Τερριτόριο Πατράσσο
Το Τερριτόριο της Πατράσσο (ιταλικά: Territorio di Patrasso) ήταν διοικητική διαίρεση του Μορέα κατά την Ενετική κατοχή του, από το 1688 έως το 1715. Διοικητικά ανήκε στην επαρχία Αχαΐας με έδρα την πόλη "Πατράσσο" την σημερινή Πάτρα όπου ήταν και η πρωτεύουσα της επαρχίας.
Η Πάτρα και το κάστρο της έγινε για πρώτη φορά ενετική κτίση το 1408, όταν λόγω της Οθωμανικής απειλής ο Λατίνος αρχιεπίσκοπος και Βαρώνος της Βαρωνίας της Πάτρας, Στέφανος Ζακαρία, την ενοικίασε για 5 χρόνια στους Ενετούς έως το 1413[1]. Οι Ενετοί ανακατέλαβαν την Πάτρα το 1417 έως το 1419 που επιστράφηκε στον Αρχιεπίσκοπο - βαρώνο με παπική παρέμβαση[2]. Το 1466 κατά τον Α΄ Βενετοτουρκικό πόλεμο οι Ενετοί καταλαμβάνουν εκ νέου την Πάτρα, αυτή την φορά από τους Οθωμανούς, για λίγες μόνο ημέρες[3]. Το 1687 μετά από πολιορκία κατέλαβαν εκ νέου την πόλη έως το 1715[4].
Το Τερριτόριο βασίστηκε πάνω στον Οθωμανικό Καζά της Παλιάς Πάτρας, διοικητική διαίρεση που υπήρχε έως τότε[5][6][7]. Αρχικά με την ίδια ονομασία ιδρύθηκε Ενετική επαρχία αλλά γρήγορα καταργήθηκε με συγχωνεύσεις και από τις αρχικές επτά έμειναν τέσσερις[7][8].
Σύμφωνα με το Breve descrittione del Regno di Morea[9] ή επαρχία καταλάμβανε έκταση 1.222,544 στρέμματα, είχε 99 χωριά και 12 εγκαταλελειμμένα, 7 ορθόδοξα μοναστήρια, 11.918 κατοίκους κατανεμημένους σε 3.024 οικογένειες. Στην Απογραφή Γκριμάνι[9] του 1700 είχε 10.539 κατοίκους (3.803 στην Πάτρα), 2.642 οικογένειες, 5.813 άντρες και 4.726 γυναίκες.
Σύμφωνα με την Breve descrittione del Regno di Morea[10] του 1688 το τερριτόριο παρήγαγε κυρίως καλαμπόκι, μέλι, μαλί, μανιτάρια, κρασί κ.α. Μνεία γίνεται για το δάσος βελανιδιάς κοντά στην πόλη και για τις εμπορικές συναλλαγές της Πάτρας με την Ήπειρο και τα Ιόνια νησιά.
Περιλάμβανε επίσης τα χωριά[10]: Callandrizza, Pillura, Terianù, Micari, Combothecra, Caliui di Portes, Magula, Portes, Voila, Paulo-Castro, Psarades, Ouuria, Gaiduriari, Gomostò, Apostolus, Alupocori, Mertesa, Pirnari, Bitulea, Buccuua, Draganu, Caminizza, Aracoua, Cuunaro-Castro, Crali, Peristera, Caicalli, Issari, Ballamuta, Achaia, Scura, Vondussa, Preveso, Lalussi, Cozza, Mitopoli, Comi, Fiocca, Arula, Fostena, Ali Subassi, Candalo, Barducosta, Canzuri, Brati, Meidanus, Sandameri, Mirali, Menzena, Lissaria, Mustafa effendi, Vallatuna, Topolara, Sumbata, Cosmesi, Massarachi, Fratti, Lalucosta, Lubista, Salmenico, Cicevò, Arauonizza, Longò, Provodo, Xiria, Voteni, Maressi, Sella, Averna, Castrici, Platani, Velici, Pirgo, Saravali, Mira, Sulli, Pendeimati, Begulachi, Pedronni, Trapano, Caliuia del Castello, Sichienâ, Vodeni, Balla, Petrizza, Truffa, Turcocori, Chiona, Golemi, Agia Marina, Prostenizza, Calenzi, Velimachi, Greuenò, Alupocori-Tranò, Cafusi, Cumani, Zucalà, Tristena και Chirigri.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Θωμόπουλος, σελ. 13.
- ↑ Θωμόπουλος, σελ. 30.
- ↑ Θωμόπουλος, σελ. 113.
- ↑ Θωμόπουλος, σελ. 188
- ↑ Θωμόπουλος, σελ. 201.
- ↑ Σακελλαρίου, Η Πελοπόννησος κατά την δευτέραν Τουρκοκρατίαν (1716-1821).
- ↑ 7,0 7,1 Θωμόπουλος, σελ. 200.
- ↑ Θωμόπουλος, σελ. 200.
- ↑ 9,0 9,1 Θωμόπουλος, σελ. 202.
- ↑ 10,0 10,1 Ντόκος 1993.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Βασίλης Κ. Λάζαρης (επιμ.), Στέφανου Ν. Θωμόπουλου "Ιστορία της Πόλεως Πατρών από αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι του 1821". Έκδοση τέταρτη στη δημοτική γλώσσα και με βάση τα χειρόγραφα του συγγραφέα, Τόμοι Α΄-Β΄, Αχαϊκές Εκδόσεις, Πάτρα 1998-1999. ISBN 960-7960-08-4. (Τόμος Α΄). ISBN 960-7960-09-2. (Τόμος Β΄).
- Κωνσταντίνος Ντόκος, "Breve descrittione del Regno di Morea. Αφηγηματική ιστορική πηγή ή επίσημο βενετικό έγγραφο της Β΄ Βενετοκρατίας στην Πελοπόννησο;", Εώα και Εσπέρια, 1 (1993), σελ. 81-131. Ανακτήθηκε: 12/11/2017. (αρχείο pdf)
- Μιχαήλ Β. Σακελλαρίου, Η Πελοπόννησος κατά την δευτέραν Τουρκοκρατίαν (1716-1821), εκδόσεις Ερμής, Αθήνα 1939. (ανατύπωση Απρίλιος 2002· τυπογραφείο Α. Ελευθέρου)
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Θεόδωρος Η. Λουλούδης, Αχαΐα. Οικισμοί, οικιστές, αυτοδιοίκηση, Νομαρχιακή Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ν.Α. Αχαΐας, Πάτρα 2010.