Λίμα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 12°02′06″S 77°01′07″W / 12.035°S 77.0186°W / -12.035; -77.0186

Λίμα

Σημαία

Έμβλημα
Ύμνος: Himno de Lima[1]
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Λίμα
12°3′36″S 77°2′15″W
ΧώραΠερού[2]
Διοικητική υπαγωγήΕπαρχία Λίμας
Ίδρυση18  Ιανουαρίου 1535[3]
ΠροστάτηςΡόζα Λίμας
Διοίκηση
 • ΔήμαρχοςRafael López Aliaga (από 2023)
Έκταση2.672,28 km²
Υψόμετρο154 μέτρα
Πληθυσμός9.943.800 (2022)
Ταχ. κωδ.15001
Τηλ. κωδ.51 1
Ζώνη ώραςUTC−5
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Λίμα είναι η πρωτεύουσα και η μεγαλύτερη πόλη του Περού. Είναι το πολιτικό, πολιτιστικό, οικονομικό και βιομηχανικό κέντρο της χώρας. Επίσης, είναι η πέμπτη μεγαλύτερη σε πληθυσμό πόλη στη Λατινική Αμερική, μετά την Πόλη του Μεξικού, το Σάο Πάολο, το Μπουένος Άιρες και το Ρίο ντε Τζανέιρο.

Η πόλη βρίσκεται σε μια κοιλάδα την οποία διασχίζει ο ποταμός Ρίμακ (Rímac), στην ερημική ακτή της χώρας και δίπλα στο λιμένα του Ειρηνικού Καγιάο (Callao). Ιδρύθηκε από τον Ισπανό κατακτητή Φρανσίσκο Πισάρρο (Francisco Pizarro). Είναι γνωστή και ως «Πόλη των Βασιλέων», αφού για περισσότερους από τρεις αιώνες υπήρξε η σημαντικότερη πόλη στη Νότια Αμερική. Στη Λίμα σήμερα κατοικεί περίπου το ένα τρίτο του πληθυσμού του Περού. Η μητροπολιτική περιοχή καλύπτει και το λιμένα Καγιάο.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Πατσακάμακ ήταν σημαντικό θρησκευτικό κέντρο πριν την έλευση των Ισπανών κονκισταδόρ

Την προκολομβιανή περίοδο η περιοχή που σήμερα βρίσκεται η πόλη κατοικούνταν από ιθαγενείς φυλές που τον 15ο αιώνα ενσωματώθηκαν στην Αυτοκρατορία των Ίνκα.[4] Το 1532 μια ομάδα Ισπανών κονκισταδόρ με επικεφαλής τον Φρανσίσκο Πιζάρο νίκησε τον αυτοκράτορα των Ινκα Αταxουάλπα και πήρε τον έλεγχο της αυτοκρατορίας. Ο Πιζάρο που είχε ορισθεί από το ισπανικό στέμμα κυβερνήτης όλων των εκτάσεων που κατακτούσε,[5] επέλεξε την κοιλάδα Ρίμακ για να ιδρύσει την πρωτεύουσα του στις 18 Ιανουαρίου 1535 με την ονομασία Σιουδάδ ντε λος Ρέγιες (ισπανικά: Ciudad de los Reyes, δηλαδή Πόλη των Βασιλέων).[6] Τον Αύγουστο του 1536 επαναστατημένοι Ίνκα με αρχηγό τον Μάνκο Ίνκα πολιόρκησαν την πόλη αλλά ηττήθηκαν από τους Ισπανούς και τους ιθαγενείς συμμάχους τους.[7]

Η Λίμα έγινε σημαντική πόλη όταν ορίσθηκε πρωτεύουσα της Αντιβασιλείας του Περού και έδρα του Αουδιένθια Ρεάλ (Audiencia Real) το 1543.[8] Κατά την διάρκεια του επόμενου αιώνα η πόλη άνθισε όντας το κέντρο ενός εκτεταμένου εμπορικού κέντρου που ένωνε την Αντιβασιλεία του Περού με την υπόλοιπη Αμερική, την Ευρώπη και την Άπω Ανατολή.[9] Η απειλή των πειρατών και των κουρσάρων στον Ειρηνικό Ωκεανό οδήγησε στην κατασκευή τειχών στα 1684-87.[10] Το 1687 έγινε μεγάλος σεισμός που κατέστρεψε τα περισσότερα κτήρια της πόλης[11] και σηματοδότησε σημείο καμπής στην ιστορία της πόλης διότι συνέπεσε με ύφεση στο εμπόριο και οικονομική άνοδο άλλων πόλεων, όπως το Μπουένος Άιρες.[12]

