Ριχάρδος της Υόρκης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ριχάρδος της Υόρκης
Δούκας της Υόρκης
ΠροκάτοχοςΕδουάρδος του Νόργουιτς
ΔιάδοχοςΕδουάρδος Δ΄ της Αγγλίας
Γέννηση21 Σεπτεμβρίου 1411
Χέρτφορντσερ, Αγγλία
Θάνατος30 Δεκεμβρίου 1460 (49 ετών)
Γουέικφιλντ, Αγγλία
ΣύζυγοςΣεσίλ του Νέβιλ
ΕπίγονοιΆννα
Εδουάρδος Δ΄ της Αγγλίας
Εδμόνδος, κόμης του Ράτλαντ
Ελισάβετ
Μαργαρίτα της Υόρκης
Γεώργιος Πλανταγενέτης
Ριχάρδος Γ΄ της Αγγλίας
ΟίκοςΟίκος της Υόρκης
ΠατέραςΡιχάρδος του Κέιμπριτζ
ΜητέραΆννα Μόρτιμερ
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )

Ο Ριχάρδος της Υόρκης, 3ος δούκας της Υόρκης ή Ριχάρδος Πλανταγενέτης (Richard of York, 21 Σεπτεμβρίου 1411 - 30 Δεκεμβρίου 1460) από τον Οίκο της Υόρκης κορυφαίος Άγγλος ευγενής ήταν γιος του Ριχάρδου του Καίμπριτζ και της Άννας Μόρτιμερ, μικρότερος αδελφός της Ισαβέλλας του Κέιμπριτζ. [1] Η σύγκρουσή του με τον Ερρίκο ΣΤ΄ της Αγγλίας έφερε την έναρξη του εμφύλιου πολέμου των Ρόδων που κυριάρχησε στην Αγγλία ολόκληρο τον 15ο αιώνα. Ο ίδιος δεν έγινε ποτέ βασιλιάς κάτι που κατόρθωσαν οι δύο γιοι του Εδουάρδος Δ΄ της Αγγλίας και Ριχάρδος Γ΄ της Αγγλίας.

Ο Ριχάρδος καταγόταν και από τους δυο του γονείς από τον Εδουάρδο Γ΄ της Αγγλίας, ο πατέρας του ήταν γιος του μικρότερου γιου του Εδουάρδου Γ΄ Εδμόνδου του Λάνκλεϋ κάτι που τον έφερε στις ψηλότερες θέσεις της αριστοκρατίας. Η μητέρα του Άννα Μόρτιμερ ήταν δισέγγονη του Λάιονελ της Αμβέρσας δεύτερου γιου του Εδουάρδου Γ΄. Ο αδελφός της Άννας Εδμόνδος, 5ος κόμης του Μαρς πέθανε άτεκνος και τα κληρονομικά του δικαιώματα πέρασαν στον Οίκο της Υόρκης που απέκτησε υψηλότερα δικαιώματα από τον Οίκο του Λάνκαστερ ο οποίος καταγόταν από τον Ιωάννη της Γάνδης τρίτο γιο του Εδουάρδου Γ΄.[2]

Πολεμικές επιχειρήσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ισχυρός δούκας με απαιτήσεις που δεν ικανοποιήθηκαν[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η μητέρα του πέθανε στη γέννα και ο πατέρας του σκοτώθηκε σε εξέγερση κατά του Ερρίκου Ε΄ της Αγγλίας τον Αύγουστο του 1415, οι τίτλοι και τα εδάφη του κατασχέθηκαν και ο τετράχρονος Ριχάρδος δεν κληρονόμησε τίποτα.[3] Ο θείος του από την πλευρά του πατέρα του Εδουάρδος του Νόργουιτς σκοτώθηκε στη μάχη του Αζινκούρ (25 Οκτωβρίου 1415) άτεκνος και ο Ριχάρδος ήταν ο πλησιέστερος αρσενικός διάδοχος.

Μετά μερικούς δισταγμούς ο Ερρίκος Ε΄ του επέτρεψε να κληρονομήσει τους τίτλους και τα εδάφη του δουκάτου της Υόρκης. Όταν πέθανε και ο άλλος άτεκνος θείος του από την πλευρά της μητέρας του Εδμόνδος Μόρτιμερ 5ος κόμης του Μαρς (1425) κληρονόμησε τα εδάφη και τους τίτλους του. Η κληρονομιά των Μόρτιμερ περιείχε τις βαρονείες του Γουίγκμορ, του Κλερ, του Τριμ και του Κόνοτ.[4][5] Οι τίτλοι και η περιουσία του βρίσκονταν στην κατοχή του Αγγλικού στέμματος και παραχωρήθηκαν τον Οκτώβριο του 1417 στον Ράλφ Νέβιλ, 1ο κόμη του Γουέστμορλαντ βάζοντας τον μικρό Ριχάρδο υπό την επιτήρηση του Ρόμπερτ Γουάτερτον. Ο Νέβιλ αναζητούσε γαμπρούς και αρραβώνιασε τον 13χρονο Ριχάρδο με την εννιάχρονη κόρη του Σεσίλ Νέβιλ (1424). Όταν πέθανε (1425), ανέθεσε τη φύλαξη του στη σύζυγο του που έγινε περισσότερο πολύτιμη αφού ο μικρός Ριχάρδος κληρονόμησε τα εδάφη του θείου του Μόρτιμερ, κόμη του Μαρς. Λίγα είναι γνωστά για τα πρώτα χρόνια της ζωής του, στις 2 Φεβρουαρίου 1425 πήρε τον τίτλο του δούκα της Υόρκης.[6] Τον Μάιο του 1426 στέφθηκε στο Λέστερ από τον Ιωάννη του Λάνκαστερ 1ος δούκας του Μπέντφορντ, ενώ τον Οκτώβριο του 1429 έγινε ο γάμος του με τη Σεσίλ Νέβιλ.

Στις 6 Νοεμβρίου 1429 βρέθηκε στη στέψη του Ερρίκου ΣΤ΄ της Αγγλίας στο Αββαείο του Ουέστμινστερ. Ακολούθησε τον Ερρίκο στη Γαλλία όπου ήταν επίσης παρών στη στέψη του ως βασιλιά της Γαλλίας στην Παναγία των Παρισίων στις 16 Δεκεμβρίου 1431.[7] Πρώτη σοβαρή αναφορά γύρω από το πρόσωπο του γίνεται με την εκστρατεία στη Γαλλία τον Μάιο του 1436 όπου είχαν χαθεί οι περισσότερες κατακτήσεις του Ερρίκου Ε΄ και το Αγγλικό βασίλειο αναζητούσε νέες κατακτήσεις για να εξασφαλιστεί. Η Αγγλία είχε πλεονέκτημα λόγω της διαμάχης του Γαλλικού στέμματος με τη Βουργουνδία συμμάχησε μαζί της αλλά με τη Συνθήκη του Αρράς (1435) η Βουργουνδία έπαυσε να υποστηρίζει την αναγνώριση των Αγγλικών δικαιωμάτων στον Γαλλικό θρόνο.

