Έντουαρντ φον Κάιζερλινγκ
| Έντουαρντ φον Κάιζερλινγκ | |
|---|---|
 Ο Έντουαρντ φον Κάιζερλινγκ, πορτρέτο του Λόβις Κορίντ το 1900 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 14 Μαΐου 1855[1][2][3] Kalvene Parish |
| Θάνατος | 28 Σεπτεμβρίου 1918[1][4][2] Μόναχο[5] |
| Τόπος ταφής | Νόρντφριεντοφ |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ρωσική Αυτοκρατορία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Γερμανικά[4] |
| Σπουδές | αυτοκρατορικό πανεπιστήμιο του Ντόρπατ Πανεπιστήμιο της Βιέννης Πανεπιστήμιο του Γκρατς |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | συγγραφέας θεατρικός συγγραφέας |
| Οικογένεια | |
| Γονείς | Eduard Gf. von Keyserling |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Έντουαρντ φον Κάιζερλινγκ (γερμανικά: Eduard_von_Keyserling) πλήρες όνομα Γιόχαν Χάινριχ Έντουαρντ Νικόλαους κόμης φον Κάιζερλινγκ (14 Μαΐου 1855 – 28 Σεπτεμβρίου 1918) ήταν Γερμανός μυθιστοριογράφος και δραματουργός της Βαλτικής, συνδεδεμένος με την ιστορική περιοχή της Κουρλάνδης. Είναι από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του λογοτεχνικού ιμπρεσιονισμού και της λογοτεχνίας της παρακμής στη γερμανική λογοτεχνία.[6]
Βιογραφικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Κάιζερλινγκ γεννήθηκε το 1855 στο αρχοντικό Τελς-Πάντερν (τώρα δήμος Νότιου Κούρζεμε στη Λιέπαγια, την τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Λετονίας), Κυβερνείο της Κουρλάνδης, ιστορική περιοχή της Λετονίας, τότε τμήμα της Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Ήταν το δέκατο από δώδεκα παιδιά της αριστοκρατικής οικογένειας Κάιζερλινγκ, Γερμανών της Βαλτικής, και ήταν ανιψιός του γεωλόγου Αλεξάντερ φον Κάιζερλινγκ.
Φοίτησε στο γερμανικό γυμνάσιο της περιοχής και σπούδασε νομική στο γερμανικό Πανεπιστήμιο του Ντόρπατ (τώρα Τάρτου στην Εσθονία) από το 1875 έως το 1877, με διακοπές και χωρίς αποφοίτηση. Για ασαφείς λόγους (ο δισέγγονός του ιστορικός τέχνης Όττο φον Τάουμπε αργότερα ανέφερε «μια ασήμαντη λεπτομέρεια - μια λανθασμένη σκέψη»), αποβλήθηκε από τη φοιτητική κοινότητα. Απομακρύνθηκε από τον κοινωνικό του κύκλο και για να συνεχίσει τις σπουδές του σε ηλικία 23 ετών πήγε στη Βιέννη όπου σπούδασε φιλοσοφία και ιστορία της τέχνης στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης και για ένα χρόνο στο Γκρατς.[8]
Μετά την παραμονή του στη Βιέννη, επέστρεψε στο αρχοντικό Τελς-Πάντερν και διαχειρίστηκε τα κτήματα της μητέρας του τα οποία κληρονόμησε μετά τον θάνατό της το 1894. Στη συνέχεια, εγκαταστάθηκε στο Μόναχο με δύο αδελφές του. Έπασχε ήδη από σύφιλη εκείνη την εποχή, προσβλήθηκε από σοβαρή νόσο του νωτιαίου μυελού το 1897 και αργότερα τυφλώθηκε.
Από το 1899 έως το 1900, με τις δύο αδελφές του έκαναν ένα τελευταίο ταξίδι στην Ιταλία. Στη συνέχεια, έζησε απομονωμένη ζωή, ταλαιπωρημένος από τις σωματικές του ασθένειες. Κατά τη διάρκεια αυτών των ετών, δημιούργησε τα πιο γνωστά και καλύτερα έργα του. Από το 1908 και μετά, σπάνια έφευγε από το σπίτι και υπαγόρευε τα έργα του στις αδελφές που ζούσαν μαζί του. Μια αναμνηστική πλάκα τιμά την τελευταία κατοικία του στο Μόναχο από τα τέλη του 2013.[9]
Ένα πορτρέτο του Κάιζερλινγκ από τον Λόβις Κορίντ στη λίμνη Στάρνμπεργκ το καλοκαίρι του 1900 εκτίθεται στη Νέα Πινακοθήκη του Μονάχου. «Θα προτιμούσα να μην μοιάζω έτσι», λέγεται ότι σχολίασε ο συγγραφέας.