Το 1746 μεγάλος σεισμός προκάλεσε σημαντικές καταστροφές και οδήγησε σε ένα εκτεταμένο πρόγραμμα ανοικοδόμησης υπό την επίβλεψη του αντιβασιλέα Χοσέ Αντόνιο Μάνσο δε Βελάσκο.[13] Στο δεύτερο μισό του 18ου αιώνα, ιδέες του Διαφωτισμού σχετικά με την δημόσια υγεία και τον κοινωνικό έλεγχο διαμόρφωσαν την ανάπτυξη της πόλης.[14] Εκείνη την περίοδο οι Βουρβονικές Μεταρρυθμίσεις έπληξαν την οικονομία της πόλης που απώλλεσε το μονοπώλιο του υπερπόντιου εμπορίου καθώς και τον έλεγχο της πολύ σημαντικής σε ορυκτά περιοχής του Άνω Περού.[15] Η οικονομική συρρίκνωση έκανε την τοπική ελίτ εξαρτώμενη από το στέμμα και την εκκλησία και κατά συνέπεια απρόθυμη να επιδιώξει ανεξαρτησία.[16]

Το 1820 συνδυασμένη δύναμη Χιλιανών και Αργεντίνων πατριωτών με επικεφαλής τον στρατηγό Χοσέ ντε Σαν Μαρτίν αποβιβάστηκε νοτίως της Λίμα, χωρίς να της επιτεθεί. Αντιμέτωπος με ναυτικό αφοπλισμό και την δράση ανταρτών στην ενδοχώρα, ο αντιβασιλέας Χοσέ δε λα Σέρνα ε Ινοχόσα την εγκατέλειψε τον Ιούλιο του 1821 προκειμένου να σώσει τον βασιλικό στρατό.[17] Φοβούμενο γενική εξέγερση, την οποία δεν είχε μέσα να καταστείλει, το δημοτικό συμβούλιο κάλεσε τον Σαν Μαρτίν να εισέλθει στην πόλη και υπέγραψε Διακήρυξη Ανεξαρτησίας κατόπιν απαίτησης του.[18] Αυτό δεν ήταν το τέλος της σύρραξης, με την πόλη να αλλάζει χέρια πολλές φορές μέσα στα επόμενα δύο χρόνια.

Μετά την ανεξαρτησία, η Λίμα έγινε πρωτεύουσα της Δημοκρατίας του Περού όμως η οικονομική ύφεση και οι πολιτικές αναταραχές εμπόδισαν την αστική ανάπτυξη. Η κατάσταση άλλαξε στα 1850 όταν η αύξηση των δημόσιων και των ιδιωτικών εσόδων από την εξαγωγή γκουανό οδήγησαν στην ραγδαία ανάπτυξη της πόλης.[19] Την ίδια περίοδο διευρύνθηκε το χάσμα ανάμεσα στους πλούσιους και τους φτωχούς, αυξάνοντας τις κοινωνικές εντάσεις.[20] Κατά την διάρκεια του Πολέμου του Ειρηνικού (1879-1883) χιλιανά στρατεύματα κατέλαβαν την πόλη και λεηλάτησαν τα μουσεία, τις βιβλιοθήκες και τα εκπαιδευτικά ιδρύματά της.[21] Την ίδια περίοδο ο όχλος επιτίθονταν και λεηλατούσε τις περιουσίες των εύπορων και των ασιατικής καταγωγής κατοίκων.[22] Μετά τον πόλεμο, η πόλη μπήκε σε περίοδο ανανέωσης και επέκτασης που κράτησε μέχρι την δεκαετία του 1920. Εκείνη την περίοδο η ρυμοτομία της άλλαξε με την κατασκευή μεγάλων λεωφόρων που την ένωναν με τις γειτονικές πόλεις.[23]

