Έμπεδο

Με την ονομασία έμπεδα προσδιορίζονταν παλαιότερα μέχρι τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο οι συγκροτούμενες σύμφωνα με τα υφιστάμενα τότε σχέδια επιστράτευσης υπηρεσίες ή μονάδες με στόχο την αναπλήρωση αντίστοιχης οργανικής υπηρεσίας ή μονάδας που είχε απομακρυνθεί από την έδρα της. Τα σχέδια επιστράτευσης καθόριζαν τον αριθμό τους, το είδος τους και το πού θα βρίσκονταν.

Σκοποί των εμπέδων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

α) η εξασφάλιση της συνέχειας της λειτουργίας μιας στρατιωτικής υπηρεσίας στο εσωτερικό της χώρας,
β) ο ανεφοδιασμός του στρατού εκστρατείας με άνδρες και πολεμικό υλικό,
γ) η υποδοχή των στρατιωτών που επέστρεφαν στα μετόπισθεν για οποιοδήποτε λόγο (τραυματίες και ασθενείς στο στάδιο της ανάρρωσης, αδειούχοι κ.λπ.).
Ήταν άρα τα έμπεδα είτε διοικήσεις που υποκαθιστούσαν όσες είχαν κινητοποιηθεί και μεταβεί στο μέτωπο, κάνοντας και τη δουλειά τους, είτε μονάδες συγκέντρωσης και εκπαίδευσης του προσωπικού που βρισκόταν στα μετόπισθεν, εκείνων που αργότερα κατατάσσονταν ή εκείνων που γύριζαν από τη ζώνη επιχειρήσεων. Αντικείμενό τους ακόμη η συντήρηση του υλικού, η κάλυψη των απωλειών του στρατού εκστρατείας ή η ενίσχυσή του με νέες δυνάμεις, και η φρούρηση στρατηγικής σημασίας περιοχών των μετόπισθεν.
Έμπεδα λειτουργούσαν όχι μόνο στα μετόπισθεν αλλά και στη ζώνη επιχειρήσεων, τα αποκαλούμενα κινητά έμπεδα, προκειμένου να καλύπτονται αμέσως οι απώλειες των μαχομένων μονάδων.
Τα κινητά έμπεδα ακολουθούσαν τις μονάδες στις οποίες ανήκαν, και αποτελούσαν κέντρα υποδοχής των ανδρών που στέλνονταν από τα μετόπισθεν, στα οποία συνεχιζόταν η εκπαίδευσή τους πριν πάνε στο μέτωπο. Κινητά έμπεδα είχαμε για πρώτη φορά στον ελληνικό στρατό το 1917 κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η οργάνωση των εμπέδων των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων ξεκίνησε αρχικά με εισήγηση το 1907 του τότε διαδόχου Κωνσταντίνου κατά τα πρότυπα του αυτοκρατορικού γερμανικού πεζικού. Τότε εκπονήθηκαν και τα πρώτα σχέδια επιστράτευσης.
Τελικά ο όρος «έμπεδα» καταργήθηκε, έναντι του σύγχρονου όρου «κέντρο εκπαίδευσης» που διατηρούν μόνιμα όλα τα Όπλα και τα Σώματα Ασφαλείας, π.χ. Κέντρο Εκπαίδευσης Παλάσκας του ναυτικού, κέντρο εκπαίδευσης καταδρομών, κέντρο εκπαίδευσης διαβιβάσεων κ.λπ.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαιδεία, τόμος 3, σελ. 304