Από το ξέσπασμα του Α' Παγκοσμίου Πολέμου ήταν οικονομικά περιορισμένος λόγω της έλλειψης εισοδήματος από τα κτήματα του στην Κουρλάνδη. Παρέμεινε άγαμος σε όλη του τη ζωή και πέθανε το 1918 στο Μόναχο της Βαυαρίας.[10]
Λογοτεχνικό έργο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα πρώιμα μυθιστορήματα του Κάιζερλινγκ είναι επηρεασμένα από τον Νατουραλισμό. Τα μεταγενέστερα έργα είναι πιο εκλεπτυσμένα και αποφεύγουν την παράθεση λεπτομερειών. Οι νουβέλες και τα μυθιστορήματά του, μετά το 1902, τον τοποθετούν στην πρώτη γραμμή του γερμανικού λογοτεχνικού ιμπρεσιονισμού. Ως διακριτικός και κομψός στυλίστας, η αφήγηση του Κάιζερλινγκ είναι χαρακτηριστική για την υποβλητική ατμόσφαιρα και την «αίσθηση» που αποπνέει. Χρησιμοποιεί το φως και τις ανεπαίσθητες παραλλαγές της φύσης για να απεικονίσει την τελευταία ακμή της βαλτικής αριστοκρατίας, τα κάστρα, τα αρχοντικά, τα κυνήγια, τα πρωσικά έθιμα, μια ολόκληρη εκλεπτυσμένη τέχνη ζωής που εμφανίζει την αδυναμία του έρωτα και την παρακμή μιας κοινωνίας που εξακολουθεί να είναι πλούσια αλλά ήδη γνωρίζει την μη αναστρέψιμη πορεία της. [11]
Τα έργα του συνήθως διαδραματίζονται στις γερμανικές επαρχίες της Βαλτικής, στην Πρωσία ή, περιστασιακά, στη Βαυαρία. Η συγκρατημένη ειρωνεία και η ευαίσθητη απεικόνιση των ερωτικών συγκρούσεων δείχνει τη βαθιά γνώση του κόσμου της αριστοκρατίας της Βαλτικής που χάθηκε με τη Ρωσική Επανάσταση. Παρουσιάζει με αγάπη το εσωτερικό των παλατιών και των εξοχικών τους σπιτιών, καθώς και τα δάση, τους κήπους και τα πάρκα με τα χρώματα, τα αρώματα και το μεταβαλλόμενο φως. Αναπτύσσει αισθηματικά θέματα, απεικονίζοντας τον έρωτα ως πηγή πόνου όσο και ως διέξοδο προς την απελευθέρωση από τους κοινωνικούς περιορισμούς.
Τα περισσότερα μυθιστορήματά του διαποτίζονται από μελαγχολική ειρωνεία με πολλά στοιχεία της λογοτεχνίας της παρακμής. Συχνά εμφανίζεται ένα «παιδί της φύσης», ένα άτομο αμόλυντο από τον πολιτισμό. Η σύγκρουση των γενεών αποτελεί δομικό άξονα του έργου του, κυρίως μεταξύ των παλιών αριστοκρατικών αξιών και της νεολαίας. Έγραψε επίσης δοκίμια για πολιτιστικά ζητήματα και θεατρικά του έργα.
Ο Κάιζερλινγκ έχαιρε λογοτεχνικής φήμης τόσο στη Γερμανία όσο και στις Ηνωμένες Πολιτείες όπου τα μυθιστορήματά του, μεταφρασμένα στα αγγλικά στα τέλη της δεκαετίας του 1920, επαινέθηκαν από κριτικούς λογοτεχνίας. Τα έργα του ανθολογήθηκαν για χρήση στη γερμανική εκπαίδευση τόσο για το προσιτό ύφος όσο και για τις ελκυστικές ιστορίες τους. Η γλώσσα του είναι ασυνήθιστα συνοπτική, οι προτάσεις δεν είναι ποτέ πολύ μεγάλες ή περίπλοκες.
Αρκετά έργα του έχουν διασκευαστεί για τον κινηματογράφο.[12]
Έργα (επιλογή)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Fräulein Rosa Herz. Eine Kleinstadtliebe (1887) - Δεσποινίς Ρόζα Χερτζ: Μια ιστορία αγάπης σε μια μικρή πόλη
- Die dritte Stiege (1892) - Η τρίτη σκάλα
- Die schwarze Flasche (1902) - Το μαύρο μπουκάλι
- Beate und Mareile. Eine Schloßgeschichte (1903) Μπεάτε και Μαράιλε: Μια ιστορία σε κάστρο
- Schwüle Tage (1904) - Αισθησιακές μέρες
- Seine Liebeserfahrung (1906) - Η εμπειρία του στον έρωτα
- Dumala (1908)
- Bunte Herzen (1909) - Χρωματιστές καρδιές
- Wellen (1911) - Κύματα
- Abendliche Häuser (1914) - Βραδινά σπίτια
- Im stillen Winkel (1914) - Στην ήσυχη γωνιά
- Nicky (1914) - Νίκι
- Am Südhang (1914/16) - Στη νότια πλαγιά
- Fürstinnen (1917) - Πριγκίπισσες
- Feierstagskinder (1918) - Παιδιά διακοπών
Μεταφράσεις έργων στα ελληνικά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- 1 2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: «Gemeinsame Normdatei» (Γερμανικά) Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2014.
- 1 2 filmportal.de. 4eec8b9a45ea4b53a1acbbfd7fde4b39. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ «Proleksis enciklopedija» (Κροατικά) 30812.
- 1 2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 120576046. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: «Gemeinsame Normdatei» (Γερμανικά) Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ . «goodreads.com/author/Eduard_von_Keyserling».
- ↑ Μετά την ανεξαρτησία της Λετονίας το 1918 και τον νόμο περί απαλλοτρίωσης γης που ψηφίστηκε από τη Συντακτική Συνέλευση της Λετονίας στις 16 Σεπτεμβρίου 1920, η περιουσία των Κάιζερλινγκ απαλλοτριώθηκε και το κτίριο μετατράπηκε σε σχολείο το 1922.
- ↑ . «booksjournal.gr/kritikes/logotexnia/entouarnt-fon-kaizerlingk-ekfrastis-tou-klasikoy-monternismoy».
- ↑ . «deutsche-biographie.de/eduard von keyserling».
- ↑ . «babelio.com/auteur/-Eduard-von-Keyserling».
- ↑ . «ebsco.com/research-starters/history/eduard-von-keyserling».
- ↑ . «imdb.com/Eduard von Keyserling(1855-1918)».
- ↑ . «culturenow.gr/entoyarnt-fon-kaizerlingk-kymata/».
- ↑ . «politeianet.gr/books/keyserling-eduard-von-exantas-kumata-».