Οι πρώτοι ρόλοι στις δημόσιες υποθέσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα σύμβολα του Ριχάρδου, 3ου δούκα της Υόρκης

Ο Οίκος της Υόρκης είχε ανάγκη να επιλέξει έναν σταθερό τόπο κατοικίας, ο ίδιος και η σύζυγος του πέρασαν τον περισσότερο χρόνο στα αναρίθμητα αρχοντικά τους σε ολόκληρη την Αγγλία με πιο διάσημο το κάστρο του Φοθερινγκώ στο Νορθχαμπτονσάιρ.[8] Το κάστρο του Φοθερινγκώ έγινε ο αγαπημένος τόπος κατοικίας του βασιλιά και εκεί γεννήθηκε το μεγαλύτερο παιδί του Άννα (1439), στο Λονδίνο χρησιμοποιούσε σαν κατοικία το κάστρο του Μπάιναρντ.[9] Τα κύρια προβλήματα που επικρατούσαν στην Αγγλία ήταν η κηδεμονία του ανήλικου Ερρίκου και η συνέχεια του Εκατονταετούς Πολέμου. Την αντιβασιλεία ασκούσαν δυο ισχυροί άντρες που βρέθηκαν πολλές φορές σε σύγκρουση : ο θείος του βασιλιά Χάμφρεϊ, δούκας του Γκλόστερ και ο ηλικιωμένος καρδινάλιος Ερρίκος Μπωφόρ. Οι γνώμες για τη συνέχεια του πολέμου με τη Γαλλία ή την ειρήνη ήταν μοιρασμένες, ο Ριχάρδος δεν συμμετείχε τον πρώτο καιρό σε αυτές τις διαμάχες.[10] Την άνοιξη του 1434 συγκλήθηκε το βασιλικό συμβούλιο αμέσως μετά με το ερώτημα σχετικά με έναν νέο Γαλλικό πόλεμο.[11] Ο αντιβασιλιάς και θείος του βασιλιά Ιωάννης του Λάνκαστερ πέθανε αμέσως μετά (1435) αφήνοντας μεγάλο χάος στην αντιβασιλεία, ο δούκας της Υόρκης το εκμεταλλεύτηκε για να γίνει αρχηγός του πολέμου με τη Γαλλία, παρέμεινε εκεί το 1436 - 1437 και το 1441 - 1445.

Πέρα από τις δραστηριότητες αυτές ο Ριχάρδος φαίνεται ότι κρατούσε χαμηλούς τόνους μέχρι την οριστική του επιστροφή από τη Γαλλία (1445).[12] Ο Ερρίκος ΣΤ΄ δεν φαινόταν σε καμιά περίπτωση πρόθυμος να χρησιμοποιήσει τον Ριχάρδο στην αντιβασιλεία, παρέμεινε εκτός του βασιλικού συμβουλίου μέχρι τον Νοέμβριο του 1437.[13] Ο δούκας του Γκλόστερ είχε πάντα ακραίες απόψεις υπέρ του πολέμου με τη Γαλλία σε βαθμό γραφικότητας αλλά ο δούκας της Υόρκης εξακολουθούσε να έχει ουδέτερη στάση.[14] Σε κάποια στιγμή φάνηκε ότι ο Ριχάρδος έγινε οπαδός του πολέμου τότε έγινε σύμμαχος του Γκλόστερ που παραπονέθηκε στον νεαρό ανιψιό του επειδή τον είχε αποκλείσει από το συμβούλιο (1440).[15] Την πρώτη δεκαετία μετά την ενηλικίωση του δέχτηκε κάποια δώρα από το στέμμα, στάλθηκε στην Ουαλία για να ενισχύσει την άμυνα της περιοχής (1437 - 1438) και έγινε στις 22 Απριλίου 1433 μέλος του Τάγματος της Περικνημίδας. [16][17] Οι βασιλικές επιστολές που βρέθηκαν στις 18 Ιανουαρίου 1440 δείχνουν ότι του είχε ανατεθεί η κομητεία του Γουόρικ.[18] Πέρασε πολύ χρόνο με περιοδείες στις κομητείες του, ο μεγαλύτερος γιος του Ερρίκος γεννήθηκε στο Χάτφιλντ (1441) αλλά πέθανε αμέσως μετά, μέχρι το 1445 οι Γαλλικές δραστηριότητες δεν υπήρχαν στα ενδιαφέροντα του.

Διοικητής των Αγγλικών δυνάμεων στη Γαλλία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η εκτέλεση του δούκα του Σάφοκ

Οι Αγγλικές κατακτήσεις στη Γαλλία δεν διατηρήθηκαν μετά τον θάνατο του Ερρίκου Ε΄, έπρεπε να δεχτούν μια προσωρινή υποταγή στη Γαλλία ή να κλείσουν ειρήνη. Όταν ο Ερρίκος ΣΤ΄ ήταν ανήλικος το βασιλικό συμβούλιο εκμεταλλεύτηκε τις Γαλλικές αδυναμίες και τη συμμαχία με τη Βουργουνδία για να πιέσουν τη Γαλλία αλλά με τη Συνθήκη του Άρρας η Βουργουνδία δεν αναγνώρισε τα δικαιώματα του Άγγλου βασιλιά στον Γαλλικό θρόνο. Ο θάνατος του Ιωάννη του Λάνκαστερ στέρησε από τους Άγγλους το ισχυρότερο προτέρημα τους, ο δούκας της Υόρκης με την ουδέτερη στάση του και τους δεσμούς του με τον Ερρίκο Μπωφόρ έγινε το πιο αποδεκτό πρόσωπο από όλες τις πλευρές.[19] Σε λίγους μήνες μετά τον θάνατο του Ιωάννη του Λάνκαστερ, στις 8 Μαΐου 1436 ο δούκας της Υόρκης διορίστηκε αρχηγός των Αγγλικών δυνάμεων στη Γαλλία, θα παραμείνει ένα χρόνο μέχρι να λήξει η αντιβασιλεία του Ερρίκου ΣΤ΄ (1437).

Έγινε αποδεκτός από όλες τις πλευρές λόγω της μετριοπαθούς του συμπεριφοράς και της ουδετερότητας του, οι ίδιες πλευρές θα συντελέσουν και στον δεύτερο διορισμό του από τις 2 Ιουλίου 1440 μέχρι τις 29 Σεπτεμβρίου 1445.[20] Τα καθήκοντα του Ριχάρδου στράφηκαν στη γενική διοίκηση των Άγγλων στρατηγών στη Γαλλία, ο ρόλος του ήταν περισσότερο διπλωματικός και πολιτικός παρά στρατιωτικός, σπάνια βρέθηκε ο ίδιος στο πεδίο της μάχης. Ο στόχος του ήταν βασικά να ενισχύσει την Αγγλική παρουσία σε Γαλλικό έδαφος και να ενισχύσει την ταχύτατη παρακμή που είχε ακολουθήσει τα τελευταία χρόνια.[21] Οι παραμεθόριες περιοχές άλλαζαν συνεχώς χέρια αλλά ο δούκας της Υόρκης είχε πάντα τη διοίκηση όλων των Αγγλικών επαφών στη Γαλλία, η δημοφιλία του αυξήθηκε σημαντικά επειδή διατήρησε ανέπαφη τη Νορμανδία από τις Γαλλικές επιθέσεις.[22] Η έλλειψη οικονομικής ενίσχυσης από το Αγγλικό στέμμα τον έφεραν σε πολύ δύσκολη κατάσταση, η Αγγλική οικονομία είχε καταρρεύσει ολοκληρωτικά από τους μακροχρόνιους πολέμους, αυτό θα φέρει συγκρούσεις τα επόμενα χρόνια ανάμεσα στους ευγενείς μέχρι τον Πόλεμο των Ρόδων.

Γαλλία (1436 - 1437)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο διορισμός του δούκα της Υόρκης έγινε με στόχο να διατηρήσει τις Αγγλικές κτήσεις στη Γαλλία από τον θάνατο του Ιωάννη του Λάνκαστερ μέχρι την ενηλικίωση του νέου βασιλιά. Το Αγγλικό συμβούλιο στάθηκε απρόθυμο να του δώσει τόσες εξουσίες όσες είχε ο Ιωάννης, οι διαφωνίες καθυστέρησαν την αναχώρηση του αλλά στο τέλος οι δυνάμεις του ήταν αρκετά περιορισμένες.[23] Ο Ριχάρδος της Υόρκης σε αντίθεση με τον προκάτοχο του Ιωάννη του Λάνκαστερ που είχε τον τίτλο του "αντιβασιλιά" ο ίδιος ορίστηκε "υπολοχαγός" και "κυβερνήτης".[24] Ο δούκας της Υόρκης συνοδεύτηκε από τους κόμητες του Σάφοκ και του Μορτέν και τους κουνιάδους του Νέβιλ τον κόμη του Σόλσμπερι και τον βαρόνο Φόκονμπεργκ.[25] Οι δυνάμεις που έλαβε ήταν οι μισές από τις 11.000 που του είχαν υποσχεθεί ότι θα του στείλουν οι Άγγλοι και το σώμα δεσμεύτηκε για μικρότερο χρονικό διάστημα.[26] Η κατάσταση που βρήκε όταν έφτασε ήταν τραγική και τα περισσότερα τμήματα της Νορμανδίας είχαν αποστατήσει μετά τη Γάλλο - Βουργουνδιακή συμφιλίωση (1435). Οι απώλειες πολλών μεγάλων λιμανιών ανάγκασαν τον Ριχάρδο να στρατοπεδεύσει στη Χόνφλερ στις 7 Ιουνίου 1436 το πιο κοντινό λιμάνι της Ρουέν που είχε παραμείνει σε συμμαχικά χέρια, η πτώση των Παρισίων τον ανάγκασε να μετέβη στη Νορμανδία.

