Έρβιν φον Βιτσλέμπεν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Έρβιν φον Βίτσλεμπεν
Γέννηση4  Δεκεμβρίου 1881
Βρότσλαβ
Θάνατος8  Αυγούστου 1944
Φυλακή Πλέτσενζεε
ΤιμέςΣταυρός των Ιπποτών του Σιδηρού Σταυρού, Τάγμα Στρατιωτικής Αξίας (Βαυαρία), Hanseatic Cross, Order of Saint John (Bailiwick of Brandenburg), Clasp to the Iron Cross, Τιμητικός Σταυρός του Παγκόσμιου Πολέμου 1914/1918, Sudetenland Medal και West Wall Medal (2819)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Γιομπ Βίλχελμ Γκέοργκ Έρντμανν Έρβιν φον Βιτσλέμπεν (γερμανικά: Job Wilhelm Georg Erdmann Erwin von Witzleben, 4 Δεκεμβρίου 1881 - 8 Αυγούστου 1944) ήταν Γερμανός στρατάρχης της Βέρμαχτ κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, κορυφαίος συνωμότης στη συνωμοσία της 20ής Ιουλίου για τη δολοφονία του Αδόλφου Χίτλερ,[1] ενώ είχε οριστεί να γίνει αρχηγός της Βέρμαχτ σε μετα-ναζιστικό καθεστώς, εάν το σχέδιο επετύγχανε.

Πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Έρβιν φον Βιτσλέμπεν γεννήθηκε στο Μπρεσλάου (σήμερα Βρότσουαφ, Πολωνία) στην πρωσική επαρχία της Σιλεσίας, γιος του Γκέροργκ φον Βιτσλέμπεν (1838-1898), "Hauptmann" (αρχηγός) στον Πρωσικό στρατό και τη σύζυγό του Τερέζε πατρικό Μπράντενμπουργκ (Therese Brandenburg). Η δυναστεία Βιτσλέμπεν ήταν οικογένεια Uradel (δηλαδή των παλαιών ευγενών) και πολλοί αξιωματικοί κατάγονταν από την οικογένεια Βιτσλέμπεν στη Θουριγγία .

Ολοκλήρωσε την Πρωσική Σχολή Ευελπίδων στο Βάλστατ (Wahlstatt) της Σιλεσίας και στο Λίχτερφελντε (Lichterfelde) κοντά στο Βερολίνο, και στις 22 Ιουνίου 1901 εντάχθηκε στο σύνταγμα γρεναδιέρων König Wilhelm I Νο 7 στο Λίγκνιτς (Liegnitz), τότε στη Σιλεσία (σήμερα Legnica, Πολωνία) ως Leutnant (ανθυυπολοχαγός). Το 1910, προήχθη σε Oberleutnant (υπολοχαγό).

Νυμφεύτηκε την Έλζς Κλέεμπεργκ (Else Kleeberg) από το Κέμνιτς της Σαξονίας. Το ζευγάρι απέκτησε έναν γιο και μια κόρη.

Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην αρχή του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, ο Βιτσλέμπεν υπηρέτησε ως υπασπιστής στην 19η Ταξιαρχία Πεζικού της Εφεδρείας πριν προαχθεί σε υπολοχαγό και επικεφαλής λόχου στο 6ο Σύνταγμα Πεζικού τον Οκτώβριο του 1914. Αργότερα, στο ίδιο σύνταγμα, έγινε διοικητής τάγματος. Η μονάδα του πολέμησε στο Βερντέν, στην περιοχή της Καμπανίας και στη Φλάνδρα, μεταξύ άλλων. Τραυματίστηκε σοβαρά και του απονεμήθηκε ο Σιδηρούς Σταυρόςs, τόσο της πρώτης όσο και της δεύτερης τάξης. Στη συνέχεια, στάλθηκε στην εκπαίδευση του Γενικού Επιτελείου και παρακολούθησε το τέλος του πολέμου ως Γενικός Επιτελάρχης της 121ης μεραρχίας.

Μεσοπόλεμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Witzleben (r.) Με τον Reichswehr Generaloberst Wilhelm Heye, γ. 1930

Στη Ράιχσβερ της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, ο Βιτσλέμπεν προήχθη σε διοικητή λόχου. Το 1923, βρέθηκε στο προσωπικό της Τέταρτης Μεραρχίας στη Δρέσδη ως Ταγματάρχης . Το 1928, έγινε διοικητής τάγματος στο 6ο Σύνταγμα Πεζικού και διατήρησε αυτή τη θέση ως Oberstleutnant (Αντισυνταγματάρχης) το επόμενο έτος. Αφού προήχθη σε Oberst (συνταγματάρχης) το 1931, ανέλαβε ως διοικητής του (Πρωσικού) Συντάγματος Πεζικού Νο. 8 στη Φρανκφούρτη επί του Όντερ .

Στις αρχές του 1933, λίγο πριν ο Αδόλφος Χίτλερ καταλάβει τον αυταρχικό έλεγχο του γερμανικού κράτους μέσω μιας παραστρατιωτικής επανάστασης με το πέρασμα στο Ράιχσταγκ του Εξοσιοδοτικού νόμου του 1933, ο Βιτσλέμπεν μεταφέρθηκε στη θέση του επικεφαλής του VI Συντάγματος πεζικού στο Αννόβερο . Προήχθη στο Generalmajor (υποστράτηγο) την 1η Φεβρουαρίου 1934 και μετακόμισε στο Πότσνταμ ως νέος διοικητής της 3ης μεραρχίας πεζικού. Διαδέχθηκε τον στρατηγό Βέρνερ φον Φριτς (Werner von Fritsch) ως διοικητή της Στρατιωτικής Περιφέρειας (Wehrkreis) III - Βερολίνο (συμπεριλαμβανομένου του Βρανδεμβούργου και τμήματος του Νόιμαρκ (Neumark). Σε αυτή τη θέση, προήχθη σε Generalleutnant (στρατηγό) και στις νεοσύστατες δυνάμεις της Βέρμαχτ έγινε διοικητής του 3ου Σώματος Στρατού στο Βερολίνο τον Σεπτέμβριο του 1935. Το 1936, προήχθη σε στρατηγό του πεζικού (General der Infanterie).

Ήδη από το 1934, ο Βιτσλέμπεν έδειξε την αντίθεσή του στο ναζιστικό καθεστώς, όταν αυτός και ο Μάνσταϊν, ο Λέεμπ και ο Ρούντστετ ζήτησαν έρευνα για τους θανάτους του Κουρτ φαν Σλάιχερ και του Μπρέντοβ στη Νύχτα των Μεγάλων Μαχαιριών. Ως αποτέλεσμα αυτού και της κριτικής του για τη δίωξη από τον Χίτλερ για τον Φρίτς στην υπόθεση Μπλόμπεργκ - Φριτς, ο Βιτσλέμπεν αναγκάστηκε σε πρόωρη συνταξιοδότηση. Η «συνταξιοδότησή» του δεν κράτησε, ωστόσο, καθώς ο Χίτλερ τον χρειαζόταν σύντομα στις προετοιμασίες για τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ο Χίτλερ, ο Witzleben και ο SS-Obergruppenführer Sepp Dietrich στους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1936.

Μέχρι το 1938, ο Βιτσλέμπεν ήταν μέλος της συνωμοσίας Oster, μιας ομάδας συνωμοτών, συμπεριλαμβανομένων των Αντιστράτηγου Λούντβιχ Μπεκ Ludwig Beck, Στρατηγού Έριχ Χέπνερ και Καρλ-Χάινριχ φον Στυλπνάγκελ, Ναυάρχου και επικεφαλής της and Άμπβερ Βίλχελμ Κανάρις και του αξιωματικού της Άμπβερ Χανς Όστερ. Αυτοί σχεδίαζαν να ανατρέψουν τον Χίτλερ με στρατιωτικό πραξικόπημα, το οποίο φαινόταν εφικτό τη στιγμή της κρίσης της Σουδητίας του 1938, έως ότου η Συμφωνία του Μονάχου εκτονώσει την κρίση, αποτρέποντας προσωρινά τον πόλεμο. Η διοίκηση του Βιτσλέμπεν , συμπεριλαμβανομένης της βασικής περιοχής άμυνας του Βερολίνου, επρόκειτο να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στο προγραμματισμένο πραξικόπημα.

