Άνταμ Μανιόκι
Άνταμ Μανιόκι | |
---|---|
![]() Αυτοπροσωπογραφία (1711) | |
Γενικές πληροφορίες | |
Γέννηση | 1673[1][2][3] Szokolya |
Θάνατος | 6 Αυγούστου 1757[4][5] Δρέσδη[6] |
Χώρα πολιτογράφησης | Ουγγαρία |
Εκπαίδευση και γλώσσες | |
Μητρική γλώσσα | Ουγγρικά |
Ομιλούμενες γλώσσες | Ουγγρικά[7] Γερμανικά |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | ζωγράφος[8] |
Αξιώματα και βραβεύσεις | |
Αξίωμα | αυλικός ζωγράφος |
![]() | |
Ο Άνταμ Μανιόκι (ουγγρικά: Ádám Mányoki, 1673-1757) ήταν Ούγγρος ζωγράφος, ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της μπαρόκ προσωπογραφίας στην ουγγρική τέχνη.[9]
Βιογραφικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Άνταμ Μανιόκι γεννήθηκε το 1673 στο χωριό Σόκογια της κομητείας της Πέστης στο τότε βασίλειο της Ουγγαρίας. Ήταν γιος του Μεταρρυθμισμένου καλβινιστή πάστορα Γιάνος Μανιόκι. Η οικογένεια ήταν φτωχή, έτσι γύρω στην ηλικία των 12 ετών, οι γονείς του τον εμπιστεύτηκαν στη φροντίδα ενός Γερμανού επιτελικού αξιωματικού ονόματι Ντύλφερ, ο οποίος υποσχέθηκε να φροντίσει για την εκπαίδευση του, τον υιοθέτησε και τον πήρε μαζί του στο δουκάτο του Μπράουνσβαϊγκ-Λύνεμπουργκ.[10]
Ο νεαρός καλλιτέχνης σπούδασε στο Λύνεμπουργκ και στο Αμβούργο, και αργότερα υπήρξε μαθητής του Γερμανού καλλιτέχνη Αντρέας Σάιτς στο Ανόβερο και του Γάλλου ζωγράφου Νικολά ντε Λαρζιλιέρ στο Παρίσι. Στη συνέχεια ολοκλήρωσε τις σπουδές του στην Ολλανδία.
Από το 1703-1707 έγινε αυλικός ζωγράφος στο Βερολίνο. Εδώ λάμβανε παραγγελίες κυρίως από τον διάδοχο του θρόνου Φρειδερίκο Γουλιέλμο Α΄ της Πρωσίας.
Το 1707, μπήκε στην υπηρεσία του Ούγγρου πρίγκιπα Φραγκίσκου Ράκοτσι. Από τα δύο πιο γνωστά πορτρέτα του πρίγκιπα που φιλοτέχνησε, το ένα ολοκληρώθηκε στην Ουγγαρία το 1708, ενώ το δεύτερο, στο οποίο φαίνεται και το σήμα του Τάγματος του Χρυσόμαλλου Δέρατος, δημιουργήθηκε κατά τη μετανάστευσή του στην Πολωνία. Το πρώτο φυλάσσεται τώρα στο Εθνικό Μουσείο, το δεύτερο στην Εθνική Πινακοθήκη της Ουγγαρίας. Το πορτρέτο του Ράκοτσι εμφανίζεται στα ουγγρικά τραπεζογραμμάτια των 50 φιορινιών της σειράς του 1947 και στα τραπεζογραμμάτια των 500 φιορινιών που χρησιμοποιούνται από το 1998.[11]

Μεταξύ 1713 και 1723, έκανε την προσωπογραφία του Πολωνού βασιλιά και εκλέκτορα της Σαξονίας Αύγουστου του Δυνατού, εκτελώντας πρώτα περιστασιακές παραγγελίες και στη συνέχεια ως ζωγράφος της αυλής από το 1717. Το 1723 επισκέφτηκε την Πράγα και τη Βιέννη, όπου φιλοτέχνησε το πορτρέτο του αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και βασιλιά της Ουγγαρίας Καρόλου ΣΤ΄ και τα πορτρέτα των θυγατέρων του, της αρχιδούκισσας Μαρίας Θηρεσίας και της Μαρίας Άννας.
Το 1724 εγκαταστάθηκε ξανά στην Ουγγαρία, μέχρι το 1731. Το έργο αυτής της περιόδου περιλαμβάνει μια σειρά προσωπογραφίες μελών αριστοκρατικών οικογενειών. Το 1731 μετακόμισε στη Γερμανία όπου έζησε στη Λειψία και στη Δρέσδη όπου πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του. Το 1736 ανέκτησε τη θέση του ως ζωγράφος αυτή τη φορά στην αυλή του εκλέκτορα Αυγούστου Γ΄, όμως από το 1749 δεν πληρωνόταν πλέον ο μισθός του και το 1753 παραιτήθηκε.
Κατά τα τελευταία του χρόνια, σπατάλησε τα χρήματά του στην αλχημεία, μια συνηθισμένη μανία για τη δημιουργία χρυσού εκείνη την εποχή. Δεν έκανε οικογένεια και δεν απέκτησε απογόνους. Τέσσερα χρόνια αργότερα, το 1757, πέθανε στη Δρέσδη σε ηλικία 84 ετών, πάμφτωχος και χρειάστηκε να ταφεί από φίλους. Ο τάφος του δεν υπάρχει πλέον, αλλά τον Δεκέμβριο του 2023 τοποθετήθηκε μια αναμνηστική πέτρα προς τιμήν του στο Εθνικό νεκροταφείο της Βουδαπέστης.
Ο Άνταμ Μανιόκι εργάστηκε σχεδόν αποκλειστικά στην προσωπογραφία, όπου ανέπτυξε το δικό του ξεχωριστό στυλ βασισμένο σε γαλλικά και γερμανικά μοντέλα. Τώρα θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους καλλιτέχνες που δραστηριοποιήθηκαν στην Κεντρική Ευρώπη κατά το πρώτο μισό του 18ου αιώνα.[12][13]
Πίνακες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]-
Φραγκίσκος Β΄ Ράκοτσι (1712)
-
Γιάννος Ποντμανίτσκι (1724)
-
Γιούντιτ Ποντμανίτσκι (1724)
-
Νεκρή φύση, λάδι σε καμβά (1721)
-
Στανισλάβ Έρνεστ Ντένχοφ (1713)
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 121986500. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ 2,0 2,1 British Museum person-institution thesaurus. 37120. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 Faceted Application of Subject Terminology. 431663. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2014.
- ↑ «Mányoki, Adám» 13 Δεκεμβρίου 2017.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ CONOR.SI. 41741411.
- ↑ (Σλοβακικά, Τσεχικά, Αγγλικά) Web umenia. www
.webumenia .sk /autor /6257. Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2018. - ↑ . «wga.hu/frames-e.html?/bio/m/manyoki/biograph».
- ↑ . «mke.hu/lyka/manyoki».
- ↑ . «hungarianarthist.wordpress.com/hungarian-art-history».
- ↑ . «hung-art.hu/english/m/manyoki».
- ↑ . «mutualart.com/Artist/Adam-Manyoki».