Χιλιόμετρο Μηδέν

Με τον όρο «χιλιόμετρο μηδέν» χαρακτηρίζεται ειδικό τοπογραφικό σημείο κυρίως μεγάλων πόλεων από το οποίο αρχίζει η αρίθμηση της μέτρησης των χιλιομετρικών αποστάσεων με άλλες πόλεις. Συνηθέστερα ως τέτοιο σημείο λαμβάνεται η κεντρικότερη πλατεία της πόλης.

Σε πολλές πόλεις (κυρίως πρωτεύουσες) το σημείο αυτό επιδεικνύεται με έμφαση είτε με συγκεκριμένο ορόσημο, ενδεικτική πινακίδα, είτε με εδάφιο σχέδιο ή με ανέγερση ιδιαίτερης κατασκευής ή ακόμα και με τοποθέτηση ανδριάντα ή με κάποιο ιστορικό σημείο (π.χ. ανάκτορα, πύργος, γέφυρα, ή ακόμα και οικία).

Στην Ελλάδα δεν ακολουθείται παρόμοια τακτική ιδιαίτερης επίδειξης του "χιλιομέτρου μηδέν", πλην όμως θεωρητικά λαμβάνεται υπόψη για μεν τις ηπειρωτικές πόλεις μία κεντρική πλατεία (στην Αθήνα είναι στον προαύλιο χώρο του  Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και στη Θεσσαλονίκη η πλατεία Δημοκρατίας), για δε των νησιωτικών πόλεων η βάση της κεντρικής αποβάθρας των λιμένων τους, λεγόμενη και «Σκάλα», απ΄ όπου και αρχίζει η αρίθμηση των εσωτερικών χιλιομετρικών αποστάσεων.

Στις μιλιομετρικές αποστάσεις μεταξύ λιμένων δεν υφίσταται αντίστοιχος όρος (μίλι μηδέν) γιατί οι αποστάσεις στη θάλασσα δεν σηματοδοτούνται. Στις μιλιομετρικές αποστάσεις μεταξύ λιμένων λαμβάνεται η μεταξύ των φάρων ή φανών των λιμένων αυτών, (από φανό σε φανό), συντομότερη και ασφαλέστερη απόσταση, παρακάμπτοντας βεβαίως τυχόν φυσικούς κινδύνους (νησίδες, υφάλους κ.λπ.).

Αρχαιότερο τέτοιο οδικό ορόσημο θεωρείται το περίφημο «Μιλιάρεουμ Αούρεουμ» της αρχαίας Ρώμης που κάποιο τμήμα του σώζεται μέχρι σήμερα, το οποίο και λέγεται ότι σηματοδοτεί την αρχαία ρήση: « Όλοι οι δρόμοι οδηγούν στη Ρώμη’’», χωρίς βέβαια να λησμονείται ο ακόμα αρχαιότερος «ομφαλός της Γης» στο αρχαίο Μαντείο των Δελφών, με περισσότερο όμως γεωδαιτική σημασία.

Σήμερα ενδεικτικά ορόσημα του «χιλιομέτρου μηδέν» υφίστανται στο Λονδίνο, το Παρίσι, στη Μόσχα, τη Ρώμη, τη Μαδρίτη, τη Βαρσοβία, τη Βουδαπέστη, το Βουκουρέστι και τη Μπρατισλάβα. Παρόμοια υφίστανται και εκτός Ευρώπης όπως στο Τόκιο, το Νέο Δελχί, στη Μπανγκόκ καθώς και σε αρκετές πόλεις της λατινικής Αμερικής.

Ανάλογο ορόσημο που σηματοδοτεί το χιλιόμετρο μηδέν του "δρόμου της ελευθερίας" υπάρχει στην κωμόπολη Σαιντ Μερ Εγκλίζ της Νορμανδίας, κοντά στην οποία πραγματοποιήθηκε η Απόβαση της Νορμανδίας από τις αερομεταφερόμενες δυνάμεις της 82ης Αερομεταφερόμενης Μεραρχίας των ΗΠΑ στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

• Σημειώνεται ότι σε πολλές χώρες το χιλιόμετρο μηδέν, χαρακτηρίζεται ως "σημείο μηδέν". Ως σημείο μηδέν, τελείως διάφορο με τον παραπάνω όρο, χαρακτηρίστηκε τελευταία το σημείο του εμπορικού κέντρου των διδύμων πύργων, (Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου), που κατέρρευσε μετά από την τρομοκρατική επίθεση στις 11 Σεπτεμβρίου του 2001.

Εικόνες

• 
  Χιλιόμετρο Μηδέν στην Κούβα
• 
  Χιλιόμετρο Μηδέν στην Ιαπωνία
• 
  Χιλιόμετρο Μηδέν (στα δεξιά) στις Φιλιππίνες
• 
  Χιλιόμετρο Μηδέν στην Ισπανία
• 
  Το άγαλμα του Βασιλιά Καρόλου Α' (έφιππου) σηματοδοτεί το Χιλιόμετρο Μηδέν του Λονδίνου
• 
  Χιλιόμετρο Μηδέν του Μπαρναούλ (Ρωσία)
• 
  Χιλιόμετρο Μηδέν του "Δρόμου της Ελευθερίας (Σαιντ Μερ Εγκλίζ, Γαλλία)