Στις 24 Μαΐου 1940,[24] ισχυρός σεισμός[25] κατέστρεψε το μεγαλύτερο μέρος της πόλης. Η δεκαετία του 1940 ήταν επίσης η αρχή ταχύτατης ανάπτυξης και αστικοποίησης καθώς μεγάλο μέρος του αγροτικού πληθυσμού των Άνδεων μετανάστευσε στην πόλη που είχε καλύτερες προοπτικές εύρεσης εργασίας και εκπαίδευσης. Ο πληθυσμός που έφτανε τις 600 χιλιάδες το 1940 έφτασε τα 1,6 εκατομμύρια το 1960 και τα 4,8 εκατομμύρια το 1980.[26]

Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κλίμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κλίμα της πόλης κυμαίνεται από ήπιο σε θερμό, παρόλο που βρίσκεται στους τροπικούς και σε έρημο. Αν και το κλίμα ταξινομείται σαν υποτροπικό, η εγγύτητα της πόλης στα ψυχρά νερά του Ειρηνικού Ωκεανού το κάνει πολύ ψυχρότερο από το αναμενόμενο σε μια υποτροπική έρημο. Θα μπορούσε να ταξινομηθεί σαν ήπιο ερημικό κλίμα (BWn, στην Κλιματική ταξινόμηση Κέππεν). Δεν είναι ψυχρό αλλά ούτε και πολύ θερμό. Οι θερμοκρασία σπάνια πέφτει κάτω από τους 12 °C και σπάνια ξεπερνά τους 24 °C σε όλη την διάρκεια του έτους. Υπάρχουν δύο διακριτές εποχές: το θέρος, που ξεκινά τον Δεκέμβριο και τελειώνει τον Απρίλιο, και ο χειμώνας που διαρκεί από τον Ιούνιο μέχρι τον Οκτώβριο. Ο Μάιος και ο Νοέμβριος είναι μεταβατικοί μήνες.

Τα καλοκαίρια είναι θερμά, υγρά και ηλιόλουστα. Οι θερμοκρασίες κυμαίνονται από 18 °C - 22 °C έως 24 °C - 29 °C. Συνήθως δεν υπάρχουν νεφώσεις, ειδικά κατά την διάρκεια της ημέρας. Μερικές φορές εμφανίζεται ομίχλη από την ακτή τα πρωινά και σύννεφα το απόγευμα. Τα πολύχρωμα ηλιοβασιλέματα του καλοκαιριού είναι ονομαστά και οι ντόπιοι τα αποκαλούν θιέλο δε μπρούχας (cielo de brujas). Ο καιρός την χειμερινή περίοδο είναι πολύ διαφορετικός. Συννεφιασμένος ουρανός, άνεμοι, υγρασία και σχετικά χαμηλές θερμοκρασίες είναι τα κύρια χαρακτηριστικά. Από τον Ιούνιο μέχρι τον Σεπτέμβριο είναι σύνηθες το πρωινό ψιλόβροχο. Η θερμοκρασία δεν έχει σημαντική κύμανση ανάμεσα στην ημέρα και την νύχτα. Κυμαίνεται ανάμεσα στους 12 °C - 16 °C και 16 °C - 19 °C, ενώ σπάνια ξεπερνά τους 20 °C, εκτός από τις πιο ανατολικές περιοχές.[27]

Η σχετική υγρασία είναι πάντοτε πολύ υψηλή, ιδίως τα πρωινά.[28] Στην υψηλή υγρασία οφείλονται οι πρωινές ομίχλες στις αρχές του καλοκαιριού και οι χαμηλές νεφώσεις κατά την διάρκεια του χειμώνα. Η Λίμα είναι από τις πιο συννεφιασμένες περιοχές της περουβιανής ακτής. Έχει μόλις 1284 ώρες ηλιοφάνειας τον χρόνο, 28,6 ώρες τον Ιούλιο και 179,1 ώρες τον Ιανουάριο, πολύ περιορισμένη για το γεωγραφικό πλάτος στο οποίο βρίσκεται.[29]

Ενώ η υγρασία βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα, οι βροχοπτώσεις είναι πολύ περιορισμένες. Το γεγονός αυτό επηρεάζει την παροχή νερού της πόλης, που στηρίζεται κυρίως σε πηγάδια και στα ύδατα ποταμών που πηγάζουν στις Άνδεις.[30] Οι βροχοπτώσεις στις περιοχές του εσωτερικού είναι περίπου 1 εκατοστά με 6 εκατοστά ανά έτος, ενώ στις παράκτιες περιοχές μόλις 1 εκατοστά με 3 εκατοστά. Οι βροχές είναι πιο συχνές τον χειμώνα και σπάνιες το καλοκαίρι.


