Σταρ Τρεκ

Ο όρος Σταρ Τρεκ (Star Trek) συνολικά αναφέρεται στο φαινόμενο που εκκίνηση του είχε με την ομώνυμη αμερικανική τηλεοπτική σειρά επιστημονικής φαντασίας διαδραματιζόμενη στο μέλλον, όπου η Γη συμμετέχει στην Ηνωμένη Ομοσπονδία Πλανητών (United Federation of Planets). Εμπνευστής και δημιουργός της σειράς ήταν ο συγγραφέας Τζιν Ρόντμπερι (Gene Roddenberry, 1921-1991). Από το 1966 οπότε μεταδόθηκε στην τηλεόραση των Η.Π.Α. το πρώτο επεισόδιο, έχουν γυριστεί περισσότερα από 720 ακόμα, σε 5 σειρές που εκτείνονται σε 4 δεκαετίες (1966-2005). Επιπλέον, έχουν γυριστεί 10 κινηματογραφικές ταινίες, έχουν κυκλοφορήσει πλήθος μυθιστορημάτων, διηγημάτων, επιτραπέζιων και ηλεκτρονικών παιχνιδιών και μια σειρά κινουμένων σχεδίων. Επίσης τον Ιανουάριο του 2004 είδε το φως η σειρά "Νέα Ταξίδια" ("New Voyages"), γυρισμένη από οπαδούς και διατιθέμενη αποκλειστικά μέσω διαδικτύου. Ετησίως ο θεσμός των Συνεδρίων του Σταρ Τρεκ επιτρέπει τη συνάντηση των πολυπληθών θαυμαστών του.

Τηλεοπτικές σειρές

Η αρχική σειρά - The Original Series (1966 - 1969)

Η πρώτη τηλεοπτική σειρά του Σταρ Τρεκ προβλήθηκε στις Η.Π.Α. από το 1966 ως το 1969 και αποτελείται από 80 επεισόδια. Περιέγραφε τα ταξίδια του διαστημοπλοίου Εντερπράιζ (Enterprise), κατά την "πενταετή αποστολή του να ανακαλύψει παράξενους νέους κόσμους, να αναζητήσει νέα ζωή και νέους πολιτισμούς, να φτάσει θαρραλέα εκεί που κανείς δεν έχει φτάσει ποτέ". Πλοίαρχος του σκάφους ήταν ο Τζέιμς Κερκ (James T. Kirk, William Shatner) και πρώτος αξιωματικός ο Σποκ (Mr. Spock , Leonard Nimoy), γιος του Βολκάνιου πρέσβη Σάρεκ και της γήινης συζύγου του. Συμμετείχαν ακόμα ο γιατρός Μακ Κόι (Leonard McCoy, DeForest Kelley), ο Ρώσος πλοηγός Πάβελ Τσέκοφ (Pavel Chekov, Walter Koenig), ο πηδαλιούχος Χικάρου Σούλου (Hikaru Sulu, George Takei), η αξιωματικός επικοινωνιών Ουχούρα (Uhura, Nichelle Nichols) και ο Σκωτσέζος μηχανικός Σκοτ ή χαϊδευτικά "Σκότι" (Montgomery Scott, James Doohan). Παρά το γεγονός ότι η πρώτη τηλεοπτική σειρά είχε τριετή μόνο διάρκεια, συνέχισε να προβάλλεται στις τηλεοράσεις των Η.Π.Α. και άλλων χωρών επί πολλά χρόνια, δημιουργώντας σταδιακά ένα μύθο.

Η "Επόμενη Γενιά" - Star Trek The Next Generation (1987-1994)

(από αριστερά προς τα δεξιά, το πλήρωμα του Εντερπράιζ) Λα Φορζ, Τρόι, Ντέιτα, Πικάρ, Γουόρφ, Κράσερ, Ράικερ

