Τζόνι Βαϊσμίλερ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τζόνι Βαϊσμίλερ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση2  Ιουνίου 1904[1][2][3]
Freidorf
Θάνατος20  Ιανουαρίου 1984[1][2][3] ή 21  Ιανουαρίου 1984[4]
Ακαπούλκο
Αιτία θανάτουπνευμονικό οίδημα
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
ΠαρατσούκλιJohnny
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Αυστροουγγαρία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΓερμανικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[5][6]
ΣπουδέςLane Technical College Prep High School[7]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταηθοποιός ταινιών
κολυμβητής
ηθοποιός
υδατοσφαιριστής
ηθοποιός τηλεόρασης
Περίοδος ακμής1931 - 1976
Οικογένεια
ΣύζυγοςBobbe Arnst (1931–1933)[8]
Λούπε Βέλες (1933–1939)[8]
ΤέκναJohnny Weissmuller Jr.
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσειςhonorary citizen of Timișoara
International Swimming Hall of Fame
αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας του Χόλιγουντ[9]
Ιστότοπος
johnnyweissmuller.com
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Ο Τζόνι Βαϊσμίλερ σε φωτογραφία εποχής

Ο Τζόνι Βαϊσμίλερ (αγγλ.: Johnny Weissmuller, 2 Ιουνίου 1904 - 20 Ιανουαρίου 1984) ήταν Αμερικανός κολυμβητής, ένας από τους καλύτερους του κόσμου στη δεκαετία του 1920, που αργότερα ακολούθησε καριέρα ηθοποιού.

Κέρδισε πέντε ολυμπιακά χρυσά μετάλλια και ένα χάλκινο. Κατέκτησε πενήντα δύο αμερικανικά εθνικά πρωταθλήματα και κατέρριψε τουλάχιστον 51 παγκόσμια ρεκόρ.

Μετά από τη σταδιοδρομία του ως κολυμβητής, έγινε ηθοποιός στον ρόλο του Ταρζάν. Αν και πολλοί άλλοι ηθοποιοί έχουν επίσης υποδυθεί τον ρόλο αυτό, ο Βαϊσμίλερ είναι ο πιο γνωστός. Η χαρακτηριστική και διαπεραστική του κραυγή έχει μείνει στην ιστορία του κινηματογράφου.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Βάϊσμίλλερ φέρει τα ονόματα Peter John Weissmüller, Johnny Weissmüller, Johnny Weissmuller και János Weißmüller, το όνομα με το οποίο γεννήθηκε στις 2 Ιουνίου του 1904 στο Szabadfalu της Ουγγαρίας. Η πατρίδα του ήταν στο Μπανάτ που τότε ανήκε στο βασίλειο της Ουγγαρίας που ήταν μέρος της Αυστροουγγαρίας, ενώ σήμερα είναι συνοικία της Τιμισοάρα της Ρουμανίας.

Η πατρίδα του είχε ως επί το πλείστον γερμανόφωνο πληθυσμό, τους λεγόμενους Σουάβους της Μπανατίας. Όταν ήταν σε ηλικία επτά μηνών οι γονείς του Πέτρους Βάϊσμίλλερ και Ελίζαμπετ Κέρς μετανάστευσαν στην Αμερική, φτάνοντας εκεί με το πλοίο στο Έλις Άιλαντ της Νέας Υόρκης στις 26 Ιανουαρίου του 1905. Αμέσως κατά την απόβαση τους άλλαξαν το όνομα και τό έκαναν αγγλικό. Έτσι ο μικρός ονομάστηκε Πίτερ Τζων και ο πατέρας του Πίτερ Βάϊσμίλλερ. Ο Πατέρας του έπιασε δουλειά στα ανθρακορυχεία του Γουίντμπερ μιας περιοχής του Σόμερσετ στην Πενσυλβάνια. Εδώ γεννήθηκε και ο μικρός αδελφός του, ο Πίτερ Βάϊσμίλλερ Τζούνιορ στις 3 Σεπτεμβρίου του 1905.