Ο Ριχάρδος της Υόρκης σε ηλικία 24 ετών δεν είχε αρκετή στρατιωτική εμπειρία περιγράφεται σαν δυναμικός, ενεργητικός, φιλόδοξος αλλά και αναποφάσιστος.[27] Παρά τις μεγάλες δυσκολίες συγκέντρωσε ικανό στρατιωτικό σώμα με τον περίφημο Άγγλο Τζων Τάλμποτ και τους σπουδαιότερους διοικητές του Ιωάννη του Λάνκαστερ, ανακατέλαβε το Φεκάμπ, το Σαιν Τζερμαίν και πολλές άλλες πόλεις της Νορμανδίας.[28] Σε σύντομο χρόνο δημιούργησε ικανή διοίκηση και δικαστικό σύστημα σε ολόκληρη τη Νορμανδία.[29] Ο δούκας της Υόρκης σε μια μεγάλη εκστρατεία το φθινόπωρο του 1436 με τον περίφημο στρατηγό Τάλμποτ ανακατέλαβε το μεγαλύτερο τμήμα της ανατολικής Νορμανδίας.[30] Την άμυνα είχαν αναλάβει οι στρατιωτικοί του, ο ίδιος βρισκόταν τον περισσότερο χρόνο στη Ρουέν και ασχολήθηκε με διοικητικές υποθέσεις. Ο Τόμας Σκαλες άλλος ένας ικανός στρατιωτικός αρχηγός και ο κόμης του Σάφοκ υπερασπίστηκαν τη Νορμανδία από απειλές όπως οι δούκες της Βρετάνης, του Αλανσόν και η Γαλλική φρουρά του Σαιν - Μισέλ, ο Εδμόνδος Μποφώρ κόμης του Μορτέν έμενε στο Μαιν. Ο λόρδος Ταλμπότ και ο Φόκονμπεργκ διέμεναν στα νότια σύνορα, από κει ξεκίνησαν την επιτυχημένη εκστρατεία το φθινόπωρο του 1436.[31]

Οι Αγγλικές επιτυχίες συνεχίστηκαν τον βαρύ χειμώνα του 1436 - 1437, ο δούκας της Υόρκης συγκάλεσε πολεμικό συμβούλιο και αποφάσισε να ανακαταλάβει την Ποντουάζ που είχε χαθεί στις 20 Φεβρουαρίου 1436 μια στρατηγική θέση ανάμεσα στη Ρουέν και στο Παρίσι. Κατέλαβε την Ποντουάζ με μια αιφνίδια επίθεση, τον υπόλοιπο χειμώνα κατάφερε να επεκτείνει τις Αγγλικές περιοχές σημαντικά, έφτασε μέχρι την Πικαρδία, οι επιτυχίες έγιναν μεγαλύτερες τους επόμενους μήνες.[32] Το βασιλικό συμβούλιο της Αγγλίας ενθουσιασμένο με τις επιτυχίες του Ριχάρδου αποφάσισε να παρατείνει την παραμονή του στη Γαλλία.[33] Δυσαρεστήθηκε έντονα με τους όρους διαβίωσης του και ζήτησε περισσότερα χρήματα για να μπορέσει να διοικήσει τον στρατό του.[34] Η θητεία του επεκτάθηκε περισσότερο από 12 μήνες και δεν επέστρεψε στην Αγγλία παρά μόνο τον Νοέμβριο του 1437. Η αντιβασιλεία του Ερρίκου ΣΤ΄ έληξε την ίδια περίοδο και ανέλαβε πλήρως την εξουσία, αρνήθηκε στον Ριχάρδο της Υόρκης την είσοδο στο βασιλικό συμβούλιο παρά τις τεράστιες επιτυχίες και τη δημοφιλία του.[35]

Γαλλία (1440 - 1445)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η συνάντηση ανάμεσα στον Ερρίκο ΣΤ΄, τον Ριχάρδο της Υόρκης και του δούκα του Σόμερσετ - 19ος αιώνας

Ο Ερρίκος ΣΤ΄ επέστρεψε ξανά στην Υόρκη (1440) όταν απέτυχαν οι ειρηνικές διαπραγματεύσεις, διορίστηκε ξανά στις 2 Ιουλίου υπολοχαγός της Αγγλίας με τις ίδιες εξουσίες με τον Ιωάννη του Λάνκαστερ. Ο δούκας της Υόρκης είχε από το 1437 την υποστήριξη των οπαδών του Ιωάννη του Λάνκαστερ όπως ο Σερ Τζον Φάστολφ (1380 - 1459) και ο Σερ Γουίλιαμ Όλντχολ, η δούκισσα Σεσίλλη τον συνόδευσε στη Νορμανδία και τα παιδιά του Εδουάρδος, Εδμόνδος και Ελισάβετ γεννήθηκαν στη Ρουέν. Ο δούκας της Υόρκης έφτασε στη Γαλλία τον Ιούνιο του 1441 με 3600 άντρες περίπου έναν χρόνο μετά τον διορισμό του.[36] Την περίοδο της απουσίας του οι προσπάθειες στη Γαλλία συνεχίστηκαν από άλλους Άγγλους στρατηγούς αλλά ο δούκας της Υόρκης έφτασε στη Ρουέν όταν η αμέλεια της περιοχής από το Αγγλικό στέμμα την είχε οδηγήσει στην απελπισία.[37] Οι Γάλλοι πολιόρκησαν την Ποντουάζ και όταν έφτασαν στις 25 Ιουνίου στη Ρουέν ο δούκας της Υόρκης βάδισε γρήγορα να την υπερασπιστεί.[38][39]

