Ταϊπέι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 25°2′15″N 121°33′45″E / 25.03750°N 121.56250°E / 25.03750; 121.56250

Ταϊπέι

Σημαία

Σφραγίδα

Έμβλημα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Ταϊπέι
25°2′15″N 121°33′45″E
ΧώραΔημοκρατία της Κίνας[1][2]
Διοικητική υπαγωγήΔημοκρατία της Κίνας
Γεωγραφική υπαγωγήΛεκανοπέδιο Ταϊπέι
Ίδρυση1709
Διοίκηση
 • ΣώμαTaipei City Government
 • Δήμαρχος του ΤαϊπέιChiang Wan-an (από 2022)
Έκταση271,7997 km²
Υψόμετρο10 μέτρα
Πληθυσμός2.603.150 (2020)[3]
Ταχ. κωδ.100
Τηλ. κωδ.02
Ζώνη ώραςUTC+8
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Ταϊπέι (παραδοσιακά κινέζικα: 臺北市, απλοποιημένα κινέζικα: 台北市), είναι η πρωτεύουσα[4] της Δημοκρατίας της Κίνας (γνωστής και ως Ταϊβάν). Είναι ειδικός δήμος της Ταϊβάν.

Βρίσκεται στη βόρεια Ταϊβάν. Είναι θύλακας του δήμου της Νέας Ταϊπέι, η οποία βρίσκεται 25 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του κύριου λιμένα της βόρειας Ταϊβάν, της Κελάνγκ. Το μεγαλύτερο μέρος της πόλης βρίσκεται στη λεκάνη της Ταϊπέι, έναν αρχαίο πυθμένα λίμνης. Η λεκάνη οριοθετείται από τις σχετικά στενές κοιλάδες των ποταμών Κελάνγκ και Σιντιάν, οι οποίοι ενώνονται και δημιουργούν τον ποταμό Ταμσούι κατά μήκος του δυτικού ορίου της πόλης.[5]

Η κυρίως πόλη κατοικείται από ένα εκτιμώμενο πληθυσμό 2.646.204 κατοίκων (2019),[6] σχηματίζοντας το κύριο μέρος της μητροπολιτικής περιοχής Ταϊπέι-Κελάνγκ, η οποία περιλαμβάνει τις παραπλήσιες πόλεις της Νέας Ταϊπέι και της Κελάνγκ, έχοντας συνολικό πληθυσμό 7.047.559 κατοίκων,[6][7] και είναι η 40η πολυπληθέστερη αστική περιοχή του κόσμου. Περίπου το ένα τρίτο του πληθυσμού της χώρας ζει σε αυτή τη μητροπολιτική περιοχή. Το όνομα Ταϊπέι μπορεί να αναφέρεται σε ολόκληρη τη μητροπολιτική περιοχή η στη κυρίως πόλη.

Η Ταϊπέι είναι το πολιτικό, οικονομικό, εκπαιδευτικό και πολιτιστικό κέντρο της Ταϊβάν καθώς και ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα της Ανατολικής Ασίας. Θεωρείται παγκόσμια πόλη και κατατάσσεται ως άλφα παγκόσμια πόλη από την GaWC.[8] Η Ταϊπέι αποτελεί μέρος μιας μεγάλης βιομηχανικής περιοχής υψηλής τεχνολογίας.[9] Οι σιδηροδρομικές, οδικές, αεροπορικές και λεωφορειακές γραμμές συνδέουν τη πόλη με την υπόλοιπη χώρα. Η πόλη εξυπηρετείται από τα αεροδρόμια Σονγκσάν και Ταογιουάν. Στην Ταϊπέι βρίσκονται παγκοσμίως γνωστά αρχιτεκτονικά ή πολιτιστικά μνημεία, όπως ο ουρανοξύστης Ταϊπέι 101, η Μνημειακή Αίθουσα Τσιάνγκ-Κάι Σεκ, ο Ναός Νταλονγκντόνγκ Μπαοάν, το Χσινγκ Τιάν Κονγκ, ο Ναός Λουνγκσάν της Μάνκα, το Μουσείο του Εθνικού Παλατιού, το Κτίριο του Προεδρικού Γραφείου, ο Ξενώνας της Ταϊβάν, το Σιμεντίνγκ και άλλες νυχτερινές αγορές που βρίσκονται σε διάφορα σημεία της πόλης. Φυσικά χαρακτηριστικά όπως το Μαοκόνγκ, το Γιανγκμινγκσάν και οι θερμές πηγές είναι γνωστές στους διεθνείς επισκέπτες της πόλης.

