Αστερίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αστερίας
"Αστεροειδή" από το έργο του Ερνστ Χέκελ, Kunstformen der Natur, 1904
"Αστεροειδή" από το έργο του Ερνστ Χέκελ, Kunstformen der Natur, 1904
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Συνομοταξία: Εχινόδερμα (Echinodermata)
Υποσυνομοταξία: Αστερόζωα (Asterozoa)
Ομοταξία: Αστεροειδή (Asteroidea)
Τάξεις

Brisingida (100 είδη[1])
Forcipulatida (300 είδη)
Paxillosida (255 είδη)
Notomyotida (75 είδη)
Spinulosida (120 είδη)
Valvatida (695 είδη)
Velatida (200 είδη)

Ο αστερίας είναι η κοινή ονομασία για την ταρα ανήκουν στη συνομοταξία των Εχινόδερμων και σχηματίζουν την ομοταξία των Αστεροειδών (Asteroidea). Το σώμα του αστερία παρουσιάζει ακτινωτή συμμετρία. Τυπικά έχει πέντε βραχίονες ή και περισσότερους, οι οποίοι σχηματίζουν πεντάκτινη συμμετρία. Ο σκελετός του βοηθά μόνο στην προστασία του και όχι στην κίνηση, η οποία γίνεται με σύστημα ποδιών- σωλήνων. Φέρουν ενδοσκελετό, που σημαίνει ότι σχετίζονται με τα Χορδωτά. Η τροφή τους περιλαμβάνει συνήθως ζώα με κέλυφος, όπως μύδια, αχιβάδες και στρείδια.

Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κοντινό πλάνο του επάνω μέρους ενός αστερία
Τομή του Asterias rubens.
Η κάτω πλευρά του αστερία, με τα πόδια του σε μεγέθυνση

Οι αστερίες αποτελούνται από έναν κεντρικό κυκλικό δίσκο, ο οποίος φέρει βραχίονες («μπράτσα») σε πεντάκτινη συμμετρία. Το στόμα τους είναι κάτω από τους αστερίες και στην επάνω πλευρά τους έχουν ένα είδος φίλτρου για το νερό. Ο ρόλος του είναι να παρέχει νερό στους αστερίες για να κινηθούν. Πολλοί αστερίες έχουν και σειρές από αγκάθια για την άμυνά τους από τους εχθρούς ενώ άλλοι δεν έχουν καθόλου. Στο άκρο του κάθε βραχίονα υπάρχει ένα μικροσκοπικό μάτι, με το οποίο το ζώο μπορεί να δει, μόνο αν είναι φως ή σκοτάδι. Η κίνηση του αστερία γίνεται με τη βοήθεια ποδιών- σωλήνων. Η πέψη του αστερία γίνεται με δύο στομάχια: ένα για την καρδιά και ένα για τον πυλωρό. Το καρδιακό στομάχι μοιάζει με σάκο και βρίσκεται στο κεντρικό μέρος του σώματος του ζώου. Μπορεί να «γυρίσει» και να βγει έξω από το σώμα του αστερία, όταν χωνεύει την τροφή του. Μερικά είδη χρησιμοποιούν το υδραγγειακό τους σύστημα κίνησης για να ανοίγουν το όστρακο των Δίθυρων ζώων με τα οποία τρέφονται. Αυτό γίνεται με το να βυθίζουν τα στομάχια τους μέσα στα όστρακα των διθύρων. Όταν χωνευτεί κατά ένα μέρος η τροφή, το καρδιακό στομάχι επιστρέφει στο εσωτερικό του σώματος και η μισοχωνεμένη τροφή πηγαίνει στο πυλωρικό στομάχι. Η επιπλέον πέψη γίνεται στο έντερο. Τα απόβλητα εξέρχονται από τον πρωκτό του ζώου ή όταν απουσιάζει, όπως σε μερικά είδη, από το στόμα του. Το νευρικό του σύστημα είναι περίπλοκο.

Τροφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αστερίας του είδους Pisaster ochraceus ενώ καταβροχθίζει ένα μύδι στην Καλιφόρνια.

