Zastava

Zastava

Νομική μορφή	συμμετοχική εταιρεία
Κλάδος	βιομηχανία αυτοκίνησης
Ίδρυση	1953
Διάλυση	2008
Έδρα	Κραγκούγιεβατς, Σερβία
Προϊόντα	αυτοκίνητο
Ιδιοκτήτης	Κυβέρνηση Ίβιτσα Ντάτσιτς 2012
Μητρική	Fiat Chrysler Automobiles
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
Πολυμέσα
δεδομένα ()

Η Zastava (σερβ. Застава Аутомобили) ήταν σερβική αυτοκινητοβιομηχανία που εδρεύει στο Κραγκούγιεβατς της Σερβίας. Το 67% του κεφαλαίου ανήκει στον όμιλο της Fiat, ενώ το υπόλοιπο 33% στη Σερβική κυβέρνηση. Είναι περισσότερο γνωστή για την κατασκευή του μοντέλου Zastava Koral, γνωστού και ως Yugo, καθώς επίσης και για την κατασκευή ελαφρών αρμάτων.

Ιστορία

Zastava 101.

Ο πρόγονος της Zastava ήταν η εταιρεία Vojno-Tehnicki Zavod (Τεχνικό Ινστιτούτο Στρατού), η οποία ιδρύθηκε το 1851 και παρήγαγε κυρίως όπλα. Το 1953, η βιομηχανία αυτή μετονομάστηκε στην Zavodi Crvena Zastava (Εργοστάσιο Κόκκινης Σημαίας). Σε ψηφοφορία μεταξύ των εργαζομένων της βιομηχανίας, το 96% από αυτούς δήλωσε την πεποίθηση για την ικανότητα παραγωγής αυτοκινήτων. Στις 12 Αυγούστου 1954, η Zastava υπέγραψε συμβόλαιο συνεργασίας με τη Φίατ. Δύο μήνες αργότερα, η βιομηχανία άρχισε την παραγωγή μοντέλων της Φίατ, και ειδικότερα την παραγωγή των Fiat 1400, Fiat 1100 και Fiat Campagnola. Το Fiat 1400 ήταν το πρώτο αυτοκίνητο που παρήγαγε η εταιρεία. Το 1955, η παραγωγή ήταν 1.044 οχήματα, ενώ το 1958 έφτασε τα 3.596 οχήματα. Το 1960, η παραγωγή εκτοξεύτηκε στα 13.719 οχήματα. Κατά τη δεκαετία του 1960, η Zastava άρχισε πλέον να παραγάγει τα δικά της αυτοκίνητα. Το 1965, η εταιρεία άρχισε για πρώτη φορά να εξάγει μοντέλα της, καθώς διέθεσε 6.000 οχήματα στο εμπόριο της Πολωνίας. Το 1969, η Zastava Kamioni αποσχίστηκε από την εταιρεία και άρχισε την κατασκευή φορτηγών.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1970, η Zastava άρχισε την παραγωγή του Zastava 101 με τη βοήθεια της Fiat. Κατά τη δεκαετία του 1980, άρχισε η παραγωγή του Zastava Koral, του γνωστού Yugo, το οποίο μάλιστα κυκλοφόρησε και στις ΗΠΑ, μεταξύ του 1986 και του 1991. Κατά τη δεκαετία αυτή, η εταιρεία έφτασε στον υψηλότερο αριθμό πωλήσεων, φτάνοντας τις 230.000 πωλήσεις ετησίως, με δίκτυο εξαγωγών σε 70 χώρες. Στα τέλη του 1988 άρχισε η παραγωγή του Zastava Florida, το πρώτο στην ιστορία της μάρκας μικρομεσαίο μοντέλο και το πρώτο με αεροδυναμική σχεδίαση.

Το Εργοστάσιο της Zastava, στο Κραγκούγιεβατς της Σερβίας, μετά τον βομβαρδισμό από το ΝΑΤΟ το 1999.

Η κατάρρευση της εταιρείας ξεκίνησε το 1991 - 1992, εξαιτίας των πολέμων της Γιουγκοσλαβίας. Το βαρύτερο πλήγμα όμως ήρθε το 1999, κατά τον πόλεμο του Κοσόβου, όταν το εργοστάσιο της εταιρείας βομβαρδίστηκε από τις αεροπορικές δυνάμεις του ΝΑΤΟ και αρχικά η παραγωγή σχεδόν σταμάτησε. Το 2000, ωστόσο, ο νεοεκλεγείς τότε πρόεδρος της Γιουγκοσλαβίας Βόισλαβ Κοστούνιτσα άρχισε τη διαδικασία για την επαναλειτουργία της Zastava, με ελάχιστα όμως αποτελέσματα. Τελικώς, τον Νοέμβριο του 2008 η εταιρεία πρακτικώς διαλύθηκε και απορροφήθηκε από τον όμιλο της Φίατ, ενώ τον Μάιο του 2017 χρεωκόπησε οριστικά.

Χρονολόγιο

Το Zastava 1100P, κατασκευασμένο στην Πολωνία.

• 1853: Ιδρύθηκε ως εργοστάσιο χύτευσης για κανόνια.
• 1930: Τα φορτηγά Ford συναρμολογήθηκαν για τον Γιουγκοσλαβικό Στρατό.
• 1955: Η συναρμολόγηση ξεκινά στα μοντέλα της Fiat, όπως τα μοντέλα 1100B, 1400 και 600.
• 1965: 6.000 αυτοκίνητα εξήχθησαν στην Πολωνία.
• 1980: Το πρωτάθλημα Zastava 102 που βασίζεται στο Fiat 127 γίνεται το Yugo 45, από το 1985 πωλείται και στις ΗΠΑ.
• 1988: Το ντεμπούτο του πρώτου ιδιόκτητου μοντέλου της Zastava, το hatchback σχεδιασμένο από την Giugiaro.
• 1989: Η παραγωγή φτάνει στο αποκορύφωμά της, στις 180.950 μονάδες.
• 1992: Εμπορικές κυρώσεις που επιβάλλονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες σταματά τις εξαγωγές και διακόπτουν την προμήθεια εξαρτημάτων.
• 1999: Καταστροφικοί βομβαρδισμοί από τα αεροσκάφη του ΝΑΤΟ κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Κόσοβο.
• 2000: Οι εμπορικές κυρώσεις θα αρθούν, η παραγωγή συνεχίζεται, αλλά η χωρητικότητα μειώνεται σε 60.000 μονάδες το χρόνο.