Διεθνείς σχέσεις της Ελλάδας
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Αυτό το λήμμα ανήκει στη σειρά: Πολιτικό σύστημα της Ελλάδας |
Η Ελλάδα είναι κράτος με σπουδαία γεωπολιτική σημασία λόγω της πολιτικής και γεωγραφικής της εγγύτητας με την Ευρώπη, την Ασία και τη Μέση Ανατολή. Οι κύριοι σύμμαχοι της είναι η Γαλλία, η Ιταλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, οι Ηνωμένες Πολιτείες, οι άλλες χώρες του NATO και τα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.[εκκρεμεί παραπομπή] Η Ελλάδα επίσης έχει ισχυρούς διπλωματικούς δεσμούς με την Κύπρο, το Ισραήλ, τη Σερβία, την Αρμενία, την Αλβανία και την Αίγυπτο, ενώ ταυτόχρονα επικεντρώνεται στη δημιουργία καλύτερων σχέσεων με τη Βουλγαρία, με το Κοσσυφοπέδιο, με την Αιθιοπία καθώς και με τον αραβικό κόσμο, από την Αλγερία έως τη Σαουδική Αραβία. Ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ένωσης για τη Μεσόγειο, η Ελλάδα αποτελεί περιοχή κλειδί για την Ανατολική Μεσόγειο και έχει ενθαρρύνει τη συνεργασία μεταξύ των γειτόνων αλλά και έχει προωθήσει το ενεργειακό τρίγωνο για εξαγωγές αερίων στην Ευρώπη. Η Ελλάδα επίσης αποτελεί την ισχυρότερη οικονομία στα Βαλκάνια όπου είναι ένας σημαντικός τοπικός επενδυτής.
Τα κυριότερα θέματα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής είναι οι Γκρίζες Ζώνες, η τουρκική κατοχή της Βόρειας Κύπρου καθώς και η Ελληνοτουρκική διαφορά για την υφαλοκρηπίδα.
Αντιπροσώπευση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Ελλάδα έχει διπλωματικές σχέσεις με σχεδόν όλες τις χώρες στον κόσμο όπως φαίνεται στον παρακάτω χάρτη:
γενικού προξενείου – γραφείου δεσμών – χωρίς αντιπροσώπευση– Ελλάδα
Τουρκία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μετά από πάνω από έναν αιώνα τεταμένων σχέσεων και διακεκομμένων μαχών, η Ελλάδα και η Τουρκία συμφώνησαν σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λωζάνης το 1923 σε μια ανταλλαγή πληθυσμών, ως μια προσπάθεια μείωσης των εντάσεων μεταξύ των δύο χωρών στο μέλλον. Μια σημαντική ελληνική κοινότητα 300 χιλιάδων στην Κωνσταντινούπολη και μια 100 χιλιάδων μουσουλμανική κοινότητα στη Δυτική Θράκη αποκλείστηκαν από τη μεταφορά, με το καθένα να υποτίθεται ότι λειτουργεί ως αντίβαρο σε οποιαδήποτε πολιτική κατά των μειονοτήτων που είτε η Τουρκία είτε η Ελλάδα μπορεί να επιδιώξει να εφαρμόσει στο μέλλον, ωστόσο το αντίθετο βάρος έφτασε στο τέλος της πριν από την Κυπριακή διαμάχη, λόγω του πογκρόμ Βαρλίκ Βεργκίσι και της Κωνσταντινούπολης.
Το 1942, ένας φόρος περιουσίας που ονομάζεται Βαρλίκ Βεργκίσι επιβλήθηκε σε μη μουσουλμάνους, συμπεριλαμβανομένων των Ελλήνων. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα μια οικονομική καταστροφή πολλών Ελλήνων και μια άλλη έξοδο Ελλήνων από την Ανατολία, όταν ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος είχε τελειώσει. Και πάλι το 1955 ξεκίνησε ένα αντιγλωσσικό πογκρόμ της Κωνσταντινούπολης από Τούρκους όχλους εναντίον της ελληνικής κοινότητας της Κωνσταντινούπολης, που οδήγησε στην τελική σταδιακή εξαφάνιση της ελληνικής κοινότητας στην Ανατολία. Αυτά τα δύο γεγονότα αποτέλεσαν σημαντικό παράγοντα όταν το Κυπριακό προβλήθηκε, καθώς η Ελλάδα και η Τουρκία σχεδόν έφτασαν σε έναν πλήρη πόλεμο μετά την εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο. Παρόμοιες διαφωνίες σημειώθηκαν και για τα νησιά Ίμβρος και Τένεδος. Μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 1990, οι τεταμένες σχέσεις οδήγησαν σχεδόν σε έναν ανοιχτό πόλεμο το 1974, το 1987 και το 1996. Από τη διπλωματία του σεισμού το 1999, οι σχέσεις άρχισαν να βελτιώνονται και πάλι.