Τον Νοέμβριο του 1938, ο Βιτσλέμπεν τοποθετήθηκε διοικητής του ομάδας στρατιών 2 στη Φρανκφούρτη. Συμμετείχε επίσης στα σχέδια συνωμοσίας του Στρατηγού Generaloberst Χάμμερσταϊν Έκβοντ (Hammerstein-Equord) του 1939. Ο τελευταίος σχεδίαζε να παύσει τον Χίτλερ εντελώς με ένα είδος μετωπικής επίθεσης, ενώ ο πρώτος θα έκλεινε τα ναζιστικά κεντρικά γραφεία, αλλά και το σχέδιο απορρίφθηκε.

Δεύτερος Παγκόσμιος πόλεμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο στρατάρχης Γκερτ φον Ρούντστετ και ο Βιτσλέμπεν στη Γαλλία, Μάρτιος 1941.

Τον Σεπτέμβριο του 1939, ο Βιτσλέμπεν, τότε Generaloberst (Αντιστράτηγος), ανέλαβε τη διοίκηση της 1ης Στρατιάς, που δρούσε στο Δυτικό Μέτωπο. Όταν η Γερμανία επιτέθηκε στη Γαλλία στις 10 Μαΐου 1940, η Πρώτη Στρατιά ήταν τμήμα της Ομάδας Στρατιών Γ. Στις 14 Ιουνίου υπερφαλάγγισε τη γραμμή Μαζινό και εντός τριών ημερών ανάγκασε πολλές γαλλικές μεραρχίες να παραδοθούν. Για αυτό το κατόρθωμα ο Βιτσλέμπεν έλαβετον Σιδηρό Σταυρό του Ιππότη και στις 19 Ιουλίου, προήχθη στο Generalfeldmarschall (Στρατάρχη) κατά τη διάρκεια της τελετής απονομής βαθμού του Στρατάρχη το 1940.

Ο Βιτσλέμπεν ως διοικητής του OB West με τον Κουρτ Χάαζε, διοικητή της 15ης Στρατιάς, Μάιος 1941.

Το 1941 διορίστηκε διοικητής της Ομάδας Στρατιών Δύσης (OB West), που διαδέχθηκε τον Στρατάρχη φον Ρούντστετ, αλλά μόνο ένα χρόνο αργότερα αποχώρησε από τη θέση αυτή για λόγους υγείας. Ορισμένες πηγές, ωστόσο, ισχυρίζονται ότι αποσύρθηκε εκ νέου, βίαια αυτή τη φορά, αφού είχε ασκήσει κριτική στο καθεστώς για την εισβολή της στη Σοβιετική Ένωση στις 22 Ιουνίου 1941 στην Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα.

20 Ιουλίου 1944[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1944, οι συνωμότες γύρω από τον Κλάους φον Στάουφενμπεργκ είδαν τον Βιτσλέμπεν ως κομβικό πρόσωπο στα σχέδιά τους. Ενώ ο Στρατηγός Μπεκ θεωρήθηκε ως υποψήφιος προσωρινός αρχηγός κράτους και ο Χέπνερ ήταν σε θέση να διοικεί τις εσωτερικές δυνάμεις του Ersatzheer (" Στρατός αντικατάστασης "), ο Βιτσλέμπεν επρόκειτο να αναλάβει την ανώτατη διοίκηση ολόκληρης της Βέρμαχτ, ως ο πλέον υψηλόβαθμος Γερμανός αξιωματικός.

Ωστόσο, στις 20 Ιουλίου 1944, την ημέρα της απόπειρας του Στάουφενμπεργκ κατά του Χίτλερ στο λημέρι του λύκου στην Ανατολική Πρωσία, ο Βιτσλέμπεν δεν έφτασε στο Μπέντλερμπλοκ (Bendlerblock) στο Βερολίνο από το OKH-HQ (Έδρα Oberkommando des Heeres, Ανώτατη Διοίκηση του Στρατού ) στο Τσόσεν (Zossen) για να αναλάβει τη διοίκηση των δυνάμεων έως τις 8 μ.μ., όταν ήταν ήδη σαφές ότι η απόπειρα πραξικοπήματος είχε αποτύχει. Στη συνέχεια διαμαρτυρήθηκε θυμωμένα ότι είχε αναστατωθεί και έφυγε μετά από 45 λεπτά για να επιστρέψει στο Τσόσεν, όπου ανέφερε την κατάσταση στον στρατηγό του πυροβολικού Έντουαρντ Βάγκνερ (Eduard Wagner) και στη συνέχεια οδήγησε πίσω στο κτήμα του, 30 μίλια μακριά, όπου συνελήφθη την επόμενη μέρα από τον Αντιστράτηγο Βίκτορ Λίνναρτς του γραφείου προσωπικού της OKH.

