Άουγκουστ Χάινριχ Χόφμαν φον Φάλερσλεμπεν

Άουγκουστ Χάινριχ Χόφμαν φον Φάλερσλεμπεν
Ο Χόφμαν φον Φάλερσλεμπεν το 1819
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	August Heinrich Hoffmann von Fallersleben (Γερμανικά)
Προφορά
Γέννηση	2  Απριλίου 1798 Fallersleben
Θάνατος	19  Ιανουαρίου 1874 Κόρβεϋ
Τόπος ταφής	Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία
Χώρα πολιτογράφησης	Βασίλειο της Πρωσίας
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Γερμανικά Ρωσικά
Σπουδές	Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν Πανεπιστήμιο της Βόννης Πανεπιστήμιο του Χέλμστεντ
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	ποιητής βιβλιοθηκονόμος συγγραφέας επαναστάτης μουσικολόγος εθνομουσικολόγος συγγραφέας παιδικής λογοτεχνίας έφορος διδάσκων πανεπιστημίου
Εργοδότης	Πανεπιστήμιο του Βρότσουαφ
Οικογένεια
Σύζυγος	Ida vom Berge
Τέκνα	Franz Hoffmann-Fallersleben
Γονείς	Heinrich Wilhelm Hoffmann και Dorothea Hoffmann
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσεις	Gold medal of the Royal proof of gratitude (8  Αυγούστου 1836)
Ιστότοπος
www.von-fallersleben.de
Σχετικά πολυμέσα

Ο Άουγκουστ Χάινριχ Χόφμαν, γνωστός ως Χόφμαν φον Φάλερσλεμπεν (γερμανικά: August Heinrich Hoffmann von Fallersleben, 2 Απριλίου 1798 - 19 Ιανουαρίου 1874) ήταν Γερμανός ποιητής και πανεπιστημιακός καθηγητής γερμανικής γλώσσας και λογοτεχνίας. Είναι περισσότερο γνωστός για τη συγγραφή του τραγουδιού Το τραγούδι των Γερμανών, το οποίο από το 1922 έγινε ο εθνικός ύμνος της Γερμανίας, και μια σειρά από δημοφιλή παιδικά τραγούδια, που θεωρούνται έργα της λογοτεχνικής ομάδας Νέα Γερμανία.

Βιογραφικά στοιχεία

Ο Άουγκουστ Χάινριχ Χόφμαν γεννήθηκε στο Φάλερσλεμπεν, μια συνοικία της πόλης Βόλφσμπουργκ στην Κάτω Σαξονία, τότε Δουκάτο του Μπράουνσβαϊγκ-Λύνεμπουργκ. Ο πατέρας του ήταν έμπορος, ξενοδόχος και δήμαρχος της γενέτειράς του. Φοίτησε στα κλασικά σχολεία του Χέλμστεντ και του Μπράουνσβαϊγκ. Έγραψε τα πρώτα ποιήματά του τον Μάιο 1815, σε ηλικία 17 ετών. Στη συνέχεια σπούδασε στα πανεπιστήμια του Γκέτινγκεν και της Βόννης. Η αρχική του πρόθεση ήταν να σπουδάσει θεολογία, αλλά το ενδιαφέρον του ήταν περισσότερο στραμμένο στην ιστορία της κλασικής αρχαιότητας και το πρότυπό του ήταν ο Γιόχαν Γιοάχιμ Βίνκελμαν. Μετά τη γνωριμία με τους αδερφούς Γκριμ σύντομα αφοσιώθηκε ολοκληρωτικά στη γερμανική λογοτεχνία.

Το 1821, εγκαταστάθηκε στο Βερολίνο όπου έγινε βιβλιοθηκάριος και γνώρισε, μεταξύ άλλων, τους Χέγκελ, Σαμίσο και Ούλαντ. Το 1823 διορίστηκε επιμελητής της πανεπιστημιακής βιβλιοθήκης στο Μπρεσλάου, θέση την οποία κράτησε μέχρι το 1838. Έγινε επίσης έκτακτος καθηγητής της γερμανικής γλώσσας και λογοτεχνίας σε αυτό το πανεπιστήμιο το 1830 και τακτικός καθηγητής το 1835. Το 1840 εξέδωσε την ποιητική συλλογή Μη πολιτικά τραγούδια, που γνώρισε εκπληκτική επιτυχία για την εποχή, με 12.000 αντίτυπα και δεύτερη έκδοση το 1841. Για να ξεχωρίσει από άλλους συγγραφείς που έφεραν το επώνυμο Χόφμαν, υιοθέτησε το όνομα καταγωγής του: φον Φάλερσλεμπεν.

