Σχετικισμός

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Σχετικισμός είναι η φιλοσοφική άποψη ότι δεν υπάρχει νόημα και αξία σε τίποτα λόγω έλλειψης ενός κοινού σημείου αναφοράς, έτσι όλες οι απόψεις έχουν την ίδια ισχύ ή κάθε άποψη έχει την δική της αλήθεια[1].

Σχετικισμός σε διάφορα πεδία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κυριότερο χαρακτηριστικό του σχετικισμού είναι ότι δεν δέχεται την ύπαρξη της απόλυτης αλήθειας δίνοντας ίση ισχύ στα λεγόμενα όλων.

Οι μεγαλύτερες κατηγορίες του σχετικισμού διαφέρουν κατά το βαθμό εμβέλειας και την αμφισβήτησή τους[2].

Στην Ηθική, ο ηθικός σχετικισμός σχετικοποιεί τις ηθικές κρίσεις μεταξύ ανθρώπων και πολιτισμών[3]. Ο σχετικισμός της αληθείας είναι η άποψη ότι δεν υπάρχει απόλυτη αλήθεια, δηλαδή ότι η αλήθεια είναι πάντοτε ανάλογη προς κάποιο συγκεκριμένο πλαίσιο αναφοράς, όπως η γλώσσα ή ο πολιτισμός (πολιτιστικός σχετικισμός)[4]. Στην Επιστημολογία, κατά τον σχετικισμό όλες οι απόψεις και όλοι οι τρόποι σκέψεις εξίσου αληθείς. Στην Θρησκεία, όλες οι θρησκείες είναι εξίσου σωστές κ.ο.κ.

Σχετικισμός και παράδοξο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το μεγαλύτερο πρόβλημα στην θεωρία του σχετικισμού είναι ότι δημιουργεί ένα παράδοξο. Όταν δεν υπάρχει κοινό σημείο αναφοράς προς όλους τους ανθρώπους ώστε να δεχτούν την αλήθεια της πρότασης, τότε αυτομάτως η θεωρία του σχετικισμού χάνει την οικουμενική της ισχύ.

Μόνο με την παραδοχή ad hoc ότι η μόνη απόλυτη αλήθεια είναι ο ορισμός του σχετικισμού αποκτά ισχύ ο σχετικισμός. Στη βάση αυτή, ο σχετικισμός εξισώνεται με τον απόλυτο σχετικισμό και ένας τρόπος υπέρβασης αυτής της αντίφασης φαίνεται να είναι η υιοθέτηση ενός σχετικού σχετικισμού.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Stanford Encyclopedia of Philosophy, [1] "Relativism, roughly put, is the view that truth and falsity, right and wrong, standards of reasoning, and procedures of justification are products of differing conventions and frameworks of assessment and that their authority is confined to the context giving rise to them."
  2. Η Maria Baghramian ονοματίζει 16 κατηγορίες (Relativism, 2004,Baghramian)
  3. Swoyer, Chris (22 Φεβρουαρίου 2003). «Relativism». Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2010. 
  4. Baghramian, Maria and Carter, Adam, "Relativism", "The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Έκδοση φθινοπώρου 2015)", Edward N. Zalta (ed.), URL = http://plato.stanford.edu/archives/fall2015/entries/relativism/#RelAboTruAleRel/ "Relativism about truth, or alethic relativism, at its simplest, is the claim that what is true for one individual or social group may not be true for another"