Μετά από λίγα χρόνια παραμονής, μετακόμισαν όλοι μαζί στο Σικάγο όπου βρέθηκαν κοντά στους παλιούς συμπατριώτες τους. Ο Τζόνι που του άρεσε να τραγουδάει γιόντελ (γερμ. Jodel) έλαβε μέρος σε πολλούς διαγωνισμούς και άρχισε να χρησιμοποιεί αυτό που αργότερα έγινε η παγκόσμια γνωστή χαρακτηριστική φωνή του Ταρζάν. Ο πατέρας του που στο μεταξύ είχε ανοίξει ένα μπαράκι και δούλευε και σε μια βιομηχανία ζυθοποιίας είχε γίνει κακός οικογενειάρχης επειδή καταδυνάστευε και έδερνε την οικογένειά του, και τελικά τους εγκατέλειψε.

Ο Τζόνι σταμάτησε το σχολείο από τα 12, έκανε δουλειές του ποδαριού και κατά διαστήματα δεν είχε σπίτι. Η υγεία του ήταν τόσο άσχημη, που οι γιατροί τον είχανε ξεγράψει. Ο Τζόνι αποφάσισε να ακούσει τι του είπε ένας γιατρός και άρχισε κολύμβηση, την οποία έκανε με πάθος και είχε αμέσως εξαιρετική απόδοση.

Αθλητική καριέρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σε ηλικία 17 χρονών έγινε για πρώτη φορά πρωταθλητής Αμερικής στις 50 γιάρδες κρόουλ. Τον ίδιο χρόνο έκανε παγκόσμιο ρεκόρ με 1:27,4 πρώτα λεπτά στις 150 γιάρδες κρόουλ. Ήταν ο καλύτερος κολυμβητής της εποχής του και ο πρώτος που κολύμπησε σε λιγότερο από ένα λεπτό τα 100 μέτρα, στις 9 Ιουλίου του 1922 στην Αλαμέντα της Καλιφόρνιας με 58,6 δευτερόλεπτα ακριβώς.[10] Τη δεκαετία του 1920 έκανε δημοφιλές ένα δικό του στιλ κολύμβησης, το λεγόμενο „Αμερικάνικο Κρόουλ“.

Πήρε μέρος στην Ολυμπιάδα του 1924 και έλαβε τρία χρυσά μετάλλια (100 και 400 m κρόουλ, 4×200 m σκυτάλη κρόουλ) και στην Ολυμπιάδα του 1928 άλλα δύο (100 m κρόουλ και 4×200 m σκυτάλη κρόουλ). Επίσης έλαβε το χάλκινο μετάλλιο του 1924 στην υδατοσφαίριση.

Ο Βάϊσμίλλερ κατέρριψε πλήθος παγκοσμίων ρεκόρ, των οποίον ο πραγματικός αριθμός δεν είναι γνωστός. Επίσημα είναι τουλάχιστον συνολικά 51 παγκόσμια ρεκόρ, ενώ άλλοι του αποδίδουν μέχρι και 67 παγκόσμια ρεκόρ, στα οποίο όμως ο Βάϊσμίλλερ από αμέλεια ξέχασε να κάνει επίσημη καταγραφή.

Φιλμογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Δρόμοι προς τη Δύναμη και την Ομορφιά (1925)
  • Glorifying the American Girl (1929) (Paramount) ... Adonis
  • Crystal Champions (1929)(Paramount) ... Himself
  • Tarzan the Ape Man (1932) (MGM) ... Tarzan
  • Tarzan and His Mate (1934) (MGM) ... Tarzan
  • Tarzan Escapes (1936) (MGM) ... Tarzan
  • Tarzan Finds a Son! (1939) (MGM) ... Tarzan
  • Tarzan's Secret Treasure (1941) (MGM) ... Tarzan
  • Tarzan's New York Adventure (1942) (MGM) ... Tarzan
  • Tarzan Triumphs (1943) (RKO Pathé) ... Tarzan
  • Tarzan's Desert Mystery (1943) (RKO Pathé) ... Tarzan
  • Stage Door Canteen (1943) (United Artists) ... Himself
  • Tarzan and the Amazons (1945) (RKO Pathé) ... Tarzan
  • Swamp Fire (1946) (Paramount) ... Johnny Duval
  • Tarzan and the Leopard Woman (1946) (RKO Pathé) ... Tarzan
  • Tarzan and the Huntress (1947) (RKO Pathé) ... Tarzan
  • Tarzan and the Mermaids (1948) (RKO Pathé) ... Tarzan
  • Jungle Jim (1948) (Columbia) ... Jungle Jim
  • The Lost Tribe (1949) (Columbia) ... Jungle Jim
  • Mark of the Gorilla (1950) (Columbia) ... Jungle Jim
  • Captive Girl (1950) (Columbia) ... Jungle Jim
  • Pypmy Island (1950) (Columbia) ... Jungle Jim
  • Fury of the Congo (1951) (Columbia) ... Jungle Jim
  • Jungle Manhunt (1951) (Columbia) ... Jungle Jim
  • Jungle Jim in the Forbidden Land (1952) (Columbia) ... Jungle Jim
  • Voodoo Tiger (1952) (Columbia) ... Jungle Jim
  • Savage Mutiny (1953) (Columbia) ... Jungle Jim
  • Valley of Head Hunters (1953) (Columbia) ... Jungle Jim
  • Killer Ape (1953) (Columbia) ... Jungle Jim
  • Jungle Man-Eaters (1954) (Columbia) ... Jungle Jim
  • Cannibal Attack (1954) (Columbia) ... Himself
  • Jungle Moon Men (1955) (Columbia) ... Himself
  • Devil Goddess (1955) (Columbia) ... Himself
  • The Phynx (1970) (Warner Bros.) ... Cameo
  • Won Ton Ton, the Dog Who Saved Hollywood (1976) (Paramount) ... Crewman

Προσωπική ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Βάϊσμίλλερ παντρεύτηκε πέντε φορές, την Πόντι Αρνστ, την Λούπη Βέλεζ, την Πέριλ Σκοτ, την Άλεν Γκέιτ (αργότερα McCleland) και την Μέρι Μπέιμον. Έκανε τρία παιδιά με την τρίτη γυναίκα του: τους Τζόνι Βαϊσμίλερ Τζούνιορ την Χάιντι Ελίζαμπεθ Βαϊσμίλερ και την Γουέντι Αν Βαϊσμίλερ.

Την δεκαετία του 1970 νοσηλεύτηκε κάμποσες φορές από καρδιά, διάφορα κατάγματα στα πόδια και την μέση, και από εγκεφαλικό. Αργότερα μπήκε και σε ένα γηροκομείο όπου όμως τον διώξανε, γιατί επαναλάμβανε συνέχεια την κραυγή του Ταρζάν. Πέθανε το 1984 μετά από πολλαπλό εγκεφαλικό, στο Ακαπούλκο του Μεξικού. Στον τάφο του είναι χαραγμένες μόνο τρεις λέξεις: Johnny Weissmuller, Tarzan.

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • David A. Fury. Johnny Weissmuller: Twice the Hero (Minneapolis, Minnesota: Artist's Press. 2000) ISBN 0924556021
  • Johnny Weissmuller Jr., Tarzan My Father, Toronto: ECW Press 2002

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. 122935942. Ανακτήθηκε στις 17  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13982607b. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 3,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Johnny-Weissmuller. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. (Αγγλικά) Find A Grave. Ανακτήθηκε στις 29  Αυγούστου 2019.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13982607b. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  6. CONOR.SI. 79761507.
  7. Ανακτήθηκε στις 4  Μαρτίου 2021.
  8. 8,0 8,1 Ανακτήθηκε στις 26  Σεπτεμβρίου 2021.
  9. Ανακτήθηκε στις 6  Ιουνίου 2021.
  10. Lutz Maurer: Der Tarzan-Jodler, auf F.A.Z.#FAZ.NET|FAZ.NET, zuletzt aufgerufen am 22. Januar 2008

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]