Ευρώπη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Χώρα | Επίσημες σχέσεις ξεκίνησαν | Σημειώσεις |
---|---|---|
Αλβανία | 1912, 1971 και 1991 | Η Ελλάδα και η Αλβανία αν και οι διπλωματικές τους σχέσεις αποκαταστάθηκαν το 1971, ομαλοποίησαν τις σχέσεις τους το 1981. Υπό τη δικτατορία του Ενβέρ Χότζα οι σχέσεις μεταξύ των δύο κρατών ήταν άσχημες λόγω του ρόλου της Αλβανίας στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο αλλά και λόγω της υλικής βοήθειας που παραχώρησε η χώρα στους Έλληνες κομμουνιστές στον ελληνικό εμφύλιο πόλεμο. Επιπροσθέτως υπήρχαν αντιπαραθέσεις σχετικά με τη μεταχείριση της ελληνικής μειονότητας στη νότια Αλβανία. Μετά την πτώση του καθεστώτος Χότζα στην Αλβανία, το 1991, οι σχέσεις μεταξύ των δύο κρατών βελτιώθηκαν αλλά στη συνέχεια χειροτέρευσαν λόγω θεμάτων μεταχείρισης των μειονοτήτων. Επίσης ένα άλλο γεγονός που προκαλούσε εντάσεις μεταξύ της Ελλάδας και της Αλβανίας ήταν η εισροή πολλών παράνομων Αλβανών μεταναστών την Ελλάδα. Αυτή ήταν μια νέα κατάσταση και για τις δύο χώρες καθώς η Ελλάδα για πρώτη φορά δέχτηκε μεγάλα μεταναστευτικά κύματα και οι Αλβανοί για πρώτη φορά απομακρύνθηκαν από την κλειστή κομμουνιστική κοινωνία του κράτους τους.
|
Αρμενία | 21 Σεπτεμβρίου 1991 |
Η Ελλάδα ήταν μία από τις πρώτες χώρες που αναγνώρισαν την ανεξαρτησία της Αρμενίας στις 22 Σεπτεμβρίου 1991 και μία από τις λίγες χώρες που αναγνωρίζουν τη Γενοκτονία των Αρμενίων. Από την ανεξαρτησία της χώρας οι δύο χώρες ήταν συνέταιροι στο πλαίσιο διεθνών οργανισμών ενώ η Ελλάδα υποστηρίζει έντονα κοινοτικά προγράμματα που στοχεύουν στη βελτίωση των σχέσεων ΕΕ με την Αρμενία. Οι συνεχείς επισκέψεις υψηλόβαθμων πολιτικών στελεχών δείχνουν ότι οι δύο χώρες θέλουν να συνεχίσουν τις φιλικές σχέσεις συνεργασίας (1996, 1999, 2000, 2005, 2007). Η Ελλάδα είναι μετά τη Ρωσία ο κύριος στρατιωτικός σύμμαχος της Αρμενίας. Οι Αρμένιοι αξιωματικοί εκπαιδεύονται σε ελληνικές στρατιωτικές ακαδημίες. |
Αζερμπαϊτζάν | 1992 | Οι σχέσεις του Αζερμπαϊτζάν και της Ελλάδας θεωρούνται ψυχρές λόγω της νέας στρατιωτικής σύγκρουσης στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, της μη αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας από το Αζερμπαϊτζάν, αλλά και λόγω εμπρηστικών δηλώσεων του Αζέρου προέδρου Ιλχάμ Αλίγιεφ τον Σεπτέμβριο του 2020, απευθυνόμενος προς τον νέο Έλληνα πρέσβη Νικόλαο Πιπερίγκο, λέγοντας πως η χώρα του τάσσεται πλήρως υπέρ της Τουρκίας σε όλα τα θέματα και προσάπτοντας στην Ελλάδα στρατιωτική συνεργασία με την Αρμενία. Οι δύο χώρες έχουν πρεσβείες στις αντίστοιχες πρωτεύουσες τους, η Ελλάδα στο Μπακού και το Αζερμπαϊτζάν στην Αθήνα. Τον Φεβρουάριο του 2009 ο πρωθυπουργός του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίγιεφ επισκέφτηκε την Ελλάδα για να ενισχύσει τις μεταξύ τους σχέσεις.[1] Ο ηγέτης συναντήθηκε με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια καθώς και με τον Πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή. Στη συνάντηση μεταξύ των αντιπροσώπων οι δύο ηγέτες συμφώνησαν ότι πρέπει να πετύχουν την ευκολότερη είσοδο αερίου από το Αζερμπαϊτζάν στην Ελλάδα για να καταπραΰνουν πρόσφατα ασφαλιστικά θέματα[2][3]. Στο παρελθόν τα δύο κράτη έκαναν πολλές διαπραγματεύσεις που αφορούν το πετρέλαιο. Το 2007 ο υπουργός εθνικής ανάπτυξης της Ελλάδας Δημήτρης Σιούφας υπέγραψε υπόμνημα συνεργασίας που αφορούσε το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο.
