Έναστρη Νύχτα πάνω από τον Ροδανό
| Έναστρη Νύχτα πάνω από τον Ροδανό | |
|---|---|
 | |
| Ονομασία | Έναστρη Νύχτα πάνω από τον Ροδανό |
| Δημιουργός | Q5582 |
| Έτος δημιουργίας | 1888 |
| Είδος | Λάδι σε μουσαμά |
| Ύψος | 72.5 εκ. |
| Πλάτος | 92 εκ. |
| Μουσείο | Μουσείο Ορσέ, Παρίσι |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα | |
Η Έναστρη Νύχτα πάνω από τον Ροδανό (Σεπτέμβριος 1888) είναι ένα από τα ζωγραφικά έργα του Βίνσεντ βαν Γκογκ της νυχτερινής Αρλ. Ζωγραφίστηκε σε ένα σημείο της όχθης του ποταμού Ροδανού που απείχε ένα ή δύο λεπτά από το Κίτρινο Σπίτι στην Place Lamartine το οποίο νοίκιαζε ο Βαν Γκογκ εκείνη την περίοδο. Ο νυχτερινός ουρανός και τα εφέ που δημιουργεί το φως τη νύχτα αποτέλεσαν το θέμα για μερικούς από τους διάσημους πίνακές του, συμπεριλαμβανομένου και του Καφέ Τεράς τη Νύχτα (που είχε ζωγραφίσει νωρίτερα τον ίδιο μήνα) και τον μετέπειτα πίνακα από το Σαιντ-Ρεμί Έναστρη Νύχτα.
Ένα σκίτσο του πίνακα περιλαμβάνεται στην επιστολή που έστειλε ο Βαν Γκογκ στον φίλο του Eugène Boch στις 2 Οκτωβρίου, 1888[1][2], και άλλο ένα σε επιστολή προς τον αδελφό του, Τεό βαν Γκογκ.[3]
Ο πίνακας παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1889 στην ετήσια έκθεση της Ένωσης Ανεξάρτητων Καλλιτεχνών στο Παρίσι, μαζί με τις Ίριδες. Το τελευταίο έργο προστέθηκε από τον Τεό, ενώ ο Βίνσεντ είχε προτείνει έναν από τους πίνακές του από το δημόσιο κήπο στην Αρλ, πιθανότατα την έκδοση που βρίσκεται τώρα στη συλλογή Φίλιπς.
Περιεχόμενο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η θέα είναι από την αποβάθρα (ένας παρόχθιος δρόμος) στην ανατολική πλευρά του Ροδανού, στo γόνατο του ποταμού προς τη δυτική ακτή: κατεβαίνοντας από το βορρά, ο Ροδανός γυρίζει προς τα δεξιά σε αυτό το σημείο σε περιβάλλοντα βράχια, στο οποίο είναι χτισμένη η Αρλ. Από τους πύργους του Saint-Julien και Saint-Trophime στα αριστερά, ο θεατής ακολουθεί την ανατολική όχθη έως τη δυτική όχθη με τη σιδερένια γέφυρα που συνδέει την Αρλ με το προάστιο της Trinquetaille στα δεξιά. Αυτή περιλαμβάνει και μια άποψη της πλατείας Place Lamartine προς τα νοτιοδυτικά. 43°40′57″N 4°37′49″E / 43.682367°N 4.630287°E
Δημιουργία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Βαν Γκογκ ανακοινώνει και περιγράφει τη σύνθεση σε επιστολή του προς τον αδελφό του Τεό:
«Συμπεριλαμβάνεται ένα μικρό σκίτσο ενός καμβά 30 τετραγωνικών - με λίγα λόγια ο έναστρος ουρανός που χρωματίζεται από το βράδυ, βρίσκεται στην πραγματικότητα κάτω από ένα πίδακα φωταέριου. Ο ουρανός είναι γαλαζοπράσινος, το νερό είναι μπλε ρουά, το έδαφος είναι μοβ. Η πόλη είναι μπλε και μοβ. Το φωταέριο είναι κίτρινο και οι αντανακλάσεις είναι χρυσοκοκκινωπές, φθίνοντας σε πρασινοχάλκινο. Όσο αφορά το γαλαζοπράσινο τμήμα του ουρανού, η Μεγάλη Άρκτος είναι ένα σπινθηροβόλο πράσινο και ροζ, των οποίων η διακριτική ωχρότητα έρχεται σε αντίθεση με το βάναυσο χρυσό του φωταέριου. Δύο πολύχρωμες φιγούρες εραστών υπάρχουν στο προσκήνιο.»[3]
Στην πραγματικότητα, η άποψη που απεικονίζεται στον πίνακα βλέπει αντίθετα από τη Μεγάλη Άρκτο, η οποία είναι προς τα βόρεια. Το προσκήνιο είναι βαρύ και πολυδουλεμένο, με υγρή μπογιά-σε-υγρή μπογιά, μόλις η βάση είχε τελειώσει.[1] Τα σκίτσα της επιστολής αυτής της περιόδου μάλλον βασίζονται στην αρχική σύνθεση.
Χρώματα της νύχτας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η πρόκληση να ζωγραφίσει τη νύχτα, κέντρισε το ενδιαφέρον του Βαν Γκογκ. Το πλεονεκτικό σημείο που επέλεξε για την Έναστρη Νύχτα πάνω από τον Ροδανό τού επέτρεψε να συλλάβει τις αντανακλάσεις του φωταερίου στην Αρλ, σε όλο τους το φέγγος πάνω στα γαλάζια νερά του Ροδανού. Σε πρώτο πλάνο, δύο εραστές κάνουν βόλτα στις όχθες του ποταμού.
Η απεικόνιση του χρώματος ήταν μεγάλης σημασίας για τον Βαν Γκογκ. Σε επιστολές του προς τον αδελφό του συχνά περιγράφει τα αντικείμενα στους πίνακές του βάσει του χρώματός τους. Στα νυχτερινά έργα του, συμπεριλαμβανομένου του Έναστρη Νύχτα πάνω από τον Ροδανό, τονίζεται η σημασία που έδινε στη σύλληψη των αστραφτερών χρωμάτων του νυχτερινού ουρανού και του τεχνητού φωτισμού που ήταν νέος για την εποχή.
Στη λαϊκή κουλτούρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Γίνεται αναφορά στον πίνακα στο τραγούδι των Μπράιαν Ίνο και Τζον Κέιλ, «Spinning Away» από το άλμπουμ Wrong Way Up του 1990. Στη δεύτερη στροφή εμφανίζεται η παρομοίωση «Στροβιλίζονται σαν τον νυχτερινό ουρανό στην Αρλ».[4]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 Για να εντοπίσετε την αρχική σύνθεση δείτε: Roland Dorn 1990, ill. p. 388
- ↑ «Vincent van Gogh to Eugène Boch : 2 October 1888». www.webexhibits.org. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 «Vincent van Gogh to Theo van Gogh : 28 September 1888». www.webexhibits.org. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2017.
- ↑ «BRIAN ENO LYRICS - Spinning Away». www.azlyrics.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2017.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Boime, Albert: Vincent van Gogh: Starry Night. A history of matter, a matter of history (επίσης διαθέσιμο σε CD-ROM: ISBN 3-634-23015-0 (στα Γερμανικά))
- Dorn, Roland: Décoration: Vincent van Gogh's Werkreihe für das Gelbe Haus in Arles, Georg Olms Verlag, Hildesheim, Zürich & New York 1990 ISBN 3-487-09098-8 / ISSN 0175-9558
