Δελφοί Φωκίδας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αυτό το λήμμα αφορά την κωμόπολη της Φωκίδας. Για τον αρχαιολογικό χώρο, δείτε: Δελφοί.

Συντεταγμένες: 38°33′N 22°23′E / 38.550°N 22.383°E / 38.550; 22.383

Δελφοί
Δελφοί is located in Greece
Δελφοί
Δελφοί
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΣτερεάς Ελλάδας
Περιφερειακή ΕνότηταΦωκίδας
ΔήμοςΔελφών
Δημοτική ΕνότηταΔελφών
Γεωγραφία και Στατιστική
Υψόμετρο590
Πληθυσμός854 (2011)
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΚαστρί
Ταχ. κώδικας330 54
http://www.delphi.gr/

Οι Δελφοί είναι οικισμός στην Στερεά Ελλάδα και την Περιφερειακή Ενότητα Φωκίδας.[1][2]

Γενικά - ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Δελφοί είναι κτισμένοι στις νοτιοδυτικές πλαγιές του Παρνασσού σε υψόμετρο 590 μέτρων.[1] Απέχουν 183 χλμ. Δ.-ΒΔ. από την Αθήνα, 20 χλμ. ΒΔ. από την Άμφισσα (έδρα του δήμου) και 99 χλμ. Α. από τη Ναύπακτο. Παλαιότερα ο οικισμός ονομαζόταν «Καστρί» και ήταν χτισμένος στην θέση του σημερινού αρχαιολογικού χώρου ο οποίος είχε επιχωθεί[3].

Ο αρχαιολογικός χώρος των Δελφών.

Μετά τις ανασκαφές του 1892 μεταφέρθηκε δυτικότερα και μετονομάστηκε σε Δελφούς.[4] Τα επόμενα χρόνια ο οικισμός γνώρισε μεγάλη τουριστική ανάπτυξη εκμεταλλευόμενος την ύπαρξη του αρχαιολογικού χώρου των Δελφών που προσελκύει μεγάλο αριθμό τουριστών όλο τον χρόνο ενώ τα τελευταία χρόνια η τουριστική κίνηση έχει ενισχυθεί και από την ύπαρξη των χιονοδρομικών κέντρων του Παρνασσού που βρίσκονται σε κοντινή απόσταση.

Αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στους Δελφούς βρίσκεται το κύριο μέρος των εγκαταστάσεων του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών (με εξαίρεση την Κεντρική Υπηρεσία του Κέντρου, που στεγάζεται στην Αθήνα).[5] Στη νότια πλευρά του υπάρχει ανοιχτό πάρκο γλυπτών (Ανοιχτό Πάρκο γλυπτικής - Ε.Π.Κε.Δ.) το οποίο φιλοξενεί έργα Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών όπως των: Τάκις, Βαρώτσος, Τσόκλης, Ζογγολόπουλος, Πατσόγλου, Gerard, Saiz, Romano, Reynaud, Noda και άλλων.[6]

Το Μουσείο Δελφικών Εορτών Άγγελου και Εύας Σικελιανού

Στην νοτιοανατολική άκρη του οικισμού βρίσκεται το σπίτι της Εύας και του Άγγελου Σικελιανού, στο οποίο σήμερα λειτουργεί μουσείο αφιερωμένο στις Δελφικές Εορτές.[7][8]

Δυτικά του οικισμού, στον δρόμο προς Ιτέα ξεκινά περιπατητική διαδρομή μήκους 2 χιλιομέτρων η οποία καταλήγει στην τοποθεσία "Μπαλκόνι Οσίου Λουκά/Παβίλιον". Στο τέλος αυτού του δρόμου σώζεται η αρχαία τράπεζα του πρώτου ναού προς τιμήν του Οσίου Λουκά που γεννήθηκε στους Δελφούς.[9]

Δημόσια Βιβλιοθήκη Δελφών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Δημόσια Βιβλιοθήκη Δελφών,[10] η οποία είναι η μοναδική Δημόσια στο Νομό Φωκίδας, υπάγεται διοικητικά στο Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων.[11] Κύριος σκοπός της λειτουργίας της είναι να εξυπηρετεί τις πληροφοριακές ανάγκες της κοινότητας που καλύπτει μέσα από συλλογές, υπηρεσίες και πηγές πληροφόρησης που παρέχει, να αποτελεί πολιτιστικό πυρήνα για τους χρήστες της και να τους προωθεί την έρευνα, τη γνώση καθώς και την αγάπη για το βιβλίο.