Χρειάστηκε να περάσουν είκοσι περίπου χρόνια για να αποφασιστεί η παραγωγή μιας δεύτερης σειράς που διαδραματιζόταν στο ίδιο φανταστικό σύμπαν αλλά περίπου ένα αιώνα μετά. Στην "επόμενη γενιά" (Next Generation) πλοίαρχος του νεότερου Εντερπράιζ ήταν ο γαλλικής καταγωγής Ζαν Λουκ Πικάρ (Jean-Luc Picard, Patrick Stewart) και πρώτος αξιωματικός ο Γουίλ Ράικερ (Will Riker, Jonathan Frakes). Το πλήρωμα συμπλήρωναν το ανδροειδές Ντέιτα (Data, Brent Spiner), ο Κλίνγκον Γουόρφ (Worf, Michael Dorn), η κατά το ήμισυ Βηταζοειδής Ντιάνα Τρόι (Deanna Troi, Marina Sirtis), η γιατρός Μπέβερλι Κράσερ (Beverly Crusher, Gates McFadden) και άλλοι. Ο Ρόντμπερι παρέμενε σύμβουλος της σειράς τα πρώτα χρόνια (πέθανε το 1991) αλλά αυτή τη φορά νεότεροι υπεύθυνοι παραγωγής και συγγραφείς είχαν αναλάβει τα ηνία. Η "επόμενη γενιά" διήρκησε επτά τηλεοπτικές περιόδους, έγινε εξαιρετικά δημοφιλής -κυρίως λόγω της ωριμότητας των σεναρίων της και της εξαιρετικής ηθοποιίας εκ μέρους του συνόλου των πρωταγωνιστών- και άνοιξε το δρόμο σε τρεις ακόμα τηλεοπτικές σειρές.

Ο "διαστημικός σταθμός εννιά" - Star Trek Deep Space Nine (1993-1999)

Αρχείο:Julian-sid.png

Ο Αλεξάντερ Σίντιγκ ερμηνεύει εξαιρετικά τον γιατρό του σταθμού Μπασίρ

Καθώς η "επόμενη γενιά" βρισκόταν στον προτελευταίο χρόνο της, οι παραγωγοί του Σταρ Τρεκ προχώρησαν στη δημιουργία μιας τρίτης σειράς που διαδραματίζεται στον ομώνυμο φανταστικό κόσμο. Ο "διαστημικός σταθμός εννιά" (Deep Space Nine) παρακολουθεί τις περιπέτειες του πληρώματος ενός σταθμού που βρίσκεται στα όρια της Ομοσπονδίας. Πλοίαρχος ήταν ο Μπέτζαμιν Σίσκο (Benjamin Sisko, Avery Brooks), γιατρός ο Τζούλιαν Μπασίρ (Julian Bashir, Alexander Siddig) ενώ σημαντικούς ρόλους είχαν ο Όντο (Odo, Renes Auberjonois) που είχε την ικανότητα να δίνει στο σώμα του όποια μορφή επιθυμούσε και ο φιλοχρήματος μπάρμαν του σταθμού, ο Φερένγκι Κουάρκ (Quark, Armin Shimerman). Η σειρά δεν γνώρισε την επιτυχία της προκατόχου της, παρόλα αυτά διήρκησε και αυτή επτά τηλεοπτικές σεζόν. Χαρακτηριζόταν από σκοτεινά χρώματα και τα σενάριά της ήταν λιγότερο αισιόδοξα από εκείνα της "επόμενης γενιάς".

Το "Βόγιατζερ" - Star Trek Voyager (1995-2001)

Ο γιατρός του Βόγιατζερ δεν ήταν ούτε άνθρωπος ούτε ανδροειδές, αλλά ένα ολόγραμμα που ερμήνευε ο ηθοποιός Ρόμπερτ Πικάρντο

