Χάρλαν Έλλισον

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Χάρλαν Έλισον)
Χάρλαν Έλλισον
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Harlan Jay Ellison (Αγγλικά)
ΨευδώνυμοCheech Beldone[1] και Phil Beldone[1]
Γέννηση27  Μαΐου 1934[2][3][4]
Κλίβελαντ[5]
Θάνατος28  Ιουνίου 2018[6][7][4]
Λος Άντζελες[8]
Αιτία θανάτουκαρδιακή ανακοπή
ΕθνικότηταΑμερικανοεβραίοι[5]
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
ΣπουδέςΠολιτειακό Πανεπιστήμιο του Οχάιο
Ιδιότητασεναριογράφος, μυθιστοριογράφος, συγγραφέας, κριτικός λογοτεχνίας, συγγραφέας έργων επιστημονικής φαντασίας, δημοσιογράφος[9], κριτικός κινηματογράφου και επιμελητής κειμένων[10]
ΣύζυγοςLory Patrick (1966)[11], Lori Horwitz (1976–1977)[11] και Susan Ellison (1986–2018)[11][8]
Σημαντικά έργαDangerous Visions, A Boy and His Dog, I Have No Mouth, and I Must Scream, "Repent, Harlequin!" Said the Ticktockman, Again, Dangerous Visions, The Last Dangerous Visions, Life Hutch και Harlan Ellison's Watching
ΒραβεύσειςΒραβεία Writers Guild of America (1967)[12], βραβείο Έντγκαρ Άλλαν Πόε (1974), Βραβείο Προμηθέας - Hall of Fame (2015)[13], Damon Knight Memorial Grand Master Award (2006), Βραβείο Νέμπιουλα για Καλύτερο Μικρό Μυθιστόρημα (1965), Βραβείο Χιούγκο για Καλύτερη Ιστορία Μικρού Μήκους (1966), Βραβείο Χιούγκο για Καλύτερη Ιστορία Μικρού Μήκους (1968), Βραβείο Χιούγκο Καλύτερης δραματικής παρουσίασης (1968 και 1968), βραβείο Χιούγκο (1968), Nebula Award for Best Novella (1969), Βραβείο Χιούγκο για Καλύτερη Ιστορία Μικρού Μήκους (1969), Locus Award for Best Short Story (1971), βραβείο Χιούγκο (1972), Locus Award for Best Short Story (1973), Jupiter Award (1973), Locus Award for Best Short Story (1974), Hugo Award for Best Novelette (1974), Locus Award for Best Novelette (1975), Hugo Award for Best Novelette (1975), Locus Award for Best Short Story (1976), Βραβείο Χιούγκο Καλύτερης δραματικής παρουσίασης (1976), Βραβείο Νέμπιουλα για Καλύτερο Μικρό Μυθιστόρημα (1977), Jupiter Award (1977), Locus Award for Best Short Story (1978), Βραβείο Χιούγκο για Καλύτερη Ιστορία Μικρού Μήκους (1978), British Fantasy Award (1979), Locus Award for Best Short Story (1979), Locus Award for Best Novelette (1983), Locus Awards (1985), Locus Award for Best Novelette (1986), Locus Award for Best Short Story (1986), Locus Awards (1986), Hugo Award for Best Novelette (1986), Locus Award for Best Anthology (1973), Science Fiction and Fantasy Hall of Fame (2011), βραβείο του μελανοδοχείου (1987)[14], World Horror Convention Grand Master Award και Audie Award for Best Male Narrator
ΙστοσελίδαΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Χάρλαν Έλλισον (Ηarlan Ellison, 27 Μαΐου 1934 - 28 Ιουνίου 2018) ήταν βραβευμένος Αμερικανός συγγραφέας, γεννημένος στο Οχάιο των ΗΠΑ.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Φοίτησε στο πανεπιστήμιο του Οχάιο για 18 μήνες, πριν τελικά αποβληθεί όταν χτύπησε τον φιλόλογο που του είπε πως δεν έχει καθόλου ταλέντο. Από μικρός είχε ανακατευτεί ενεργά στις οργανώσεις των οπαδών της επιστημονικής φαντασίας στο Κλήβελαντ. Ο σύγχρονός του Robert Silverberg τον περιγράφει ως ανασφαλή, άφοβο, εξαιρετικά φιλόδοξο, υπερκινητικό κι εξουσιαστικό. Τα ίδια θα μπορούσε να πει κανείς για τα διηγήματά του με τα οποία έγινε γνωστός τόσο στο χώρο της επιστημονικής φαντασίας όσο και έξω απ' αυτόν και που του χάρισαν 7 Hugo, 3 Νebula, 2 Jupiter κι 1 Edgar (πρόκειται για βραβεία ΕΦ Λογοτεχνίας). Τα διηγήματά του αυτά είναι εντελώς προσωπικά κι αντικατοπτρίζουν τον χαρακτήρα του συγγραφέα, τα ενδιαφέροντα και τις θέσεις του.