Εξορία

Λόγω των φιλελεύθερων εθνικών απόψεων που είχε εκφράσει στα Μη πολιτικά τραγούδια του, το 1842 η πρωσική κυβέρνηση τον απέλυσε από τη θέση του καθηγητή, χωρίς να του χορηγήσει σύνταξη. Ένα χρόνο αργότερα του αφαιρέθηκε η υπηκοότητα και εκδιώχθηκε από την Πρωσία. Εξόριστος, περιπλανήθηκε στη Γερμανία, βρίσκοντας καταφύγιο σε πολιτικούς συντρόφους που τον βοήθησαν να κρυφτεί από τη συνεχή αστυνομική παρακολούθηση. Κατά τον 20ό αιώνα, αναμνηστικές πλάκες τοποθετήθηκαν σε μερικά από τα σπίτια στα οποία έμεινε κατά τη διάρκεια της περιπλάνησής του.

Ο Χόφμαν φον Φάλερσλεμπεν το 1860

Στα χρόνια που κρυβόταν, έζησε για δύο ή τρία χρόνια σε ένα φεουδαρχικό κτήμα στο Μεκλεμβούργο, όπου ο ιδιοκτήτης τον κατέγραψε ως βοσκό. Αυτή την περίοδο της απομόνωσης στην επαρχία έγραψε τα πιο όμορφα τραγούδια του για παιδιά. Κατά την επανάσταση του 1848, στην οποία δεν συμμετείχε ενεργά, επωφελήθηκε από ένα μέτρο αμνηστίας χάρη στο οποίο επέστρεψε στην Πρωσία και έλαβε σύνταξη, χωρίς να ανακτήσει τη θέση του καθηγητή.

Μετά το 1848

Το 1849, σε ηλικία 51 ετών, παντρεύτηκε τη 18χρονη ανιψιά του, Ίντα φον Μπέργκε, κόρη πάστορα από το Ανόβερο. Απέκτησαν έναν γιο, που γεννήθηκε το 1855 στη Βαϊμάρη και είχε νονό τον συνθέτη Φραντς Λιστ. Τα επόμενα δέκα χρόνια, μετά από μικρές παραμονές σε άλλες πόλεις, εγκαταστάθηκε στη Βαϊμάρη, όπου μαζί με τον φιλόλογο Όσκαρ Σάντε εξέδωσαν την Επετηρίδα της Βαϊμάρης για τη Γερμανική Γλώσσα, Λογοτεχνία και Τέχνη (έξι τεύχη από το 1854 έως το 1857).

Η αυλή του αβαείου του Κόρβεϋ

Το 1860 διορίστηκε από τον Βίκτωρα Α', Δούκα του Ράτιμπορ διαχειριστής της βιβλιοθήκης του πριγκιπικού αβαείου του Κόρβεϋ στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία, όπου πέθανε το 1874 σε ηλικία 75 ετών. Τρία χρόνια πριν τον θάνατό του είδε να εκπληρώνεται η επιθυμία του για μια ενωμένη Γερμανία, όταν το 1871 ιδρύθηκε η Γερμανική Αυτοκρατορία υπό την ηγεσία του Όττο φον Μπίσμαρκ.

Συγγραφικό έργο

Ο Χόφμαν φον Φάλερσλεμπεν ήταν ένας από τους πιο δημοφιλείς ποιητές της εποχής του. Στην πολιτική, ήταν από τους σημαντικότερους πολιτικούς ποιητές της Νέας Γερμανίας της εποχής Πριν τον Μάρτιο που άνοιξαν τον δρόμο για την επανάσταση του Μαρτίου 1848. Ως ποιητής, διακρίθηκε κυρίως από την ευκολία, την απλότητα και τη χάρη με την οποία εκφράζει τα πάθη και τις φιλοδοξίες της καθημερινής ζωής. Αν και δεν είχε σπουδάσει μουσική, συνέθεσε μελωδίες για πολλά από τα τραγούδια του και αρκετά τραγουδιούνται ακόμη στη Γερμανία και περιλαμβάνονται σε σύγχρονες ανθολογίες.

