Ιρακινό Κουρδιστάν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιοχή του Κουρδιστάν
Herêmî Kurdistan

Σημαία

Εθνόσημο
Τοποθεσία της χώρας στον κόσμο
Ερμπίλ
36°11′N 44°00′E / 36.183°N 44.000°E / 36.183; 44.000
Μεγαλύτερη πόλη
Μοσούλη
κουρδικά[1]
Κυρίαρχο κράτος
Ιράκ
Χειραγωγημένη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία[2]
Νεσσερβάν Μπαρζανί
Μασρούρ Μπαρζανί
Αυτονομία
• ντε φάκτο ανεξάρτητο
• Ισχύον Σύνταγμα

Οκτώβριος 1991
 • Σύνολο
 • % Νερό
 • Σύνορα

40.000 km2 (117η)
0%
5.203 km
Πληθυσμός
 • Εκτίμηση 2008 

6.500.000  
ΑΕΠ (ΙΑΔ)
 • Ολικό  (2007)
 • Κατά κεφαλή 

27 δις $  
5.500 $  
ΝόμισμαΔηνάριο Ιράκ (επίσημο), Δολάριο ΗΠΑ (δεκτό σε όλες τις συναλλαγές), Ευρώ (σε μικρότερη έκταση) (IQD)
 • Θερινή ώρα(UTC +3)
(UTC +4)
Internet TLDδιάφοροι
Οδηγούν σταΔεξιά
Κωδικός κλήσης+964

Το Ιρακινό Κουρδιστάν ή Περιοχή του Κουρδιστάν (κουρδικά: Herêmî Kurdistanî, αραβικά:إقليم كردستان العراق, προφέρεται: Iqlĩm Kurdistãn), είναι μια ημιαυτόνομη περιοχή στο Ιράκ,[3] ομοσπονδιακά αναγνωρισμένη.[4] Εντοπίζεται στα βόρεια του Ιράκ και αποτελεί τη μοναδική αυτόνομη περιοχή της χώρας.[5] Επίσης αναφέρεται σπάνια και ως Νότιο Κουρδιστάν (Κούρδικα (κεντρικά): باشووری کوردستان‎, Κουρδικά (βόρεια): Başûrê Kurdistanê), αφού οι Κούρδοι το θεωρούν ως ένα από τα τέσσερα μέρη ενός ενιαίου Κουρδιστάν, το οποίο περιλαμβάνει, επίσης, μέρη της Νότιας Τουρκίας (Βόρειο Κουρδιστάν), της Βόρειας Συρίας (Rojava η Δυτικό Κουρδιστάν), και του Βορειοδυτικού Ιράν (Ανατολικό Κουρδιστάν).[6]

Η περιοχή διοικείται από την Κουρδική Περιφερειακή Κυβέρνηση (Kurdistan Regional Government, KRG), με πρωτεύουσα την Αρμπίλ. Το Νότιο Κουρδιστάν έχει κοινοβουλευτική δημοκρατία με το δικό του περιφερειακό κοινοβούλιο, το οποίο περιλαμβάνει 111 θέσεις.[7] Ο Μασούντ Μπαρζανί, ο οποίος ψηφίστηκε ως πρόεδρος, το 2005 αρχικά, επανεκλέχθηκε το 2009. Τον Αύγουστο του 2013 το κοινοβούλιο ψήφισε την επέκταση της προεδρίας του για άλλα δύο χρόνια. Η προεδρία του τερματίστηκε στις 19 Αυγούστου του 2015, αφού τα πολιτικά κόμματα απέτυχαν να φτάσουν σε συμφωνία για την επέκταση της θητείας του.

