Τληπόλεμος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τληπόλεμος
Γενικές πληροφορίες
Χώρα πολιτογράφησηςΡόδος
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταβασιλιάς
Οικογένεια
ΣύζυγοςΠολυξώ
ΓονείςΗρακλής[1] και Αστυόχη[1]

Ο Τληπόλεμος, κατά την ελληνική μυθολογία, ήταν ο βασιλιάς των Ροδίων που έλαβαν μέρος στον Τρωικό πόλεμο στο πλευρό των Αχαιών.

Ο μύθος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ήταν γιος του Ηρακλή [2] [3] [4] και της Αστυόχειας [2], κόρης του Φύλαντα [4] ή της Αστυδάμειας, κόρης του Αμύντορα [3] ή του Ορμένου [5]. Σύμφωνα με τον Διόδωρο τον Σικελό, κάποια χρόνια μετά τη θεοποίηση του Ηρακλή ο Λικύμνιος, ο νόθος αδελφός της Αλκμήνης [6] [3], με τους γιους του και τον Τληπόλεμο έγιναν δεκτοί στο Άργος, ενώ οι υπόλοιποι Ηρακλείδες κατοικούσαν στην Τρικόρυθο [7]. Έχοντας πια ενηλικιωθεί, ο Τληπόλεμος σκότωσε με ένα ράπισμα τον γερασμένο Λικύμνιο [6] [3] εν μέσω μιας διαμάχης μεταξύ των δυο [3] [7]. Ο Ψεύδο-Απολλόδωρος από την άλλη υποστηρίζει ότι ο φόνος του Λικυμνίου ήταν αποτέλεσμα ατυχήματος, που συνέβη κατά την πρώτη, προσωρινή κάθοδο των Ηρακλειδών στην Πελοπόννησο (από παρερμηνεία του χρησμού που έλεγε ότι έπρεπε να περιμένουν τον τρίτο καρπό, οι Ηρακλείδες επέστρεψαν στην Πελοπόννησο στα τρία χρόνια, ενώ έπρεπε να αναμένουν την τρίτη γενιά - έτσι ξέσπασε λοιμός και αναγκάστηκαν να αποσυρθούν) [8].

Σε κάθε περίπτωση, ο φόνος του Λικυμνίου προκάλεσε την οργή των άλλων Ηρακλειδών [6] [3] και ο Τληπόλεμος αναγκάστηκε να ζητήσει χρησμό από τον Απόλλωνα για να γλυτώσει [3]. Ακολουθώντας τον χρησμό εγκατέλειψε την Πελοπόννησο και ακολουθούμενος από πολλούς άλλους κατέφθασε στη Ρόδο [6] [3] [7] [8]. Κατά μια παράδοση ήταν ο Τληπόλεμος ο οποίος, με τη συναίνεση των Ελλήνων που ήδη κατοικούσαν εκεί, ίδρυσε στη Ρόδο τις τρεις αρχαίες πόλεις (Ιαλυσό, Λίνδο και Κάμειρο), και βασίλεψε σε όλο το νησί χάρη στη φήμη του πατέρα του, του Ηρακλή [7].

Ο Τληπόλεμος εμφανίζεται ως ένας από τους μνηστήρες της Ωραίας Ελένης [9]. Έτσι, μετά την αρπαγή της από τον Πάρι ήταν αναγκασμένος να ακολουθήσει τους υπολοίπους μνηστήρες στον Τρωικό Πόλεμο, στον οποίο συμμετείχε ως επικεφαλής των Ροδίων με εννέα πλοία [2]. Αναχωρώντας παρέδωσε την ηγεμονία του νησιού σε έναν σύντροφό του, που τον είχε ακολουθήσει από το Άργος, τον Βούτη [10].

Την πρώτη ημέρα των μαχών που περιγράφεται στην Ιλιάδα, ο Τληπόλεμος βρέθηκε αντιμέτωπος με τον Σαρπηδόνα. Πλησιάζοντας ο ένας τον άλλο, αφού αντάλλαξαν λόγια, ενεπλάκησαν σε μάχη. Ο Τληπόλεμος χτύπησε με το δόρυ τον αντίπαλό του στον αριστερό μηρό, τρυπώντας τον μέχρι το κόκκαλο. Σχεδόν ταυτόχρονα όμως, ο Σαρπηδών χτύπησε με το δικό του δόρυ τον Τληπόλεμο στον αυχένα καταφέροντας του ένα διαμπερές τραύμα, που ήταν θανατηφόρο. Στη συνέχεια, οι σύντροφοι καθενός έβγαλαν τον νεκρό Τληπόλεμο και τον σοβαρά τραυματισμένο Σαρπηδόνα από το πεδίο της μάχης. [11]

Αξίζει να σημειωθεί ότι στην Ιλιάδα, με το όνομα Τληπόλεμος αναφέρεται, στην πλευρά των Τρώων, και ένας εταίρος του Σαρπηδόνα, που σκοτώθηκε από τον Πάτροκλο. [12]

Μεταθανάτιες τιμές και παραδόσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με μία παράδοση, οι Ρόδιοι, αποχωρώντας από την Τροία, μετέφεραν τα οστά του Τληπολέμου στη Ρόδο, διότι δεν ήθελαν να επιστρέψουν στην πατρίδα χωρίς τον βασιλιά τους [13]. Οι πηγές μαρτυρούν ότι υπήρχε ιερό και τάφος προς τιμήν του Τληπολέμου, ενώ αναφέρονται και ταφικοί γυμνικοί αγώνες, τα «Τληπολέμια», στα οποία λάμβαναν μέρος παίδες και ενήλικες και βραβεύονταν με στεφάνι από λεύκη [14].

