Χαλκούνια
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Τα Χαλκούνια είναι τοπικό έθιμο, ένα δρώμενο που λάμβανε χώρα παλαιότερα σε διάφορα μέρη της Ελλάδας και συνεχίζεται σήμερα στο Αγρίνιο. Λαμβάνει χώρα το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής και περιλαμβάνει το άναμμα αυτοσχέδιων βεγγαλικών τα οποία έχουν την μορφή κυλίνδρου γεμάτου με μπαρούτι ο οποίος κρατείται στο χέρι.
Χαλκούνια Αγρινίου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Λαμβάνει χώρα κάθε χρόνο το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής. Έχει τις ρίζες του στην εποχή της Τουρκοκρατίας[1] και είναι ένα από τα χαρακτηριστικότερα πασχαλινά έθιμα της Ελλάδας.
Τα χαλκούνια είναι αυτοσχέδιες εκρηκτικές κατασκευές που αποτελούνται από έναν μεγάλο κύλινδρο γεμάτο με ένα μείγμα μπαρουτιού και με μια οπή ( τρύπα) αναφλέγεται το μείγμα εσωτερικά ενώ προς το τέλος υπάρχει πεπιεσμένο χαρτί ώστε να κρατείται στο χέρι. Η ιστορία τους χάνεται στα χρόνια της Τουρκοκρατίας όταν οι Αγρινιώτες τα άναβαν κατά την περιφορά του Επιταφίου για να απομακρύνουν τους αλλόθρησκους. Συνέχισαν όμως να τα κατασκευάζουν και μετά την απελευθέρωση της χώρας, στα πλαίσια τώρα ενός "πολέμου" που λάμβανε χώρα ανάμεσα σε 2 κυρίως ομάδες. Τη μια ομάδα αποτελούσαν οι ενορίες Αγίου Χριστοφόρου, Αγίας Τριάδας και Αγίου Γεωργίου και την άλλη οι ενορίες Αγίου Δημητρίου και Παναγίας. Οι επιτάφιοι από όλα τα σημεία της πόλης συναντώνταν στο κέντρο της και εκεί άρχιζε ο χαλκουνοπόλεμος.
Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας τα χαλκούνια απαγορεύτηκαν με αφορμή την ασφάλεια των πολιτών, όμως άρχισαν να ξαναεμφανίζονται στις αρχές της δεκαετίας του '90, πιο οργανωμένα αυτή τη φορά και με τη στήριξη του δήμου. Το έθιμο λαμβάνει χώρα στην πλατεία Δημοκρατίας μετά την περιφορά των Επιταφίων σαν μια γιορτή επίδειξης και χωρίς την ύπαρξη πια αντιμαχόμενων ομάδων. Πλήθος κόσμου συρρέει κάθε χρόνο στην πόλη για να παρακολουθήσει τα θεαματικά πυροτεχνήματα και το έθιμο γνωρίζει μεγάλη προβολή από την τηλεόραση και τα άλλα μέσα μαζικής ενημέρωσης.
Εκτός από την πόλη του Αγρινίου, το έθιμο των Χαλκουνιων εξακολουθεί να υπάρχει και σε γειτονικές περιοχές όπως η Παραβόλα και η Τραγάνα.
Χαλκούνια Αχαΐας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το έθιμο του χαλκουνοπόλεμου, όπως λεγόταν στην Αχαΐα, σήμερα έχει εκλείψει.
πηγή:ΣΚΡΙΠ φύλλο 9-4-1902
Γινόταν κυρίως τη Μεγάλη Παρασκευή αλλά και στον επιτάφιο. Στην Πάτρα έχουν αναφερθεί πολλοί θάνατοι και τραυματισμοί και συμπλοκές με αστυνομικούς που προσπαθούσαν να το εμποδίσουν. Το 1884 χρειάστηκε η επέμβαση του στρατού και το 1891 δεν έγινε καθόλου ανάσταση, αφού αυτό ήταν αδύνατο από τα χαλκούνια που έπεφταν. Το έθιμο γινόταν και από τους Καθολικούς της πόλης στον επιτάφιο.[2]
Ήταν πολύ διαδεδομένο και στην υπόλοιπη Αχαΐα. Σε άρθρο της εφημερίδας ΣΚΡΙΠ το 1902 [3] αναφέρεται ότι στη Δύμη ο εισαγγελέας έδωσε εντολή στον αστυνόμο να συλλάβει έναν πολίτη με χαλκούνι, επειδή απαγορευόταν, και αυτός αρνήθηκε με περιφρονητικό τρόπο, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ρήξη μεταξύ δικαστικών και αστυνομικών αρχών στην Αχαΐα.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ «Η Νέα Εποχή, εφημερίδα του Αγρινίου στο Διαδίκτυο: Τα Χαλκούνια το Πάσχα στο Αγρίνιο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Μαρτίου 2010. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2010.
- ↑ Ιστορικό λεξικό των Πατρών, Κώστα Τριανταφύλλου, τρίτη έκδοση 1995
- ↑ ΣΚΡΙΠ φύλλο 9-4-1902