Ο δούκας της Υόρκης και ο στρατός του ξεκίνησαν την πολιορκία τον Ιούλιο προκαλώντας τους Γάλλους στις γύρω περιοχές σε ανοιχτή μάχη αφού ήθελε να αποφύγει τις πολιορκίες που ήταν εξαιρετικά δαπανηρές, ήταν μια εκστρατεία καλά οργανωμένη περνώντας από πολλές διαβάσεις ποταμών.[40] Μια προσπάθεια να συλλάβουν τον ίδιο τον Γάλλο βασιλιά Κάρολο Ζ΄ έφτασε πολύ κοντά στην επιτυχία.[41] Μετά πολλές αψιμαχίες και αφού εξαντλήθηκαν τα τρόφιμα ο δούκας της Υόρκης οπισθοχώρησε για την υπεράσπιση του Ποντουάζ που είχε επεκταθεί και εξοπλιστεί στους στρατηγούς του, εξασφάλισε την κατοχή της πόλης μερικούς μήνες αλλά κατόπιν οι Γάλλοι το κατέλαβαν με έφοδο.[42] Η απώλεια του τελευταίου λιμανιού στην Ιλ-ντε-Φρανς ήταν βαρύ πλήγμα για τους Άγγλους που είδαν όλες τις προσπάθειες τους χαμένες.[43][44] Οι στρατιωτικές δραστηριότητες των Άγγλων στη Νορμανδία και με την προσοχή των Γάλλων στραμμένη στη Γασκώνη πέρασαν σε κρίση (1442), το Ποντουάζ ήταν η μόνη στρατιωτική του δραστηριότητα στη δεύτερη υπολοχαγεία του και από τότε θα έπρεπε να ασχοληθεί μονάχα με θέματα πολιτικής και διπλωματίας.[45] Ο δούκας της Υόρκης προσπάθησε να κλείσει ειρήνη με τους Γάλλους αλλά οι διαπραγματεύσεις απέτυχαν.[46] Το μόνο που κατάφερε ήταν να κλείσει συνθήκη με τη Βουργουνδία που υπέγραψε στις 23 Απριλίου 1443 στην Ντιζόν με την Ισαβέλλα της Πορτογαλίας, δούκισσα της Βουργουνδίας, οι οικονομικοί όροι δεν ήταν καθόλου καλοί αφού οι Άγγλοι ακολουθώντας την τακτική της πρώτης υπολοχαγείας του καθυστερούσαν ή ακύρωναν τις πληρωμές. Ο Ερρίκος ΣΤ΄ την ίδια εποχή δημιούργησε το δουκάτο του Σόμερσετ (1443), το έδωσε στον Ιωάννη Μπωφόρ και τον έστειλε με 8.000 άντρες να υπερασπιστεί τη Γασκώνη κάτι που είχε αρνηθεί στον δούκα της Υόρκης όταν αγωνιζόταν να διατηρήσει τη Νορμανδία, ο ρόλος του υποβαθμίστηκε από αντιβασιλιάς της Γαλλίας σε διοικητή της Νορμανδίας.

Η εκστρατεία προχώρησε σε μεγαλύτερες προστριβές αφού ο δούκας του Σόμερσετ πήρε εντολή να κηρύξει τον πόλεμο στους δούκες της Βρετάνης και του Αλανσόν με τους οποίους ο Ριχάρδος προσπαθούσε να κλείσει ειρήνη.[47] Ο Σόμερσετ δεν πέτυχε τίποτα σημαντικό, επέστρεψε στη Νορμανδία όπου και πέθανε (1444), η στάση αυτή θα είναι η αρχή του μίσους του Ριχάρδου με την οικογένεια Μπωφόρ που θα καταλήξει σε εμφύλιο πόλεμο. Η Αγγλική πολιτική στράφηκε στη συνέχεια σε σύναψη ειρήνης με τους Γάλλους, ο δούκας της Υόρκης πέρασε το υπόλοιπο διάστημα στη Γαλλία απασχολημένος σε διοικητικές υποθέσεις. Η καταστροφική εκστρατεία του Σόμερσετ ανάγκασε το Αγγλικό στέμμα να πληρώσει στον Ριχάρδο μερικές από τις οφειλές του, είχε μια συνάντηση μαζί του στη Νορμανδία τον Φεβρουάριο του 144 αλλά με τη Συνθήκη της Τουρ που ακολούθησε έκλεισαν ειρήνη με τους Γάλλους και δεν υπήρχε κανένας λόγος για μεγαλύτερες στρατιωτικές δαπάνες.[48] Η Συνθήκη όριζε επιπλέον τον γάμο του Ερρίκου ΣΤ΄ με την ανιψιά του Καρόλου Ζ΄ Μαργαρίτα του Ανζού την οποία συνάντησε ο Ριχάρδος στην Ποντουάζ στις 18 Μαρτίου 1445.[49] Ο δούκας της Υόρκης συνέχισε τις διαπραγματεύσεις με τον Κάρολο Ζ΄ για τον γάμο του γιου του Εδουάρδου με μια από τις κόρες του.[50] Είχε την υποστήριξη της Μαργαρίτας του Ανζού και των Άγγλων που ήθελαν ειρήνη με τη Γαλλία αλλά δεν κατάφερε τίποτα.

Αγγλία και Ιρλανδία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα ερείπια του κάστρου του Σαντάλ

Ο δούκας της Υόρκης επέστρεψε στην Αγγλία στις 20 Οκτωβρίου 1445 όταν τελείωσε ο πενταετής διορισμός του στη Γαλλία. Είχε πολλούς λόγους να περιμένει νέο διορισμό αλλά είχε συνδεθεί με τους αντιπάλους του Ερρίκου ΣΤ΄ στη Γαλλική πολιτική πολλοί από αυτούς τον ακολούθησαν στην Αγγλία. Η Υπολοχαγεία μεταφέρθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 1446 στον Εδμόνδο Μπωφόρ 2ο κόμη του Σόμερσετ που διαδέχθηκε τον αδελφό του Ιωάννη, ο Ριχάρδος είχε παραστεί τη διετία 1446 - 1447 στα βασιλικά συμβούλια του Ερρίκου ΣΤ΄ αλλά πέρασε τον περισσότερο χρόνο στα κτήματα του στα Ουαλικά σύνορα. Ο δούκας της Υόρκης ήταν παρόν στο Κοινοβούλιο του Μπέρι (1447) στο οποίο ο Χάμφρεϊ του Γκλόστερ θείος του βασιλιά κατηγορήθηκε για προδοσία και πέθανε μυστηριωδώς στις 23 Φεβρουαρίου.[51] Ο Χάμφρεϊ ήταν τότε διάδοχος του Αγγλικού θρόνου και το θέμα της διαδοχής έμεινε ανοιχτό αφού ο Ερρίκος ΣΤ΄ δεν είχε ακόμα γιο, ο δούκας της Υόρκης σαν αρρένας απόγονος του Εδουάρδου Γ΄ θα ήταν μια καλή λύση να τον διαδεχτεί. Η οικογένεια Μπωφόρ που ήταν συνδεδεμένη με δεσμούς αίματος με τον βασιλιά φάνηκαν τότε σαν οι πιθανότεροι διάδοχοι. Ο αρραβώνας του Τζων ντα λα Πολ γιου του δούκα του Σάφοκ με τη Μαργαρίτα διάδοχο των Μπωφόρ και η θέση του δουκάτου του Σόμερσετ τοποθετούσε τον ντε λα Πολ και τους Μπωφόρ σαν πιθανότερους διαδόχους.[52]

Η στάση του δούκα της Υόρκης στο βασιλικό συμβούλιο που πρότεινε την παράδοση της Γαλλικής επαρχίας του Μαιν με αντάλλαγμα την παράταση της ειρήνης με τη Γαλλία και μια Γαλλίδα νύφη για τον Ερρίκο συνέβαλαν στον διορισμό του στη θέση του Υπολοχαγού της Ιρλανδίας στις 30 Ιουλίου 1447. Με πρώτη ματιά φαινόταν ευνοϊκός διορισμός αλλά ο Ριχάρδος σαν κόμης του Ούλστερ είχε πολλές εκτάσεις στην Ιρλανδία, ο διορισμός έδωσε επιπλέον τη μεγάλη ευκαιρία στον Άγγλο βασιλιά να τον απομακρύνει τόσο από την Αγγλία όσο και από τη Γαλλία. Οι όροι του διορισμού του ήταν με δεκαετή σύμβαση, το διάστημα αυτό αποκλείστηκε από οποιοδήποτε άλλο υψηλό αξίωμα στη Γαλλία. Οι εσωτερικές υποθέσεις τον ανάγκασαν να παραμείνει στην Αγγλία μέχρι τον Ιούνιο του 1449, στη συνέχεια αναχώρησε για την Ιρλανδία με την έγκυο σύζυγο του Σεσίλη και 600 άντρες κάτι που δείχνει ότι είχε στόχο να παραμείνει για περιορισμένο χρόνο. Η αδυναμία του να υπερασπιστεί τις Αγγλικές επαρχίες λόγω έλλειψης χρημάτων τον ανάγκασαν να επιστρέψει στην Αγγλία, τα οικονομικά του ήταν σε πολύ άσχημη κατάσταση το Αγγλικό στέμμα του χρωστούσε 38.666 λίρες και δεν είχε καθόλου έσοδα από τα εδάφη.[53][54] Παρέμεινε στην Ιρλανδία περίπου έναν χρόνο (1449 - 1450), με την άφιξη του πολλοί Ιρλανδοί ευγενείς τον υποδέχτηκαν με τον ίδιο τρόπο που είχαν κάνει στον Ριχάρδο Β΄ τον 14ο αιώνα.[55] Ο Ριχάρδος προσπάθησε να συμφιλιώσει τις αντιμαχόμενες ομάδες στην Ιρλανδία όταν η πολιτική κατάσταση ήταν τεταμένη, η θητεία του στη θέση του Υπολοχαγού της Ιρλανδίας είχε σημαντική συμβολή στη δημοφιλία που απέκτησε αργότερα ο Οίκος της Υόρκης.

