Άννα Ντορότα Χσανόφσκα
| Άννα Ντορότα Χσανόφσκα | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 1675 |
| Χώρα πολιτογράφησης | Πολωνική-Λιθουανική Κοινοπολιτεία |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | πολεμίστρια |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Γιαν Σάμουελ Χσανόφσκι |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Η Άννα Ντορότα Χσανόφσκα (πολωνικά: Anna Dorota Chrzanowska), το γένος φον Φρέζεν (von Fresen), ήταν Πολωνή ηρωίδα του Πολωνικού-Οθωμανικού πολέμου (1672-1676), γνωστή για τις ενέργειες της κατά τη Μάχη της Τρεμπόβλα το 1675.[1]
Ενέργειες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Χσανόφσκα παντρεύτηκε τον Στρατηγό Γιαν Σάμουελ Χσανόφσκι. Το 1675, ήταν παρούσα με το σύζυγό της στη θέση διοίκησης του, το Κάστρο της Τρεμπόβλα, όταν πολιορκήθηκε από τους Οθωμανούς Τούρκους. Παρά τις οθωμανικές προσπάθειες, οι υπερασπιστές του κάστρου κατάφεραν να διατηρήσουν τις θέσεις τους μετά από αρκετές επιθέσεις. Μετά από αρκετές ημέρες, οι ελλείψεις φαγητού και νερού έγιναν σοβαρές και ο Στρατηγός Χσανόφσκι αποφάσισε να παραδοθεί. Η Χσανόφσκα διαφώνησε με αυτήν την απόφαση και απείλησε να αυτοκτονήσει αν παραδοθεί. Τον έπεισε να κρατήσει το φρούριο και επιπλέον η Χσανόφσκα προέτρεψε τους υπερασπιστές να πραγματοποιήσουν επίθεση σε οθωμανικές θέσεις, με αποτέλεσμα μεγάλες απώλειες μεταξύ των Οθωμανών. Η αποφασιστικότητα της Χσανόφσκα θεωρείται ότι αύξησε το ηθικό μεταξύ των Πολωνών, παρά το γεγονός ότι οι απώλειες τους ήταν επίσης βαριές. Οι Οθωμανοί τερμάτισαν την πολιορκία στις 11 Οκτωβρίου.
Το 1676, το Σέιμ της Πολωνίας ανύψωσε το ζεύγος Χσανόφσκι για να γίνει μέλος της σλάχτα (szlachta) (νόμιμη προνομιούχα αριστοκρατική τάξη), με το δικαίωμα να χρησιμοποιεί το οικόσημο της Πόραϊ. Έγιναν γνωστές διασημότητες.
Μνημείο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το πρώτο μνημείο της Άννα Ντορότα Χσανόφσκα που ανεγέρθηκε στην Τρεμπόβλα το 1683 αναφέρθηκε για τελευταία φορά το 1829. Στη συνέχεια, το 1900, ένα δεύτερο μνημείο κτίστηκε στον ίδιο χώρο, έργο του γλύπτη από την Τερεμπόβλια, Γ. Μποχένεκ. Καταστράφηκε το 1944 από σοβιετικά στρατεύματα. Το 1982, ο λόφος όπου υπήρχε το μνημείο ξαναδημιουργήθηκε και χτίστηκε η πλάκα και η πλακέτα που είχε μείνει άθικτη εξασφαλίστηκε. Σε αυτό το σημείο τοποθετήθηκε το τρίτο μνημείο τον Ιούλιο του 2012, έργο του Ρομάν Βιλχουσίνσκι.[2]
Κληρονομιά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η πολιορκία της Τρεμπόβλα και η ιστορία της Άννα Ντορότα Χσανόφσκα ενέπνευσαν τους Πολωνούς ζωγράφους και συγγραφείς. Μερικά από τα πιο αξιοσημείωτα έργα είναι:
- Αλεξάντερ Λέσερ (1814-1884) πίνακας Υπεράσπιση της Τρεμπόβλα εναντίον των Τούρκων
- Λεόπολντ Λέφλερ (1827-1898), πίνακας Άννα Ντορότα Χσανόφσκα στο κάστρο της Τρεμπόβλα
- Γιούζεφ Βιμπίτσκι (1747-1822), δράμα
- Ζόφια Κόσακ-Στσούτσκα (1889-1968), μυθιστόρημα Τρεμπόβλα
- Μαρία Κρούγκερ (1904-1999), ιστορία Φωτεινή πλεξούδα της Μαρτσίνκα στη συλλογή Golden Crown
- Άντζεϊ Βαλιγκούρσκι (1926-1992), ποίημα Τραγούδι για την υπεράσπιση της Τρεμπόβλα που ερμήνευσε ο Ταντέους Χίουα (1933-2014).
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Καζίμιες Πιβάρσκι, Άννα Ντορότα Χσανόφσκα, w: Polski Słownik Biograficzny, Κρακοβία 1937, t. III, σελ. 458.
- ↑ Теребовлі уже 915 рік Αρχειοθετήθηκε 2013-12-27 στο Wayback Machine. (ουκρανικά)