Ιατροδικαστική
.jpg)
Η Ιατροδικαστική είναι ένας κλάδος της ιατρικής επιστήμης που ασχολείται με την εφαρμογή ειδικών ιατρικών αλλά και άλλων συναφών επιστημονικών γνώσεων, καθώς και εμπειριών, στην υποβοήθηση του έργου της Δικαιοσύνης.[2][3][4][5] Ασχολείται και με τα θέματα ιατρικής ευθύνης και δεοντολογίας, όπως τις νομικές αρχές που διέπουν την άσκηση της Ιατρικής, τις ηθικές αρχές που διέπουν την άσκηση της ιατρικής, τις σχέσεις του γιατρού προς τα «έξω» και τις σχέσεις του γιατρού με τους συναδέλφους του. Είναι ο μοναδικός κλάδος της Ιατρικής που υπηρετεί ταυτοχρόνως τη Δικαιοσύνη, τις Διωκτικές Αρχές, τις ασφαλιστικές εταιρείες, τα συμφέροντα του πολίτη ή της οικογένειάς του, το δημόσιο συμφέρον και την επιστήμη.[6]
Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σήμερα, η επιστήμη αυτή έχει εξελιχθεί σημαντικά. Η δίωξη του εγκλήματος έχει συντελέσει τεράστια πρόοδο και η απονομή της Δικαιοσύνης γίνεται καλύτερα.[7]
Η βασικότερη αρχή είναι η εχεμύθεια προς τους συγγενείς, προς το φιλικό του περιβάλλον, προς άλλους συναδέλφους, προς άλλες Αρχές που δεν σχετίζονται με την υπόθεση και προς τους αντιδίκους.Ο Ιατροδικαστής δεν είναι Δικαστής ή Αστυνομικός. Ενεργεί με βάση τους ισχύοντες νόμους, με βάση τις Ηθικές του Αρχές και σύμφωνα με τον Κώδικα Δεοντολογίας που διέπει την επιστήμη του.[7]
Kλάδοι της ιατροδικαστικής επιστήμης είναι η Θανατολογία, η Δικαστική ψυχιατρική, η Κλινική ιατροδικαστική, η Δικαστική παθολογοανατομία, η Δικαστική Τραυματολογία, η Εργαστηριακή Ιατροδικαστική (Βιολογία, Οδοντιατρική, Ανθρωπολογία, Εγκληματολογία), βαλλιστική εξέταση, η Δικαστική Τοξικολογία, και η Ιατρική Δεοντολογία.[7]
Πεδίο εφαρμογής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι ιατροδικαστικοί φορείς, συμπεριλαμβανομένων των εργαστηρίων ιατροδικαστικής και τοξικολογίας των ΑΕΙ και ιατροδικαστικών υπηρεσιών του Υπουργείου Δικαιοσύνης, επιλαμβάνονται μετά από παραγγελία των προανακριτικών αρχών των παρακάτω περιστατικών πάσης φύσεως[8][9]:
- βίαιοι θάνατοι εκ προθέσως ή αμελείας, τροχαία ή εργατικά ατυχημάτα, ατυχήματα στο οικιακό περιβάλλον, σε χώρους φαρμακείων, φαρμακευτικές δηλητηριάσεις ή αυτοκτονίες
- αιφνίδιοι θάνατοι
- θάνατοι σε καταστήματα κράτησης-κρατητήρια, οίκους ευγηρίας, ειδικά νοσηλευτικά ιδρύματα κ.α.
- τραυματισμοί και ποικίλα περιαστατικά ποινικού ενδιαφέροντος
- ατυχήματα σχετιζόμενα με τη γενετήσια λειτουργία
- ατυχήματα σχετιζόμενα με παραβάσεις του νόμου περί ναρκωτικών όπως προβλέπεται από την ισχύουσα νομοθεσία.