Σύγκρουση με τον θρόνο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρχηγός της Αντίστασης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι ήττες και οι αποτυχίες της Αγγλικής βασιλικής κυβέρνησης την τελευταία δεκαετία έφεραν μια σειρά αναταραχές (1450), τον Ιανουάριο με την επανάσταση του Ζακ Κέιντ ο Αδάμ Μολείν επίσκοπος του Τσίτσεστερ εκτελέστηκε και ο βασιλικός σύμβουλος Γουίλιαμ ντε λα Πολ 1ος κόμης του Σάφοκ δολοφονήθηκε τον Μάιο στην εξορία. Η Βουλή των Κοινοτήτων μπροστά σε αυτό το κλίμα έντασης ζήτησε από τον βασιλιά να πάρει πίσω τα εδάφη και το χρήμα που είχε δώσει στους οπαδούς του. Τον Ιούνιο το Κεντ και το Σάσσεξ επαναστάτησαν, ο Ζακ Κέιντ που πήρε το προσωνύμιο "Μόρτιμερ" κατέλαβε το Λονδίνο και εκτέλεσε τον Ιάκωβο Φάινς, 1ο βαρόνο του Σέϊ και υψηλό θησαυροφύλακα της Αγγλίας. Οι τελευταίες πόλεις της Νορμανδίας έπεσαν τον Αύγουστο στους Γάλλους και η Αγγλία πλημμύρισε με πρόσφυγες. Ο δούκας της Υόρκης στρατοπέδευσε στο Μπωμαρί και το Άνγκλεσι στις 7 Σεπτεμβρίου εμποδίζοντας τις προσπάθειες του Ερρίκου να συγκεντρώσει τους οπαδούς του έφτασε στην Υόρκη στις 27 Σεπτεμβρίου, μετά από μια συνάντηση με τον βασιλιά συνέχισε να επεκτείνεται σε ολόκληρη την Αγγλία. Η βιαιότητα στο Λονδίνο ήταν τόσο μεγάλη που όταν επέστρεψε ο δούκας του Σόμερσετ μετά την κατάρρευση της Αγγλικής Νορμανδίας τοποθετήθηκε στον Πύργο του Λονδίνου για ασφάλεια, τον Δεκέμβριο το Κοινοβούλιο όρισε τον Γουίλιαμ Όλντχωλ ομιλητή.

Ο δούκας της Υόρκης σαν μεταρρυθμιστής ζήτησε την τιμωρία όλων όσων ήταν υπεύθυνοι για την απώλεια της Αγγλικής Νορμανδίας αλλά είχε ελάχιστη στήριξη πέρα από τους οπαδούς του στο Κοινοβούλιο. Ο δούκας του Σόμερσετ ελευθερώθηκε τον Απρίλιο του 1451 από τον Πύργο του Λονδίνου και διορίστηκε καπετάνιος του Καλαί, ένας σύμβουλος του δούκα της Υόρκης ο Τόμας Γιάνγκ που πρότεινε να οριστεί ο Ριχάρδος διάδοχος μεταφέρθηκε στον Πύργο και το Κοινοβούλιο διαλύθηκε. Ο Ερρίκος ΣΤ΄ έκανε καθυστερημένες μεταρρυθμίσεις για να βελτιώσει τα οικονομικά του κράτους και τη δημόσια εικόνα του, ο δούκας της Υόρκης απογοητευμένος όταν είδε ότι δεν είχε στήριξη αποσύρθηκε στο Λάντλοου. Ο δούκας της Υόρκης έκανε νέες προσπάθειες για να εδραιώσει την εξουσία του (1452), δήλωσε πίστη στον Ερρίκο ΣΤ΄ αλλά υπό την προϋπόθεση να είναι ο ίδιος διάδοχος του θρόνου αντί για τον Σόμερσετ ο οποίος καταγόταν από τους Μπωφόρ που είχαν αποκλειστεί από τον θρόνο. Βάδισε με τον στρατό του από το Λάντλοου για το Λονδίνο αλλά βρήκε τις πύλες της πόλης κλειστές από τον Ερρίκο, χωρίς στρατό και με μονάχα δυο ευγενείς να τον υποστηρίζουν προχώρησε σε συμφωνία με τον Άγγλο βασιλιά. Ο Ερρίκος του επέτρεψε να παρουσιάσει τα παράπονα του για τον Σόμερσετ αλλά συνελήφθη αιχμάλωτος για δυο βδομάδες και ελευθερώθηκε μόνο όταν έδωσε όρκο υποταγής στον Άγγλο βασιλιά στον καθεδρικό ναό του Αγίου Παύλου.

Προστάτης του βασιλείου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η μάχη του Ποντουάζ

Το καλοκαίρι του 1453 ο δούκας της Υόρκης φαίνεται να είχε χάσει τη δύναμη του, ο Ερρίκος ΣΤ΄ ξεκίνησε την τιμωρία των οπαδών του ειδικά όσων βρέθηκαν μαζί του στο Ντάρτφορντ. Η βασίλισσα Μαργαρίτα του Ανζού ήταν έγκυος αλλά ακόμα και στην περίπτωση που δεν έκανε γιο ο γάμος του Εδμόνδου του Ρίτσμοντ με τη Μαργαρίτα Μπωφόρ θα μπορούσε να είναι εναλλακτική λύση για τον θρόνο. Τον Ιούλιο ο δούκας της Υόρκης είχε χάσει όλα τα αξιώματα του όπως του Υπολοχαγού της Ιρλανδίας και του Δικαστή των δασών νότια του Τρεντ. Τον Αύγουστο του 1453 όταν ο Ερρίκος ΣΤ΄ έμαθε τα νέα για τη συντριβή του στρατού του στη μάχη του Καστιλλόν στη Γασκώνη έπαθε διανοητικές διαταραχές, δεν μπορούσε να μιλήσει και περιφερόταν από δωμάτιο σε δωμάτιο. Το βασιλικό συμβούλιο αν και επίσημα δήλωνε ότι η αρρώστια του βασιλιά είναι προσωρινή ήταν υποχρεωμένο να βρει λύση στην κατάσταση. Τον Οκτώβριο συγκλήθηκε το βασιλικό συμβούλιο, ο Σόμερσετ αν και προσπάθησε να αποκλείσει τον δούκα της Υόρκης εκείνος παραβρέθηκε.

Ο καρδινάλιος Τζον Κεμπ (1380 - 1454) πέθανε στις 22 Μαρτίου 1454 και η κυβέρνηση στο όνομα του βασιλιά έγινε συνταγματικά αδύνατη, ο Ερρίκος δεν μπορούσε να απαντήσει σε τίποτα σχετικά με την αντικατάσταση του.[56] Ο Ριχάρδος της Υόρκης διορίστηκε στις 27 Μαρτίου 1454 παρά την αντίθεση της Μαργαρίτας του Ανζού κηδεμόνας του βασιλείου, ο διορισμός του κουνιάδου του Ριχάρδου Νέβιλ, 5ου κόμη του Σόλσμπερι στη θέση του καγκελάριου ήταν σημαντική. Η πρώτη δραστηριότητα του Ερρίκου ΣΤ΄ όταν επανήλθε ήταν να λύσει τις διαφορές ανάμεσα στις οικογένειες όπως τους Νέβιλ και Πέρσι, ο Σόμερσετ υποστήριξε τους Πέρσι με αποτέλεσμα οι Νέβιλ να οδηγηθούν στον Ριχάρδο της Υόρκης που είχε για πρώτη φορά την υποστήριξη της αριστοκρατίας.

