Τραγάνα Φθιώτιδας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Για άλλες χρήσεις, δείτε: Τραγάνα.

Συντεταγμένες: 38°37′8.0″N 23°7′19.9″E / 38.618889°N 23.122194°E / 38.618889; 23.122194

Τραγάνα Φθιώτιδας
Η Τραγάνα (πανοραμική άποψη από την Ιερά Μονή Αγίας Τριάδας)
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Τραγάνα Φθιώτιδας
38°37′8″N 23°7′20″E
ΧώραΕλλάδα
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Λοκρών
Πληθυσμός864 (2011)
Ζώνη ώραςUTC+02:00 (επίσημη ώρα)
UTC+03:00 (θερινή ώρα)

Η Τραγάνα είναι παραθαλάσσιο χωριό του Δήμου Λοκρών δίπλα στην εθνική οδό Αθήνας-Λαμίας. Βρίσκεται 135 χλμ. βόρεια της Αθήνας και περίπου 77 χλμ. νότια της Λαμίας. Απέχει 12 χλμ. από την πρωτεύουσα του Δήμου Λοκρών, Αταλάντη. Τους καλοκαιρινούς μήνες μάλιστα ο πληθυσμός της διπλασιάζεται καθώς υπάρχουν πολλές εξοχικές κατοικίες.

Η Τραγάνα σήμερα έχει εξελιχθεί σ’ ένα σύγχρονο χωριό, χτισμένο βάσει σχεδίου πόλεως με ευθείς δρόμους, που διασχίζουν το χωριό από τη μια, μέχρι την άλλη άκρη του. Μεταξύ της εθνικής οδού και της παραλίας του χωριού έχει δημιουργηθεί παραθεριστικός οικισμός. Το χωριό, σύμφωνα με την απογραφή του 2011, έχει 864 κατοίκους.

Μπροστά στην παραλία απλώνεται ο Οπούντιος κόλπος, που το όνομα του το οφείλει στην αρχαία πρωτεύουσα της Λοκρίδας, την Οπούντα. Στα δυτικά της παραλίας υπάρχει το μικρό νησάκι Μήτρος, (από το Μητρόπολις, στο οποίο έχει παρατηρηθεί από 5 χρόνια αρχαιολογικών ανασκαφών, δραστηριότητα χιλιάδων ετών, και κυρίως της Μυκηναϊκής περιόδου) που ενώνεται με τη στεριά με μια στενή λωρίδα γης, όταν με την παλίρροια αποσυρθούν τα νερά της θάλασσας.

Η Τραγάνα διαθέτει την ποδοσφαιρική ομάδα με το όνομα «Α.Ο. Αγρότης Τραγάνας» η οποία αγωνίζεται στις τοπικές κατηγορίες της Φθιώτιδας.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ανθρώπινη δραστηριότητα, στην περιοχή της σημερινής Τραγάνας, αναπτύχθηκε πρώτη φορά κατά την Πρωτοελλαδική περίοδο (3200 – 2100 π.Χ.). Στην περιοχή της νησίδας «Μήτρος» υπήρξε παραθαλάσσιος οικισμός, του οποίου οι κάτοικοι ασχολούνταν εκτός από τη γεωργία και την αλιεία, την κεραμική τέχνη και με το εμπόριο και τη ναυτιλία.

Ο οικισμός συνέχισε την πορεία του τη Μεσοελλαδική (2100 – 1600 π.Χ.) και κατά την Υστεροελλαδική περίοδο (1600 – 1100 π.Χ. περίπου). Μια πληθυσμιακή αλλά πολιτιστική απομόνωση παρατηρήθηκε στην ευρύτερη περιοχή της Λοκρίδας, λόγω πιθανής εισβολής ελληνικών φύλων από τον βορρά. Κύριες ασχολίες αποτελούσαν η γεωργία (καλλιέργεια σιταριού, δημητριακών, οσπρίων, σταφυλιού), η αλιεία και η κεραμική.

Η παραλία της Τραγάνας

Την Πρωτογεωμετρική περίοδο (10ος – 8ος αιώνας π.Χ.) παρατηρήθηκε μία ανάκαμψη, οπότε και ο οικισμός, ακολουθώντας τους ρυθμούς της περιόδου αυτής, δέχτηκε επιρροές στην τέχνη, στα ταφικά έθιμα, τη μεταλλουργεία (κοσμήματα και όπλα), αλλά επίσης και άνθιση του εμπορίου, της ναυτιλίας, γεγονός που συναινεί στην ύπαρξη ενός εύπορου λαού.

Ευρήματα και ενδείξεις δεν υπάρχουν για κατοίκηση της περιοχής της Τραγάνας για τους αιώνες που ακολούθησαν. Ωστόσο, υπάρχουν αναφορές για την ύπαρξη οικισμού με την ονομασία «Υηττός», νότια της θέσης του σημερινού χωριού της Τραγάνας, κατά την Παλαιοχριστιανική, Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή εποχή.

Η Τραγάνα συστάθηκε σύμφωνα με το Διάταγμα της 29 Ιουλίου 1894 από κατοίκους του Προσκυνά και του Κυπαρισσίου ύστερα από τους καταστρεπτικούς σεισμούς στις 8 και 15 Απρίλη του 1894. Στην περιοχή της Τραγάνας η χερσόνησος που προϋπήρχε, σκεπάστηκε από τα νερά της θάλασσας και σχηματίστηκε το Γαϊδουρονήσι.

Το 1907 οι κάτοικοι του χωριού ήταν 419.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1950, ο πληθυσμός της Τραγάνας ήταν 571 κάτοικοι. Ενώ ήδη είχε σταματήσει η λειτουργία των μεταλλείων στην περιοχή «Αλμυρά».[1]

Με την εφαρμογή του σχεδίου Καλλικράτης, αποτελεί δημοτικό διαμέρισμα του δήμου Λοκρών. Το χωριό σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 864 κατοίκους.

Αρχαιολογικά ευρήματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην περιοχή της Τραγάνας οι ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν σε τρεις τάφους της Υστεροελλαδικής περιόδου, έφεραν στο φως τρία πήλινα ειδώλια, ένα πτηνό, ένα τμήμα τετραπόδου ζώου πιθανότατα σκύλου και ένα ακέραιο που αναπαριστά έναν ίππο με αναβάτη. Επίσης βρέθηκαν μικρά ορεία από κρύσταλλο, γεγονός που φανερώνει ότι χρησιμοποιούνταν ως χάνδρες περιδέραιου.

Σημαντική θεωρείται και η εύρεση ενός σφραγιδόλιθου, φακόσχημου, κατασκευασμένου από αχάτη, στον οποίο απεικονίζεται όρθια γυναικεία μορφή που κρατά κλάδους. Το συγκεκριμένο εύρημα αποτελεί μοναδικό δείγμα υψηλής ποιότητας μικρογλυπτικής αυτής της περιόδου.

Άλλο ένα σπάνιο εύρημα είναι και η χάλκινη φιάλη η οποία βρέθηκε σε τάφο πρωτογεωμετρικής περιόδου με εγχάρακτη διακόσμηση γύρω από τον ομφαλό, ενώ στο κάτω χείλος φέρει εγχάρακτο το όνομα του κατόχου της.[2]

Θρησκευτική παράδοση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ιερά Μονή Αγίας Τριάδος στην Τραγάνα

Στο βουνό πάνω από τη Τραγάνα βρίσκεται το παλιό Μοναστήρι της Αγίας Τριάδας. Τα κελιά είναι ανακαινισμένα, ενώ υπάρχει και βρύση με συνεχή ροή νερού. Το πανηγύρι του χωριού γίνεται του Αγίου Πνεύματος (50 ημέρες μετά το Πάσχα). Την ημέρα αυτή γιορτάζει και το Μοναστήρι της Αγίας Τριάδας. Βορειοανατολικά της Τραγάνας στο ύψος των διοδίων βρίσκεται η εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης που ανήκει στο Ίδρυμα της Ιεράς Μονής του όρους Σινά.