Κλιματικά δεδομένα Λίμα
Μήνας Ιαν Φεβ Μάρ Απρ Μάι Ιούν Ιούλ Αύγ Σεπ Οκτ Νοε Δεκ Έτος
Μέση Μέγιστη °C (°F) 25.8 26.5 26.0 24.3 21.7 19.7 18.7 18.4 18.7 19.9 21.9 23.9 22,1
Μέση Ελάχιστη °C (°F) 19.1 19.4 19.2 17.6 16.1 15.3 15.0 14.6 14.6 15.2 16.4 17.7 16,7
Υετός mm (ίντσες) 0,9 0,3 4,9 0
(0)
0,1 0,3 0,3 0,3 5,4 0,2 0
(0)
0,3 13
υγρασίας 81.6 82.1 82.7 85.0 85.1 85.1 84.8 84.8 85.5 83.5 82.1 81.5 82,8
Μέσες μηνιαίες ώρες ηλιοφάνειας 179.1 169.0 139.2 184.0 116.4 50.6 28.6 32.3 37.3 65.3 89.0 139.2 1.230
Πηγή #1: Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός (ΟΗΕ)[27]
Πηγή #2: δεδομένα ηλιοφάνειας και υγρασίας[29]

Δημογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με πληθυσμό 7.605.743 κατοίκων, 8.472.935 στην ευρύτερη μητροπολιτική περιοχή, και με 3008,8 κατοίκους ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο (2007)[31] η Λίμα είναι η 27η μεγαλύτερη σε πληθυσμό πόλη του κόσμου.[32] Ο πληθυσμός αποτελείται από ένα σύνθετο μείγμα φυλετικών και εθνικών ομάδων. Η κυρίαρχη εθνική ομάδα είναι οι Μεστίθο, απόγονοι ιθαγενών και Ευρωπαίων (κυρίως ισπανικής και ιταλικής καταγωγής) που αναμίχθηκαν. Η επόμενη σε μέγεθος εθνική ομάδα είναι οι Περουβιανοί ευρωπαϊκής καταγωγής (λευκοί Περουβιανοί). Πολλοί από αυτούς έχουν ισπανική, ιταλική ή γερμανική καταγωγή, ενώ άλλοι γαλλική, βρετανική ή κροατική.[33][34] Υπάρχουν και άλλες μειονότητες, όπως οι ινδιάνοι (κυρίως των φυλών Αϊμάρα και Κέτσουα) και οι αφρό-περουβιανοί, των οποίων οι πρόγονοι μεταφέρθηκαν από τους αποικιοκράτες στην Αμερική σαν σκλάβοι. Επίσης υπάρχουν πολλοί Εβραίοι ευρωπαϊκής καταγωγής και Ασιάτες, κυρίως Κινέζοι και οι Ιάπωνες. Στην Λίμα υπάρχει η μεγαλύτερη κοινότητα Κινέζων της Λατινικής Αμερικής.[35]

Ο αρχικός οικισμός αποτελούνταν από 117 οικοδομικά τετράγωνα. Το 1562 χτίστηκε νέα συνοικία στην άλλη πλευρά του ποταμού Ρίμακ και το 1610 κατασκευάστηκε η πρώτη πέτρινη γέφυρα. Η Λίμα είχε τότε πληθυσμό 26000 μαύρων (περ. το 40% του συνόλου) ενώ οι λευκοί αποτελούσαν περίπου το 38% του συνόλου. [36] Το 1748 οι λευκοί αριθμούσαν 16000–18000.[37]


Εξέλιξη της μητροπολιτικής περιοχής της Λίμα
1535 1750 1910
1940 1970 1995

Στις αρχές του 20ου αιώνα ήρθαν στην πόλη χιλιάδες μετανάστες πολλοί γερμανικής, γαλλικής, ιταλικής και βρετανικής καταγωγής. Δημιούργησαν δίκες τους οργανώσεις και σχολεία. Επίσης ήρθε στην πόλη μεγάλος αριθμός Κινέζων και μικρότερος αριθμός Ιαπώνων. Εγκαταστάθηκαν στην περιοχή Μπάριος Άλτος κοντά στο κέντρο της πόλης

Κυβέρνηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Δημαρχείο της πόλης την νύχτα

Εθνική Κυβέρνηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Λίμα είναι πρωτεύουσα της Δημοκρατίας του Περού καθώς και της ομώνυμης επαρχίας. Είναι έδρα των τριών κλάδων της κυβέρνησης της χώρας. Έδρα της εκτελεστικής εξουσίας είναι το Κυβερνητικό Παλάτι που βρίσκεται στην Πλάζα Μαγιόρ. Έδρα της νομοθετικής εξουσίας, δηλαδή του εθνικού κογκρέσου, αποτελεί το Νομοθετικό Παλάτι του Περού. Το Παλάτι της Δικαιοσύνης είναι η έδρα του ανωτάτου δικαστηρίου της χώρας. Όλα τα υπουργεία, όπως και πολλοί σημαντικοί περιφερειακοί και διεθνείς οργανισμοί, επίσης βρίσκονται στην Λίμα.

Τοπική κυβέρνηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πόλη ταυτίζεται περίπου με την επαρχία της Λίμα, που υποδιαιρείται δε 43 διοικητικές περιοχές. Ο Μητροπολιτικός Δήμος είναι η ανώτερη αρχή ολόκληρης της πόλης, αλλά οι άλλες περιοχές έχουν την δική της τοπική κυβέρνηση διότι δεν ανήκουν σε κάποια από τις 25 περιφέρειες του Περού.

Αρχιτεκτονική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η αρχιτεκτονική της πόλης είναι μείγμα διάφορων στυλ. Υπάρχουν δείγματα πρώιμης αποικιακής αρχιτεκτονικής, όπως το μοναστήρι του Αγίου Φραγκίσκου, ο Καθεδρικός Ναός και το Παλάτι Τόρε Τάγλε. Αυτά τα κτήρια είναι κατά κύριο λόγο επιρρεασμένα από την τεχνοτροπία του ισπανικού μπαρόκ[38] του ισπανικού νεοκλασικισμού και του ισπανικού αποικιακού στυλ.[39] Μετά την ανεξαρτητοποίηση της χώρας, έγινε στροφή στον νεοκλασικισμό και την Αρ Νουβώ. Πολλές από τις κατασκευές έχουν επιδράσεις από ρεύματα της γαλλικής αρχιτεκτονικής. Πολλά σημαντικά κυβερνητικά κτήρια κατασκευάστηκαν εκείνη την περίοδο.

Την δεκαετία του 1960, περίοδο της χούντας του Χουάν Βελάσκο Αλβαράντο, εμφανίστηκαν κτήρια με αυστηρές, μπουταλιστικές γραμμές, όπως το Μουσείο του Έθνους και το Υπουργείο Αμύνης. Στις αρχές του 21ου αιώνα υπάρχουν στην πόλη ουρανοξύστες, ειδικά στο οικονομικό κέντρο της..[40]

Τα μεγαλύτερα πάρκα της πόλης βρίσκονται κοντά στο ιστορικό κέντρο της. Στο Πάρκε ντε λα Ρεσέρβα (Parque de la Reserva) βρίσκεται το μεγαλύτερο σύμπλεγμα σιντριβανιών στον κόσμο. Υπάρχουν μεγάλα πάρκα και εκτός του κέντρου.


Πανόραμα του ιστορικού κέντρου της πόλης


Πολιτισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Λίμα είναι χωνευτήρι διάφορων πολιτισμών εξ αιτίας της αποικιοκρατίας, της μετανάστευσης και της κουλτούρας των ιθαγενών.[41] Έχει δεχθεί ισχυρές επιρροές από τους Ευρωπαίους, τους Ασιάτες, τους Αφρικανούς και τους Ινδιάνους. Το ιστορικό κέντρο της πόλης έχει χαρακτηριστεί Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς από την Ουνέσκο το 1988.

Μουσεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην πόλη συγκεντρώνονται πολλά από τα σημαντικότερα μουσεία της χώρας, με σπουδαιότερα το Εθνικό Μουσείο Αρχαιολογίας, Ανθρωπολογίας και Ιστορίας του Περού (Museo Nacional de Arqueología, Antropología e Historia del Perú), το Μουσείο Καλών Τεχνών, το Μουσείο Πέδρο δε Όσμα, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, το Μουσείο του Έθνους, το Μουσείο Ιταλικής Τέχνης, το Μουσείο Λάρκο και το Μουσείο του Χρυσού.[42]

Εκπαίδευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Άποψη του Πολιτιστικού Κέντρου του Εθνικού Πανεπιστημίου Σαν Μάρκος

Η Λίμα είναι έδρα του παλαιότερου ανώτατου εκπαιδευτικού ιδρύματος του Νέου Κόσμου, του πανεπιστημίου Σαν Μάρκος που ιδρύθηκε το 1551. Έδρα πανεπιστημίων σχολίων και άλλων εκπαιδευτικών θεσμών, η πόλη έχει την μεγαλύτερη συγκέντρωση τέτοιων ιδρυμάτων σε ολόκληρη την ήπειρο. Το Πανεπιστήμιο Σαν Μάρκος είναι το παλαιότερο που βρίσκεται συνεχώς εν ενεργεία στην Αμερική.[43]

Το Εθνικό Πανεπιστήμιο Μηχανικής που ιδρύθηκε το 1876 από τον Πολωνό μηχανικό Εδουάρδο ντε Χάμπιτς, είναι η σημαντικότερη πολυτεχνική σχολή της χώρας. Υπάρχουν και άλλα σημαντικά πανεπιστημιακά ιδρύματα, όπως το Εθνικό Πανεπιστήμιο Φεδερίκο Βιγιαρέα, το Εθνικό Αγροτικό Πανεπιστήμιο Λα Μολίνα και το Εθνικό Πανεπιστήμιο του Καγιάο.

Το Καθολικό Πανεπιστήμιο του Περού (ισπανικά: Pontificia Universidad Católica del Perú, PUCP), που ιδρύθηκε το 1917, είναι το παλαιότερο ιδιωτικό πανεπιστήμιο. Άλλα σημαντικά ιδιωτικά πανεπιστημιακά ιδρύματα είναι τα Πανεπιστήμιο της Λίμας, Πανεπιστήμιο του Σαν Μαρτίν ντε Πόρρες, Περουβιανό Πανεπιστήμιο Καγιετάνο Ερέδια, Επιστημονικό Πανεπιστήμιο του Νότου, Πανεπιστήμιο Σαν Ιγνάσιο ντε Λογιόλα, Περουβιανό Πανεπιστήμιο Εφαρμοσμένων Επιστημών, Ιδιωτικό Πανεπιστήμιο Σαν Χουάν Μπαουτίστα και Πανεπιστήμιο Ρικάρδο Πάλμα.[44]

Μεταφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αεροδρόμια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Λίμα εξυπηρετείται από το Διεθνές Αεροδρόμιο Χόρχε Τσάβες, που βρίσκεται στο Καγιάο. Είναι το μεγαλύτερο της χώρας και έχει επίσης την μεγαλύτερη κίνηση, τόσο στις εσωτερικές όσο και στις εξωτερικές πτήσεις. Είναι πολύ σημαντικός κόμβος του δικτύου αερογραμμών της Λατινικής Αμερικής και το τέταρτο μεγαλύτερο της υποηπείρου. Στην Λίμα βρίσκονται πέντε ακόμα αεροδρόμια..[45]

Οδικές μεταφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο λιμένας του Καγιάο

Η Λίμα είναι σημαντική στάση της Παναμερικανικής εθνικής οδού και σημαντικός κόμβος, λόγω της τοποθεσίας της, του δικτύου αυτοκινητοδρόμων του Περού. Τρεις κύριοι αυτοκινητόδρομοι ξεκινούν από την Λίμα:

  • ο βόρειος Παναμερικανικός αυτοκινητόδρομος
  • ο κεντρικός αυτοκινητόδρομος
  • ο νότιος Παναμερικανικός αυτοκινητόδρομος

Στην πόλη υπάρχει επίσης μεγάλος τερματικός σταθμός λεωφορείων που καλύπτει συνδέσεις στο εσωτερικό και το εξωτερικό. Εκτός αυτού υπάρχουν πολλοί ακόμη σταθμοί λεωφορείων ιδιωτικών συμφερόντων.