Σύγκρουση με τον βασιλιά και νίκη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με τον ιστορικό Ρόμπιν Στόρι "αν η ασθένεια του Ερρίκου ΣΤ΄ ήταν τραγωδία η ανάκαμψη του ήταν καταστροφή".[57] Μετά την ανάκαμψη του ο Ερρίκος ακύρωσε όλες τις δραστηριότητες του Οίκου της Υόρκης, ο Σόμερσετ ελευθερώθηκε και αποκαταστάθηκε και ο Ριχάρδος στερήθηκε όλους τους τίτλους του όπως την ηγεσία του Καλαί που παραχωρήθηκε στον Σόμερσετ. Ο Σόλσμπερι παραιτήθηκε από καγκελάριος, οι δούκες της Υόρκης και του Σόλσμπερι και ο μεγαλύτερος γιος του Σόλσμππερι Ριχάρδος Νέβιλ, 16ος κόμης του Γουόρικ απειλήθηκαν από το μεγάλο συμβούλιο που συνεκλήθη στις 21 Μαΐου στο Λέστερ. Ο δούκας της Υόρκης και ο Νέβιλ πήγαν βόρεια και ο Σόμερσετ δεν είχε τον χρόνο να συγκροτήσει τον μεγάλο βασιλικό στρατό που χρειαζόταν. Ο δούκας της Υόρκης και ο βασιλιάς ετοιμάστηκαν για δυναμική σύγκρουση, ο Ερρίκος και ο Σόμερσετ έφτασαν στο Σαιν Άλμπαν με έναν μικρό και άπειρο στρατό 2000 ανδρών. Οι δούκες της Υόρκης, του Γουόρικ και του Σόλσμπερι είχαν μεγαλύτερες δυνάμεις πιο εκπαιδευμένες και με μεγαλύτερη εμπειρία. Η πρώτη μάχη του Σαιν Άλμπαν δεν έδειξε κάτι σημαντικό, σκοτώθηκαν μόνο 50 άντρες αλλά ανάμεσα στους νεκρούς ήταν μέλη της ψηλής αριστοκρατίας του Οίκου του Λάνκαστερ όπως ο Χένρι Πέρσι, 2ος Κόμης του Νορθάμπερλαντ και ο Τόμας Κλίφορντ, 8ος βαρόνος του Κλίφορντ. Ο δούκας της Υόρκης και οι σύμμαχοι του εξόντωσαν τους μεγαλύτερους εχθρούς τους ακολούθησε και η σύλληψη του ίδιου του βασιλιά, ο Ριχάρδος αποφάσισε να μην τον σκοτώσει για να μην γίνει αρχηγός του Οίκου ο 2χρονος γιος του Εδουάρδος του Ουεστμίνστερ. Ο Ριχάρδος αν και είχε ελάχιστη υποστήριξη στην αριστοκρατία κυριάρχησε στο βασιλικό συμβούλιο που συνεκλήθη υπό την προεδρία της Μαργαρίτας του Ανζού.

Ο βασιλιάς επέστρεψε στο Λονδίνο με τη συνοδεία των δουκών της Υόρκης και του Σόλσμπερι ενώ ο Γουόρικ μπροστά κρατούσε το βασιλικό σπαθί. Ο Ερρίκος ΣΤ΄ δέχτηκε το βασιλικό στέμμα στις 25 Μαΐου από τον ίδιο τον δούκα της Υόρκης σαν εκδήλωση της υποταγής του, ο Ριχάρδος έγινε Κοντόσταυλος της Αγγλίας και ο Γουόρικ καπετάνιος του Καλαί. Η θέση του δούκα της Υόρκης ενισχύθηκε και πολλά μέλη της αριστοκρατίας μπήκαν στην κυβέρνηση του όπως ο αδελφός του Σόλσμπερι Γουίλιαμ Νέβιλ, λόρδος του Φώκονμπεργκ που είχε υπηρετήσει τον Ριχάρδο στη Γαλλία. Ο δούκας της Υόρκης κρατούσε τον βασιλιά αιχμάλωτο στο κάστρο του Χέρτφορντ ή στο Λονδίνο, όταν το κοινοβούλιο συνεκλήθη τον Νοέμβριο η θέση του θρόνου ήταν πάλι κενή, η δήλωση ήταν ότι ο βασιλιάς ήταν πάλι άρρωστος. Ο Ερρίκος ΣΤ΄ ανάρρωσε ξανά και αυτή τη φορά αναγκάστηκε να δεχτεί την ψηλή θέση του δούκα της Υόρκης και των οπαδών του στο βασιλικό συμβούλιο. Ο Σόλσμπερι και ο Γουόρικ εξακολουθούσαν να κατέχουν τη θέση του σύμβουλου και ο Γουόρικ διορίστηκε καπετάνιος του Καλαί, τον Ιούνιο ο Ριχάρδος πήγε βόρεια για να υποστηρίξει τα σύνορα από τον Ιάκωβο Β΄ της Σκωτίας. Ο βασιλιάς την ίδια εποχή βρέθηκε κάτω από νέα ισχυρή επίδραση αντί για τους κόμητες του Σάφοκ και του Σόμερσετ, τη βασίλισσα Μαργαρίτα του Ανζού.

Ασταθής ειρήνη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η θέση της Μαργαρίτας του Ανζού παρά την υπεροχή της δεν ήταν τόσο ψηλή όπως παλιότερα του Σόμερσετ, ο δούκας της Υόρκης συμμετείχε στην Υπολοχαγεία της Ιρλανδίας και στο βασιλικό συμβούλιο. Τον Αύγουστο του 1456 η βασιλική αυλή μετακινήθηκε στην έδρα της βασίλισσας στο Κόβεντρι. Ο Ριχάρδος απειλήθηκε, η βασίλισσα τον έβλεπε με καχυποψία για τρεις λόγους : απειλούσε τον γιο της πρίγκιπα της Ουαλίας για τον θρόνο, έκανε διαπραγματεύσεις για τον γάμο του γιου του Εδουάρδου με τη δουκική οικογένεια της Βουργουνδίας, στη σύγκρουση που υπήρχε ανάμεσα στους Νέβιλ και τους Πέρσι υποστήριζε τους Νέβιλ. Οι Νέβιλ σταδιακά άρχισαν να πέφτουν, ο Σόλσμπερι απομακρύνθηκε από το συμβούλιο και όταν πέθανε ο αδελφός του Ροβέρτος Νέβιλ επίσκοπος του Ντάραμ (1457) τον αντικατέστησε ο Λαυρέντιος Μπουθ που ανήκε στον στενό κύκλο της βασίλισσας. Οι Πέρσι απέκτησαν περισσότερη δύναμη τόσο στην αυλή όσο και στα σύνορα. Οι προσπάθειες του Ερρίκου να συμφιλιώσει τις δυο πλευρές διεκόπησαν με τους φόνους του Σαιν Άλμπαν, το Λονδίνο μετατράπηκε σε πεδίο μάχες και οι προσπάθειες για ειρήνη δεν διατηρήθηκαν περισσότερο από την τελετή.

