Άννα Μαρία Γιάρνε
| Άννα Μαρία Γιάρνε | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 1718 |
| Θάνατος | 1798 |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Gustaf Adolf Hjärne |
| Γονείς | Johan Jacob Ehrensvärd |
| Αδέλφια | Augustin Ehrensvärd Carl Ehrensvärd |
Η Άννα Μαρία Γιάρνε γεννηθείσα ως Έρενσβαρντ (Σουηδικά: Anna Maria Hjärne née Ehrensvärd) (1718-1798) ήταν Σουηδική αυλική και «överhovmästarinna» (κυρία επί των ενδυμάτων) της Βασίλισσας της Σουηδίας, Σοφίας Μαγδαληνής της Δανίας, από το 1766 έως το 1777.
Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Γεννημένη από τον Ιωάννη Ιάκωβο Έρενσβαρντ και την Άννα Μαρία Μάνερχεϊμ, παντρεύτηκε τον Βασιλικό Σύμβουλο και Κόμη Γουσταύο Αδόλφο Γιάρνε το 1739. Εκείνη και ο σύζυγος της ήταν και οι δύο γνωστοί υποστηρικτές του κόμματος των «Hats». Κατά την Εποχή της Ελευθερίας, οι παρατάξεις «Hat» και «Cap» συχνά τοποθετούσαν τους οπαδούς τους σε θέσεις στο Παλάτι. Όταν λοιπόν η ανώτερη θέση της κυρία επί των τιμών για την πριγκίπισσα Σοφία Μαγδαληνή έμεινε κενή από την Ουλρίκα Κατερίνα Στρόμπεργκ το 1766, το κόμμα «Hat» κατάφερε να διορίσει σε αυτήν την Γιάρνε.[1] Ωστόσο, το αξίωμα ήταν ως επί το πλείστον τυπικό, διότι ήταν κατανοητό ότι η Γιάρνε θα υπηρετούσε μόνο σε επίσημες περιστάσεις και ότι τον διορισμό θα τον εκτελούσε στην πράξη η αναπληρώτρια της (η πρώτη αναπληρώτρια ήταν η Ερνεστίνα Πάλμφελτ, και από το έτος 1767 ανέλαβε η Καρλόττα Σπάρε). [2]
Η Γιάρνε θεωρούνταν καλή επιλογή για αυτή τη θέση λόγω του κύρους της ως «riksrådinna» (δηλαδή σύζυγος ενός Βασιλικού Συμβούλου), αλλά ο Άξελ φον Φέρσεν ο Πρεσβύτερος την θεωρούσε ακατάλληλη και χωρίς τις απαραίτητες γνώσεις της Γαλλικής Γλώσσας και κουλτούρας που απαιτούνταν για αυτό τον διορισμό. Η αντιπάθεια και η σύγκρουση μεταξύ της Σοφίας Μαγδαληνής (η οποία είχε την υποστήριξη της πολιτικής παράταξης «Cap»), και της πεθεράς της, Λουΐζας Ουλρίκας της Πρωσίας, (η οποία ήταν οπαδός του κόμματος «Hat») ήταν δημόσια γνωστή. Εντούτοις η κοινή γνώμη υποστήριζε την Σοφία Μαγδαληνή. Η Άννα Μαρία Γιάρνε ως οπαδός του κόμματος «Hat», φημολογείται ότι συκοφαντούσε και διέδιδε φήμες για τη Σοφία Μαγδαληνή.[3]
Στη εφημερίδα της «Dagligt Allehanda» της εποχής, παρουσιάστηκε ένας μύθος για με τίτλο «The She Fox and the Turtle Dove» («Η αλεπού και η χελώνα-περιστέρι») Ο μύθος αφορούσε την αθώα χελώνα-περιστέρι (Σοφία Μαγδαληνή) που συκοφαντήθηκε από την κακή θηλυκή αλεπού (Λουΐζα Ουλρίκα), η οποία υποστηρίχθηκε από την άλλη θηλυκή αλεπού (Η κυρία επί των ενδυμάτων, Άννα Μαρία Γιάρνε) και τις άλλες αλεπούδες (την αριστοκρατία). Ο μύθος πιστεύεται ότι στάλθηκε από το κόμμα «Cap».[3]
