Chrysocarabus

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Chrysocarabus
Carabus hispanus
Carabus hispanus
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Συνομοταξία: Αρθρόποδα (Arthropoda)
Ομοταξία: Έντομα (Insecta)
Τάξη: Κολεόπτερα (Coleoptera)
Οικογένεια: Carabidae
Γένος: Carabus
Υπογένος: Chrysocarabus
C.G. Thomson 1875

Το Chrysocarabus είναι υπογένος του γένους Carabus, ένα γένος κολεοπτέρων από την οικογένεια Carabidae με παγκοσμίως περίπου εκατό υπογένη[1] και πάνω από 600 είδη. Και τα επτά είδη του Chrysocarabus απαντώνται μόνο στη νοτιοδυτική Ευρώπη με εξαίρεση το Chrysocarabus auronitens, που όμως και αυτό δεν φτάνει μέχρι την Ελλάδα.[2][3] Τα περισσότερα είδη διαιρούνται σε υποείδη. Αυτή η ποικιλία συγγενών ειδών και υποειδών σε σχετικά μικρό χώρο είναι αποτέλεσμα απομόνωσης σε διάφορα βουνά και αποτελεί πολύ καλό παράδειγμα για τους μηχανισμούς της εξέλιξης. Το Chrysocarabus προσελκύει επίσης ερασιτέχνες που προσπαθούν να παράγουν υβρίδιο μεταξύ διάφορων ειδών του Chrysocarabus με την πρόθεση να δημιουργήσουν νέες χρωματικές παραλλαγές.

Ετυμολογικές και ιστορικές παρατηρήσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το υπογένος καθορίστηκε το 1875 από τον Thomson.[4] Μερικοί εντομολόγοι θεωρούν το Chrysocarabus γνήσιο είδος. Το όνομα Chrysocarabus σημαίνει "χρυσό Carabus" και αναφέρεται στα μεταλλικά γυαλιστερά χρώματα των ειδών. Αυτά υποδεικνύουν και τα ονόματα των ειδών auronitens (λατινικά: γυαλίζοντας χρυσά), rutilans (λατινικά: με κοκκινωπό λαμπρό) και splendens (λατινικά: λαμπερό),[5] που κατατάσσονται στο υπογένος Chrysocarabus. Το όνομα olympiae (του Ολύμπου) επίσης αναφέρεται στην επιβλητική εμφάνιση του είδους αυτού.

Μορφολογικά χαρακτηριστικά του ακμαίου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα είδη δείχνουν την τυπική μορφή του γένους Carabus με τα στοματικά μόρια δείχνοντας μπρος τα μπροστά, τις νηματοειδείς κεραίες από ένδεκα μέρη και τα μακριά γερά πόδια με πενταμερούς ταρσούς. Όλα τα είδη του υπογένους αποκτούν μήκος 25 μέχρι 38 χιλιοστόμετρων. Εκτός από το μεγάλο μέγεθος τα είδη χαρακτηρίζονται από ζωηρά χρώματα, και ο εξαιρετικός χρωματισμός καθρεφτίζεται και στα περισσότερα ονόματα. Σε κάθε έλυτρον κατ αρχήν έχει τρεις διαμήκη καρίνες, οι οποίες σε μερικά είδη σχεδόν δεν φαίνονται. Στο είδος Chrysocarabus splendens υπάρχουν άτομα με καρίνες και άλλα χωρίς καρίνες. Τα διαστήματα μεταξύ των καρίνων είναι λεία ή κοκκώδη.

Βιολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα ακμαία και οι προνύμφες είναι αρπακτικά. Οι προνύμφες έχουν μακρές άνω γνάθους και τρέφονται με σαλιγκάρια, ενώ οι ακμαίες καταναλώνουν σαλιγκάρια, γεοσκώληκες ή προνύμφες εντόμων.