Με την ολοκλήρωση των επεισοδίων της "επόμενης γενιάς" και ενώ ο "διαστημικός σταθμός 9" βρισκόταν μόλις στην τρίτη περίοδό του, οι παραγωγοί του Σταρ Τρεκ δοκίμασαν την τύχη τους με μια ακόμα νέα σειρά, αυτή τη φορά γύρω από ένα διαστημόπλοιο (το Βόγιατζερ) που είχε χαθεί στην άλλη άκρη του γαλαξία. Οι τηλεθεατές παρακολουθούν το πλήρωμα, υπό την ηγεσία της πλοιάρχου Κάθριν Τζέινγουεϊ (Kathryn Janeway, Kate Mulgrew) στο μακρόχρονο ταξίδι του προς τη Γη, να έρχεται αντιμέτωπο με πολλά εξωγήινα είδη άγνωστα ως τότε στην Ομοσπονδία αλλά και ορισμένα γνωστά από προηγούμενες επαφές. Αν και το "βόγιατζερ" διήρκησε επίσης 7 τηλεοπτικές περιόδους, είχε από την πρώτη στιγμή χαμηλό μερίδιο τηλεθέασης το οποίο συρικνώθηκε ακόμα περισσότερο τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Τα σενάρια δεν ήταν πάντα ρεαλιστικά, οι παραγωγοί απέφυγαν να εκμεταλλευτούν και να δουλέψουν πάνω στις πιο ενδιαφέρουσες πλευρές της αρχικής ιδέας (πχ. το γεγονός ότι το πλήρωμα αποτελούταν από δύο αρχικά αντιμαχόμενα στρατόπεδα ή ότι αφού το σκάφος βρισκόταν στην άλλη άκρη του γαλαξία έπρεπε να αντιμετωπίζει έντονα προβλήματα ανεφοδιασμού) ενώ και οι χαρακτήρες δεν είχαν την ανάπτυξη και το βάθος των προηγούμενων σειρών.

Το "Εντερπράιζ" - Star Trek Enterprise (2001-2005)

Η τελευταία τηλεοπτική σειρά στον κόσμο του Σταρ Τρεκ παρακολουθεί τα ταξίδια του πρώτου Εντερπράιζ, πριν ακόμα ιδρυθεί η ομοσπονδία και πριν λάβουν χώρα οι περιπέτειες της αρχικής σειράς. Πλοίαρχος του σκάφους ήταν ο Τζόναθαν Άρτσερ (Jonathan Archer, Scott Bakula) και πρώτος αξιωματικός η Βολκάνια Τπολ (T'Pol, Jolene Blalock). Το "εντερπράιζ" είχε ακόμα χαμηλότερα ποσοστά τηλεθέασης και η παραγωγή του διακόπηκε στο τέλος της 4ης περιόδου, που -ειρωνικά- ήταν η καλύτερη της σειράς. Η αποτυχία του "εντερπράιζ" και η παράλληλη εισπρακτική αποτυχία της τελευταίας από τις δέκα ταινίες ("Νέμεσις") συντέλεσαν στη αναστολή νεότερων παραγωγών Σταρ Τρεκ μέχρι τις μέρες μας.

Οι ταινίες

Δέκα συνολικά ταινίες έχουν γυριστεί γύρω από τον κόσμο του Σταρ Τρεκ. Οι πρώτες έξι διαδραματίζονται στο Εντερπράιζ της αρχικής σειράς και οι τέσσερις τελευταίες στο ομώνυμο σκάφος της "επόμενης γενιάς". Μια ακόμα ταινία έχει προγραμματιστεί για το 2008 χωρίς να είναι βέβαιο ότι το σχέδιο αυτό θα υλοποιηθεί.

Οι οπαδοί

Το Σταρ Τρεκ έχει σημαντικό αριθμό φανατικών οπαδών, οι οποίοι συμμετείχαν σε δραστηριότητες σχετικά με το Σταρ Τρεκ, ακόμη και στα διαστήματα στα οποία δεν προβαλλόταν η τηλεοπτική σειρά. Οι οπαδοί αυτοί αυτοαποκαλούνται trekkies και έχουν δημιουργήσει οργανώσεις σε διάφορες χώρες. Στην Ελλάδα, για λίγο καιρό κυκλοφόρησε περιοδικό fanzine των οπαδών του Σταρ Τρεκ κατά τη δεκαετία του 1990.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Ελληνικό Star Trek forum - Sub-forum του ελληνικού Science Fiction and Fantasy Board (sff.gr) αφιερωμένο αποκλειστικά στο Star Trek
• StarTrek.com - Επίσημη ιστοσελίδα για τη σειρά
• Memory Alpha - Βίκι για το Σταρ Τρεκ.
• The non-canon Star Trek Wiki
• The Star Trek Expanded Universe Wiki
• TrekToday - Νέα για το Star Trek
• Encyclopedia of Television
• Star Trek New Voyages- Σελίδα της προσπάθειας αναβίωσης του Original Star Trek
• Cardassia Primera