Στη συνέχεια, απομακρύνθηκε από την Βέρμαχτ από το λεγόμενο Ehrenhof der Wehrmacht ("Δικαστήριο Τιμής του Τακτικού Στρατού"), μια κλειστή ομάδα αξιωματικών που δημιουργήθηκε μετά την απόπειρα δολοφονίας για απομάκρυνση αξιωματικών από τη Βέρμαχτ που είχαν εμπλακεί στην συνωμοσία, κυρίως ώστε να μην υπόκεινται πλέον στο γερμανικό στρατιωτικό δίκαιο και να μπορούν να προσαχθούν σε δίκη ενώπιον του διαβόητου ναζιστικού « Λαϊκού Δικαστηρίου » ( Volksgerichtshof ).

Δίκη και θάνατος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Witzleben στο "Λαϊκό δικαστήριο".

Στις 7 Αυγούστου 1944, ο Βιτσλέμπεν βρισκόταν στην πρώτη ομάδα κατηγορούμενων συνωμοτών που μπήκαν στο Volksgerichtshof. Ενοχλημένος από τους όρους της σύλληψής του στη Γκεστάπο, πλησίασε με έκπληξη την έδρα, αποδίδοντας τον ναζιστικό χαιρετισμό,[2] για τον οποίο τον κατηγορούσε ο προεδρεύων δικαστής Ρόλαντ Φράισλερ.

Ο Βιτσλέμπεν καταδικάστηκε σε θάνατο την ίδια ημέρα. Ο Βιτσλέμπεν είπε αυτά τα λόγια κλείνοντας την απολογία του στο δικαστήριο, απευθυνόμενος στον Φράισλερ:

Μεγάλο μέρος του Volksgerichtshof, συμπεριλαμβανομένων σκηνών της δίκης του Βιτσλέμπεν, κινηματογραφήθηκε για τα γερμανικά εβδομαδιαία επίκαιρα Die Deutsche Wochenschau. Ωστόσο, ο υπουργός Προπαγάνδας Γιόζεφ Γκόμπελς αποφάσισε να μην κυκλοφορήσει η ταινία, πρώτον επειδή η καταχρηστική συμπεριφορά του Φράισλερ στην αίθουσα του δικαστηρίου μπορούσε να προκαλέσει συμπάθεια για τους κατηγορούμενους και, δεύτερον, επειδή το καθεστώς ήθελε να καταργήσει τη δημόσια συζήτηση για την εκδήλωση. Το υλικό χαρακτηρίστηκε ως απόρρητο (Geheime Reichssache).

Ο Βιτσλέμπεν εκτελέστηκε με αποκρουστικό τρόπο την ίδια μέρα στη φυλακή Plötzensee στο Βερολίνο. Με άμεσες εντολές του Χίτλερ, κρεμάστηκε με ένα λεπτό σχοινί κάνναβης,[3] που άνθρωποι που δεν ήταν από το προσωπικό της φυλακής ονόμασαν χορδή πιάνου, τυλιγμένο γύρω από ένα άγκιστρο χασάπικου και η εκτέλεση γυρίστηκε σε ταινία.[4] Αυτή η ταινία σήμερα έχει χαθεί. [5]