Εμφύλιος πόλεμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Ιούνιο του 1459 συνεκλήθη το βασιλικό συμβούλιο στην Κόβεντρι, ο δούκας της Υόρκης και οι Νέβιλ αρνήθηκαν να εμφανιστούν επειδή φοβήθηκαν τη σύλληψη. Οι δούκες της Υόρκης και του Σόλσμπερι συναντήθηκαν με τον Γουόρικ που έφερε στρατεύματα από το Καλαί, μετά την απουσία τους από το κοινοβούλιο κατηγορήθηκαν για προδοσία. Ο Ριχάρδος της Υόρκης και οι οπαδοί του συγκρότησαν στρατό και διασκορπίστηκαν σε όλη τη χώρα, ο Σόλσμπερι έπεσε σε μια παγίδα των Λάνκαστερ στη μάχη του Μπλόρ Χιθ στις 23 Σεπτεμβρίου 1459, ο γιος του Γουόρικ ακολούθησε τον Σόμερσετ και οι δυνάμεις τους συναντήθηκαν με τον Ριχάρδο. Ο δούκας της Υόρκης προσπάθησε να μετακινηθεί νότια αλλά αναγκάστηκε να πάει στο Λάντλοου. Στη μάχη του Λούντφορντ Μπρίτζ στις 12 Οκτωβρίου ο Ριχάρδος αντιμετώπισε τον Ερρίκο όπως έκανε στο Ντάρτφορντ πριν από επτά χρόνια, ο Γουόρικ αρνήθηκε να πολεμήσει και οι επαναστάτες δραπέτευσαν για την Ιρλανδία και το Καλαί.[58] Η σύζυγος του Ριχάρδου Σεσίλυ μαζί με τους δυο μικρούς γιους της Γεώργιο και Ριχάρδο φυλακίστηκαν στο κάστρο του Λάντλοου και από κει μεταφέρθηκαν στο Κόβεντρι.

Υποψήφιος βασιλιάς[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Προσωπογραφία του Ριχάρδου, 3ου δούκα της Υόρκης - 19ος αιώνας

Ο δούκας της Υόρκης παρέμεινε Υπολοχαγός της Ιρλανδίας, οι προσπάθειες του Ερρίκου να τον αντικαταστήσει απέτυχαν επειδή ήταν επιθυμητός στο Κοινοβούλιο του νησιού που του παρείχε οικονομική και στρατιωτική υποστήριξη. Η επιστροφή του Γουόρικ στο Καλαί αποδείχτηκε τυχερή, ο έλεγχος της Μάγχης έδειξε ότι η προπαγάνδα για πίστη του Οίκου της Υόρκης στον βασιλιά θα μπορούσε να εξαπλωθεί στη νότια Αγγλία. Ο Γουόρικ πήγε στην Ιρλανδία τον Μάρτιο του 1460 για να συναντήσει τον Ριχάρδο, επέστρεψε στο Καλαί και απέκτησε μεγάλα κέρδη από το εμπόριο μαλλιού με το Λονδίνο. Τον Δεκέμβριο του 1459 οι δούκες της Υόρκης, του Σόλσμπερι και του Γουόρικ δέχτηκαν σκληρό πλήγμα όταν ο βασιλιάς έκανε κατάσχεση της περιουσίας τους και απαγόρευσε στους απογόνους τους να την κληρονομήσουν. Η ποινή ήταν η σκληρότερη για τα μέλη της Αγγλικής αριστοκρατίας, την ίδια ποινή είχε υποστεί και ο Ερρίκος Δ΄ της Αγγλίας (1398). Ο Ριχάρδος δεν είχε άλλη επιλογή από οργανωμένη στρατιωτική επίθεση στην Αγγλία, οι στόχοι του ήταν τρεις : να γίνει προστάτης του βασιλείου, να αποκληρώσει τον γιο του βασιλιά για λογαριασμό του ή να γίνει ο ίδιος βασιλιάς. Ο Γουόρικ και ο Σόλσμπερι στρατοπέδευσαν στο Σάντουιτς στις 26 Ιουνίου, οι άντρες του Κεντ ενώθηκαν μαζί τους και το Λονδίνο τους άνοιξε τις πύλες. Βάδισαν στη Μίντλαντς νίκησαν με προδοσία τον βασιλικό στρατό στη μάχη του Νορθάμπτον, συνέλαβαν τον Ερρίκο και τον μετέφεραν στο Λονδίνο. Ο Ριχάρδος παρέμεινε στην Ιρλανδία μέχρι τις 9 Σεπτεμβρίου, επέστρεψε μετά στην Αγγλία με συμπεριφορά βασιλιά και ενώ προχωρούσε στο Λονδίνο υιοθέτησε τα σύμβολα του από μητέρα προ-πάππου του Λάιονελ της Αμβέρσας.

Το Κοινοβούλιο που συνεκλήθη στην Κόβεντρι στις 7 Οκτωβρίου ακύρωσε τη νομιμότητα του κοινοβουλίου του Κόβεντρι του προηγούμενου έτους. Ο δούκας της Υόρκης έφτασε στο Λονδίνο στις 10 Οκτωβρίου με το σπαθί σηκωμένο ψηλά τοποθέτησε το χέρι του στον άδειο θρόνο, περίμενε από τους ευγενείς να τον αναγνωρίσουν βασιλιά όπως έγινε με τον Ερρίκο Δ΄ το 1399 αλλά αντίθετα βρήκε σιωπή. Ο Τόμας Μπικυρτσιερ αρχιεπίσκοπος του Καντέρμπερι ρωτήθηκε πότε θα συναντήσει τον νέο βασιλιά, ο Ριχάρδος απάντησε "Δεν ξέρω κανέναν σε αυτό το βασίλειο να θέλει να έρθει να με βρει παρά μόνο τον εαυτό μου". Η υψηλού επιπέδου απάντηση του Ριχάρδου εντυπωσίασε τους λόρδους.[59] Την επόμενη μέρα ο Ριχάρδος διεκδίκησε κληρονομικά το στέμμα για τον ίδιο και τους απογόνους του αλλά η ελάχιστη υποστήριξη που είχε από την αριστοκρατία τον οδήγησαν για άλλη μια φορά στην αποτυχία. Μετά εβδομάδες διαπραγματεύσεων με την Πράξη του Άκορντ αναγνωρίστηκε διάδοχος του Ερρίκου ΣΤ΄ στον θρόνο, στις 31 Οκτωβρίου 1460 πήρε τους τίτλους του πρίγκιπα της Ουαλίας και του Λόρδου προστάτη της Αγγλίας.[60][61] Με τον βασιλιά Ερρίκο ΣΤ΄ αιχμάλωτο ο Ριχάρδος της Υόρκης και ο Γουόρικ ήταν οι πραγματικοί κυβερνήτες της χώρας.

Θάνατος σε μάχη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι οπαδοί του Οίκου του Λάνκαστερ εξοπλίστηκαν και συγκεντρώθηκαν στα βόρεια της Αγγλίας. Οι κόμητες της Υόρκης, του Σόλσμπερι και ο δεύτερος γιος του Ριχάρδου Εδμόνδος, κόμης του Ράτλαντ προχώρησαν βόρεια στις 2 Δεκεμβρίου με απειλή να τους επιτεθούν οι Πέρσι και τη Μαργαρίτα του Ανζού να προσπαθεί να κερδίσει την υποστήριξη του Ιακώβου Γ΄ της Σκωτίας. Όταν ο Ριχάρδος έφτασε στην Υόρκη στις 21 Δεκεμβρίου βρήκε πολύ άσχημη την κατάσταση, το κάστρο του Σάνταλ ήταν κατεστραμμένο και το κάστρο του Πόντεφρακτ βρισκόταν σε εχθρικά χέρια. Ο στρατός του Λάνκαστερ είχε στη διοίκηση του τους πιο μισητούς εχθρούς του Ριχάρδου ανάμεσα τους ήταν οι γιοι όσων σκοτώθηκαν στη μάχη του Σαιν Άλμπαν όπως ο Ερρίκος Μπωφόρ δούκας του Σόμερσετ, ο Ερρίκος Πέρσι κόμης της Νορθουμβρίας και ο Τζων Κλίφορντ και πολλοί άλλοι που ζήλευαν έντονα τα πλούτη και την περιουσία του.

