Φεστιβάλ Επιδαύρου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Το Φεστιβάλ Επιδαύρου ή Επιδαύρια είναι ένα φεστιβάλ αρχαίου δράματος[1] που πραγματοποιείται κάθε χρόνο κατά τους θερινούς μήνες (Παρασκευές και Σάββατα των μηνών Ιουλίου και Αυγούστου) στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου εντός του αρχαιολογικού χώρου του Ασκληπιείου. Διοργανώνεται στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου. Περιλαμβάνει παραστάσεις των σωζόμενων τραγωδιών των Αισχύλου, Σοφοκλή και Ευριπίδη ή των σωζόμενων κωμωδιών του Αριστοφάνη. Ενίοτε οι παραστάσεις βασίζονται απλώς στους αρχαίους μύθους ή αποτελούν σύγχρονα θεατρικά έργα που έχουν γραφτεί βασιζόμενα σε αρχαία δράματα.

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Φεστιβάλ διεξάγεται στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου. Έχει χωρητικότητα 10.000 διαθέσιμων θέσεων και φημίζεται για την ιδιαίτερη ακουστική του.[2][3] Ιδρύθηκε το 1955 μαζί με το Φεστιβάλ Αθηνών μέσα από ενέργειες του τότε Υπουργού Προεδρίας και μετέπειτα Πρωθυπουργού, Γεωργίου Ράλλη.[1] Τα πρώτα χρόνια την ευθύνη για τη λειτουργία του Φεστιβάλ της Επιδαύρου (και εκείνου των Αθηνών) την είχε ο Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού.[4]

Εγκαινιάστηκε επίσημα στις 19 Ιουνίου 1955 με την Εκάβη του Ευριπίδη (σε σκηνοθεσία Μινωτή με την Παξινού στον ομώνυμο ρόλο)[5][6][7] και καθιερώθηκε με τις παραστάσεις αρχαίας τραγωδίας και από το 1957 και με τις παραστάσεις αρχαίας κωμωδίας του Εθνικού Θεάτρου, όπου ο Αλέξης Σολομός ξεκινώντας με τη Λυσιστράτη αναβίωσε τα έργα του Αριστοφάνη.[8][9] Το 1959 η παρουσίαση των Ορνίθων του Αριστοφάνη από τον Κάρολο Κουν σε μουσική Μάνου Χατζιδάκι και σκηνικά – κοστούμια Γιάννη Τσαρούχη, προκάλεσε επιδοκιμασίες αλλά και αντιδράσεις και τελικά αποσύρθηκε με κυβερνητική παρέμβαση.[9][10]

Για μια εικοσαετία οι παραστάσεις των Επιδαυρίων ήταν συνδεδεμένες με το Εθνικό Θέατρο και με ηθοποιούς όπως οι Παξινού, Μινωτής, Συνοδινού, Αρώνη και Νέζερ.[6] Το 1960 και το 1961 εμφανίστηκε στην Επίδαυρο η Μαρίας Κάλλας ως Νόρμα του Βιντσέντσο Μπελλίνι (1960) και Μήδεια του Λουίτζι Κερουμπίνι αντίστοιχα.[9] To 1965 παρουσιάστηκαν στο θέατρο της Επιδαύρου Η Καταδίκη του Φάουστ από την Όπερα των Παρισίων σε σκηνοθεσία και χορογραφία Μωρίς Μπεζάρ και το Ρέκβιεμ του Τζουζέπε Βέρντι από τον Χέρμπερτ φον Κάραγιαν και τη Φιλαρμονική Ορχήστρα του Βερολίνου.[11][12] Την περίοδο της Δικτατορίας παρατηρήθηκε στασιμότητα και γενική κατεύθυνση εσωστρέφειας.[9]

Στη Μεταπολίτευση και συγκριμένα το 1975 δόθηκε για πρώτη φορά η άδεια και σε θιάσους εκτός Εθνικού να χρησιμοποιήσουν το αρχαίο θέατρο, με την παρουσία του Θεάτρου Τέχνης «Κάρολος Κουν» (Όρνιθες) και του ΚΘΒΕ (Ηλέκτρα).[6][13][14] Το 1980 εμφανίστηκαν στο Φεστιβάλ το Αμφι-Θέατρο του Σπύρου Ευαγγελάτου με την παράσταση Επιτρέποντες του Μενάνδρου και ο ΘΟΚ με τις Ικέτιδες του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Νίκου Χαραλάμπους. [15][16] Δύο χρόνια μετά (1982), ο Πίτερ Χολ παρουσιάζοντας την Ορέστεια του Αισχύλου με το Εθνικό Θέατρο της Μεγάλης Βρετανίας έγινε ο πρώτος ξένος θεατρικός σκηνοθέτης που συμμετείχε στο Φεστιβάλ της Επιδαύρου.[11][17]

Από το ξεκίνημα του μέχρι σήμερα το Φεστιβάλ Επιδαύρου έχει φιλοξενήσει τους σημαντικότερους Έλληνες σκηνοθέτες και ηθοποιούς καθώς και πληθώρα άλλων σπουδαίων καλλιτεχνών ως συντελεστών παραστάσεων (Μόραλης, Τσαρούχης, Βακαλό, Χατζιδάκις, Θεοδωράκης, Μαρκόπουλος, Ξαρχάκος, Ξενάκης κλπ).[1] Έχουν παρουσιαστεί επίσης γνωστοί ξένοι θίασοι ή συνεργασίες με επιφανείς ξένους σκηνοθέτες, ηθοποιούς και άλλους συντελεστές (Πίτερ Χολ, Πέτερ Στάιν, Ταντάσι Σουζούκι, Λούκα Ρονκόνι, Βαλέρι Φοκίν, Τόμας Όστερμαγερ, Πίνα Μπάους, Μονσεράτ Καμπαγέ, Χοσέ Καρέρας, Φιόνα Σο, Ζεράρ Ντεπαρτιέ, Κέβιν Σπέισι ).[1][11][18][19][12] Οι παραστάσεις του Φεστιβάλ συχνά γίνονται σημείο ευρύτερης συζήτησης στη δημόσια σφαίρα, προκαλώντας αποθεωτικές ή ανάμικτες κριτικές.[1][17]

