Άνυδρη ουσία

Μια ουσία είναι άνυδρη εάν δεν περιέχει νερό. Πολλές διεργασίες στη χημεία μπορούν να παρεμποδιστούν από την παρουσία νερού. Επομένως, είναι σημαντικό να χρησιμοποιούνται αντιδραστήρια και τεχνικές χωρίς νερό. Στην πράξη, ωστόσο, είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθεί τέλεια ξηρότητα. Οι άνυδρες ενώσεις απορροφούν σταδιακά νερό από την ατμόσφαιρα, επομένως πρέπει να αποθηκεύονται προσεκτικά.

Στερεά

Πολλά άλατα και στερεά μπορούν να ξηρανθούν με θερμότητα ή υπό κενό. Οι ξηραντήρες μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για την αποθήκευση αντιδραστηρίων σε ξηρές συνθήκες.

Συνηθισμένα ξηραντικά περιλαμβάνουν το πεντοξείδιο του φωσφόρου και την πυριτική πηκτή (σίλικα τζελ). Οι χημικοί μπορεί επίσης να απαιτούν ξηρά γυάλινα σκεύη για ευαίσθητες αντιδράσεις. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με ξήρανση των γυάλινων σκευών σε φούρνο, με φλόγα ή υπό κενό.

Τα ξηρά στερεά μπορούν να παραχθούν με αποξήρανση με ψύξη, η οποία είναι επίσης γνωστή ως λυοφιλίωση ή κρυοξήρανση.

Υγρά ή διαλύτες

Σε πολλές περιπτώσεις, η παρουσία νερού μπορεί να αποτρέψει την πραγματοποίηση μιας αντίδρασης ή να προκαλέσει τον σχηματισμό ανεπιθύμητων προϊόντων. Για να αποφευχθεί αυτό, πρέπει να χρησιμοποιούνται άνυδροι διαλύτες κατά την εκτέλεση ορισμένων αντιδράσεων. Παραδείγματα αντιδράσεων που απαιτούν τη χρήση άνυδρων διαλυτών είναι η αντίδραση Γκρινιάρ και η αντίδραση Wurtz.

Οι διαλύτες ξηραίνονται συνήθως με απόσταξη ή με αντίδραση με δραστικά μέταλλα ή μεταλλικά υδρίδια. Αυτές οι μέθοδοι μπορεί να είναι επικίνδυνες και αποτελούν μια κοινή αιτία πυρκαγιών σε εργαστήρια. Οι πιο σύγχρονες τεχνικές περιλαμβάνουν τη χρήση μοριακών κόσκινων ή ενός συστήματος καθαρισμού στήλης. Τα μοριακά κόσκινα είναι πολύ πιο αποτελεσματικά από τις περισσότερες συνηθισμένες μεθόδους ξήρανσης διαλυτών και είναι ασφαλέστερα και δεν απαιτούν ειδικό εξοπλισμό για τον χειρισμό. Οι συσκευές καθαρισμού με διαλύτη σε στήλες (γενικά αναφερόμενες ως στήλες Grubb) έγιναν πρόσφατα διαθέσιμες, μειώνοντας τους κινδύνους (ουσίες που αντιδρούν με το νερό, θερμότητα) από τις κλασικές μεθόδους αφυδάτωσης.

Άνυδροι διαλύτες διατίθενται στο εμπόριο από προμηθευτές χημικών και συσκευάζονται σε σφραγισμένα δοχεία για να διατηρούνται ξηροί. Συνήθως, οι άνυδροι διαλύτες περιέχουν περίπου 10 ppm νερού και η υγρασία τους αυξάνεται εάν δεν αποθηκευτούν σωστά.

Τα οργανικά διαλύματα μπορούν να ξηρανθούν χρησιμοποιώντας μια σειρά από ξηραντικά μέσα. Συνήθως, μετά από μια επεξεργασία, το οργανικό εκχύλισμα ξηραίνεται χρησιμοποιώντας θειικό μαγνήσιο ή παρόμοιο ξηραντικό μέσο για την απομάκρυνση του μεγαλύτερου μέρους του υπολειπόμενου νερού.

Το άνυδρο οξικό οξύ είναι γνωστό ως παγόμορφο οξικό οξύ.

Αέρια

Αρκετές ουσίες που υπάρχουν ως αέρια σε πρότυπες συνθήκες θερμοκρασίας και πίεσης χρησιμοποιούνται συνήθως ως πυκνά υδατικά διαλύματα. Για να διευκρινιστεί ότι πρόκειται για την αέρια μορφή που αναφέρεται, ο όρος άνυδρο προτάσσεται στο όνομα της ουσίας:

• Η αέρια αμμωνία αναφέρεται γενικά ως άνυδρη αμμωνία, για να διακρίνεται από το διάλυμα της στο νερό, το οικιακό διάλυμα αμμωνίας, γνωστό και ως υδροξείδιο του αμμωνίου.
• Το αέριο υδροχλώριο αναφέρεται γενικά ως άνυδρο, για να διακρίνεται από το διάλυμα του στο νερό, το υδροχλωρικό οξύ.

Οι αντιδράσεις που παράγουν νερό μπορούν να διατηρηθούν στεγνές χρησιμοποιώντας μια συσκευή Dean-Stark.