Οι δυνάμεις του δούκα της Υόρκης έφτασαν στις 30 Δεκεμβρίου στο κάστρο του Σαντάλ οι λόγοι για την επιλογή αυτής της θέσης είναι αψυχολόγητοι πιθανώς οφείλεται σε προδοσία ή έπεσε σε παγίδα των εχθρών του.[62] Ο στρατός του Λάνκαστερ ήταν πολύ περισσότερο υπεράριθμος, εξοπλισμένος και έτοιμος, στην καταστροφική μάχη του Γουέικφιλντ που ακολούθησε ο στρατός της Υόρκης γνώρισε τη συντριβή, ο Ριχάρδος δούκας της Υόρκης έπεσε στη μάχη. Η ακριβής αιτία του θανάτου του δεν είναι γνωστή σύμφωνα με τις περισσότερες πηγές πολεμούσε χωρίς το άλογο του, τραυματίστηκε και πέθανε, άλλες πηγές λένε ότι συνελήφθη του φόρεσαν ένα περιπαικτικό στέμμα και τον αποκεφάλισαν.[63][64] Ο δεύτερος γιος του Εδμόνδος του Ράτλαντ προσπάθησε να δραπετεύσει αλλά συνελήφθη από τον Τζων Κλίφορντ και τον εκτέλεσε για να τον εκδικηθεί για τον θάνατο του πατέρα του στη μάχη του Σαιν Άλμπαν. Ο κόμης του Σόλσμπερι δραπέτευσε προσωρινά αλλά συνελήφθη και εκτελέστηκε την επόμενη νύχτα. Ο δούκας της Υόρκης τάφηκε στο Πόντεκραφτ το κεφάλι του κόπηκε τοποθετήθηκε σε ένα λουκέτο και παρουσιάστηκε δημόσια με ένα χάρτινο στέμμα, τα υπολοίματα του μεταφέρθηκαν στην εκκλησία της Αγίας Μαρίας και των Αγίων Πάντων στο Φοθερινγκώ.[65]

Θρύλοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σε λίγες εβδομάδες μετά τον θάνατο του ο μεγαλύτερος γιος του Εδουάρδος θα ανέβει στον θρόνο ως Εδουάρδος Δ΄ της Αγγλίας μετά τον θρίαμβο του στη μάχη του Νιούτον. Ο Εδουάρδος Δ΄ μετά από ταραχώδη βασιλεία πέθανε πρόωρα (1483) και τον διαδέχθηκε ο 12χρονος γιος του Εδουάρδος Ε΄ της Αγγλίας, ο Εδουάρδος Ε΄ θα ανατραπεί σε 86 μέρες από τον μικρότερο θείο του Ριχάρδο Γ΄. Η εγγονή του Ριχάρδου της Υόρκης Ελισάβετ της Υόρκης θα παντρευτεί τον Ερρίκο Ζ΄ της Αγγλίας ιδρυτή του Οίκου των Τυδώρ, παιδιά τους ήταν ο Ερρίκος Η΄ της Αγγλίας, η Μαργαρίτα Τυδώρ και η Μαρία Τυδώρ. Οι επόμενοι Άγγλοι μονάρχες κατάγονται από τον Ριχάρδο της Υόρκης μέσω της εγγονής του. Ο Ριχάρδος της Υόρκης εμφανίζεται στη λογοτεχνία στα έργα του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ Ερρίκος ΣΤ΄, Μέρος Α΄, Ερρίκος ΣΤ΄, Μέρος Β΄ και Ερρίκος ΣΤ΄, Μέρος Γ΄.[66]Το όνομα του Ριχάρδου της Υόρκης εμφανίζεται στο μνημονικό "Ο Ριχάρδος της Υόρκης δίνει μάταιη μάχη" με τα χρώματα του ουρανίου τόξου.

Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με τη σύζυγο του Σεσίλ Νέβιλ, δούκισσα της Υόρκης απέκτησε :

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Richardson IV 2011, pp. 400–404
  2. Dockray 2016
  3. Harriss 2004.
  4. Cokayne 1959, p. 906.
  5. Gairdner 1896, p. 176.
  6. Weir 2008, p. 135.
  7. Richardson IV 2011, p. 404.
  8. Laynesmith 2017, p. 31.
  9. Laynesmith 2017, p. 32.
  10. Watts 2004.
  11. Laynesmith 2017, p. 32.
  12. Watts 2004.
  13. Wolffe 2001, p. 153.
  14. Watts 2004.
  15. Roskell 1965, p. 221.
  16. Cokayne 1959, p. 906.
  17. Watts 2004.
  18. Gairdner 1896, p. 177.
  19. Laynesmith 2017, p. 33.
  20. Wolffe 2001, p. 153.
  21. Watts 2004.
  22. Richardson IV 2011, p. 404.
  23. Barker 2012, pp. 248–249.
  24. Griffiths 2005, p. 455.
  25. Griffiths 2005, p. 201.
  26. Barker 2012, p. 249.
  27. Seward 1999, chpt. 10.
  28. Turner 1825, p. 28
  29. Wolffe 2001, p. 153.
  30. Watts 2004.
  31. Barker 2012, pp. 249–250.
  32. Pollard 2005, pp. 45–49.
  33. Laynesmith 2017, p. 33.
  34. Rowse 1998, p. 111.
  35. Storey 1986, p. 72.
  36. Barker 2012, p. 290.
  37. Gairdner 1896, p. 177; Barker 2012, p. 289.
  38. Barker 2012, p. 287.
  39. Watts 2004.
  40. Wolffe 2001, p. 154.
  41. Pollard 2005, p. 56.
  42. Pollard 2005, p. 57.
  43. Barker 2012, p. 292.
  44. Barker 2012, p. 294.
  45. Watts 2004.
  46. Cokayne 1959, p. 907.
  47. Watts 2004.
  48. Watts 2004.
  49. Gairdner 1896, p. 177
  50. Gairdner 1896, p. 177–78.
  51. Watts 2004.
  52. Griffiths 2005, p. 679.
  53. Keen 1973, p. 438.
  54. UK Retail Price Index inflation figures are based on data from Clark, Gregory (2017). "The Annual RPI and Average Earnings for Britain, 1209 to Present (New Series)". MeasuringWorth. Retrieved 6 November 2017.
  55. Hariss 2005, p. 515.
  56. Goodwin 2012, pp. 63–64.
  57. Storey 1986, p. 159.
  58. Goodman 1990, p. 31.
  59. Rowse 1998, p. 142.
  60. https://books.google.gr/books?id=X_4UAAAAQAAJ&pg=PA109&dq=inauthor:%22John+Silvester+Davies%22&output=html_text&redir_esc=y#c_top
  61. Cokayne 1959, p. 908.
  62. Rowse 1998, p. 143.
  63. Sadler, John (2011). Towton: The Battle of Palm Sunday Field 1461. Pen & Sword Military. p. 60.
  64. Seward, Desmond (2007). A Brief History of the Wars of the Roses. London: Constable and Robin. p. 85.
  65. Haigh 2002, pp. 31ff.
  66. http://www.shakespeareandhistory.com/richard-plantagenet-duke-of-york.php

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Goodman, Anthony The Wars of the Roses Routledge&Kegan 1990
  • Griffiths Henry VI'
  • Haigh, Philip From Wakefield to Towton Pen and Sword Books 2002
  • Hicks Warwick the Kingmaker
  • Hilliam, David Kings, Queens, Bones and Bastards Sutton Publishing 2000
  • Johnson Richard Duke of York
  • Storey, Robin The End of the House of Lancaster Sutton Publishing 1986
  • Wolffe Henry VI
Ριχάρδος της Υόρκης
Νεότερος κλάδος του Οίκος των Πλανταγενετών
Γέννηση: 21 Σεπτεμβρίου 1411 Θάνατος: 30 Δεκεμβρίου 1460
Προκάτοχος
Εδμόνδος Μόρτιμερ, 5ος κόμης του Μαρς
Κόμης του Μαρς

1425 - 1460
Διάδοχος
Εδουάρδος Δ΄ της Αγγλίας
Κόμης του Άλστερ

1425 - 1460
Προκάτοχος
Εδουάρδος του Νόργουιτς
Δούκας της Υόρκης

1425 - 1460