Εθνικός Ιερός Προσκυνηματικός Ναός Αγίου Νικολάου Μανχάταν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Άγιος Νικόλαος Νέας Υόρκης)

Συντεταγμένες: 40°42′37.1″N 74°0′50.0″W / 40.710306°N 74.013889°W / 40.710306; -74.013889

Εθνικός Ιερός Προσκυνηματικός Ναός Αγίου Νικολάου Μανχάταν
Χάρτης
Είδοςεκκλησία
Αρχιτεκτονικήρομανική αρχιτεκτονική
Γεωγραφικές συντεταγμένες40°42′37″N 74°0′50″W
ΘρήσκευμαΕλληνική Ορθόδοξη Εκκλησία
Διοικητική υπαγωγήΜανχάταν
ΧώραΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
ΑρχιτέκτοναςΣαντιάγο Καλατράβα
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Commons page Πολυμέσα

Ο Εθνικός Ιερός Προσκυνηματικός Ναός Αγίου Νικολάου Μανχάταν (αγγλικά: St. Nicholas Greek Orthodox National Shrine‎‎) αποτελεί την επίσημη ονομασία του Ελληνορθόδοξου ναού του Αγίου Νικόλαου, ενός ναού και ιερού στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης. Βρίσκεται διαγώνια από το Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου 1. Η εκκλησία καλύπτει τόσο τις λατρευτικές τελετές της, ενώ παράλληλα αποτελεί μνημείο μνήμης για όλους τους ανθρώπους ανεξαρτήτως θρησκείας.

Διοικείται από την Ελληνορθόδοξη Αρχιεπισκοπή Αμερικής και αναπτύχθηκε από τη Λιμενική Αρχή της Νέας Υόρκης και του Νιου Τζέρσεϊ, με βάση το σχέδιο του Ισπανού αρχιτέκτονα, Σαντιάγο Καλατράβα.

Θυρανοίξια και καθαγιασμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα θυρανοίξια της εκκλησίας τελέστηκαν στο Σημείο Μηδέν στις 2 Νοεμβρίου 2021, με την παρουσία και την ευλογία του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου.[1] Είκοσι και πλέον χρόνια μετά την πολύνεκρη τρομοκρατική επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, που κατέστρεψε την αρχική εκκλησία, τον μοναδικό τόπο λατρείας και το μοναδικό κτίριο που καταστράφηκε ολοσχερώς έξω από το αρχικό Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου.

Στις 4 Ιουλίου 2022 τελέστηκε ο καθαγιασμός του Εθνικού Προσκυνηματικού Ναού, όπως ονομάστηκε επισήμως. Η επιλεγμένη ημερομηνία των εγκαινίων συνέπεσε με την ημέρα Ανεξαρτησίας των ΗΠΑ. Πραγματοποιήθηκε με τη συμπλήρωση 100 ετών από την ίδρυση της Ιεράς Αρχιεπισκοπής και την πραγματοποίηση της 46ης Κληρικολαϊκής Συνέλευσης.[2] Την αγιογράφηση του εσωτερικού του ναού δημιούργησαν δύο αγειορείτες μοναχοί, οι αγιογράφοι Λουκάς και Παχώμιος της Μονής Ξενοφώνοντος.[3]

Ο ναός άρχισε να λειτουργεί, ως ενοριακός, στις 5 Δεκεμβρίου 2022 με την Ακολουθία του Εσπερινού και την επομένη, 6 Δεκεμβρίου με την Θεία Λειτουργία, κατά την ημερομηνία εορτασμού της μνήμης του προστάτη του, Αγίου Νικολάου.[4] [5]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το πρώτο κτήριο που στέγαζε την εκκλησία κτίστηκε περίπου το 1832. Το 1916 Ελληνοαμερικανοί μετανάστες συνέστησαν το ποίμνιο του Αγίου Νικολάου και το 1922 ξεκίνησαν να τελούνται ακολουθίες στην τοποθεσία της οδού Λίμπερτυ. Το κτήριο του ναού είχε μήκος 17,07 μέτρα, πλάτος 6,71 μέτρα και ύψος 10,67 μέτρα (56 × 22 × 35 πόδια) ενώ φαινόταν μικροσκοπικό μπροστά στους 110 ορόφους των Δίδυμων Πύργων, που ολοκληρώθηκαν το 1972 και το 1973. Παρά το μικρό του μέγεθος και την ασυνήθιστη τοποθεσία του, η εκκλησία είχε προ των επιθέσεων ένα αφοσιωμένο ποίμνιο περίπου 70 οικογενειών, καθοδηγούμενο από τον πατέρα Ιωάννη Ρώμα. Τις Τετάρτες ο ναός ήταν ανοικτός στο κοινό και πολλοί άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένων και εργαζομένων από τα γραφεία των πύργων και μη ελληνορθοδόξων, εισέρχονταν στον ήσυχο χώρο λατρείας για συγκέντρωση και προσευχή.