Η κύρια τροφή του αστερία είναι τα μαλάκια, όπως τα μύδια, τα στρείδια, οι αχιβάδες και άλλα ζώα με όστρακο. Η ικανότητα του αστερία να χωνεύει την τροφή του έξω από το σώμα του, τον κάνει να κυνηγά λεία που είναι πολύ μεγαλύτερη από το στόμα του. Έτσι, εκτός από μικρά σε μέγεθος μαλάκια, οι αστερίες τρέφονται και με αρθρόποδα ακόμα και μικρά ψάρια, ειδικά όταν είναι ετοιμοθάνατα. Αρκετά είδη μπορούν να ζήσουν για αρκετό καιρό χωρίς τροφή. Πιστεύεται ότι πιθανότατα λαμβάνουν θρεπτικά συστατικά από οργανικές ύλες που είναι διαλυμένες στο θαλασσινό νερό. Επίσης, πολλά είδη τρέφονται με οργανισμούς σε αποσύνθεση.[2].

Αναπαραγωγή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα ζώα αυτά έχουν τόσο σεξουαλική όσο και μη σεξουαλική αναπαραγωγή. Ένας αστερίας μπορεί να είναι αρσενικός ή θηλυκός. Η γονιμοποίηση γίνεται εξωτερικά, με την απελευθέρωση γαμετών στο περιβάλλον, τόσο από το θηλυκό όσο και από το αρσενικό. Τα γονιμοποιημένα έμβρυα συνθέτουν ένα μέρος του ζωοπλαγκτόν. Τα έμβρυά τους χαρακτηρίζονται αρχικά από διμερή συμμετρία, που σημαίνει ότι οι αστερίες είναι συγγενικά ζώα με τα Χορδωτά και κάποτε είχαν συγγενείς όπως τα ψάρια. Η συνέχεια της ανάπτυξης του αστερία όμως είναι διαφορετική και καταλήγει σε πεντάκτινη συμμετρία. Η μη σεξουαλική αναπαραγωγή γίνεται με την ανάπλαση.

Ανάπλαση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όλα τα είδη αστερία έχουν την ικανότητα να αναπλάθουν τα χαμένα τους μέλη (π.χ. βραχίονες) αν κοπούν. Έτσι, αν π.χ. ένας καρχαρίας αποκόψει το βραχίονα ενός αστερία, αυτός θα ξαναφυτρώσει. Ελάχιστοι μπορούν και να γεννήσουν έναν ολόκληρο αστερία από έναν βραχίονα (μη σεξουαλική αναπαραγωγή).

Είδη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σκελετός αστερία

Υπάρχουν περισσότερα από 1.800 είδη του ζώου και πολλά δεν έχουν ανακαλυφθεί. Η μεγαλύτερη ποικιλία ειδών απαντάται στον Ινδικό και στον Ειρηνικό Ωκεανό. Από τα γνωστότερα είδη είναι ο κοινός αστερίας.Η γιαπωνέζικη ποικιλία αστερία που λέγεται στην τοπική γλώσσα Gohongaze θεωρείται φαγώσιμος μεζές[3].

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σημειώσεις και παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Sweet, Elizabeth (22 Νοεμβρίου 2005). «Asterozoa: Fossil groups: SciComms 05-06: Earth Sciences». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Ιουλίου 2007. Ανακτήθηκε στις 7 Μαΐου 2008. 
  2. Nybakken Marine Biology: An Ecological Approach, Fourth Edition, page 174. Addison-Wesley Educational Publishers Inc., 1997.
  3. «Cooking Starfish In Japan». Ανακτήθηκε στις 7 Μαΐου 2008. .

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Blake DB, Guensburg TE; Implications of a new early Ordovician asteroid (Echinodermata) for the phylogeny of Asterozoans; Journal of Paleontology, 79 (2): 395-399; MAR 2005.
  • Gilbertson, Lance; Zoology Lab Manual; McGraw Hill Companies, New York; ISBN 0-07-237716-X (fourth edition, 1999).
  • Shackleton, Juliette D.; Skeletal homologies, phylogeny and classification of the earliest asterozoan echinoderms; Journal of Systematic Palaeontology; 3 (1): 29-114; March 2005.
  • Solomon, E.P., Berg, L.R., Martin, D.W. 2002. Biology, Sixth Edition.
  • Sutton MD, Briggs DEG, Siveter DJ, Siveter DJ, Gladwell DJ; A starfish with three-dimensionally preserved soft parts from the Silurian of England; Proceedings of the Royal Society B - Biological Sciences; 272 (1567): 1001-1006; MAY 22 2005.
  • Hickman C.P, Roberts L.S, Larson A., l'Anson H., Eisenhour D.J.; Integrated Principles of Zoology; McGraw Hill; New York; ISBN 0-07-111593-5 (Thirteenth edition; 2006).

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]