Λιμένες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πόλη βρίσκεται κοντά στο λιμάνι του Καγιάο, που είναι το μεγαλύτερο της χώρας και ένα από τα μεγαλύτερα της Λατινικής Αμερικής, και λειτουργεί σαν το βασικό λιμάνι της ευρύτερης μητροπολιτικής περιοχής. Υπάρχει και ο μικρότερος λιμένας του Λουρίν που εξυπηρετεί κυρίως δεξαμενόπλοια.

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Ανακτήθηκε στις 18  Απριλίου 2019.
  2. (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 1393. Ανακτήθηκε στις 6  Αυγούστου 2018.
  3. www.munlima.gob.pe/lima. Ανακτήθηκε στις 24  Αυγούστου 2018.
  4. Conlee et al., "Late Prehispanic sociopolitical complexity", p. 218.
  5. Hemming, The conquest, p. 28.
  6. Klarén, Peru, p. 39.
  7. Hemming, The conquest, p. 203–206.
  8. Klarén, Peru, p. 87.
  9. Andrien, Crisis and decline, pp. 11–13.
  10. Higgings, Lima, p. 45.
  11. Andrien, Crisis and decline, p. 26.
  12. Andrien, Crisis and decline, p. 28.
  13. Walker, "The upper classes", pp. 53–55.
  14. Ramón, "The script", pp. 173–174.
  15. Anna, Fall of the royal government, pp. 4–5.
  16. Anna, Fall of the royal government, pp. 23–24.
  17. Anna, Fall of the royal government, pp. 176–177.
  18. Anna, Fall of the royal government, pp. 178–180.
  19. Klarén, Peru, p. 169.
  20. Klarén, Peru, p. 170.
  21. Higgings, Lima, p. 107.
  22. Klarén, Peru, p. 192.
  23. Ramón, "The script", pp. 180–182.
  24. «20th Century Earthquakes: Records about Historical Earthquakes in Peru». Lima Easy: The Lima Guide. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Νοεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2014. 
  25. «300 Die in Lima Earthquake». The Advertiser (Adelaide, Australia). Trove: Digitized newspapers and more. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2014. 
  26. (Ισπανικά) Instituto Nacional de Estadística e Informática, Lima Metropolitana perfil socio-demográfico Αρχειοθετήθηκε 2007-08-13 στο Wayback Machine.. Retrieved on August 12, 2007
  27. 27,0 27,1 «World Weather Information Service – Lima». World Meteorological Organization. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2012. 
  28. «BBC Weather – Lima». BBC. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2012. 
  29. 29,0 29,1 Capel Molina, José J. (1999). «Lima, un clima de desierto litoral» (στα Spanish). Anales de Geografía de la Universidad Complutense (Madrid: Universidad Complutense de Madrid) 19: 25–45. ISSN 0211-9803. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2010-06-29. https://web.archive.org/web/20100629173938/http://revistas.ucm.es/ghi/02119803/articulos/AGUC9999110025A.PDF. Ανακτήθηκε στις September 17, 2013 
  30. Painter, James (2007-03-12). «Americas | Peru's alarming water truth». BBC News. http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/6412351.stm. Ανακτήθηκε στις 2009-07-08. 
  31. Instituto Nacional de Estadística e Informática, Perfil Sociodemográfico del Perú Αρχειοθετήθηκε 2012-11-14 στο Wayback Machine. pp. 29–30, 32, 34.
  32. United Nations Department of Economic and Social Affairs, Urban Agglomerations 2007. – note, per the source, "Urban agglomerations included in the chart are those of 1 million inhabitants or more in 2007. An agglomeration contains the population within the contours of contiguous territory inhabited at urban levels of residential density without regard to administrative boundaries."
  33. Baily, Samuel L· Míguez, Eduardo José (2003). Latin America Since 1930. Google Books. ISBN 978-0-8420-2831-8. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2010. 
  34. «The Institute of International Education (IIE)». IIEPassport.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Ιουνίου 2008. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2010. 
  35. «:: Overseas Compatriot Affairs Commission, R.O.C. ::». Ocac.gov.tw. 24 Αυγούστου 2004. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Ιανουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2009. 
  36. History of Lima Αρχειοθετήθηκε 2015-06-09 στο Wayback Machine.. Lima Info.
  37. Colonial Lima according to Jorge Juan and Antonio de Ulloa. From Jorge Juan and Antonio de Ulloa, A Voyage to South America (1748).
  38. «Baroque Architecture». Buzzle.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Νοεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2009. 
  39. Story by Cristyane Marusiak / Photos by João Canziani. «Lima, Peru - Travel - dwell.com». Web.archive.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Απριλίου 2008. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2009. 
  40. feedback. «Lima city guide – the social travel guide Lima, Peru – tripwolf travel tips». Tripwolf.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Δεκεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2009. 
  41. Marmon, Johanna (1 December 2003). «Colonial masterpiece: many who visit Peru come for the journey to ancient Macchu Picchu. But the former colonial--and current day--capital city of Lima is an architectural and gastronomic wonderland». South Florida CEO. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-11-10. https://web.archive.org/web/20121110141728/http://www.highbeam.com/doc/1G1-111620596.html. Ανακτήθηκε στις 13 January 2013. 
  42. «Information about Peru». Go2peru.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Δεκεμβρίου 2003. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2009. 
  43. «Historia» (στα Ισπανικά). Universidad Nacional Mayor de San Marcos. Ανακτήθηκε στις 13 Ιανουαρίου 2013. 
  44. «Lima (Peru) – MSN Encarta». Lima (Peru) – MSN Encarta. Encarta.msn.com. http://encarta.msn.com/encyclopedia_761562138/Lima_(Peru).html. Ανακτήθηκε στις 2009-07-08.  Αρχειοθετήθηκε 2009-10-29 στο Wayback Machine. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Οκτωβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2014. 
  45. «Great Circle Mapper». Gc.kls2.com. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2009. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γενικά