Από το 1962 ως τον θάνατό του έμεινε στο Λος Άντζελες. Έγινε γνωστός γράφοντας τηλεοπτικά σενάρια για θρίλερ και σειρές επιστημονικής φαντασίας. Το επεισόδιο με τίτλο The City Οn Τhe Edge Οf Forever που έγραψε για το Star Trek, κέρδισε το βραβείο Hugo το 1968. Πρώτο του μυθιστόρημα ήταν το Web Οf Υhe City, που κυκλοφόρησε το 1958, και περιέγραφε τον τρόπο ζωής των νεανικών συμμοριών και τις μάχες μεταξύ τους. Για να γράψει πέρασε δέκα βδομάδες με μια συμμορία του Μπρούκλιν, και παρά λίγο να σκοτωθεί σε μια συμπλοκή.

Το έργο του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όταν άρχισε να γράφει και διηγήματα, το 'κανε με ιλιγγιώδη ρυθμό. Πολλά απ' αυτά δεν ανήκουν στον χώρο της ΕΦ, ο ίδιος όμως συχνά αποδοκιμάζει τους κλασικούς διαχωρισμούς ανάμεσα στα λογοτεχνικά είδη. Προτιμά το χαρακτηρισμό «λογοτεχνία των εικασιών» κι αρνείται πως υπάρχει αυτό που οι άλλοι ονομάζουν «νέο κύμα» ως ξεχωριστό λογοτεχνικό ρεύμα. Παρ' όλο που -ιδίως παλιότερα - εθεωρείτο το «κακό παιδί» της ΕΦ -επιθετικός, εχθρικός, προσβάλει συχνά το ακροατήριό του, κοροϊδεύει τις απλοϊκές τους ιδέες και τα φτηνά τους γούστα- έχει κερδίσει τα περισσότερα βραβεία από κάθε άλλον.

Τα καλύτερα διηγήματα του είναι εκείνα στα οποία χαλιναγωγείται η τεράστια ενεργητικότητα του, επιτρέποντας στο παθιασμένο του ενδιαφέρον για μιαν αυθεντική, ανθρώπινη ζωή, να εκφραστεί με άγριες παραβολές όπου η αυθεντικότητα καταστρέφεται από την κεκτημένη ταχύτητα του αυστηρού ελέγχου που αναπτύσσεται στον αιώνα μας, από την οργανωμένη υποκρισία, την κακή πίστη και την παραφροσύνη. Παράλληλα όμως απεικονίζεται κι η άρνηση του ανθρώπινου πνεύματος να υποκύψει. Χρησιμοποιεί με μεγάλη ικανότητα τη γλώσσα της ΕΦ για να μορφοποιήσει και να δραματοποιήσει αυτές τις ανησυχίες του, αν και λίγα διηγήματά του τελικά κατατάσσονται εύκολα σ' αυτήν. Έχει συντάξει επίσης δυο συλλογές διηγημάτων που είχαν μεγάλη επιρροή στο χώρο της ΕΦ. Η πρώτη, Dangerous Visions (1967), ήταν συλλογή 33 πρωτότυπων διηγημάτων από γνωστούς αλλά και νέους συγγραφείς που λόγω του περιεχομένου τους ή της γραφής τους δε γίνονταν δεκτά στα περιοδικά ή τις ανθολογίες της εποχής. Η δεύτερη ήταν το Again, Dangerous Vίsίons (1972). Κι οι δύο περιέχουν εισαγωγές κι άφθονο επεξηγηματικό υλικό. Μια τρίτη ανθολογία, The Last Dangerous Visions, δεν έχει εκδοθεί ακόμη.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. ola2003169635. Ανακτήθηκε στις 30  Αυγούστου 2020.
  2. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
  3. (Αγγλικά) SNAC. w6zw26s1. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. 4,0 4,1 (Αγγλικά) Internet Speculative Fiction Database. 25. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  5. 5,0 5,1 Richard Sandomir: «Harlan Ellison Dies at 84; Prolific, Irascible (Science) Fiction Writer». 29  Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 3  Ιουλίου 2018.
  6. harlanellison.com. Ανακτήθηκε στις 3  Ιουλίου 2018.
  7. (Γαλλικά) NooSFere. 559. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  8. 8,0 8,1 Richard Sandomir: «Harlan Ellison Dies at 84; Prolific, Irascible (Science) Fiction Writer». 29  Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 3  Ιουλίου 2018.
  9. Muck Rack. harlan-ellison. Ανακτήθηκε στις 3  Απριλίου 2022.
  10. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. ola2003169635. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2022.
  11. 11,0 11,1 11,2 «Harlan Ellison obituary». 29  Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 3  Ιουλίου 2018.
  12. harlanellison.com/awards.htm.
  13. «Ellison Wins Prometheus Hall of Fame Award». 21  Απριλίου 2015.
  14. www.comic-con.org/awards/inkpot. Ανακτήθηκε στις 27  Αυγούστου 2021.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]