Τομσκ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 56°30′N 84°58′E / 56.5°N 84.97°E / 56.5; 84.97

Τομσκ

Σημαία

Έμβλημα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Τομσκ
56°29′19″N 84°57′8″E
ΧώραΡωσία[1]
Διοικητική υπαγωγήΠόλη Τομσκ[2]
Ίδρυση1604
Διοίκηση
 • ΔήμαρχοςIvan Klyayn (από 2013)
Έκταση294,6 km²
Υψόμετρο80 μέτρα
Πληθυσμός572.740 (2017)[3]
Ταχ. κωδ.634000–634999
Τηλ. κωδ.3822
Ζώνη ώραςUTC+07:00
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Το Τομσκ (ρωσικά: Томск) είναι μία από τις παλαιότερες σιβηρικές ρωσικές πόλεις, πρωτεύουσα της Περιφέρειας Τομσκ. Έχει 524.669 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2010. Απέχει από τη Μόσχα περίπου 3.500 χιλιόμετρα.

Είκοσι χιλιόμετρα βορειοδυτικά του Τομσκ βρίσκεται το Σέβερσκ, όπου γίνεται παραγωγή/επεξεργασία πλουτωνίου και εμπλουτισμός ουρανίου. Μαζί οι δύο αυτές πόλεις συγκροτούν ένα από τα σπουδαιότερα βιομηχανικά και ενεργειακά κέντρα της Ρωσίας πέραν των Ουραλίων.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Τομσκ ιδρύθηκε σε ταταρικό έδαφος από διακόσιους Κοζάκους το 1604, κατόπιν διαταγής του τσάρου Μπoρίς Γκοντουνόφ, με ορμητήριο ένα ξύλινο φρούριο που οι εποικιστές έχτισαν στην όχθη του ποταμού Τομ. Διακόσια χρόνια αργότερα, το 1804, η πόλη είχε αναπτυχθεί τόσο που έγινε πρωτεύουσα του Κυβερνείου Τομσκ, μιας αχανούς διοικητικής περιφέρειας, η οποία συμπεριελάμβανε εδάφη που σήμερα απλώνονται στις περιφέρειες Νοβοσιμπίρσκ, Κεμέροβο, Κρασνογιάρσκ και Αλτάι, καθώς και στο ανατολικό Καζακστάν.

Στα μέσα του 19ου αιώνα, το Τομσκ μαρτυράται πως διέθετε οκτώ εκκλησίες και πενήντα πέτρινα κτήρια. Το 1873 ιδρύθηκε εκεί το πρώτο βιβλιοπωλείο και η πρώτη δημόσια βιβλιοθήκη σε ολόκληρη τη Σιβηρία, το 1880 πανεπιστήμιο και το 1896 τεχνολογικό ινστιτούτο (το σημερινό πολυτεχνικό πανεπιστήμιο). Με την είσοδο του 20ου αιώνα έφτασε σε τέτοιο σημείο προόδου που διέθετε 4 εφημερίδες, 4 θέατρα, 5 κινηματογράφους, 7 βιβλιοθήκες και 3 ψυχαγωγικά πάρκα. Το 1911 ο πληθυσμός του ήταν περίπου 110 χιλιάδες άνθρωποι και η έκτασή του 15 χλμ², μεγέθη αρκετά μεγάλα για σιβηρική πόλη ακόμη και σήμερα.

Στην ακμή συνέβαλε και το γεγονός ότι η πόλη χρησιμοποιήθηκε (μεταξύ άλλων) ως τόπος εκτόπισης για πολιτικούς αντιπάλους του τσαρικού καθεστώτος - οι εξόριστοι ήταν συνήθως προοδευτικοί άνθρωποι και έφερναν μαζί τους νέες ιδέες από την Ευρώπη, οι οποίες δύσκολα θα έφθαναν με άλλον τρόπο στο μακρινό Τομσκ. Ανάμεσά τους βρέθηκαν ο δεκεμβριστής Μπάτενκοφ, ο αναρχικός Μπακούνιν, ο φιλελεύθερος Στανιουκόβιτς, ο ναρόντνικος Κορολένκο. Υπολογίζεται ότι κάποια στιγμή στα τέλη του 19ου αιώνα, αυτή η κατηγορία πολιτών αντιστοιχούσε στο 1/5 των κατοίκων του Γκοβερνοράτου.

Τα πρωτεία του Τομσκ στη Σιβηρία χάθηκαν στη δεκαετία του 1890 με την κατασκευή του Υπερσιβηρικού. Μολονότι διέθετε σύνδεση με τη νέα σιδηροδρομική γραμμή, δεν κατάφερε να ανταγωνισθεί το Νοβονικολάγιεβσκ (νυν Νοβοσιμπίρσκ) που χτίστηκε αποκλειστικά για να παίξει το ρόλο του βασικού συγκοινωνιακού - εμπορικού κόμβου στην ευρύτερη περιοχή. Από τότε η πόλη ζει στη σκιά του Νοβοσιμπίρσκ, παραμένει όμως ένα από τα σημαντικότερα πολιτιστικά και βιομηχανικά κέντρα της Σιβηρίας.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 45133. Ανακτήθηκε στις 27  Ιανουαρίου 2024.
  2. (Ρωσικά) OKTMO. www.gks.ru/metod/classifiers.html. Ανακτήθηκε στις 9  Φεβρουαρίου 2017.
  3. www.gks.ru/free_doc/doc_2017/bul_dr/mun_obr2017.rar.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]