Σε αγγλόφωνες πηγές συχνά το όνομα Ταϊπέι είναι συνεκδοχή που αναφέρεται στην κεντρική κυβέρνηση της Ταϊβάν. Λόγω του αμφίβολου πολιτικού καθεστώτος της Ταϊβάν στην διεθνή κοινότητα, ο όρος Κινεζική Ταϊπέι χρησιμοποιείται συχνά ως συνώνυμο για όλη τη χώρα, ειδικά όταν κυβερνητικοί εκπρόσωποι της Ταϊβάν συμμετέχουν σε διεθνείς οργανισμούς ή ταϊβανέζοι αθλητές συμμετέχουν σε διεθνείς αθλητικές εκδηλώσεις.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πόλη ιδρύθηκε από τον λαό Κεταγκαλάν κατά τη διάρκεια της Δυναστείας Μινγκ.[10] Μεταξύ το 1626 και το 1642 άρχισαν να κατακτούν οι Ισπανοί τον βορρά του νησιού. Ακολουθήσανε οι Ολλανδοί. Με την κατάκτηση του νησιού από τον στρατηγό Κοσίνγκα ξεκινά η αποίκηση του νησιού από τους Κινέζους. Το 1709 ιδρύεται στην περιοχή ένα χωριό, αφού η κυβέρνηση επέτρεψε την ανάπτυξη της περιοχής, και κατέφθασαν Κινέζοι Χαν στη περιοχή.[11]

Περίπου το 1870 εξελίσσεται η Ταϊπέι σε μια μεγάλη πόλη. Το 1879 κατασκευάζονται οι πύλες και μέχρι το 1885 το τείχος της πόλης. Το 1895 κατακτούν οι Ιάπωνες το νησί και την μετονομάζουν σε Ταϊχόκου. Μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου το 1945 το νησί επιστρέφεται στην Κίνα. Με την νίκη των κομμουνιστών στην ηπειρωτική Κίνα στο τέλος του Κινεζικού Εμφυλίου Πολέμου το 1949, οι οπαδοί του Κουόμινταγκ και του Τσαγκ Κάι Σεκ κατέφυγαν στην Ταϊβάν, ορίζοντας την Ταϊπέι ως προσωρινή πρωτεύουσα της συνεχιζόμενης δημοκρατίας της Κίνας, ενώ επίσημη πρωτεύουσα ονομάστηκε η Ναντσίνγκ, στην ηπειρωτική Κίνα.[12][13] Από το 1949 και τα επόμενα χρόνια, η πόλη υπέστη ταχύτατη ανάπτυξη λόγω της προσάρτησης γειτονικών οικισμών, της μετανάστευσης αλλά και της πολύ υψηλής γεννητικότητας.

Από τις 16 Μαρτίου έως τις 22 Μαρτίου 1990 η Ταϊπέι ήταν το κέντρο των φοιτητικών συλαλλητηρίων του Λευκού Κρίνου που μετέτρεψαν την Ταϊβάν από ένα μονοκομματικό κράτος σε μια πολυκομματική δημοκρατία προς το 1996. Από τότε η Ταϊπέι είναι η έδρα της δημοκρατικά εκλεγμένης εθνικής κυβέρνησης της Ταϊβάν.

Φωτοθήκη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 5192. Ανακτήθηκε στις 6  Αυγούστου 2018.
  2. GEOnet Names Server. 11  Ιουνίου 2018. -2637882.
  3. www.stat.gov.tw/ct.asp?mp=4&xItem=47698&ctNode=549.
  4. Η Ταϊπέι είναι η έδρα της κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Κίνας με ρύθμιση. Συνταγματικά δεν υπάρχει κάποια επίσημη πρωτεύουσα για την Δημοκρατία της Κίνας.
  5. «Taipei City Government: Home – I. Geographic Overview». Κυβέρνηση της Πόλης της Ταϊπέι. 23 Οκτωβρίου 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2020. 
  6. 6,0 6,1 鄉鎮市區人口及按都會區統計. Υπουργείο Εσωτερικών της Ταϊβάν. Δεκέμβριος 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2020. 
  7. «Methods and Term Definitions». Directorate General of Budget, Accounting and Statistics. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2020. 
  8. «The World According to GaWC 2018». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2020. 
  9. «Taiwan tech industry faces up to South Korea's Samsung». The Seattle Times. Απρίλιος 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Αυγούστου 2017. https://web.archive.org/web/20170825064955/http://old.seattletimes.com/html/businesstechnology/2020821044_taiwansamsungxml.html. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2020. 
  10. «History». Κυβέρνηση της Πόλης της Ταϊπέι. 29 Μαρτίου 2004. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Μαΐου 2005. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2020. 
  11. «Taipei's History and Development». Κυβέρνηση της Πόλης της Ταϊπέι. Νοεμβρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Δεκεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2020. 
  12. Ng, Franklin (1998). The Taiwanese Americans. Greenwood Publishing Group. σελ. 10. ISBN 0-313-29762-2. 
  13. «Taiwan Timeline – Retreat to Taiwan». BBC News. 2000. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιουνίου 2009. https://web.archive.org/web/20090624190413/http://news.bbc.co.uk/hi/english/static/in_depth/asia_pacific/2000/taiwan_elections2000/1949_1955.stm. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2020.  Η Ταϊπέι δεν έχει ονομαστεί ποτέ επίσημα πρωτεύουσα της Δημοκρατίας της Κίνας αλλά γενικά οι πιστοί του Κουομιντάνγκ την αναφέρουν ως έτσι. Το 2004 οι αναφορές του κειμένου "Η Ναντσίνγκ είναι η πρωτεύουσα της Δημοκρατίας της Κίνας" σε σχολικά εγχειρίδια για τους μαθητές του δημοτικού σχολείου αντικαταστάθηκαν από τη φράση "Η Ταϊπέι είναι η έδρα της κεντρικής κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Κίνας."

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]