Το νέο Σύνταγμα του Ιράκ, ορίζει την Κουρδική Περιοχή ομοσπονδιακό τμήμα του Ιράκ και κηρύσσει τα κουρδικά και τα Αραβικά ως επίσημες γλώσσες του Ιράκ. Τα τέσσερα κυβερνεία των Ντουχάκ, Χάουλερ, Σιλεμανί και Χαλάμπτζα έχουν συνολικό μήκος 41,710 square kilometres (16,100 sq mi) και ο πληθυσμός τους αγγίζει συνολικά τα 3 εκατομμύρια (εκτίμηση του 2016).[8] Το 2014, κάτα τη διάρκεια της Ιρακινής κρίσης, οι δυνάμεις του Ιρακινού Κουρδιστάν κατέλαβαν πολλές από τις αμφησβιτούμενες περιοχές του Βόρειου Ιράκ.

Η δημιουργία της αυτόνομης Κουρδικής Περιοχής, χρονολογείται από την Ιρακινοκουρδική Συμφωνία Αυτονομίας του Μάρτη του 1970, μεταξύ της Κουρδικής Αντιπολίτευσης και της Ιρακινής Κυβέρνησης, μετά από τον πολύχρονο Πρώτο Ιρακινοκουρδικό Πόλεμο. Ωστόσο, αυτή η συμφωνία δεν εφαρμόστηκε και το 1974 στο Βόρειο Ιράκ, ξέσπασε ο Δεύτερος Ιρακινοκουρδικός Πόλεμος, ένα ακόμα μέρος της Ιρακινοκουρδικής σύρραξης, μεταξύ των Κούρδων και της Αραβικής Κυβέρνησης του Ιράκ. Επιπλέον, κατά τον Ιρανοϊρακινό Πόλεμο της περιόδου 1980–88, ειδικά κατά την Καμπάνια του Αλ-Ανφάλ του Ιρακινού Στρατού, κατέστρεψε την περιοχή και τον πληθυσμό της περιοχής. Ως επακόλουθο των εξεγέρσεων του 1991, των Κούρδων στα βόρεια και των Σίας στον νότο, εναντίον του Σαντάμ Χουσεΐν, οι στρατιωτικές δυνάμεις του Ιρακινού Κουρδιστάν, οι Πεσμεργκά, πέτυχαν στο να απωθήσουν τις κύριες Ιρακινές στρατιωτικές δυνάμεις από τον Βορρά.

Παρά τις σημαντικές απώλειες και την κρίση των Κούρδων προσφύγων στις παραμεθόριες περιοχές του Ιράν και της Τουρκίας, οι επιτυχίες των Πεσμεργκά και την δημιουργία, από τις δυτικές δυνάμεις, της βόρειας Ιρακινής ζώνης απαγόρευσης πτήσεων μετά τον Πόλεμο του Κόλπου το 1991, έθεσαν τις βάσεις για την αυτονομία των Κούρδων, ενώ διευκόλυναν την επιστροφή των προσφύγων. Επειδή οι Κούρδοι συνέχισαν να μάχονται τις Ιρακινές κυβερνητικές δυνάμεις, οι τελευταίοι εγκατέλειψαν το Κουρδιστάν τον Οκτώβριο του 1991, δίνοντας στην περιοχή, μια de facto αυτονομία. Το 1992, τα κύρια πολιτικά κόμματα της περιοχής, το Κουρδικό Δημοκρατικό Κόμμα και η Πατριωτική Ένωση του Κουρδιστάν, εγκατέστησαν την ημιαυτόνομη Κουρδική Περιφερειακή Κυβέρνηση. Μετά τον Πόλεμο στο Ιράκ, το 2003 και με τις ραγδαίες πολιτικές αλλαγές, συντάχθηκε νέο Σύνταγμα το 2005. Αυτό το Σύνταγμα, νομιμοποίησε την αυτονομία του Ιρακινού Κουρδιστάν.

Συνορεύει στα ανατολικά με το Ιράν, στα βόρεια με την Τουρκία, στα δυτικά με τη Συρία και στα νότια με το υπόλοιπο Ιράκ. Πρωτεύουσά του είναι η πόλη του Ερμπίλ, γνωστή στην κουρδική γλώσσα με την ονομασία Hewlêr ενώ οι δύο επίσημες γλώσσες είναι τα κουρδικά και τα αραβικά.