Η καταστροφή της εκκλησίας (11η Σεπτεμβρίου 2001)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο αρχικός ναός λίγο πριν την κατάρρευση του Νότιου Πύργου κατά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001

Το αρχικό κτίριο καταστράφηκε ολοσχερώς όταν ο Νότιος Πύργος του αρχικού Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου κατέρρευσε μετά από χτύπημα από την πτήση 175 της United Airlines. Κανείς δεν ήταν μέσα όταν καταστράφηκε η εκκλησία. Ο νεωκόρος της εκκλησίας και ένας ηλεκτρολόγος κατάφεραν να ξεφύγουν μόνο λίγα λεπτά πριν.

Ένα ρεπορτάζ ελληνορθόδοξης εφημερίδας ανέφερε ότι πριν καταρρεύσει ο Νότιος Πύργος, μέρος του εξοπλισμού προσγείωσης του αεροπλάνου φάνηκε να ακουμπά πάνω από την εκκλησία. Επιπλέον, σημεία ανθρώπινου σώματος εντοπίστηκαν πάνω και γύρω από την εκκλησία πριν από την κατάρρευση των πύργων, πιθανώς τα λείψανα είτε εκείνων που είχαν πηδήξει ή έπεσαν από τους πύργους είτε των επιβατών των αεροπλάνων.

Πολύ λίγο από το περιεχόμενο της εκκλησίας ανακτήθηκε. Μεταξύ των πολυτιμότερων υλικών αγαθών που χάθηκαν ήταν μέρος των λειψάνων του Αγίου Νικολάου, της Αγίας Αικατερίνης και του Αγίου Σάββα, τα οποία είχαν δωριστεί στην εκκλησία από τον Νικόλαο Β', τον τελευταίο τσάρο της Ρωσίας· είχαν απομακρυνθεί από το μέρος όπου φυλάσσονταν τις άγιες ημέρες για προσκύνηση. Ο Αρχιεπίσκοπος Δημήτριος εξέφρασε την άποψη ότι η ανάμειξη των λειψάνων των αγίων με τα λείψανα των θυμάτων της επίθεσης αποτελούν τον περαιτέρω καθαγιασμό του χώρου. Ανάμεσα στα αντικείμενα που βρέθηκαν τελικά ήταν οι κατεστραμμένες αγιογραφίες του Αγίου Διονυσίου του Ζακύνθου, της Ζωοδόχου Πηγής και μια χούφτα διάφορα θρησκευτικά αντικείμενα. Αυτά πρόκειται να εκτεθούν στη νέα εκκλησία αφιερωμένη στον προκάτοχό της.

Ανακατασκευή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρόοδος των εργασιών τον Ιούνιο 2016

Εκκλησιαστικά μέλη και ο πατέρας Ρώμας μεταφέρθηκαν προσωρινά στον Ελληνορθόδοξο Καθεδρικό Ναό Αγ. Κωνσταντίνου και Ελένης στο Μπρούκλιν. Στις 6 Δεκεμβρίου 2001, την εορτή του Αγίου Νικολάου, ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής, Δημήτριος, μαζί με τον Αρχιεπίσκοπο Ιάκωβο και κληρικούς της περιοχής, τέλεσαν κατηφή εσπερινό και μνημόσυνο κοντά στην τοποθεσία όπου κάποτε βρισκόταν η εκκλησία. Μετά την κατάρρευσή του, ελήφθησαν δωρεές σχεδόν 2 εκατομμυρίων δολαρίων, καθώς και πρόσθετες δεσμεύσεις για κατασκευαστικά υλικά και διορισμοί για την πλήρη ανοικοδόμηση της εκκλησίας. Η πόλη Μπάρι της Ιταλίας, όπου αρχικά παραδόθηκαν τα λείψανα του Αγίου Νικολάου, δώρισε 500.000 $. Η κυβέρνηση της Ελλάδας συνεισέφερε 750.000 $ σε αυτές τις προσπάθειες και το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως έδωσε 50.000 $. Εν τω μεταξύ, τα σχέδια για την ανοικοδόμηση του συγκροτήματος του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου περιελάμβαναν την κατασκευή μιας νέας Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Αγίου Νικολάου πολύ κοντά στην αρχική τοποθεσία, στο υπερυψωμένο Πάρκο Λίμπερτυ.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]