Η αναπαραγωγή πραγματοποιείται κατά την άνοιξη. Τα θηλυκά αποθέτουν μόνο περίπου 30 αυγά στο υγρό χώμα. Μετά από μια ή δύο εβδομάδες εμφανίζονται οι προνύμφες. Ξεχωρίζουν τρία προνυμφιακά στάδια. Οι ακμαίες βγαίνουν κατά κανόνα το ίδιο χρόνο το φθινόπωρο.[6]

Συγγένεια και εξάπλωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]



πιο συγγενή είδη άλλων υπογένων από τη Βόρεια Αφρική ή τη Σαρδηνία


Chrysocarabus

Chrysocarabus olympiae





Chrysocarabus hispanus



Chrysocarabus rutilans

 




Chrysocarabus auronitens




Chrysocarabus splendens



Chrysocarabus lineatus

 

 

 

 

 

 

Πίνακας 2: συγγένεια σύμφωνα με DNA του πύρινα, απλοποιημένο[7]
Chrysocarabus και πιο συγγενείς

Chrysocarabus olympiae





Chrysocarabus hispanus




Chrysocarabus auronitens




Chrysocarabus rutilans




Chrysocarabus splendens



Chrysocarabus lineatus

 

 

 

 



μερικά είδη άλλων υπογένων από τη Βόρεια Αφρική ή τη Σαρδηνία

 

 

 

Πίνακας 1: συγγένεια σύμφωνα με DNA των μιτοχονδρίων , απλοποιημένο [7]

Σε πειράματα τα διάφορα είδη του Chrysocarabus δεν διασταυρώνονται μόνο με είδη του ίδιου υπόγενους, αλλά σε μερικές περιπτώσεις και με είδη άλλων υπογενών του Carabus. Φυσικές διασταυρώσεις παρατηρούνται σε γεωγραφικές περιοχές, που κατοικούνται συγχρόνως από διάφορα είδη του Chrysocarabus. Το πιο γνωστό παράδειγμα είναι ο Carabus croesus (ο Κροίσος), υβρίδιο μεταξύ C. hispanicus και C. rutilans.[7] Παλαιότερα γενετικά πειράματα και νεότερα αποτελέσματα με DNA των μιτοχονδρίων δεν υποστηρίζουν τη μονοφυλία (monophyletic group) του Chrysocarabus (Πίνακας 1). Η μελέτη της DNA του πυρήνα (Πίνακας 2) όμως είναι γερή ένδειξη για άμεσο κοινό πρόγονο των ειδών του Chrysocarabus.[8] Υποτίθεται πως οι κοινοί πρόγονοι των υπογενών Chrysocarabus, Macrothorax και Iniopachus προχωρούσαν από την κεντρική Ασία μέχρι τη Νότια Αφρική. Στη συνέχεια λόγου σημαντικών κλιματικών αλλαγών αποσπάστηκαν τα είδη της Αφρικής και στη Σαρδηνία και απέμειναν απομονωμένα πληθυσμοί στην περιοχή της βορειοδυτικής Αιγαίου, που εξελίχθηκαν στα είδη, που αποτελούν το υπογένος Chrysocarabus..[9]

Μετά τα είδη προσπαθούσαν να επεκτείνουν την περιοχή διαμονής. Επειδή τα είδη του Chrysocarabus δεν μπορούν να πετούν, η εξάπλωση ήταν πιο εύκολη στις πιο επίπεδες περιοχές προς την κεντρική και την ανατολική Ευρώπη ενώ τα είδη που είχαν προσαρμοστεί στα κρύα κλίματα έμειναν πιασμένα στις Άλπεις και στα Πυρηναία.

Τα είδη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Carabus (Chrysocarabus) auronitens Fabricius, 1792[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το είδος διαιρείται σε εννέα υποείδη με μεγάλες ή μικρές περιοχές διαμονής.[10] Το Chrysocarabus auronitens auronitens απαντάται από τη Γαλλία, το Βέλγιο και την Ολλανδία, την Ιταλία, Αυστρία Ελβετία και τη Γερμανία μέχρι την Πολωνία και τη Ρουμανία.[11]
Επίσης το Chrysocarabus auronitens escheri έχει μια μεγάλη περιοχή διαμονής. Απαντάται στη Κροατία, στην Πολωνία, στη Ρουμανία, στη Σλοβακία και την Ουκρανία, πιθανόν και στην πρώην Γιουγκοσλαβία.[12]
Το Chrysocarabus auronitens intercostatus συνώνυμο με Chrysocarabus auronitens kraussi απαντάται στην Αυστρία, την Ιταλία, τη Σλοβενία και την Ουγγαρία.[13]
Το Chrysocarabus auronitens montanus,[14] απαντάται μόνο στα σύνορα της Γαλλίας με την Ισπανία σε μεγάλο ύψος.
Το Chrysocarabus auronitens costellatus,[15] το Chrysocarabus auronitens cupreonitens,[16] το Chrysocarabus auronitens farinesi,[17] το Chrysocarabus auronitens festivus,[18] και το Chrysocarabus auronitens punctatoauratus,[19] συναντούμε μόνο σε διάφορα βουνά της Γαλλίας.

Carabus (Chrysocarabus) hispanus Fabricius 1787[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το είδος δεν απαντάται στην Ισπανία, αλλά το όνομα C. Hispanus (ισπανός) προέρχεται από το μικρό γαλλικό χωριό Ispagnac (Lozère), όπου το είδος ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά. Αργότερα διακρινόταν τρία υποείδη. C. hispanus latissimus απαντάται κυρίως στην περιοχή Λανγκντόκ (Γαλλία), C. hispanus boudeti στη Προβηγκία (Γαλλία). Η περιοχή διαμονής του C. hispanus hispanus συνδέει τις δυο περιοχές, και σήμερα έχει δειχθεί πως το C. hispanus hispanus είναι αποτέλεσμα διασταύρωσης του C. hispanus latissimus και του C. hispanus boudeti και οι τρεις μορφές δεν θεωρούνται πλέον υποείδη.[20]

Carabus (Chrysocarabus) lineatus Dejean 1826[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Και αυτό το είδος δεν είναι περιορισμένο σε στενό τύπο βιοτόπου. Απαντάται σε κήπους, χωράφια, λιβάδια και δάση από τη θάλασσα μέχρι σε υψηλά βουνά.[21]

Από το υποείδος Chrysocarabus lineatus troberti Kraatz υπάρχουν αναφορές από την Ισπανία και τη Νότια Γαλλία. [22]. Το υποείδος Chrysocarabus lineatus lateralis απαντάται στη Βόρεια Πορτογαλία και στη Βόρεια Ισπανία.[23] Η περιοχή διαμονής δυο άλλων υποειδών (C. lineatus lineatus, C. lineatus salmantinus) περιορίζεται στη Βόρεια Ισπανία.[22].

Carabus (Chrysocarabus) olympiae Sella, 1855[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το είδος απαντάται μόνο στη βόρεια πλευρά του όρου Moncerchio, βουνό στο πάνω μέρος του Val Sessera στην οροσειρά των Άλπεων της Ιταλίας κοντά στην Ελβετία. Κατοικεί σε διάφορους βιότοπους σε ύψος 200 μέχρι 2000 μέτρων. Καταβάλλονται προσπάθειες να εγκατασταθεί το είδος και σε άλλες περιοχές.[24] [25]

Υποτίθεται πως αρχικά ήταν έντομο των δασών, αλλά προσαρμοζόταν στις νέες περιβαλλοντικές συνθήκες που δημιούργησε ο άνθρωπος, καταστρέφοντας τα δάση και εισάγοντας την κτηνοτροφία. Το είδος δρα κατά τη νύχτα. Η ωοτοκία πραγματοποιείται στα τέλη της άνοιξης. Σε πειράματα ένα θηλυκό τοποθέτησε το πολύ 29 αυγά. Παρατηρούνται τρία προνυμφιακά στάδια. Τα νέα ακμαία εμφανίζονται τον ίδιο χρόνο στο τέλος του καλοκαιριού, αλλά η αναπαραγωγή πραγματοποιείται μόνο τον επόμενο χρόνο. Παρατηρούνται επίσης άτομα που διαχειμάζουν στο τρίτο προνυμφικό στάδιο.[26]

Carabus (Chrysocarabus) rutilans Dejean 1826[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το είδος αυτό ξεχωρίζει από τα άλλα είδη για τα μεγάλα στίγματα στα έλυτρα. Το είδος έχει τρία υποείδη. Το Carabus rutilans opulentus και το Carabus rutilans perignitus απαντώνται μόνο στο ισπανικό μέρος των ανατολικών Πυρηναίων, το Carabus rutilans rutilans παραπάνω στο γαλλικό μέρος της οροσειράς αυτής.[27]

Carabus (Chrysocarabus) solieri Dejean 1826[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το όνομα solieri δόθηκε προς τιμή του Γαλλου Solier.

Η συστηματική τοποθέτηση του Carabus (Chrysocarabus) solieri δεν είναι σαφής. Γενετικές διερευνήσεις δείχνουν μια στενή συγγένεια με το Carabus (Chrysocarabus) olympiae[28] Αλλά πειράματα με διασταυρώσεις υποδεικνύουν, πως το Carabus (Chrysocarabus) solieri δεν είναι στενός συγγενής με το Carabus (Chrysocarabus) olympiae.[29]

Υπάρχουν τέσσερις[30] ή πέντε[31] υποείδη. Το Chrysocarabus solieri clairi και το Chrysocarabus solieri liguranus απαντώνται στην Ιταλία και τη Γαλλία,[30] επίσης το Chrysocarabus solieri solieri,[32] Το Chrysocarabus solieri bonadonai[33] και το Chrysocarabus solieri bonnetianus[34] απαντάται μόνο στη Γαλλία.

Carabus (Chrysocarabus) splendens Oliver 1790[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Chrysocarabus splendens απαντάται μόνο στα βουνά της δυτικής Γαλλίας και στις γειτονικές περιοχές της Ισπανίας. Τα έλυτρα μπορεί να είναι λεία (δεύτερη εικόνα της φωτοθήκης) ή να δείχνουν υπόλοιπα από τρεις καρίνες (πρώτη εικόνα της φωτοθήκης). Στα ανατολικά μέρη της περιοχής διαμονής παρατηρούνται και φυσικές διασταυρώσεις μεταξύ Chrysocarabus splendens και Chrysocarabus auronitens punctatoauratus Αυτό καθρεφτίζεται και στην ύπαρξή διάφορων απλοτύπων και τη συχνότητά των στις διάφορες περιοχές..[35]

Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Carabidae of the World, υπογένη του γένους Carabus
  2. «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του υπογένους Chrysocarabus». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Νοεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2014. 
  3. Carabidae of the World, είδη του υπογένους Chrysocarabus
  4. C. G. Thomson: Opuscula entomologica Fasc. V, Lund 1873 σελ. 692
  5. Sigmund Schenkling: Εξήγηση επιστημονικών ονομάτων κολεοπτέρων (είδος), Γερμανικά Αρχειοθετήθηκε 2018-06-15 στο Wayback Machine.
  6. Emilio Carabajal Marquez: Cria de Carabus en Cautividad ως ΠΔΦ, Ισπανικά
  7. 7,0 7,1 7,2 εικόνες του Carabus croesus κάτω στη σελίδα
  8. Thierry Deuve, Astrid Cruaud, Gwenaëlle Genson, Jean-Yves Rasplus (2012): Molecular systematics and evolutionary history of the genus Carabus (Col. Carabidae). Molecular Phylogenetics and Evolution Volume 65, Issue 1: 259–275. doi|10.1016/j.ympev.2012.06.015
  9. S.Osawa, Z.H. Su. Y, Imura Molecular Phylogeny and Evolution of Carabid Graund Beetles, σ. 80, στα Google Books Springer Tokyo 2004 ISBN 4-431-00487-4
  10. Carabidae of the World, υποείδη του είδους Chrysocarabus auronitens
  11. Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του υποείδους Chrysocarabus auronitens auronitens[νεκρός σύνδεσμος]
  12. «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του υποείδους Chrysocarabus auronitens escheri». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2014. 
  13. Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του υποείδους Chrysocarabus auronitens intercostatus[νεκρός σύνδεσμος]
  14. «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του υποείδους Chrysocarabus auronitens montanus». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2014. 
  15. «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του υποείδους Chrysocarabus auronitens costellatus». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2014. 
  16. «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του υποείδους Chrysocarabus auronitens cupreonitens». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2014. 
  17. «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του υποείδους Chrysocarabus auronitens farinesi». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2014. 
  18. Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του υποείδους Chrysocarabus auronitens festivus[νεκρός σύνδεσμος]
  19. «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του υποείδους Chrysocarabus auronitens punctatoauratus». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2014. 
  20. J. Carriere: Carabofaune de la Lozère: Présentation et iconographie pour Chrysocarabus hispanus F.. Première note de terrain. (Col. Carabidae) 487 in "Lambillionea" Tome II (septembre 2004) du 3e numéro
  21. Ana M. Campos Gómez,Francisco Novoa Docet : Los Carabidae (Orden Coleoptera) de Galicia (N.O. De España), σ. 68, στα Google Books in Pensoft Series Faunistica no 19, 2000, 1996 ISBN 954-642-100-6
  22. 22,0 22,1 Carabidae of the World, υποείδη του είδους Chrysocarabus lineatus
  23. «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του υποείδους Chrysocarabus lineatus lateralis». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Νοεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2014. 
  24. J. C. MALAUSA, J. DRESCHER: The project to rescue the Italian Ground-Beetle Chrysocarabus olympiae International Zoo-Yearbook Vol. 30, Issue 1, σελ. 75 – 79 Jan. 1991, DOI: 10.1111/j.1748-1090.1991.tb03468.x προεπισκόπηση
  25. J. C. MALAUSA, J. DRESCHER: Élevage et acclimatation de carabes, un exempla d’action pour la protection d'un groupe très collectionné Cahier Liaison O.P.I.E. Vol 21 (4) 1987, 67-79 ως ΠΔΦ Αρχειοθετήθηκε 2016-07-06 στο Wayback Machine.
  26. P. J. van Helsdingen, L. Willemse, M. C. D. Speight: Background Information on Invertebrates of the Habitats Directive and the Bern Convention: Crustacea, Coleoptera and Lepidoptera, σ. 16, στα Google Books Council of Europe, 1996
  27. F Ferrer, Vert: „Notas coleopterologicas II. Sobre el Carabus rutilans Dej. y ses varietats catalanes“ Butlletí de la Institució Catalana d'História Natural Volum 10 núm. 8-9 novembre-desembre 1910 p. 90-92
  28. Düring,A.,Brückner,M.&Mossakowski,D.2006: Different behaviour of mitochondrial and nuclear markers: introgression and the evolutionary history of Chrysocarabus (Coleoptera: Carabidae) Entomol. Fennica 17: 200–206 ως ΠΔΦ
  29. Allemand R. Malausa J.-C: Compatibilité génétique et distances phylétiques entre les espèces du genre Chrysocarabus Thomson (Col., Carabidae) = Genetic compatibility and phyletic relationship within the genus Chrysocarabus. Thomson (Col, Carabidae) Annales de la Société entomologique de France ISSN 0037-9271 περίληψη Αρχειοθετήθηκε 2013-10-17 στο Wayback Machine.
  30. 30,0 30,1 Carabidae of the World, υπο του γένους Chrysocarabus solieri
  31. «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους Chrysocarabus solieri». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2014. 
  32. «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του υποείδους Chrysocarabus solieri solieri». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2014. 
  33. Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του υποείδους Chrysocarabus solieri bonadonai[νεκρός σύνδεσμος]
  34. «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του υποείδους Chrysocarabus solieri bonnetianus». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2014. 
  35. A. Düring et al.: distribution of two highly different mtDNA haplotypes in Carabus (Chrysocarabus) splendens&pg=PA8 Chrysocarabus, σ. 8, στα Google Books in Pensoft Series Faunistica no 19, 2000, 1996 ISBN 954-642-100-6