe and that particularly in the earliest period of eastern colonization the so-called German law was introduced above all by immigrants from the German lands. This particularly affected the territory between the Elbe and the Oder, Western Pomerania, Prussia, western Poland, the Czech lands (and especially Moravia), Carinthia and Transylvania."
  42. Anne-Lise Head-König. «Migration in the Swiss Alps and Swiss Jura from the Middle Ages to the mid-20th century - Migratory movements and their chronologies, 2». Open Edition. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2020. 
  43. 43,0 43,1 Bal zs Nagy· Marcell Seb?k (1 Ιανουαρίου 1999). The Man of Many Devices, who Wandered Full Many Ways--: Festschrift in Honour of J nos M. Bak - Piskorski, Jan Maria - "The Historiography of the So-called "East Colonisation" and the Current State of Research" pp. 654–667. Central European University Press. ISBN 978-963-9116-67-2. 
  44. Charles W. Ingrao· Franz A. J. Szabo (2008). The Germans and the East - Piskorski, Jan Maria. "Medieval Colonization in Europe" pp. 27-37. Purdue University Press. ISBN 978-1-55753-443-9. 
  45. Werner Trossbach· Clemens Zimmermann (2006). Die Geschichte des Dorfes: von den Anfängen im Frankenreich zur bundesdeutschen Gegenwart. Ulmer. ISBN 978-3-8252-8324-7. 
  46. Klaus Fehn. «Siedlungsforschung Archäologie-Geschichte-Geographie, Band 13 - pp. 67 - 77» (PDF). Verlag Siedlungsforschung Bonn. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 19 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2020. 
  47. DIETRICH EICHHOLTZ. «Generalplan Ost« zur Versklavungosteuropäischer Völker» (PDF). Archive. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 14 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2020. 
  48. WALTER SCHLESINGER. «DIE GESCHICHTLICHE STELLUNG DER MITTELALTERLICHEN DEUTSCHEN OSTBEWEGUNG». De Gruyter. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2020. 
  49. 49,0 49,1 STEFFEN PRAUSER, ARFON REES. «The Expulsion of the German Communities from Eastern Europe at the End of the Second World War». EUROPEAN UNIVERSITY INSTITUTE, FLORENCE. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2020. 

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Bartlett, Robert (1998). Die Geburt Europas aus dem Geist der Gewalt. Eroberung, Kolonisation und kultureller Wandel von 950 bis 1350 ( = [English original :] The Making of Europe : conquest, colonization, and cultural change 950 - 1350) (στα Γερμανικά). Knaur München. ISBN 3-426-60639-9. 
  • Kleineberg, A· Marx, Chr (2010). Germania und die Insel Thule. Die Entschlüsselung von Ptolemaios' "Atlas der Oikumene" (στα Γερμανικά). WBG. ISBN 978-3-534-23757-9. 
  • Gründer, Horst· Johanek, Peter (2001). Kolonialstädte, europäische Enklaven oder Schmelztiegel der Kulturen?: Europäische Enklaven oder Schmelztiegel der Kulturen? (στα Γερμανικά). ISBN 3-8258-3601-0. 
  • Reuber, Paul· Strüver, Anke (2005). Politische Geographien Europas — Annäherungen an ein umstrittenes Konstrukt: Annäherungen an ein umstrittenes Konstrukt (στα Γερμανικά). ISBN 3-8258-6523-1. 
  • Demurger, Alain· Kaiser, Wolfgang (2003). Die Ritter des Herrn: Geschichte der Geistlichen Ritterorden (στα Γερμανικά). ISBN 3-406-50282-2. 
  • Herbers, Klaus, επιμ. (2007). Grenzräume und Grenzüberschreitungen im Vergleich: Der Osten und der Westen des mittelalterlichen Lateineuropa (στα Γερμανικά). De Gruyter. ISBN 978-3-05-004155-1. 
  • Herrmann, Die Slawen in Deutschland
  • Knefelkamp, Ulrich, επιμ. (2001). Zisterzienser: Norm, Kultur, Reform — 900 Jahre Zisterzienser (στα Γερμανικά). ISBN 3-540-64816-X. 
  • Schich, Winfried (2007). Wirtschaft und Kulturlandschaft: Gesammelte Beiträge 1977 bis 1999 zur Geschichte der Zisterzienser und der "Germania Slavica". Bibliothek der brandenburgischen und preussischen Geschichte (στα Γερμανικά). 12. BWV Verlag. ISBN 978-3-8305-0378-1. 
  • Rösener, Werner (1988). Agrarwirtschaft, Agrarverfassung und ländliche Gesellschaft im Mittelalter (στα Γερμανικά). ISBN 3-486-55024-1. 
  • Schulman, Jana K. (2002). The Rise of the Medieval World, 500–1300: A Biographical Dictionary. Greenwood Press. 
  • Sommerfeld, Wilhelm von (2005) [1896]. Geschichte der Germanisierung des Herzogtums Pommern oder Slavien bis zum Ablauf des 13. Jahrhunderts (στα Γερμανικά). Adamant Media Corporation. ISBN 1-4212-3832-2.  (unabridged facsimile of the edition published by Duncker & Humblot, Leipzig 1896)
  • Szabo, Franz A. J. (2008). Ingrao, Charles W., επιμ. The Germans and the East. Purdue University Press. ISBN 978-1-55753-443-9. 

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]