Η αυτονομία του Ιρακινού Κουρδιστάν αναγνωρίζεται από το Ιράκ και από τα Ηνωμένα Έθνη, βάσει του ιρακινού Συντάγματος.

Ετυμολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το όνομα Κουρδιστάν κυριολεκτικά σημαίνει «Η Γη των Κούρδων». Το πρόθημα -στάν είναι ιρανικό για να δηλώσει την καταγωγή ή τη χώρα. Στο Σύνταγμα του Ιράκ, αναφέρεται ως «Περιοχή του Κουρδιστάν». Το πλήρες όνομα της κυβέρνησης είναι «Περιφερειακή Κυβέρνηση του Κουρδιστάν».

Διακυβέρνηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Κουρδιστάν είναι κοινοβουλευτική δημοκρατία με εθνοσυνέλευση, αποτελούμενη από 111 έδρες.[9] Σημερινός πρόεδρος είναι o Μασούντ Μπαρζανί, ο οποίος εξελέγη στη διάρκεια των βουλευτικών εκλογών του 2005. Σύμφωνα με δήλωσή του στο CNN, στις 23 Ιουνίου 2014 το Ιράκ διαλύεται και έχει έλθει η στιγμή αυτοπροσδιορισμού των Κούρδων του Ιράκ, που δεν είναι δυνατόν να γίνουν «όμηροι του άγνωστου»[10]

Εκλογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εκλογές διεξάγονται για πρόεδρο και για βουλή. Οι βουλευτικές εκλογές διεξάγονται ανά 4 χρόνια.

Διμερείς σχέσεις με την Ελλάδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2016 συστάθηκε στην Ερμπίλ γενικό προξενείο της Ελλάδας, υπαγόμενο στην πρεσβεία της Βαγδάτης.

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Με βάση τον κουρδικό νόμο, όλες οι γλώσσες των μειονοτήτων προστατεύονται και η συριακή και τουρκομανική είναι επίσημες τοπικά σε περιοχές που οι περισσότεροι από τους κατοίκους τις ομιλούν, μαζί με την κουρδική.
  2. 'Managed Democracy' Gives Way in Iraqi Kurdistan, Washington Institute, Policy Watch, 3 Αυγούστου 2009.
  3. Viviano, Frank (Ιανουάριος 2006). «The Kurds in Control». National Geographic Magazine (Washington, D.C.). http://ngm.nationalgeographic.com/features/world/asia/iraq/iraqi-kurds-text. Ανακτήθηκε στις 05-06-2008. «Since the aftermath of the 1991 gulf war, nearly four million Kurds have enjoyed complete autonomy in the region of Iraqi Kurdistan...». 
  4. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 28 Νοεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2017. 
  5. Viviano, Frank (January 2006). «The Kurds in Control». National Geographic Magazine (Washington, D.C.). http://ngm.nationalgeographic.com/features/world/asia/iraq/iraqi-kurds-text. Ανακτήθηκε στις 2008-06-05. «Since the aftermath of the 1991 gulf war, nearly eight million Kurds have enjoyed complete autonomy in the region of Iraqi Kurdistan...». 
  6. Kurdish Awakening: Nation Building in a Fragmented Homeland, (2014), by Ofra Bengio, University of Texas Press
  7. «The Kurdistan Parliament». Kurdistan Regional Government. 30 Νοεμβρίου 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2016. 
  8. «İşte Kürdistan Bölgesi'nin nüfusu…». 
  9. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 30 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουλίου 2009. 
  10. Amanpour, Christiane (23 Ιουνίου 2014). «EXCLUSIVE: Iraqi Kurdistan leader Massoud Barzani says 'the time is here' for self-determination». CNN. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιουνίου 2014. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουνίου 2014. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]