Απονομές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Σιδηρούς Σταυρός (1914) [6]
    • 2ης τάξης
    • 1ης τάξης
  • Μετάλλιο τραυματισμού (1914)
    • σε μαύρο [6]
  • Ο Σταυρός του Ιππότη του Σώματος του Hohenzollern [6]
  • Ιππότης της Δικαιοσύνης του Τάγματος του Αγίου Ιωάννη
  • Τιμητικός Σταυρός του Παγκόσμιου Πολέμου 1914/1918
  • Μετάλλιο Sudetenland
  • Μετάλλιο Δυτικού Τείχους
  • Σιδηρούς Σταυρός (1939)
    • 2η τάξη
    • 1η τάξη
  • Ο Σιδηρούς Σταυρός των Ιπποτών στις 24 Ιουνίου 1940 ως Generaloberst και διοικητής της 1ης Στρατιάς
  • Μετάλλιο στρατιωτικής αξίας, 4ης τάξης μετά ξιφών (Βαυαρία) [6]
  • Χανσεατικός Σταυρός του Αμβούργου [6]
  • Σταυρός της Τιμής 3rd Class με σπαθιά και κορώνα (Reuss) [6]
  • Μετάλλιο τραυματισμού του 1918 σε μαύρο [7]
  • Πρωσικός Σταυρός εξαίρετης υπηρεσίας
  • Αετός της Σιλεσίας, 2η τάξη
  • Ιππότης της τιμής του Τάγματος του Αγίου Ιωάννη
  • Βραβείο μακράς θητείας στη Βέρμαχτ, 1η τάξη μετά φύλλων δρυός
  • Γερμανικό Ολυμπιακό Παράσημο 1ης τάξης

Απεικόνιση στα μέσα ενημέρωσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ο Ανατολικογερμανός ηθοποιός Όττο Ντηριχς (Otto Dierichs) εμφανίζεται ως Βιτσλέμπεν στη συμπαραγωγή του 1970 με το ανατολικό μπλοκ Απελευθέρωση.
  • Ο Γιοάχιμ Μπισσμάιερ (Joachim Bißmeier) υποδύεται τον Βιτσλέμπεν στην τηλεοπτική ταινία του 2004, Stauffenberg.
  • Ο Άγγλος ηθοποιός Ντέιβιντ Σόφιλντ απεικονίζει τον Witzleben στην ταινία του Μπράιαν Σίνγκερ του 2008 Valkyrie.

Πηγές και παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Exponat: Photo: Witzleben, Erwin von, 1941–1944 at www.dhm.de
  2. In the Name of the Volk: Political Justice in Hitler's Germany Hannsjoachim Wolfgang Koch & I. B. Tauris (November 15, 1997), p. 198.
  3. Manvell, Roger· Fraenkel, Heinrich (1966). The Men Who Tried To Kill Hitler. New York: Pocket Books Inc. σελίδες 160–161. 
  4. "His execution on 8 August 1944 was a particularly grisly affair. The 63-year-old field marshal was pushed into a cellar at Berlin's Plötzensee prison, placed under a meat hook and, half-naked with a running noose around his head, he was lifted and slowly strangled." Robert Solomon Wistrich, "Witzleben, Erwin von (1881–1944) General Field Marshal of the Wehrmacht", Who's Who in Nazi Germany, (Routledge, 2001), p. 279–80
  5. Shirer, W. L. (1960). The Rise and Fall of the Third Reich, p. 1071.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 Rangliste des Deutschen Reichsheeres, σελ. 115.
  7. «Generalfeldmarschall Job Wilhelm Georg Erdmann Erwin von Witzleben» (στα Γερμανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Μαΐου 2014. Ανακτήθηκε στις 30 Μαΐου 2014. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Fellgiebel, Walther-Peer (2000) [1986]. Die Träger des Ritterkreuzes des Eisernen Kreuzes 1939–1945 — Die Inhaber der höchsten Auszeichnung des Zweiten Weltkrieges aller Wehrmachtteile [The Bearers of the Knight's Cross of the Iron Cross 1939–1945 — The Owners of the Highest Award of the Second World War of all Wehrmacht Branches] (in German). Friedberg, Germany: Podzun-Pallas. ISBN 978-3-7909-0284-6.
  • Reichswehrministerium, ed. (1930). Rangliste des Deutschen Reichsheeres (in German). Berlin, Germany: Mittler & Sohn Verlag. OCLC 10573418.
  • Scherzer, Veit (2007). Die Ritterkreuzträger 1939–1945 Die Inhaber des Ritterkreuzes des Eisernen Kreuzes 1939 von Heer, Luftwaffe, Kriegsmarine, Waffen-SS, Volkssturm sowie mit Deutschland verbündeter Streitkräfte nach den Unterlagen des Bundesarchives [The Knight's Cross Bearers 1939–1945 The Holders of the Knight's Cross of the Iron Cross 1939 by Army, Air Force, Navy, Waffen-SS, Volkssturm and Allied Forces with Germany According to the Documents of the Federal Archives] (in German). Jena, Germany: Scherzers Militaer-Verlag. ISBN 978-3-938845-17-2.