Η συλλογή της βιβλιοθήκης περιλαμβάνει περίπου 15.000 τόμους με θέματα που αφορούν την περιοχή και την περιφέρεια αλλά και όλους τους τομείς γνώσεων για κάθε είδος ενδιαφέρον. Διαθέτει μόνο έντυπο υλικό, από δωρεές και αγορές η οποίες γίνονται βάσει των αναγκών και τον προτάσεων των χρηστών της, των επίκαιρων θεμάτων, της έλλειψης υλικού σε θεματικές κατηγορίες και της συχνότητας χρήσης κάποιου υλικού. Παράλληλα, διαθέτει παιδικά βιβλία και σχολικά βοηθήματα για την εξυπηρέτηση των παιδιών και των εφήβων που επισκέπτονται τη βιβλιοθήκη.

Διοικητικά - πληθυσμιακά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ως οικισμός αναφέρεται επίσημα, μετά την Επανάσταση του 1821, το 1835 να ορίζεται έδρα του ομώνυμου δήμου. Το 2010 με το ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010 ορίστηκε ιστορική έδρα του δήμου Δελφών.[12] Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης και την τροποποίησή του Κλεισθένης Ι, μαζί με τα Καλάνια και το Κρόκι αποτελούν την ομώνυμη κοινότητα[13] που υπάγεται στη δημοτική ενότητα Δελφών του δήμου Δελφών και σύμφωνα με την απογραφή 2011 απογράφησαν 854 κάτοικοι.[14] Οι απογραφές πληθυσμού μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο είναι:

Απογραφή 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
Πληθυσμός 706[15] 690[16] 813[17] 918[18] 887[19] 897[20] 604

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα. 20. Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. 1996. σελ. 66. 
  2. Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. 9. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 294. 
  3. «Υπουργείο πολιτισμού, Δελφοί, ιστορικό». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Φεβρουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2011. 
  4. «Δήμος Δελφών, συχνές ερωτήσεις». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Αυγούστου 2010. Ανακτήθηκε στις 13 Νοεμβρίου 2010. 
  5. Πληροφορίες από τον επίσημο ιστότοπο του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών
  6. «Visit Delphi Greece - περιήγηση». www.visitdelphi.gr. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2023. 
  7. DigiServices/Twinnet 2013-2015. «EG | Μουσείο Δελφικών Εορτών Σικελιανού (Πολιτιστικό Κέντρο) [ΦΩΚΙΔΑ, ΔΕΛΦΟΙ]». www.exploring-greece.gr. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2023. 
  8. «Visit Delphi Greece - πολιτισμός». www.visitdelphi.gr. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2023. 
  9. «Visit Delphi Greece - περιήγηση». www.visitdelphi.gr. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2023. 
  10. «Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο - Δημόσιες βιβλιοθήκες». 
  11. «Βιβλιοθήκες». hgcl.minedu.gov.gr. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2023. 
  12. «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2021. 
  13. «Τράπεζα Πληροφοριών Νομοθεσίας: e-nomothesia.gr». 
  14. ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011 Αρχειοθετήθηκε 2021-10-04 στο Wayback Machine.», σελ. 10667 (σελ. 193 του pdf)
  15. Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 7ης Μαρτίου 1951, σελ. 182 του pdf. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-05-14. https://web.archive.org/web/20130514080510/http://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1951_1.pdf. 
  16. Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961, σελ. 174 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1961_1.pdf. 
  17. Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971, σελ. 171 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1971_1.pdf. 
  18. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 5 Απριλίου 1981, σελ. 182 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1981_1.pdf. 
  19. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 17 Μαρτίου 1991, σελ. 227 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_1.pdf. 
  20. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος - Απογραφή 2001, σελ. 224 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_1.pdf.