Άννα Ώτσεργιελμ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Άννα Ώτσεργιελμ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1642[1]
Νικόπινγκ
Θάνατος11  Φεβρουαρίου 1698
Stade
Χώρα πολιτογράφησηςΣουηδία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΣουηδικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυγγραφέας
οδοιπόρος
αρχαιολόγος
Οικογένεια
Γονείςd:Q122943332
ΑδέλφιαSamuel Åkerhielm the Elder
Maria Åkerhielm
Θυρεός

Η Άννα Ώτσεργιελμ (Anna Åkerhielm ή Åkerhjelm), γεννημένη ως Άννα Αγρικονία (Anna Agriconia, 1642 – 11 Φεβρουαρίου 1698[2]), ήταν Σουηδή συγγραφέας και περιηγήτρια, αναφερόμενη[3] και ως φιλόλογος. Υπήρξε η πρώτη γυναίκα στην ιστορία της Σουηδίας στην οποία απονεμήθηκε τίτλος ευγενείας εξαιτίας των δικών της πεπραγμένων[4][5] (1691). Οι αναμνήσεις της από την καταστροφή του Παρθενώνα από τον Μοροζίνη περιλαμβάνονται στο ημερολόγιό της.

Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Άννα γεννήθηκε στο Νύτσοπινγκ της Σουηδίας και ήταν κόρη του ιερέα Μάγκνους Γιόνα Αγρικόνιους, ορφάνεψε όμως σε μικρή ηλικία.[6] Ο αδελφός της Σάμουελ ήταν γραμματέας στις σουηδικές πρεσβείες στο Λονδίνο και στο Παρίσι, οπότε απέκτησε τίτλο ευγενείας το 1679. Η Άννα προσλήφθηκε το 1671 στην αυλή της πριγκίπισσας Μαρίας Ευφροσύνης, θείας του (τότε ανήλικου) Βασιλιά της Σουηδίας Καρόλου ΙΑ΄, όπου η Άννα διακρίθηκε με τη μεγάλη της μόρφωση και το ενδιαφέρον της για τις επιστήμες.[7][8] Κατέστη η προσωπική συνοδός της θυγατέρας της Μαρίας Ευφροσύνης, της Καρλότας ντε λα Γκαρντί, με την οποία απέκτησε βαθιά φιλία. Η Καρλότα παντρεύτηκε τον αξιωματικό Ότο Βίλχελμ φον Κένιξμαρκ το 1682 και τον ακολούθησε στις εκστρατείες του ανά την Ευρώπη, συνοδευόμενη από την Άννα.

Το 1686-1689 ο φον Κένιξμαρκ υπηρέτησε στον στρατό της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας στον Πόλεμο του Μοριά κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στην Ελλάδα, όπου τον συνόδευσαν οι δύο γυναίκες. Στο ημερολόγιό της η Ώτσεργιελμ περιγράφει το πώς ασχολήθηκαν με επιστημονικές έρευνες στην Αθήνα κατά την πολιορκία της Ακροπόλεως από τους Βενετούς.[9][10] Περιγράφει επίσης το πώς συνομίλησαν με μορφωμένους Έλληνες περί επιστήμης και φιλοσοφίας. Μετά την ανατίναξη του Παρθενώνα από τους πολιορκούντες το 1687, η Άννα περισυνέλεξε από τα ερείπια ένα αραβικό χειρόγραφο, το οποίο μετά την επιστροφή της στη Σουηδία δώρησε στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλας.[11][12] Μεγάλο μέρος του ημερολογίου της ωστόσο έχει χαθεί.[13] Ο αδελφός της Σάμουελ δημοσίευσε τα σωζόμενα μέρη στη «Σουηδική Γκαζέτα», κάτι που κατέστησε την Άννα τον πρώτο Σουηδό πολεμικό ανταποκριτή στην ιστορία.[14] Επίσης έχουν διασωθεί επιστολές της προς τον Σάμουελ, όπου υπάρχουν και άλλα στοιχεία για την εκστρατεία του Μοροζίνη στην Ελλάδα.[15]

Μετά τον θάνατο του φον Κένιξμαρκ το 1688, η Καρλότα πήρε την Άννα και έζησαν στην πόλη Στάντε της Γερμανίας, στην τότε σουηδική κτήση της Βρέμης-Φέρντεν. Το 1691 η Άννα πήρε τίτλο ευγενείας από τον βασιλιά Κάρολο ΙΑ΄ της Σουηδίας, οπότε και άλλαξε το επώνυμό της από Αγρικονία σε Ώτσεργιελμ. Και σε άλλες γυναίκες είχε απονεμηθεί τίτλος ευγενείας προγενέστερα στη Σουηδία, αλλά η Ώτσεργιελμ ήταν μάλλον η πρώτη στην οποία αυτό έγινε εξαιτίας των δικών της πεπραγμένων, αντί των πεπραγμένων κάποιου άρρενα συγγενούς της. Η Άννα Ώτσεργιελμ πέθανε στο Στάντε σε ηλικία 56 ετών.


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 LIBRIS. 251896. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. Nationalencyklopedin, Multimedia plus, 2000
  3. Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χ. Πάτση», τόμ. 3, σελ. 287
  4. Wilhelmina Stålberg: Anteckningar om svenska qvinnor
  5. Svenska Familj-Journalen
  6. KVINFO, & , KVINNSAM, KØBENHAVN & GÖTEBORG. (2018). «KVINDELITTERATURHISTORIE PÅ NETTET». The History of Nordic Women's Literature (38). doi:10.7557/15.3833. ISSN 0804-4554. https://nordicwomensliterature.net/writers/aakerhielm-anna-agriconia/. 
  7. Wilhelmina Stålberg: Anteckningar om svenska qvinnor
  8. Svenska Familj-Journalen
  9. Wilhelmina Stålberg: Anteckningar om svenska qvinnor
  10. Svenska Familj-Journalen
  11. Wilhelmina Stålberg: Anteckningar om svenska qvinnor
  12. Svenska Familj-Journalen
  13. Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χ. Πάτση», τόμ. 3, σελ. 287
  14. akerhielm.info
  15. Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χ. Πάτση», τόμ. 3, σελ. 287

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Wilhelmina Stålberg: Anteckningar om svenska qvinnor (= «Σημειώσεις επί των γυναικών της Σουηδίας»)
  • Svenska Familj-Journalen, τόμος 10 (1871)
  • Nationalencyklopedin, Multimedia plus, 2000
  • Το λήμμα «Άκερζελμ, Άννα Αγρικονία» στη Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χάρη Πάτση», τόμος 3, σελ. 287