Αλεχάντρο Χοδορόφσκι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αλεχάντρο Χοδορόφσκι
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Alejandro Jodorowsky Prullansky (Ισπανικά)
ΨευδώνυμοJodo
Γέννηση17  Φεβρουαρίου 1929[1][2][3]
Tocopilla[4]
ΚατοικίαΠαρίσι
ΕθνικότηταΕβραίοι[5]
Χώρα πολιτογράφησηςΧιλή
Γαλλία (από 1996)[6]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο της Χιλής (1947, 1950)[4]
Ιδιότητασυγγραφέας[4], σκηνοθέτης κινηματογράφου[7][4], θεατρικός συγγραφέας[8], σεναριογράφος[7][4], μοντέρ[9], συγγραφέας έργων επιστημονικής φαντασίας[5], φιλόσοφος[10], ποιητής[8], θεατρικός σκηνοθέτης[8], μίμος[8], ηθοποιός[7][4], συνθέτης[9], συγγραφέας κόμικ[8], καλλιτέχνης[8], μαριονετίστας, γλύπτης, δοκιμιογράφος, ζωγράφος, σκιτσογράφος, σκηνοθέτης[11], παραγωγός ταινιών, comics creator, δημιουργός κόμικς και penciller
ΣύζυγοςBernardette Landru (έως 1971), Valérie Tremblay (έως 1982) και Pascale Montandon-Jodorowsky (από 2003)
ΤέκναAdán Jodorowsky[10], Brontis Jodorowsky[4] και Axel Jodorowsky
ΓονείςJaime Jodorowsky Groismann και Sara Felicidad Prullansky Arcavi
ΑδέλφιαRaquel Jodorowsky
Κίνημαυπερρεαλισμός και Αβάν-γκαρντ
Είδος τέχνηςεπιστημονική φαντασία[12]
Καλλιτεχνικά ρεύματαυπερρεαλισμός και Αβάν-γκαρντ
Σημαντικά έργαΤο Ινκάλ, El Topo, The Holy Mountain και The Saga of The Meta-Barons
ΒραβεύσειςYellow Kid Award (1998)[13], Αξιωματικός του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων (13  Φεβρουαρίου 2015)[14], Pablo Neruda Order of Artistic and Cultural Merit (2006), Leopard of Honour (2016) και d:Q25405526 (2006)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Αλεχάντρο Χοδορόφσκι (Alejandro Jodorowsky) είναι Χιλιανός-Γάλλος σκηνοθέτης, ηθοποιός, συνθέτης, μίμος, σεναριογράφος κόμικς, ερμηνευτής του Ταρώ και ψυχοθεραπευτής. Είναι κυρίως γνωστός για τις σουρρεαλιστικές του ταινίες Μεξικάνικης παραγωγής, πολλές εκ των οποίων, όπως Το Ιερό βουνό και το El Topo, θεωρούνται καλτ.

Κινηματογράφος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στην Τοκοπίλλα της Χιλής στις 17 Φεβρουαρίου, 1929 από εβραίους γονείς Ουκρανικής καταγωγής. Απο μικρή ηλικία άρχισε να γράφει ποίηση, και αποφάσισε να σπουδάσει φιλοσοφία και ψυχολογία, όμως εγκατέλειψε τις σπουδές του για να ασχοληθεί με το θέατρο και να αρχίσει καριέρα ως μίμος. Δούλεψε ως κλόουν, άρχισε εναν θεατρικό θίασο, σκηνοθέτησε θεατρικά έργα, και διδάχθηκε την τέχνη του μίμου από τον Ετιέν Ντεκρού, μαζί με τον θρυλικό Μαρσέλ Μαρσώ. Το 1957, σκηνοθέτησε την πρώτη του ταινία μικρού μήκους, και το 1960 μετακόμισε στο Μεξικό.

