Άγις Γ΄

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Για άλλα άτομα με το ίδιο όνομα, δείτε: Άγις.
Άγις Γ΄
Βασιλιάς των Λακεδαιμώνιων
21oς από τον οίκο των Ευρυποντιδών
Περίοδος εξουσίας
338 π.Χ. - 331 π.Χ.
ΠροκάτοχοςΑρχίδαμος Γ΄
ΔιάδοχοςΕυδαμίδας Α΄
ΕθνικότηταΈλληνας, Σπαρτιάτης
Οίκος/ΓενεάΕυρυποντίδες
ΠατέραςΑρχίδαμος Γ΄
Θάνατος331 π.Χ., Αρχαία Σπάρτη

Ο Άγις Γ΄' (πέθανε το 331 π.Χ.), ήταν ο 21ος Βασιλιάς της Αρχαίας Σπάρτης από τη Δυναστεία Ευρυποντιδών (338 π.Χ. - 331 π.Χ.) η μία από τις δύο βασιλικές δυναστείες στην Αρχαία Σπάρτη, η άλλη ήταν η Δυναστεία των Αγιαδών. Ο Άγις Γ΄ ήταν γιος και διάδοχος του βασιλιά της Σπάρτης Αρχίδαμου Γ΄ (360 π.Χ. - 338 π.Χ.), εγγονός του διάσημου βασιλέα Αγησίλαου Β΄ (400 π.Χ. - 360 π.Χ.).

Πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι διανομές του βασιλιά της Μακεδονίας Φιλίππου Β΄ στους συμμάχους του.

Μετά την ήττα από τη Θήβα στη Μάχη των Λεύκτρων (371 π.Χ.) οι Σπαρτιάτες έχασαν τη μεγάλη ισχύ που είχαν στον αρχαίο Ελληνικό κόσμο, μαζί με αυτή έχασαν πολλές περιοχές και συμμάχους. Ο Άγις Γ΄ και ο πατέρας του ξεκίνησαν πολέμους για να τις ανακτήσουν, πρώτος στόχος ήταν η Μεγαλόπολη στην οποία οι Θηβαίοι είχαν δημιουργήσει ισχυρή στρατιωτική βάση και ήταν μεγάλη απειλή για τη Σπάρτη.[1] Παρά τον μεγάλο αριθμό μισθοφόρων που είχαν, ανάμεσα τους 3.000 Φωκείς η επιχείρηση απέτυχε.[2] Ο πατέρας του σκοτώθηκε στην Ιταλία (2 Αυγούστου 338) την ίδια μέρα που έγινε η Μάχη της Χαιρώνειας (338 π.Χ.), τον διαδέχθηκε ο Άγις Γ΄. Μετά τη μεγάλη νίκη στη Χαιρώνεια ο Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας συγκέντρωσε όλους τους Έλληνες συμμάχους του στο Συνέδριο Κορίνθου. Η Σπάρτη αρνήθηκε να ενωθεί επειδή απαιτούσε να έχει την ηγεσία σε όλες τις εκστρατείες στους Πέρσες, ο Φίλιππος Β΄ προχώρησε τον Αύγουστο του 338 π.Χ. σε εκστρατεία στη Λακωνία.[3] Ο Φίλιππος Β΄ κατέλαβε πολλές γειτονικές περιοχές γύρω από τη Σπάρτη και τις παρέδωσε σε Πελοποννησιακές πόλεις συμμάχους του.[4][5]

Βασιλεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Άγις Γ΄ ανέβηκε στο θρόνο μετά τον θάνατο του πατέρα του, το 338. Ο Άγις Γ΄ υπήρξε ο ηγέτης της αντιστάσεως εναντίον της Μακεδονικής κυριαρχίας, τον καιρό που ο Μέγας Αλέξανδρος συνέχιζε την εκστρατεία του στην Ασία. Αναζητώντας χρήματα και συμμάχους ήρθε σε συνεννόηση με τους Πέρσες σατράπες Φαρνάβαζο και Αυτοφραδάτη, οι οποίοι με κέντρο τη Χίο προσπαθούσαν να αποκαταστήσουν την περσική κυριαρχία στην περιοχή του Αιγαίου και στις πόλεις που βρίσκονταν στα παράλια της Μικράς Ασίας.[6] Ο Άγις Γ΄ συναντήθηκε μαζί τους στη Σίφνο, τη στιγμή που έφτασαν τα νέα για την Περσική ήττα στη Μάχη της Ισσού (333 π.Χ.). Αφού πήρε 30 αργυρά τάλαντα από τον Αυτοφραδάτη και 10 πλοία, τα έστειλε στον αδελφό του, Αγησίλαο με εντολή να αποπλεύσει για την Κρήτη επειδή είχε στόχο να φέρει τους Κρήτες στη συμμαχία του, σε κάποιο βαθμό τα κατάφερε.[7] Ο ίδιος παρέμεινε για κάποιο χρονικό διάστημα στα νησιά του Αιγαίου βοηθώντας τους Πέρσες να διατηρήσουν σε αυτά την κλονισμένη κυριαρχία τους. Η Αντιμακεδονική εξέγερση ξέσπασε στην Πελοπόννησο το 332/1,όταν ο Αντίπατρος ήταν απασχολημένος με την καταστολή άλλης εξέγερσης στη Θράκη. Ο Άγις Γ΄ κατόρθωσε να σημειώσει κάποιες τοπικές επιτυχίες και να συνενώσει την Αντιμακεδονική Σταυροφορία το σύνολο των Πελοποννήσιων πλην των Παλληνέων, των Αρείων και των Μεγαλοπολιτών, που έμειναν πιστοί στους Μακεδόνες. Αλλά το κίνημά του δεν είχε καμία απήχηση στους άλλους Έλληνες. Ενώ ο στρατός του πολιορκούσε τη Μεγαλόπολη, ο Αντίπατρος εισέβαλε στην Πελοπόννησο.

Θάνατος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σε μία σφοδρή μάχη που έγινε κοντά στην πόλη (Φθινόπωρο του 331 π.Χ.) οι Σπαρτιάτες, παρά την ανδρεία με την οποία πολέμησαν, νικήθηκαν από τις διπλάσιες μακεδονικές δυνάμεις και ο ίδιος ο Άγις σκοτώθηκε, οι ελάχιστοι που διασώθηκαν δραπέτευσαν.[8][9][10][11][12] O Άγις Γ΄ πολέμησε ηρωικά με πολλά τραύματα, όταν είδε ότι η ήττα ήταν αναπόφευκτη διέταξε τους άνδρες του να δραπετεύσουν για να σωθούν, ο ίδιος πολεμούσε και σκότωνε αν και τραυματισμένος μέχρι που δέχτηκε το μοιραίο χτύπημα.[13] Τον διαδέχθηκε ο αδελφός του, Ευδαμίδας Α΄.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Cartledge, Hellenistic and Roman Sparta, σ. 10
  2. Cartledge, Hellenistic and Roman Sparta, σ. 10
  3. Françoise Ruzé & Jacqueline Christien, Sparte, σσ. 307, 308
  4. Shipley, "The Extent of Spartan Territory", σσ. 367–390
  5. Françoise Ruzé & Jacqueline Christien, Sparte, σσ. 309–311
  6. Mason, Charles Peter (1867), "Agis (3)", in Smith, William (ed.), Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology, Τόμ. 1, Boston: Little, Brown and Company, σσ. 72–73
  7. https://web.archive.org/web/20010331184348/https://www.livius.org/
  8. Arrian, 2. 13
  9. Διόδωρος Σικελιώτης, 16. 63, 68, 17. 62
  10. Aesch. c. Ctesiph. p. 77
  11. Curt. 6. 1
  12. Justin, 12. 1
  13. Diodorus, World History, 17.62.1-63.4; tr. C.B. Welles

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα, τόμος 1, Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος, 1997.
  • Paul Cartledge & Antony Spawforth, Hellenistic and Roman Sparta, A tale of two cities, London and New York, Routledge, 2002 (originally published in 1989).
  • Françoise Ruzé & Jacqueline Christien, Sparte, Histoire, mythe, géographie, Malakoff, Armand Colin, 2017.
  • Graham Shipley, "The Extent of Spartan Territory in the Late Classical and Hellenistic Periods", The Annual of the British School at Athens, Vol. 95 (2000).