Σιδηρίτης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αυτό το λήμμα αφορά το ορυκτό. Για το φυτό, δείτε: τσάι του βουνού.
Σιδηρίτης
Σιδηρίτης (καστανό) με Γαληνίτη. Προέλευση: Γερμανία
Γενικά
ΚατηγορίαΑνθρακικά. Ομάδα ασβεστίτη
Χημικός τύποςFeCO3
Ορυκτολογικά χαρακτηριστικά
Πυκνότητα3,9 gr/cm3
ΧρώμαΚαστανό, καστανοκίτρινο, ενίοτε ερυθρό
Σύστημα κρυστάλλωσηςΤριγωνικό[1]
ΚρύσταλλοιΡομβοεδρικοί, με καμπυλωμένες έδρες, σκαληνόεδροι ή πρισματικοί
ΥφήΣφαιρική, σταλακτιτική, ινώδης, στιφρή κοκκώδης
ΔιδυμίαΣπάνια {0001}, ασυνήθης {0112}, ολισθήσεως
Σκληρότητα3,5 - 4,5
ΣχισμόςΤέλειος κατά {1011}
ΘραύσηΑνώμαλη έως κογχοειδής
ΛάμψηΥαλώδης, μαργαριτώδης
Γραμμή κόνεωςΛευκή, ανοικτή κίτρινη
ΠλεοχρωισμόςΌχι
ΔιαφάνειαΗμιδιαφανής ως αδιαφανής
Επεξεργασμένος σιδηρίτης

Ο σιδηρίτης (αγγλ. siderite και spathic iron) είναι ανθρακικό ορυκτό του σιδήρου. Το όνομά του αποδόθηκε το 1845 από την ελληνική λέξη σίδηρος λόγω του περιεχομένου συστατικού του. Όταν οι κρύσταλλοί του είναι καλοσχηματισμένοι, αποκαλείται spathic iron ή sparry iron, επειδή μοιάζουν με αυτούς των αστρίων, ενώ οι σφαιροειδούς υφής κρύσταλλοι αποκαλούνται «σφαιροσιδηρίτες» (spherosiderite).

Σχηματίζει δύο ισόμορφες σειρές: Μαγνησίτης - Σιδηρίτης και Ροδοχρωσίτης - Σιδηρίτης. Συγχέεται συχνά με ασβεστίτη και δολομίτες, λόγω χρώματος, σχισμού και υφής, αλλά έχει πολύ υψηλότερη πυκνότητα. Αναβράζει με την επίδραση υδροχλωρικού οξέος (HCl).

Είναι ορυκτό συχνά απαντώμενο σε ιζηματογενείς σιδηρούχες αποθέσεις και μεταμορφωσιγενείς σχηματισμούς. Εμφανίζεται επίσης σε υδροθερμικές φλέβες, ενώ είναι σπανιότερος σε γρανιτικούς και νεφελινικούς πηγματίτες. Ανευρίσκεται επίσης σε καρμπονατίτες, ενώ μια παραλλαγή του, η σιδηρομιγής άργιλος, εμφανίζεται συχνά στα όρια των φλεβών γαιάνθρακα στα ανθρακωρυχεία. Αυτή η εμφάνιση συντείνει στην εκδοχή ότι έχει και βιογενετική προέλευση, σε συνθήκες έλλειψης οξυγόνου και χαμηλού pΗ.

Σχετίζεται με χαλαζία, φθορίτη, βαρύτη και σιδηροπυρίτη.

Είναι ευρύτατα διαδεδομένο ορυκτό και απαντά σε πολλές περιοχές της Γης.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • James Dwight Dana, Manual of Mineralogy and Lithology, Containing the Elements of the Science of Minerals and Rocks, READ BOOKS, 2008 ISBN 1-4437-4224-4
  • Frederick H. Pough, Roger Tory Peterson, Jeffrey (PHT) Scovil, A Field Guide to Rocks and Minerals, Houghton Mifflin Harcourt, 1988 ISBN 0-395-91096-X
  • Walter Schumann, R. Bradshaw, K. A. G. Mills, Handbook of Rocks, Minerals and Gemstones, Houghton Mifflin Harcourt, 1993 ISBN 0-395-51137-2

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Στο βιβλίο του J. D. Dana αναφέρεται ως σύστημα κρυστάλλωσης το ρομβικό, στο Handbook of Mineralogy το εξαγωνικό.