Ίχνος συμπύκνωσης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ίχνη συμπύκνωσης πίσω από τετρακινητήριο αεροσκάφος.
Αεροπλάνο contrail

Τα ίχνη συμπύκνωσης είναι επιμήκη, λεπτά γραμμικά νέφη τα οποία μερικές φορές σχηματίζονται πίσω από αεροσκάφη. Ο σχηματισμός τους οφείλεται πιο συχνά σε υδρατμούς στα καυσαέρια των κινητήρων του αεροσκάφους. Άλλες αιτίες είναι οι αλλαγές στην ατμοσφαιρική πίεση στην δίνη ακροπτερυγίου ή στον αέρα πάνω από ολόκληρη την επιφάνεια της πτέρυγας. Τα ίχνη αποτελούνται από νερό υπό μορφή δισεκατομμυρίων αιωρουμένων υγρών σταγόνων ή κρυστάλλων πάγου.[1][2]

Δημιουργία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα ίχνη συμπύκνωσης είναι λεπτά τεχνητά γραμμικά νέφη ατμού που προέρχονται κυρίως από τη συμπύκνωση των αερίων εξάτμισης των κινητήρων των αεροσκαφών, από την καύση της βενζίνης, που παρατηρούνται πίσω και σε μικρή απόσταση από τους κινητήρες στη διάρκεια της πτήσης. Εξερχόμενα τα καυσαέρια από τους κινητήρες στο περιβάλλον, υπό μορφή ατμού, αυτά ψύχονται δημιουργώντας παγοκρυστάλλους οι οποίοι στο γραμμικό σύνολό τους δημιουργούν τα νεφικά ίχνη. Μπορεί όμως και να προκληθούν από τις αλλαγές της ασκούμενης πίεσης του αέρα, λόγω ταχύτητας, (υψηλής ώσης), στις λεγόμενες δίνες ακροπτερυγίων, στην επιφάνεια των πτερυγίων, και στην υγρασία του αέρα, όπου στη περίπτωση αυτή τα ίχνη συμπύκνωσης παρατηρούνται στις άκρες των πτερυγίων και όχι πίσω από τους κινητήρες, ενώ το παρατηρήσιμο μήκος τους είναι πολύ μικρό.[3]

Συνηθέστερα επειδή τα εξερχόμενα αέρια του αεροσκάφους έχουν υψηλή θερμοκρασία, προκειμένου να δημιουργηθεί νεφικό ίχνος, θα πρέπει η θερμοκρασία του αέρα να είναι πολύ χαμηλή, περίπου στους -40 °C. Αν ο αέρας είναι υγρός τα ίχνη αυτά δημιουργούνται σε υψηλότερες θερμοκρασίες και επομένως σε χαμηλότερο ύψος πτήσης. Συνηθέστερο ύψος που παρατηρούνται ίχνη συμπύκνωσης είναι περίπου τα 8.000 μέτρα, ή 26.000 πόδια, όπου και η παραπάνω αντίστοιχη θερμοκρασία του αέρα μειούμενη.[4][5]

Εξ αυτών γίνεται αντιληπτό ότι κύριοι παράγοντες της δημιουργίας ιχνών συμπύκνωσης είναι η θερμοκρασία, η υγρασία και το ύψος πτήσης. Ανάλογα δε της τιμής αυτών των παραγόντων είναι και ο χρόνος δυνατής παρατήρησης, ο οποίος κυμαίνεται από κάποια δευτερόλεπτα μέχρι μερικά λεπτά.[2]

Αεροπορική τακτική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένα πολεμικό αεροσκάφος που κινείται σε μεγάλο ύψος χωρίς ν΄αφήνει πίσω του ίχνη συμπύκνωσης είναι δυνατόν να διέλθει κατά τη διάρκεια ημέρας πάνω από μία περιοχή απαρατήρητο και ενδεχομένως να εκτελέσει πολεμική αποστολή πριν να ενεργοποιηθούν τα αμυντικά μέσα της περιοχής υπεράνω της οποίας ίπταται. Αντίθετα επειδή τα ίχνη συμπύκνωσης είναι ορατά από μεγάλη απόσταση επιτρέπουν τον έγκαιρο συναγερμό των δυνάμεων εδάφους.

Για το λόγο αυτό θα πρέπει το στρατιωτικό αεροσκάφος να λάβει κατάλληλες προφυλάξεις για την αποφυγή δημιουργίας ιχνών συμπύκνωσης τα οποία και ενισχύουν σε μεγάλο βαθμό την οπτική ανίχνευσή του, συμπεριλαμβανομένης της επιλογής του υψομέτρου. Οι μετεωρολόγοι των αεροπορικών βάσεων θα πρέπει, ειδικότερα σε περιόδους έντασης καταστάσεων, να προβλέπουν επιμελώς τα ύψη στα οποία με την υπάρχουσα καιρική κατάσταση είναι δυνατή η δημιουργία ιχνών συμπύκνωσης, ενημερώνοντας σχετικά τους κυβερνήτες των αεροσκαφών.

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Newsroom (18 Σεπτεμβρίου 2019). «Γιατί μερικά αεροπλάνα αφήνουν πίσω τους πολύχρωμες «ουρές»; - Ένα σπάνιο και εντυπωσιακό θέαμα». CNN.gr. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2020. 
  2. 2,0 2,1 «What is a contrail and how does it form?». 
  3. "Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια" τομ. Γ΄ (συμπλήρωμα), σελ. 822.
  4. «Ίχνη Συμπύκνωσης (Contrails) Αεροσκαφών - AT 056/2012». web.archive.org. 2 Μαΐου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 2015. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2020. CS1 maint: Unfit url (link)
  5. «Contrail Education - FAQ». web.archive.org. 8 Απριλίου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2020. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]