Κατά τη διάρκεια του πραξικοπήματος του Γουσταύου Γ’ στις 19 Αυγούστου 1772, η Σοφία Μαγδαληνή βρισκόταν στο κάστρο Εκόλσουντ. Αφού ενημερώθηκε για την επιτυχημένη εξέγερση, στην όποια ο σύζυγος της είχε αποκαταστήσει την απόλυτη μοναρχία, η Βασίλισσα εκμυστηρεύτηκε στην κυρία επί των ενδυμάτων, κόμισσα Άννα Μαρία Γιάρνε, ότι φοβόταν θα την χώριζε ο Γουσταύος, γιατί γνώριζε ότι δεν τον έλκυε πλέον, δεν του είχε κάνει παιδί, και επειδή ήξερε ότι είχε συκοφαντηθεί πολλές φορές μπροστά της.[3] Ο Βασιλιά το είχε πει όντως αυτό, αλλά τα λεγόμενα της έρχονταν κάπως σε σύγκρουση με τα πραγματικά γεγονότα. Συγκεκριμένα, σε κάποιον χορό στο κάστρο Εκόλσουντ, ο Βασιλιάς είπε στον Κόμη Άξελ φον Φέρσεν τον Πρεσβύτερο, ότι σχεδίαζε να την χωρίσει για λόγους Δανικών συνωμοσιών και μοιχείας με τον Βασιλικό Σύμβουλο Ρίτζρντ Φρίντρικ Σπάρερ και τον Δανό διπλωμάτη Μάρκο Γκέρχαρντ Ρόσενκρον. Ωστόσο, ο φον Φέρσεν τον έπεισε να μην το κάνει, λέγοντας του ότι δεν θεωρούσε πιθανό να είχε συμμετάσχει η Βασίλισσα σε συνομωσίες υπέρ της Δανίας, μόνο και μόνο επειδή είχε την αφοσίωση των Δανών καμαριέρων της, Ίνγκριντ Μαρία Γουένερ και Χάνσεν.[3] Επίσης του ανέφερε ότι ως παραμελημένη σύζυγος, δεν έπρεπε να κατηγορηθεί για μοιχεία επειδή απλώς δέχτηκε τις φιλοφρονήσεις του Κόμη Ρίμπινγκ. Ο Άξελ έπεισε λοιπόν τον Γουσταύο Γ’ ότι αυτή δεν ήταν καν σοβαρή ένδειξη μοιχείας. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, παρατηρήθηκε ότι όντως ο Κόμης Ρίμπινγκ ήταν συχνά συντροφιά με τη βασίλισσα, και ότι είχε τραβήξει την προσοχή της , εφόσον την έκανε να γελάει, μεταξύ άλλων κοροϊδεύοντας την κυρία επί των ενδυμάτων Άννα Μαρία Γιάρνε. Εν το μεταξύ, η Κόμισσα Γιάρνε συκοφάντησε την Σοφία Μαγδαληνή στον Βασιλιά, αναφέροντας του ότι η βασίλισσα είναι έγκυος και ότι ο Ριμπίνγκ είναι ο αγαπημένος της. Ακούγοντας αυτά ο Γουσταύος Γ΄, έδωσε στην Κόμισσα Ουλρίκα Κατερίνα Στρόμπεργκ, η οποία ήταν συμπαθής από την Βασίλισσα, να ερευνήσει διακριτικά την υπόθεση."[3] Η Καρλόττα Χέλμαν, μια από τις καμαριέρες της Σοφίας Μαγδαληνής, ανέφερε γι αυτό το ζήτημα :«Οι φήμες ήταν αμφισβητήσιμες, ειδικά επειδή τα πιο ξεκάθαρα στοιχεία θα μπορούσαν να συγκεντρωθούν μόνο από την πλευρά της βασίλισσας. Μάλιστα, η επαφή της με τον Μάρκο Γκέρχαρντ Ρόσενκρον λέγεται ότι περιορίστηκε στο γεγονός ότι χειριζόταν την αλληλογραφία της με τη Δανία.[3] Η όλη υπόθεση δεν είχε αποτέλεσμα. Όταν το βασιλικό ζευγάρι ολοκλήρωσε το γάμο τους με τη βοήθεια του Αδόλφου Φρειδερίκου Μούνκ το 1775, ο Βασιλιάς σύμφωνα με πληροφορίες ζήτησε συγγνώμη από τη Βασίλισσα που πίστεψε την ιστορία της Γιάρνε. Δυο χρόνια αργότερα, το 1777, η Γιάρνε αντικαταστάθηκε από την Ουλρίκα Στρόμφελτ.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Norrhem, Svante (2007). Kvinnor vid maktens sida : 1632-1772. Lund: Nordic Academic Press. Libris 10428618. (ISBN 978-91-89116-91-7)
- ↑ Till Sveriges historia utgifna af D:r E. V. Montan. Gustaf Johan Ehrensvärds Dagboksanteckningar förda vid Gustaf III:s Hov. Dagboskateckningar förda vid Gustaf III:s hof av Friherre Gustav Johan Ehrensvärd. Utgifna af D:r E. V. MONTAN
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Gerd Ribbing (1958) Gustav III:s hustru. Sofia Magdalena. Stockholm: Alb. Bonniers Boktryckeri.