Η πρώτη του ταινία μεγάλου μήκους Φάντο και Λίζ (Fando y Lis, 1967), προκάλεσε τεράστιο σκάνδαλο στο Μεξικό λόγω του περιεχομένου της, και έμεινε στην ιστορία για τις τεράστιες ταραχές που προκάλεσε η πρεμιέρα της στο φεστιβάλ ταινιών του Ακαπούλκο, έπειτα από τα οποία η κυβέρνηση του Μεξικό απαγόρευσε οποιαδήποτε προβολή της ταινίας

Η επόμενη του ταινία, το σουρρεαλιστικό γουέστερν Ο Τυφλοπόντικας (El Topo, 1970) ήταν τεράστια καλτ επιτυχία παγκοσμίως, και θεωρείται η πρώτη καλτ ταινία που κυκλοφόρησε ποτέ από πολλούς. Ανάμεσα στους μεγαλύτερους οπαδούς της ταινίας ήταν τα μέλη των The Bealtes Τζον Λένον και Τζωρτζ Χάρισον, οι οποίοι έπεισαν τον μάνατζερ τους να χρηματοδοτήσει την επόμενη ταινία του Χοδορόφσκυ, Το Ιερό βουνό (La montaña sagrada, 1973), το οποίο θεωρείται απο πολλούς το αριστούργημα του.

Το 1974, ο Χοδορόφσκι επιλέχθηκε ως σκηνοθέτης της κινηματογραφικής προσαρμογής του εμβληματικού βιβλίου επιστημονικής φαντασίας Dune του Φρανκ Χέρμπερτ: θα ήταν η πρώτη του Αμερικάνικη ταινία. Ο Χοδορόφσκι είχε ενα τρομερά φιλόδοξο σχέδιο για την ταινία: σκόπευε να έχει διάρκεια περίπου 14 ωρών και να είχε ως προταγωνιστή τον 12χρονο γιο του, ενώ το καστ θα περιλάμβανε τον Σαλβαδορ Νταλί (ο οποίος απαίτησε να έχει τον υψηλότερο μισθό στην ιστορία του Χόλιγουντ), τον Όρσον Γουελς, τον Μικ Τζαγκερ, τον Αλέν Ντελόν, την Γκλόρια Σουάνσον και τον Ούντο Κιερ. Ανάμεσα στους συνθέτες της μουσικής θα ήταν οι Pink Floyd, και διάσημοι καλλιτέχνες όπως ο Mobius και ο H.R. Giger θα σχεδίαζαν τους χαρακτήρες και τα τοπία. Η ταινία δεν κατάφερε να ολοκληρωθεί ποτέ, και ακόμα θεωρείται μια από τις πιο διαβόητες αποτυχημένες παραγωγές στην ιστορία του κινηματογράφου, όμως η παραγωγή της, και τα αχρησιμοποίητα της storyboard, επηρέασαν πολλές διάσημες ταινίες, όπως το Star Wars, το Άλιεν και Ο Εξολοθρευτής. Το 2014 κυκλοφόρησε το ντοκιμαντερ Jodorowsky's Dune, που αφηγόταν την ιστορία της παραγωγής.

Το 1980, σκηνοθέτησε την οικογενειακή ταινία Tusk. To 1983 σκηνοθέτησε την σουρρελαστική ταινία τρόμου Santa Sangre, που έλαβε αναγνώριση και τον επανέφερε στο προσκήνιο του καλτ κινηματογράφου. Το 1990 σκηνοθέτησε το αποτυχημένο Βρετανικό blockbuster The Rainbow Thief. To 2013 και το 2016 αντίστοιχα, σκηνοθέτησε τις αυτοβιογραφικές σουρεαλιστικές ταινίες Ο Χορός της Πραγματικότητας και Ποίηση Χωρίς Τέλος. Το 2019, σκηνοθέτησε το ντοκιμαντέρ Psychomagic, An Art That Heals, το οποίο αφορά τον ίδιο.

Το 2000, κέρδισε το Jack Smith Lifetime Achievement Award στο Underground Film Festival του Σικάγο, όπου και προβλήθηκαν όλες οι ταινίες του.