Σε μια άλλη παράδοση που αφορά τον Τληπόλεμο, πρωταγωνιστεί η σύζυγος του, η Πολυξώ. Καταγόταν από το Άργος και ακολούθησε τον σύζυγο της στην περιπλάνηση του από την Πελοπόννησο μέχρι τη Ρόδο. Όταν ο Τληπόλεμος πέθανε, η Πολυξώ έμεινε με ένα ορφανό παιδί (αγνώστου ονόματος) και ανέλαβε τη διακυβέρνηση της Ρόδου [15]. Όταν ο Μενέλαος και η Ελένη επέστρεφαν από την Αίγυπτο, αναγκάστηκαν να σταματήσουν στη Ρόδο. Η Πολυξώ, που ακόμα πενθούσε για τον σύζυγο της, θέλησε να τους εκδικηθεί. Έτσι μάζεψε όσους άντρες και γυναίκες μπορούσε και με φωτιές και με πέτρες επιτέθηκαν στα πλοία. Επειδή ο άνεμος δεν επέτρεπε τον απόπλου των πλοίων, ο Μενέλαος αποφάσισε να κρύψει την Ελένη κάτω από το κατάστρωμα και να ντύσει την πιο όμορφη από τις ακολούθους της με βασιλικά ενδύματα και διάδημα. Οι Ρόδιοι, θεωρώντας ότι είναι η Ελένη, επιτέθηκαν στην άτυχη κοπέλα σκοτώνοντάς την. Τότε, ικανοποιημένοι με την εκδίκηση που (νόμιζαν ότι) πήραν, αποχώρησαν επιτρέποντας στον Μενέλαο και την Ελένη να συνεχίσουν το ταξίδι τους [16].

Μια άλλη παραλλαγή του ίδιου μύθου λαμβάνει χώρα μετά τον θάνατο του Μενελάου. Τότε οι νόθοι γιοι του, Νικόστρατος και Μεγαπένθης, εξόρισαν την Ελένη και εκείνη κατέφυγε στη Ρόδο θεωρώντας την Πολυξώ φίλη της. Εκείνη όμως, κάποια στιγμή που η Ελένη λουζόταν, έστειλε κάποιες υπηρέτριες τις μεταμφιεσμένες ως Ερινύες και την έπιασαν και την κρέμασαν σε ένα δέντρο. Και για αυτό, αναφέρει ο Παυσανίας, οι Ρόδιοι είχαν το ιερό της Ελένης Δενδρίτιδας.[15]


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 «Tlepolemus» (Ρωσικά)
  2. 2,0 2,1 2,2 Όμηρος, «Ιλιάδα» - Ραψωδία Β΄, § 653-658.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 Πίνδαρος, «Ολυμπιόνικοι» - Ζ΄, § 7.
  4. 4,0 4,1 Ψεύδο-Απολλόδωρος, «Βιβλιοθήκη» - Βιβλίο Β΄, § Β 7,6.
  5. Drachmann, A.B. (1964). «Scholia Vetera in Pindari Carmina, Vol.1 Scholia in Olympionicas». σελ. 211. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2014. 
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 Όμηρος, «Ιλιάδα» - Ραψωδία Β΄, § 661-670.
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 Διόδωρος ο Σικελός, «Ιστορική Βιβλιοθήκη» - Βιβλίο Δ΄, § 58.
  8. 8,0 8,1 Ψεύδο-Απολλόδωρος, «Βιβλιοθήκη» - Βιβλίο Β΄, § Β 8,2.
  9. Γάιος Ιούλιος Υγίνος, «Θρύλοι» - Μνηστήρες της Ωραίας Ελένης, § 81
  10. Διόδωρος ο Σικελός, «Ιστορική Βιβλιοθήκη» - Βιβλίο Ε΄, § 59.
  11. Όμηρος, «Ιλιάδα» - Ραψωδία Ε΄, § 627-670.
  12. Όμηρος, «Ιλιάδα» - Ραψωδία Π΄, § 411-420.
  13. Drachmann, A.B. (1964). «Scholia Vetera in Pindari Carmina, Vol.1 Scholia in Olympionicas». σελ. 209. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2014. 
  14. Drachmann, A.B. (1964). «Scholia Vetera in Pindari Carmina, Vol.1 Scholia in Olympionicas». σελ. 229. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2014. 
  15. 15,0 15,1 Παυσανίας, «Ελλάδος Περιήγησις» - Βιβλίο Γ΄ - Λακωνικά, § 19.9 - 19.10.
  16. Πολύαινος, «Στρατηγήματα» - Βιβλίο Α΄, § 13