Μεταξύ των πιο γνωστών είναι το πατριωτικό Το τραγούδι των Γερμανών το οποίο αρχίζει με τον στίχο Deutschland, Deutschland über alles (Γερμανία πάνω απ' όλα) και μελοποιήθηκε το 1797 από τον Γιόζεφ Χάυντν. Το έγραψε το 1841 στο νησί Χέλγκολαντ, τότε βρετανικής κατοχής. Οι στίχοι εκφράζουν τα πανγερμανικά αισθήματα, κοινά στους επαναστάτες δημοκράτες της περιόδου, τα οποία θεωρήθηκαν εμπρηστικά και προδοτικά στα γερμανόφωνα πριγκιπάτα. Η φράση Πάνω απ' όλα εκείνη την εποχή δεν αναφερόταν σε μαχητικές ιδέες για κατάκτηση ξένων χωρών, αλλά στην ανάγκη για πίστη σε μια ενωμένη Γερμανία.

Ο τάφος στο αβαείο του Κόρβεϋ

Ο Χόφμαν φον Φάλερσλεμπεν ήταν υπέρμαχος του αγώνα για πολιτικές ελευθερίες και για τη δημιουργία μιας ενωμένης Γερμανίας. Το Τραγούδι των Γερμανών, που τραγουδήθηκε με ενθουσιασμό από φοιτητές και φιλελεύθερους πολίτες στην εποχή του και από το 1922 έγινε ο εθνικός ύμνος της Γερμανίας, έπαιξε σημαντικό ρόλο σε αυτή την κατεύθυνση. Τα ποιήματά του, τα Μη πολιτικά τραγούδια, που είναι κάθε άλλο παρά απολιτικά, επιτίθενται σε ορισμένα φλέγοντα πολιτικά θέματα της εποχής του, όπως:

• το έθνος αποδυναμωμένο από τον κατακερματισμό του
• τη λογοκρισία του Τύπου
• την αυθαιρεσία των πριγκίπων
• την απόλυτη εξουσία της αστυνομίας και του στρατού

Ωστόσο, δεν ήταν δημοκράτης. Ο πολιτικός του στόχος ήταν πάνω από όλα η γερμανική ενοποίηση, για την οποία δεν δίστασε να δεχθεί την επανίδρυση αυτοκρατορίας.

Ο Χόφμαν φον Φάλερσλεμπεν ενδιαφερόταν ιδιαίτερα για την παλαιά και τη μεσαιωνική ολλανδική γλώσσα. Έκανε συνολικά οκτώ ταξίδια στην Ολλανδία και τη Φλάνδρα, κατά τη διάρκεια των οποίων συνέβαλε στην ανάπτυξη του κλάδου της ολλανδικής φιλολογίας και για το έργο του έλαβε τίτλο επίτιμου διδάκτορα από το Πανεπιστήμιο του Λέιντεν. Ένα τέτοιο ταξίδι, μετά τις σπουδές του στη Βόννη, περιγράφεται στην εισαγωγή της συλλογής του με παλιά ολλανδικά τραγούδια, την οποία δημοσίευσε τριάντα χρόνια αργότερα και αφιέρωσε στο Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν. Το 1837, στη βιβλιοθήκη του αβαείου Βενεδικτίνων του Σαιντ-Αμάν στη Γαλλική Φλάνδρα κοντά στη Βαλανσιέν, ανακάλυψε σημαντικότατο χειρόγραφο του 9ου αιώνα που περιλάμβανε την Ακολουθία της Αγίας Ευλαλίας, το πρώτο λογοτεχνικό κείμενο της μεσαιωνικής γαλλικής λογοτεχνίας, και το ποίημα της παλαιάς γερμανικής λογοτεχνίας Το τραγούδι του Λουδοβίκου.

Επιλογή έργων

• Alemannische Lieder (Γερμανικά τραγούδια, 1826)
• Soldatenleben (Στρατιωτική ζωή, 1852)
• Loverkens. Altniederländische Lieder (Παλιά ολλανδικά τραγούδια, 1852)
• Rheinleben (Ζωή στον Ρήνο, 1865)
• Fünfzig neue Kinderlieder (Πενήντα νέα παιδικά τραγούδια)
• Alte und neue Kinder (Παλιά και καινούργια παιδικά τραγούδια)
• Mein Leben: Aufzeichnungen und Erinnerungen (Η ζωή μου: Σημειώσεις και αναμνήσεις, 1860)