Τουρισμός-Αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπάρχουν τρεις παραλίες, από τις οποίες οι δύο είναι αμμώδεις και άλλη βραχώδης. Η θάλασσα της περιοχής ενδείκνυται για ψάρεμα.

Ψηλά στο βουνό βρίσκεται το μοναστήρι της Αγίας Τριάδας. Στο χωρίο αυτό βρίσκεται και η μονή της Αγίας Αικατερίνης Σινά.

Στην παραλία βρίσκεται το νησί «Μητρος» το οποίο έχει αρχαιολογικά ευρήματα.

Σαλτοι+τραγανα


Πρόεδροι της Κοινότητας Τραγάνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αιρετοί πρόεδροι διετέλεσαν μεταπολιτευτικά οι εξής:[3]

Πρώτος πρόεδρος στην μεταπολίτευση ήταν ο Μάνθος Σκόρδας του Ανάργυρου που επί προεδρίας του έγιναν για πρώτη φορά κράσπεδα και ασφαλτοστρωθηκαν οι τρεις κεντρικοί δρόμοι του χωριού και έγινε επέκταση και ανανέωση του δικτύου ύδρευσης. Για την επόμενη θητεία εκλέχτηκε ο Δημήτρης Γιαννάρας που επί της θητείας του ανοίχθηκε καινούργια γεώτρηση μετά από παραχώρηση τμήματος γης, από τον ιδιώτη Χρήστο Πίττα, για την ύδρευση του Χωριού. Στην συνέχεια εκλέχτηκε ο Ιωάννης Παπαγεωργίου του Γιώργου και μετά ο Αναστάσιος Ν. Ιγγλέζου. Την δεκαετία του 1990 για δύο συνεχείς τετραετίες εκλέχτηκε ο Λουκάς Κολιοφούτης του Σταυρού, που με την τεχνική βοήθεια του Αρχιτέκτονα Αργύρη Αλεξίου και με την μεγάλη του εμπειρία από διοίκηση μιας και ήταν δασολόγος, έβαλε τις βάσεις για την αναβάθμιση του χωριού, ασφαλτοστρώνοντας τον κεντρικό δρόμο προς παραλία καθώς και πολλούς μέσα στο χωριό, έκανε καινούργιο γήπεδο με μεταφορά σ αυτό που υπάρχει σήμερα, έχτισε το Α όροφο στην κοινότητα, έφτιαξε το αμφιθέατρο, με δωρεάν μελέτη του Α. Αλεξίου, καθώς και νέο δρόμο προς την μονή της Αγίας Τριάδας και άρχισε η κατασκευή του νηπιαγωγείου Τραγάνας. Στην συνέχεια για δύο τετραετίες ακόμη εκλέχτηκε ο Νίκος Λάιος του Λουκά που κι αυτός με την βοήθεια του Αρχιτέκτονα Αργύρη Αλεξίου προσπάθησε να φτιάξει νέα εκκλησία στο χωριό. Ο Αλεξίου ανέλαβε δωρεάν μελέτη κι επίβλεψη και τελικά κατάφεραν με την επιμονή του προέδρου να αρχίσει το 2004 ο νέος ναός του Αγίου Νικολάου. Ο πρόεδρος αναμόρφωσε την πλατεία, απαγορεύοντας με πέτρινες ζαρντινιέρες την διέλευση οχημάτων. Τον Οκτώβριο του 2006 μέχρι και το 2010, πρόεδρος της Κοινότητας εκλέχτηκε ο Αλεξίου Αργύρης του Αλέξανδρου, Αρχιτέκτων μηχανικός. Μελέτησε και σχεδίασε δωρεάν και ένταξε σε Ευρωπαϊκό πρόγραμμα την Αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων, ακόμη μελέτησε δωρεάν διαχρονικά:1. την προσθήκη ορόφου της κοινότητας, 2. την νέα εκκλησία του Αγίου Νικολάου, 3. το μνημείο ηρώων και την παρακείμενη πετρινη βρύση, 4. την κάτω πλατεία του χωριού, 5. την είσοδο της μονής Αγίας Τριάδας, 6.το υπόστεγο μπρος στο Δημοτικό Σχολείο Τραγάνας, 7. το πέτρινο σύμπλεγμα στον πλατανο στην παραλία Τραγάνας, 8. τα αποδυτήρια το γήπεδο και το γκαζόν, 9. Πολυτσουληθρα και παιδική χαρά στην πάνω πλατεία και καθως 77 μικρά και μεγάλα έργα όταν ήταν πρόεδρος. Από την ηλεκτρονική χλωρίωση και φθορίωση του νερού και την ασφαλτόστρωση όλων των δρόμων εντός σχεδίου, μέχρι την γέφυρα στο Γαϊδουρονήσι και την ξύλινη Προβλήτα- Λιμάνι και τον φωτισμό στην παραλία Τραγάνας αλλά και την Αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων.