  • Nota etimológica: El topónimo Lima, Rodolfo Cerrón-Palomino, Pontificia Universidad Católica del Perú
  • Lima Monumento Histórico, Margarita Cubillas Soriano, Lima, 1996

Ιστορία

  • Andrien, Kenneth. Crisis and decline: the Viceroyalty of Peru in the seventeenth century. Albuquerque: University of New Mexico Press, 1985. ISBN 0-8263-0791-4
  • Anna, Timothy. The fall of the royal government in Peru. Lincoln: University of Nebraska Press, 1979. ISBN 0-8032-1004-3
  • Conlee, Christina, Jalh Dulanto, Carol Mackay and Charles Stanish. "Late Prehispanic sociopolitical complexity". In Helaine Silverman (ed.), Andean archaeology. Malden: Blackwell, 2004, pp. 209–236. ISBN 0-631-23400-4
  • Dietz, Henry. Poverty and problem-solving under military rule: the urban poor in Lima, Peru. Austin: University of Texas Press, 1980. ISBN 0-292-76460-X
  • Hemming, John. The conquest of the Incas. London: Macmillan, 1993. ISBN 0-333-51794-6
  • Higgins, James. Lima. A cultural history. New York: Oxford University Press, 2005. ISBN 0-19-517891-2
  • Higgins, James (editor). The Emancipation of Peru: British Eyewitness Accounts, 2014. Online at https://sites.google.com/site/jhemanperu
  • (Ισπανικά) Instituto Nacional de Estadística e Informática. Lima Metropolitana perfil socio-demográfico Αρχειοθετήθηκε 2009-09-20 στο Wayback Machine.. Lima: INEI, 1996.
  • Klarén, Peter. Peru: society and nationhood in the Andes. New York: Oxford University Press, 2000. ISBN 0-19-506928-5
  • Ramón, Gabriel. "The script of urban surgery: Lima, 1850–1940". In Arturo Almandoz (ed.), Planning Latin America's capital cities, 1850–1950. New York: Routledge, 2002, pp. 170–192. ISBN 0-415-27265-3
  • Walker, Charles. "The upper classes and their upper stories: architecture and the aftermath of the Lima earthquake of 1746". Hispanic American Historical Review 83 (1): 53–82 (February 2003).

Δημογραφία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]