Η Ελλάδα υποστηρίζει την προσπάθεια του Αζερμπαϊτζάν για την ένταξή του στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Επίσης, με την κατασκευή του Διαδριατικού Αγωγού TAP η Ελλάδα καθίσταται κομβικό πεδίο για τη μεταφορά φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν στην Ευρώπη[4]. |
Αυστρία | Οι δύο χώρες είχαν διπλωματικές σχέσεις από τον 19ο αιώνα μετά την ανεξαρτητοποίηση της Ελλάδας. Η Ελλάδα έχει πρεσβεία στη Βιέννη και γενικό προξενείο στο Σάλτσμπουργκ. Η Αυστρία έχει πρεσβεία στην Αθήνα και έξι γενικά προξενεία (Ηράκλειο, Ερμούπολη, Κέρκυρα, Πάτρα, Ρόδος, Θεσσαλονίκη). Οι δύο χώρες είναι πλήρη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Υπάρχει επίσης οργανωμένη ελληνική κοινότητα στην Αυστρία. | |
Βέλγιο | 1874 |
|
Βοσνία και Ερζεγοβίνη | 30 Νοεμβρίου 1995 |
|
Βουλγαρία | 1908 |
Από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο οι σχέσεις μεταξύ της Ελλάδας και της Βουλγαρίας βελτιώνονται συνεχώς και όπως δήλωσε ο πρόεδρος της δημοκρατίας της Ελλάδας Κωνσταντίνος Τσάτσος κατά την επίσκεψη του Βούλγαρου ηγέτη Τόντορ Ζίβκοβ "οι παλιές αντιπαραθέσεις έχουν ξεχαστεί και το μικρό τσεκούρι έχει θαφτεί για πάντα".[5] Η Ελλάδα έγινε ένας ισχυρός υποστηρικτής της ένταξης της Βουλγαρίας στην ΕΕ και ήταν το πέμπτο μέλος της ΕΕ και το πρώτο παλαιό μέλος που επικύρωσε τη συνθήκη ένταξης.[6] Από την ένταξη της Βουλγαρίας στο NATO το 2004, οι ελληνοβουλγαρικές σχέσεις εξελίσσονται σε όλα τα μέτωπα και χαρακτηρίζονται ως εξαίρετες. |
Γαλλία | 1833 |
|
Γερμανία | ||
Ηνωμένο Βασίλειο |
|
|
Ιταλία | 1861 |
|
Κροατία |
|
|
Κύπρος |
|
|
Λευκορωσία | 1992 | |
Ουκρανία | 1992 |
|
Βόρεια Μακεδονία | 13 Σεπτεμβρίου 1995[12] |
|
Ρωσία | 1828 | Λόγω της ισχυρής ιστορικής φιλίας και των βαθύ πολιτιστικών και θρησκευτικών δεσμών μεταξύ των δύο χωρών, η Ελλάδα και η Ρωσία απολαμβάνουν εξαιρετικές διπλωματικές σχέσεις. Και οι δύο χώρες μοιράζονται επίσης κοινές πολιτικές απόψεις για τα Βαλκάνια και τον κόσμο, με την Ελλάδα να είναι ένας ισχυρός υποστηρικτής της στάσης της Ρωσίας σχετικά με τη μονομερή δήλωση ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου και είναι μεταξύ των χωρών που δεν το έχουν αναγνωρίσει. Η Ελλάδα παραμένει επίσης το μόνο πριν από το 1990 μέλος του ΝΑΤΟ που αγοράζει όπλα από τη Ρωσία και σε σταθερό επίπεδο. Οι διπλωματικές σχέσεις ιδρύθηκαν το 1828. Η Ελλάδα έχει πρεσβεία στη Μόσχα, και δύο γενικά προξενεία στην Αγία Πετρούπολη και Νοβοροσίσκ. Η Ρωσία διατηρεί πρεσβεία στην Αθήνα, γενικό προξενείο στη Θεσσαλονίκη, και το 2012 ανακοίνωσε για το άνοιγμα επίτιμου προξενείου στην Αλεξανδρούπολη. Η Ελλάδα ανακοίνωσε επίσης να ανοίξει ένα άλλο γενικό προξενείο στο Γεκατερίνμπουργκ. Και οι δύο χώρες είναι πλήρη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης και του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη. |
Σερβία | 1878 | Τα δύο έθνη είναι παραδοσιακά, ιστορικά, θρησκευτικά και πολιτισμικά κοντά και οι φιλικές τους σχέσεις έχουν επιβεβαιωθεί από ένα τακτικό πολιτικό διάλογο. Η Ελλάδα υποστηρίζει τη γρήγορη εφαρμογή της Συμφωνίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης (ΣΣΣ) μεταξύ της ΕΕ και της Σερβίας και άμβλυνση του καθεστώτος των θεωρήσεων της ΕΕ προς τη Σερβία. Η Ελλάδα είναι μεταξύ των χωρών που δεν έχουν αναγνωρίσει τη μονομερή δήλωση ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου. Η Ελλάδα είναι ένας από τους πιο σημαντικούς οικονομικούς επενδυτές στη Σερβία, κυρίως στον τομέα των χρηματοπιστωτικών, των τηλεπικοινωνιών, της ενέργειας και των κατασκευών. Η Ελλάδα θα συμμετάσχει στη χρηματοδότηση της κατασκευής του Διαδρόμου 10 στη Σερβία με 100 εκατ. ευρώ συνολικά, που αποτελεί μέρος του Ελληνικού Σχεδίου για την Οικονομική Ανασυγκρότηση των Βαλκανίων. |
