Σύστημα Γουεστμίνστερ

Το σύστημα Γουεστμίνστερ είναι ένα δημοκρατικό, κοινοβουλευτικό σύστημα διακυβέρνησης που διαμορφώθηκε από το Βρετανικό σύστημα, όπως λειτουργεί αυτό στο παλάτι του Γουεστμίνστερ, την έδρα του Κοινοβουλίου του Ηνωμένου Βασιλείου. Το σύστημα είναι μια σειρά διαδικασιών ενός νομοθετικού σώματος. Χρησιμοποιείται, ή χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά, στα εθνικά νομοθετικά σώματα ή στα τοπικά νομοθετικά σώματα των περισσότερων (νυν ή πρώην) εθνών της Κοινοπολιτείας , αρχίζοντας από τις καναδικές επαρχίες στο μέσο του 19ου αιώνα. Χρησιμοποιείται επίσης στην Αυστραλία, την Ινδία,το Πακιστάν, το Μπανγκλαντές, την Ιρλανδία, την Τζαμάικα, τη Μαλαισία, τη Νέα Ζηλανδία, τη Σινγκαπούρη, τη Μάλτα κ.α.

Βασικά χαρακτηριστικά

Τα σημαντικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα του συστήματος του Γουστμίνστερ περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

• Ένας Αρχηγός Κράτους - που είναι ο ονομαστικός ή ο θεωρητικά της εκτελεστικής δύναμης, και κρατά πολυάριθμες κατ΄ όνομα και για ώρες ανάγκης εξουσίες - του οποίου τα καθημερινά καθήκοντα αφορούν κυρίως την εκτέλεση ενός εθιμοτυπικού ρόλου. Παραδείγματα είναι ο Βρετανός Μονάρχης, ο Πρόεδρος της Ινδίας ή ο Υποδιοικητής της Καναδικής επαρχίας του Οντάριο.

• Ένας de facto Επικεφαλής της Κυβέρνησης , γνωστός ως Πρωθυπουργός ή Πρώτος Υπουργός, ο οποίος διορίζεται επίσημα από τον Αρχηγό Κράτους. Στην πράξη, ο Επικεφαλής της Κυβέρνησης είναι σχεδόν πάντα ο ηγέτης του μεγαλύτερου εκλεγμένου μέρους στο Κοινοβούλιο.

• Ένας de facto εκτελεστικός κλάδος που αποτελείται συνήθως από μέλη του νομοθετικού σώματος, τα οποία συγκροτούν το Υπουργικό Συμβούλιο που έχει ως Αρχηγό τον Επικεφαλής της Κυβέρνησης. Αυτά τα μέλη (Υπουργοί, Γραμματείς) αποτελούν την εκτελεστική αρχή εξ ονόματος της ονομαστικής ή θεωρητικής εκτελεστικής αρχής.

• Η παρουσία κομμάτων της αντιπολίτευσης.

• Ένα εκλεγμένο νομοθετικό σώμα, που ονομάζεται Κοινοβούλιο, με μία ή δύο Βουλές από τις οποίες τουλάχιστον η μία εκλέγεται από το λαό.

• Η δυνατότητα της Κάτω Βουλής (εκλεγμένης) του Κοινοβουλίου, εξ ορισμού, να απομακρύνει μια κυβέρνηση με το να αποσύρει την εμπιστοσύνη (ή καταψηφίζοντάς την στη ψηφοφορία για έναν προϋπολογισμό), να περνά μια πρόταση δυσπιστίας , ή να δίνει ψήφο εμπιστοσύνης. Το σύστημα του Γουέστμινστερ επιτρέπει να νικηθεί μια κυβέρνηση και να οδηγηθεί σε πρόωρες εκλογές, για την επιλογή νέας κυβέρνησης.

• Η δυνατότητα να διαλύεται το Κοινοβούλιο και να γίνονται οι εκλογές οποιαδήποτε στιγμή.

• Μια έννοια του κοινοβουλευτικού προνομίου είναι να επιτρέπει στο νομοθετικό σώμα να συζητήσει οποιοδήποτε ζήτημα που κρίνεται ότι είναι σχετικό, χωρίς φόβο των συνεπειών που προέρχονται από τις δυσφημιστικές δηλώσεις ή τα αρχεία επ' αυτής της συζητήσεως.

• Καταχωρημένη η συνεδρίαση του νομοθετικού σώματος σε πρακτικά, αλλά και δυνατότητα αποχής.

Το Σύστημα Γουεστμίνστερ είναι η μητέρα του σύγχρονου κοινοβουλευτισμού, της Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας. Υιοθετήθηκε από τις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες με μικρές παραλλαγές καθώς και από τα περισσότερα έθνη της Κοινοπολιτείας, ως αποικίες ή ως ανεξάρτητα κράτη.