Πραγματογνωμοσύνη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η ενέργεια της πραγματογνωμοσύνης είναι δυνατόν να διαταχθεί από τους ανακριτικούς υπαλλήλους (με κάποιες εξαιρέσεις)[2] είτε αυτεπαγγέλτως είτε κατόπιν αίτησης κάποιου από τους διαδίκους ή του εισαγγελέα, και απαιτούνται ειδικές γνώσεις επιστήμης ή τέχνης για την ακριβή διάγνωση και κρίση ορισμένου γεγονότος. Οι πραγματογνωμοσύνες μπορεί να αφορούν ζώντα άτομα, πτωματικό υλικό ή πειστήρια διαφορετικής φύσεως.[10] Το βασικό στοιχείο της φύσης της πραγματογνωμοσύνης είναι η υποχρέωση του γιατρού να εκτελέσει την εντολή. Η διαταγή αυτή θεμελιώνεται στο άρθρο 169 ΠΚ με βάση το οποίο τιμωρείται η απείθεια με ρητές αναφορές στα άρθρα 189 (εδαφ. α) ΚΠΔ και 370, 372, 374 και 386 ΚΠολΔ.[11]
Εκπαίδευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η έδρα της Ιατροδικαστικής ιδρύθηκε αρχικά στο Πανεπιστήμιο του Όθωνα. Τον 19ο αι. μεταφέρθηκε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και όταν ιδρύθηκαν και άλλες Ιατρικές Σχολές, άρχισαν να λειτουργούν σε όλες τις Ιατρικές Σχολές της χώρας τα Εργαστήρια Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας. Όλοι οι φοιτητές διδάσκονται υποχρεωτικά μαθήματα Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας και σε κάποιες από τις Σχολές διδάσκονται και επιλεγόμενα μαθήματα Ιατρικής Δεοντολογίας & Ηθικής και Ιατρικής Ευθύνης.[11] Επίσης μάθημα Ιατροδικαστικής διδάσκεται στη Σχολή Αξιωματικών της Ελληνικής Αστυνομίας ως υποχρεωτικό μάθημα.[2]
Μεταπτυχιακά προγράμματα εξειδίκευσης στην Ιατροδικαστική προς το παρόν δεν υπάρχουν, εντούτοις αρκετοί γιατροί, δικηγόροι και άλλες ειδικότητες εκπονούν διδακτορικές διατριβές με θέματα που άπτονται της Ιατροδικαστικής.[2]
Άσκηση στην ειδικότητα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ελλάδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πτυχίο ιατρικής ελληνικού πανεπιστημίου ή αναγνωρισμένου πανεπιστημίου της αλλοδαπής προαπαιτείται για την άσκηση στην Ιατροδικαστική. Η ειδικότητα συνίσταται χρονικά από 1 έτος άσκησης στη βασική εκπαίδευση (παθολογική ανατομική) και 4 έτη στην ειδική εκπαίδευση (ψυχιατρική, παθολογία, γενική χειρουργική ή ορθοπεδική, και εργαστήριο ιατροδικαστικής ΑΕΙ).[12]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Chitty, Joseph (1834). A practical treatise on medical jurisprudence : with so much of anatomy, physiology, pathology, and the practice of medicine and surgery, as are essential to be known by members of Parliament, lawyers, coroners, magistrates, officers in the army and navy, and private gentlemen : and all the laws relating to medical practitioners : with explanatory plates. London :: H. Butterworth,.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Αναστασόπουλος, Δημήτριος (2015). «Ιστορική ανάλυση της άσκησης της Ιατροδικαστικής σε σχέση με τη νομοθεσία στην Ελλάδα και συγκριτική ανάλυση με χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις Η.Π.Α όσον αφορά τη σημερινή τους κατάσταση» (PDF) (Διδακτορική διατριβή). Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2021.
- ↑ Παρλαπάνης, Βασίλειος (2014). «Η ΙΑΤΡΟΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ 19ου ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΡΧΩΝ ΤΟΥ 20ού ΑΙΩΝΑ» (PDF) (Διδακτορική διατριβή). Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2021.
- ↑ Theodric Romeyn Beck and William Dunloop. (1825.) Elements of Medical Jurisprudence, 2 ed., Oxford University Press.
- ↑ «Medical jurisprudence». Encyclopedia Britannica (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2021.
- ↑ Αγιουτάντης Γ. (1980): “Ιατροδικαστικά Θέματα”, Εκδόσεις Παρισιάνος, Αθήνα.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 Σπηλιοπούλου Χ., (2006): “Πανεπιστημιακές Σημειώσεις”, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών.
- ↑ «Υπουργείο Δικαιοσύνης > ΓIA ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΗ > Πληροφορίες > Ιατροδικαστικές Υπηρεσίες». www.justice.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2021.
- ↑ Ηλιάκης Κ., (1962): “Ιατροδικαστική”, τ. 1, Εκδόσεις Σπυρόπουλος, Αθήνα.
- ↑ Βουγιουκλάκης Θ., (2008): “Γενικές Αρχές Ιατρικής Ευθύνης & Ιατρικής Δεοντολογίας”, Εκδόσεις Εφύρα – Ιωάννινα.
- ↑ 11,0 11,1 Κουτσελίνης Αντ., (2000): “Ιατροδικαστική”, Εκδόσεις Παρισίανου
- ↑ «ΦΕΚ 4138 τ Β' / 20.09.2018» (PDF). Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2021.
 |
Αυτό το λήμμα σχετικά με την Ιατρική χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |