Αγαπάνθια του κάρδου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Agapanthia cardui)
Αγαπάνθια του κάρδου
Agapanthia cardui
Αγαπάνθια του κάρδου Agapanthia cardui
Αγαπάνθια του κάρδου
Agapanthia cardui
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Συνομοταξία: Αρθρόποδα (Arthropoda)
Ομοταξία: Έντομα (Insecta)
Τάξη: Κολεόπτερα (Coleoptera)
Οικογένεια: Cerambycidae
Υποοικογένεια: Lamiinae
Γένος: Αγαπάνθια (Agapanthia)
Είδος: A. cardui
Διώνυμο
Agapanthia cardui (Αγαπάνθια του κάρδου)
(Linnaeus, 1767)

Η Αγαπάνθια του κάρδου (Agapanthia cardui) είναι κολεόπτερο από την οικογένεια Cerambycidae και την υποοικογένεια Lamiinae. Το γένος Αγαπάνθια (Agapanthia) εκπροσωπείται στην Ευρώπη με 22 είδη [1] από τα οποία εκτός από την Αγαπάνθια του κάρδου[2] στην Ελλάδα συναντούμε περίπου τα μισά. Η Agapanthia gemella [3] και η Agapanthika nicosiensis[4] είναι ενδημικές στην Κύπρο, η Agapanthia probsti[5] και η Agapanthia cretica[6] είναι ενδημικές στην Κρήτη.

Χαρακτηριστικά του ακμαίου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κολεόπτερο αποκτά μήκος από επτά έως 13 χιλιοστόμετρα. Το σώμα είναι μαύρο με ασθενείς μεταλλικές αποχρώσεις, αλλά γυαλίζει ελάχιστα. Έχει αραιό τρίχωμα από μακρές μαύρες τρίχες και λωρίδες με πολύ μικρές άσπρες ή κιτρινωπές κρεμ τρίχες (Εικ. 5).

Τα στοματικά μόρια δείχνουν όρθια προς τα κάτω. Το τελευταίο άρθρο των γναθικών προσακτρίδων έχει τη μορφή αδραχτιού. Οι κεραίες είναι νηματοειδείς και μακρύτερες από το σώμα. Συνίστανται από δώδεκα άρθρα, πράγμα αρκετά ασυνήθιστο. Το πρώτο άρθρο της κεραίας είναι επίμηκες και ροπαλοειδές. Όπως κατά κανόνα στα Cerambycidae το δεύτερο άρθρο είναι αρκετά μικρό. Τα ακόλουθα άρθρα των κεραιών έχουν από μια σειρά μακριών τριχών στην κάτω πλευρά (ορατό σε μεγέθυνση της Εικ. 1). Οι βάσεις είναι άσπρες, τα τέλη είναι σκούρα, για αυτό το λόγο οι κεραίες φαίνονται δακτυλιοειδείς. Οι οφθαλμοί είναι νεφροειδείς και περιλαμβάνουν τη βάση των κεραιών από πίσω.

Το πρόνωτο είναι λίγο πιο μακρύ παρά φαρδύ, στην μπροστινή άκρη το ίδιο φαρδύ με την οπίσθια άκρη του κεφαλιού. Προς τα πίσω φαρδαίνει μόνο λίγο και στην οπίσθια άκρη είναι στενότερο από τα έλυτρα. Έχει μια αραιά μεσαία λωρίδα, η οποία αρχίζει πια στο κεφάλι και συνεχίζεται στα έλυτρα. Στις πλευρές του προνώτου εμφανίζεται από άλλη μια αραιά λωρίδα, που γίνεται ορατή μόνο από την πλευρά της (Εικ. 2).

Τα έλυτρα στενεύουν προς τα πίσω, πράγμα που δεν διακρίνεται εύκολα από πάνω. Κάθε έλυτρο τελειώνει σε αμβλύ άκρο. Κατά μήκος της ραφής των ελύτρων τρέχει μια άσπρη λωρίδα.

Τα πόδια είναι σχετικά κοντά και αδύνατα. Οι ταρσοί είναι ψευδοτετραμερείς, καθώς το ένα από τα πέντε ταρσομερή είναι τόσο μικρό, που διακρίνεται δύσκολα. Το τρίτο ταρσομερές είναι σχισμένο, και το τέταρτο ταρσομερές είναι κρυμμένο σε αυτό το σχίσιμο.

Βιολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η προνύμφη αναπτύσσεται σε πολλά διάφορα ποώδη φυτά, ιδιαίτερα στα σκιαδανθή. Ο βιολογικός κύκλος διαρκεί ένα χρόνο. Τα ακμαία γίνονται ορατά κατά την άνοιξη. Σκαρφαλώνουν και πετούν στα φυτά ξενιστές.


Εικ.1: Από πάνω

Εικ.2: Πλευρική όψη

Εικ.3: Από κάτω

Εικ.4: Κεφάλι

Εικ.5: Μέρος ελύτρου

Γεωγραφική εξάπλωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο χώρος διαμονής του είδους δεν περιορίζεται στην Ευρώπη. Εξαπλώνεται από την Ισπανία μέχρι τη Μέση Ανατολή και πέριξ της Μαύρης Θάλασσας μέχρι το Ιράν. Υπάρχουν και αναφορές από τη Βόρεια Αφρική. Στα Βόρεια της Ευρώπης το είδος λείπει στη Μεγάλη Βρετανία , την Ολλανδία, τη Δανία, τις Βαλτικές χώρες και τις χώρες της Σκανδιναβίας.[2]

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • H. Freude, K. W. Harde, G. A. Lohse: Die Käfer Mitteleuropas, Bd. 9. Spektrum Akademischer Verlag in Elsevier, München 1966, ISBN 3-827-40683-8
  • Adolf Horion: Faunistik der mitteleuropäischen Käfer, Bd. XII. Überlingen-Bodensee 1974