Η Τραγάνα την περίοδο της προεδρίας Αλεξίου, είχε συνεχώς γαλάζια σημαία!

Το 2011- μέχρι το 2019 πρόεδρος του χωριού ηταν ο Γιάννης Σκορδάς του Νίκου, που διατήρησε το χωριό καθαρό και έβαλε γκαζόν στο τμήμα της κατω πλατείας και γενικά ήταν δύσκολα καθώς βρέθηκε στην δύσκολη εποχή των μνημονίων. Από το Σεπτέμβριο του 2019 πρόεδρος της Κοινότητας είναι ο δάσκαλος Δημήτριος Δανέλης του Κώστα, αντιπρόεδρος ο Γιάννης Σκορδάς. Ο Δ. Δανέλης με βοήθεια στα τεχνικά πάλι από τον Α. Αλεξίου που ήταν μαζί του εκλεγμένος συμβουλος, ολοκλήρωσε την κάτω πλατεία πλακοστρώνοντας τον περιβάλλοντα χώρο, που για εννια χρόνια παρέμεινε λόγω μνημονίων μόνο με τα τσιμέντα. Με κατάλληλες ενέργειες και κινήσεις κατάφερε να κατασκευάσει και γήπεδο μπάσκετ εντός της κάτω πλατείας και να φυτευσει με διάφορα δένδρα. Επί προεδρίας του εγκαταστάθηκε ο πρώτος σταθμός ηλεκτρικής φόρτισης αυτοκινήτων δίπλα στην κοινότητα. Εκλέχτηκε πάλι για μια πενταετία το 2023 μέχρι το 2028.

Βασηλιάδες "Βασιλης και Τουντας και Τσιγαριδας"

  1. Πρωτόπαπας Ζήσης. 1952. «Λοκρίδα». Αθήνα 1952.
  2. Χριστοφόρου Μάνθος Κ. 1995. «Η Οπουντία Λοκρίδα και η Αταλάντη – Μνήμες και μαρτυρίες». Μέρος 3ο. Αθήνα: Εταιρεία Ιστορικών και Λαογραφικών Ερευνών Αταλάντης (Ε.Ι.Λ.Ε.Α.).

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Πρωτόπαπας Ζήσης. 1952. «Λοκρίδα». Αθήνα 1952.
  2. Δακορώνια Φ., Κωτούλας Δ., Μπαλτά Ε. Συθιακάκη Β. Τόλιας Β. «Λοκρίδα – Ιστορία & Πολιτισμός». Εκδόσεις: Κτήμα Χατζημιχάλη.
  3. «ΕΕΤΑΑ-Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε.». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2020.