Σλοβακία | 1 Ιανουαρίου 1993 |
|
Σλοβενία | Ιούλιος 1992 |
|
Τουρκία |
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Azerbaijan, Greece aim to boost relations». Southeast Europe Times. Φεβρουάριος 2009. http://www.setimes.com/cocoon/setimes/xhtml/en_GB/features/setimes/roundup/2009/02/17/roundup-dd-03. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2009.
- ↑ «Greece, Azerbaijan to work closer on energy security». EUbusiness. Φεβρουάριος 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2009-04-26. https://web.archive.org/web/20090426011046/http://www.eubusiness.com/news-eu/1234888322.17. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2009.
- ↑ «Azerbaijan plans to export gas to Europe via Greece: Azerbaijani president». Trend Capital. 16 Φεβρουαρίου 2009. http://en.trend.az/capital/pengineering/1425640.html. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2009.
- ↑ Καζάνας Γεώργιος, Διαδριατικός Αγωγός (TAP): Προβλεπόμενη χάραξη και χωροθέτηση του συμπιεστή. Αξιολόγηση επιπτώσεων και εναλλακτικές - The Transadriatic Pipeline (TAP): Route and compressor’s location planned. Evaluation of impacts and alternatives, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Πολυτεχνική Σχολή, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών, 2015
- ↑ «Bulgaria and its neighbors: a hundred years after independence». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Μαρτίου 2007. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2017.
- ↑ Greek Ministry of Foreign Affairs: Bilateral relations between Greece and Bulgaria Αρχειοθετήθηκε 2012-02-05 στο Wayback Machine.
- ↑ «france 24 - Greece hails 'special relationship' with France on Hollande visit - France 24». France 24.
- ↑ «Worldwide organisations». Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2015.
- ↑ «British Embassy Athens – GOV.UK». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Νοεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2015.
- ↑ Chiara Teofili. «Presidenza: Italia-Grecia: una faccia, una razza». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2017.
- ↑ «greekembassy-cy.org». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Ιουλίου 2009. Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2015.
- ↑ «GREECE and THE FORMER YUGOSLAV REPUBLIC OF MACEDONIA – Interim Accord (with related letters and translations of the Interim Accord in the languages of the Contracting Parties). Signed at New York on 13 September 1995» (PDF). untreaty.un.org. 13 Σεπτεμβρίου 1995. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 18 Δεκεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2011.
- ↑ «ΥΠΕΞ: Η Ελλάδα αποκτά Πρεσβεία και Γενικό Προξενείο στα Σκόπια». Πρώτο Θέμα: σελ. protothema.gr. 31 Μαΐου 2019. https://www.protothema.gr/politics/article/895659/upex-i-ellada-apokta-presveia-sta-kai-geniko-proxeneio-sta-skopia/. Ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2019.
- ↑ «Ανοίγει η πρεσβεία της Βόρειας Μακεδονίας στην Αθήνα». athensvoice.gr. 31 Μαΐου 2019. https://www.athensvoice.gr/politics/550510_anoigei-i-presveia-tis-voreias-makedonias-stin-athina. Ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2019.
- ↑ «Greece.sk». Greece.sk. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2015.