Παράλληλα με το Φεστιβάλ Επιδαύρου λαμβάνουν χώρα (αρχικά μόνο μουσικές και αργότερα και θεατρικές) παραστάσεις στο Μικρό Θέατρο Αρχαίας Επιδαύρου. Ο θεσμός ξεκίνησε δοκιμαστικά το 1995 με τον «Μουσικό Ιούλιο» και στέφθηκε με μεγάλη επιτυχία που τον οδήγησε στην καθιέρωση και στην ενσωμάτωση στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου.[20][21]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 «Προς αμνήμονες». ΤΑ ΝΕΑ. 15 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 5 Μαρτίου 2024. 
  2. ««Ψείρες» στην Επίδαυρο: Πρέπει να χρησιμοποιούνται ή όχι; | LiFO». www.lifo.gr. 25 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 29 Φεβρουαρίου 2024. 
  3. «Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού | Αρχαιολογικός χώρος Ασκληπιείου Επιδαύρου». odysseus.culture.gr. Ανακτήθηκε στις 29 Φεβρουαρίου 2024. 
  4. «Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ Ε.Ο.Τ. – Museum of Tourism». Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2024. 
  5. ΑΡΧΕΙΟ, ΕΡΤ (11 Ιουλίου 2016). «Φεστιβάλ Επιδαύρου - 11 Ιουλίου 1954». ertnews.gr. Ανακτήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου 2023. 
  6. 6,0 6,1 6,2 «Helenic Festival». web.archive.org. 3 Σεπτεμβρίου 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Σεπτεμβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2024. CS1 maint: Unfit url (link)
  7. Καγγελάρη, ∆ηώς. «Έναρξη Φεστιβάλ Επιδαύρου-Αθηνών» (PDF). 
  8. «ΣΟΛΟΜΟΣ ΑΛΕΞΗΣ». Τμήμα Θεατρικών Σπουδών. Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2024. 
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 greekfestival. «ΙΣΤΟΡΙΑ». Athens Epidaurus Festival. Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2024. 
  10. «Αριστοφάνη, Όρνιθες». Athens Epidaurus Festival. Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2024. 
  11. 11,0 11,1 11,2 «Οι ξένοι στην Επίδαυρο». ΤΟ ΒΗΜΑ. 24 Νοεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2024. 
  12. 12,0 12,1 «Εχει όρια η Επίδαυρος;». ΤΟ ΒΗΜΑ. 25 Νοεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 7 Μαρτίου 2024. 
  13. «Ιστορία». Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν. Ανακτήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2024. 
  14. Κακουριώτης, Σπύρος. «Αδύναμη και αδύνατη συνέχεια: Η Μεταπολίτευση στο Εθνικό Θέατρο». Από το Β. Καραμανωλάκης, Η. Νικολακόπουλος, Τ. Σακελλαρόπουλος (επιμ.), Η Μεταπολίτευση ’74-75. Στιγμές μιας μετάβασης, Θεμέλιο, Αθήνα 2016: 220-2. https://www.academia.edu/38309758/%CE%91%CE%B4%CF%8D%CE%BD%CE%B1%CE%BC%CE%B7_%CE%BA%CE%B1%CE%B9_%CE%B1%CE%B4%CF%8D%CE%BD%CE%B1%CF%84%CE%B7_%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%AD%CF%87%CE%B5%CE%B9%CE%B1_%CE%97_%CE%9C%CE%B5%CF%84%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%AF%CF%84%CE%B5%CF%85%CF%83%CE%B7_%CF%83%CF%84%CE%BF_%CE%95%CE%B8%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%98%CE%AD%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%BF. 
  15. Βαρζελιώτη, Γωγώ· Μαυρομούστακος, Πλάτων (2018). ««Σκηνή και Αμφιθέατρο» – Αφιέρωμα στον Σπύρο Α. Ευαγγελάτο» (PDF). Τμήμα θεατρικών Σπουδών ΕΚΠΑ. σελίδες 69–99. 
  16. «Ιστορία». www.thoc.org.cy (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2024. 
  17. 17,0 17,1 «Επίδαυρος: Τι θυμάμαι από το πιο ωραίο θέατρο του κόσμου | LiFO». www.lifo.gr. 7 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2024. 
  18. Βουλγαρη, Της Σαντρας (5 Ιουλίου 2009). «Τελευταία υπόκλιση της Πίνα Μπάους». Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (στα greek). Ανακτήθηκε στις 5 Μαρτίου 2024. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  19. «Η δεκαετία του Γιώργου Λούκου». Athens Epidaurus Festival. 29 Μαΐου 2015. Ανακτήθηκε στις 5 Μαρτίου 2024. 
  20. «Μουσικός Ιούλιος στη Μικρή Επίδαυρο». in.gr. 7 Ιουλίου 2000. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2024. 
  21. «Helenic Festival». web.archive.org. 17 Ιουνίου 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιουνίου 2006. Ανακτήθηκε στις 5 Μαρτίου 2024. CS1 maint: Unfit url (link)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]