Ο Χοδορόφσκι έχει γράψει τα σενάρια για αρκετές σειρές κόμικς, οι περισσότερες από τις οποίες κινούνται στο ίδιο, δικό του σύμπαν και ανήκουν θεματικά στην επιστημονική φαντασία. Κυριότερα έργα του είναι το Ινκάλ, οι Μεταβαρώνοι, οι Τεχνοπάπες, το Megalex κ.α. Το κόμικ του Το Ινκάλ, που εικονογραφήθηκε απο τον Mobius και βασίστηκε σε μεγάλο κομμάτι πάνω σε αχρησιμοποίητες ιδέες απο την παραγωγή του Dune, θεωρείται απο πολλούς το καλύτερο κόμικ που γράφτηκε ποτέ.

Φιλμογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Les Têtes interverties (1957)
  • Φάντο και Λιζ (Fando y Lis, 1967)
  • Ο Τυφλοπόντικας (El Topo, 1970)
  • Το Ιερό Βουνό (La montaña sagrada, 1973)
  • Ο Χαυλιόδοντας (Tusk, 1980)
  • Το Άγιο Αίμα (Santa Sangre, (1989)
  • Ο Κλέφτης του Ουράνιου Τόξου (The Rainbow Thief, 1990)
  • Ο χορός της πραγματικότητας (La danza de la realidad, 2013)
  • Ποίηση Χωρίς Τέλος (Poesía sin fin, 2016)

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Τα κανιβαλλικά άγχη του τίποτα (Las ansias carnívoras de la nada, 1991)
  • Εκεί που τα πουλιά τραγουδάνε καλύτερα (Donde mejor canta un pájaro, 1994)
  • Ο μικρός της μαύρης Πέμπτης (El niño del jueves negro, 1999)
  • Η Αλμπίνα και το ανθρωπόσκυλο (Albina y los hombres-perro, 2000)
  • Ο χορός της πραγματικότητας (La danza de la realidad, 2001)
  • Ο παπαγάλος των εφτά γλωσσών (El loro de las siete lenguas, 2001)
  • Ο δρόμος του Ταρώ (La vía del tarot, 2004)
  • Ο Δάσκαλος και οι Μάγοι (El Maestro y las Magas, 2006)

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. (Αγγλικά) SNAC. w6360s5k. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. (Γαλλικά) BD Gest'. 89. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. (Γαλλικά) Babelio. 13791.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 www.britannica.com/biography/Alejandro-Jodorowsky. Ανακτήθηκε στις 3  Μαΐου 2021.
  5. 5,0 5,1 www.irishtimes.com/culture/film/alejandro-jodorowsky-i-never-seek-money-i-make-films-to-lose-money-1.2902873. Ανακτήθηκε στις 3  Μαΐου 2021.
  6. «Journal officiel de la République française». (Γαλλικά) Journal officiel de la République française.
  7. 7,0 7,1 7,2 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/94369. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 magazine.artland.com/the-other-alejandro-jodorowsky-the-visual-expression-of-the-cult-director/. Ανακτήθηκε στις 3  Μαΐου 2021.
  9. 9,0 9,1 www.imdb.com/name/nm0423524/. Ανακτήθηκε στις 3  Μαΐου 2021.
  10. 10,0 10,1 www.nytimes.com/2014/03/16/magazine/the-psychomagical-realism-of-alejandro-jodorowsky.html. Ανακτήθηκε στις 3  Μαΐου 2021.
  11. www.acmi.net.au/creators/26173.
  12. www.fictiondb.com/author/alexandro-jodorowsky~34522.htm. Ανακτήθηκε στις 3  Μαΐου 2021.
  13. www.comics.org/creator/254/. Ανακτήθηκε στις 3  Μαΐου 2021.
  14. www.culture.gouv.fr/Nous-connaitre/Organisation/Conseil-de-l-Ordre-des-Arts-et-des-Lettres/Arretes-de-Nominations-dans-l-ordre-des-Arts-et-des-Lettres/Nomination-dans-l-ordre-des-Arts-et-des-Lettres-janvier-2015.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]