Ταξίδι στην άκρη της νύχτας
 Το εξώφυλλο της πρώτης έκδοσης το 1932 | |
| Συγγραφέας | Λουί Φερντινάντ Σελίν |
|---|---|
| Τίτλος | Voyage au bout de la nuit |
| Γλώσσα | Γαλλικά |
| Ημερομηνία δημοσίευσης | 1932 |
| Μορφή | μυθιστόρημα |
| Θέμα | Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος |
| Τόπος | Παρίσι |
| Βραβεία | Τα 100 βιβλία του Αιώνα |
| LΤ ID | 16424 |
| Πρώτη έκδοση | Éditions Denoël |
| Αριθμός Σελίδων | 623 |
| δεδομένα () | |
Το Ταξίδι στην άκρη της νύχτας (γαλλικά: Voyage au bout de la nuit) είναι το πρώτο μυθιστόρημα του Λουί-Φερντινάν Σελίν και εκδόθηκε το 1932. Το έργο ακολουθεί τις περιπέτειες του κεντρικού χαρακτήρα Φερντινάν Μπαρνταμύ στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, στην αποικιακή Αφρική, στις Ηνωμένες Πολιτείες και τελικά στα φτωχά προάστια του Παρισιού όπου εργάζεται ως γιατρός.[1]
Το μυθιστόρημα γνώρισε μεγάλη εμπορική επιτυχία και κέρδισε το βραβείο Ρενωντό το 1932, αλλά δίχασε τους κριτικούς λόγω της απαισιόδοξης απεικόνισης της ανθρώπινης κατάστασης και του καινοτόμου στυλ γραφής του που βασίζεται στη γλώσσα της εργατικής τάξης, στην αργκό και σε νεολογισμούς. Έχει μεταφραστεί σε 37 γλώσσες και θεωρείται ευρέως ένα από τα σπουδαιότερα μυθιστορήματα του 20ού αιώνα.[2]
Υπόθεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Ταξίδι στο τέλος της νύχτας είναι μια αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο στην οποία ο αφηγητής διηγείται τις εμπειρίες του από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, την αποικιοκρατία στην Αφρική, τις Ηνωμένες Πολιτείες του Μεσοπολέμου και την κοινωνική κατάσταση γενικότερα.
Ο Φερντινάν Μπαρνταμύ, λογοτεχνικό alter ego του συγγραφέα, είναι ένας νεαρός Παριζιάνος φοιτητής ιατρικής που, σε μια έκρηξη ενθουσιασμού, κατατάσσεται εθελοντικά στον γαλλικό στρατό στο ξέσπασμα του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Βρίσκεται στο μέτωπο, ωστόσο σύντομα χάνει τον ηρωισμό και τα ιδανικά του βλέποντας από κοντά τη δολοφονική ανικανότητα των ανωτέρων του στα χαρακώματα, την αγριότητα της ανθρώπινης φύσης και το παράλογο του πολέμου. Με αμείλικτο σαρκασμό περιγράφει τις προσπάθειές του να λιποτακτήσει για να συλληφθεί αιχμάλωτος, όμως τραυματίζεται και μάλιστα του απονέμεται το παράσημο του πολέμου. Στα νοσοκομεία που αναρρώνει, ανακαλύπτει την εκμετάλλευση του πολέμου από γιατρούς, στρατιωτικούς και πολίτες. Είναι το τέλος της αθωότητάς του. Αυτή η πρώτη μεγάλη ιστορία είναι κυρίως μια καταγγελία της φρίκης του πολέμου, η απαισιοδοξία της οποίας διαπερνά ολόκληρο το έργο.[3]
Στη συνέχεια φεύγει για την Αφρική, όπου αντιμετωπίζει τις φρικαλεότητες και θηριωδίες της αποικιοκρατίας και επαναστατεί ενάντια σ' αυτήν την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, ακόμη πιο τρομερή από τον πόλεμο. Έτσι, ταξιδεύει στη Νέα Υόρκη σε αναζήτηση μιας νέας ζωής. Εκεί βιώνει νέες απογοητεύσεις, τη μοναξιά, τη φτώχια και την εργασία σε εργοστάσιο αυτοκινήτων, δουλειά εξαντλητική και απάνθρωπη που συγκρίνει με σκλαβιά, γενικά την ανθρώπινη δυστυχία, «καθημερινή και αιώνια». Αποφασίζει να επιστρέψει στη Γαλλία και να ολοκληρώσει τις ιατρικές του σπουδές, μετά το τέλος των οποίων εργάζεται ως γιατρός στα φτωχικά προάστια του Παρισιού, όπου συναντά την ίδια αγωνία και δυστυχία όπως στην Αφρική, στην Αμερική ή στα χαρακώματα του πολέμου. Σε όλο του το ταξίδι, βήμα-βήμα, συναντά την ανθρώπινη δυστυχία και αγανακτεί, κυνικός και μελαγχολικός σαν τη νύχτα.[4]
Αποδοχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το έργο δημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο του 1932 προκαλώντας θυελλώδεις αντιπαραθέσεις μεταξύ των κριτικών. Είχε υμνητές και επικριτές από όλο το γαλλικό πολιτικό φάσμα, κάποιοι εγκωμίασαν τα αναρχικά, αντιαποικιακά και αντιμιλιταριστικά του θέματα, ενώ άλλοι το αποκήρυξαν ως «κυνικές, χλευαστικές ομολογίες ενός ανθρώπου χωρίς θάρρος ή ευγένεια». Το μυθιστόρημα ήταν υποψήφιο για το βραβείο Γκονκούρ του 1932. Όταν παρ' όλες τις προβλέψεις, το βραβείο απονεμήθηκε σε μυθιστόρημα του Γκι Μαζλίν, το σκάνδαλο που προέκυψε αύξησε τη δημοσιότητά του και πούλησε 50.000 αντίτυπα τους επόμενους δύο μήνες. Το μυθιστόρημα τιμήθηκε με το βραβείο Ρενωντό το 1932.
Το Ταξίδι στην άκρη της νύχτας θεωρείται πλέον ένα από τα σπουδαία έργα της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας. Το 2003 το μυθιστόρημα κατατάχθηκε στην 51η θέση στη λίστα της εφημερίδας The Guardian με τα «100 καλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών». [5]Το 1999 κατατάχθηκε στην έκτη θέση στη λίστα με τα «100 μυθιστορήματα του εικοστού αιώνα» της Le Monde.[6]
Σχόλια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Ταξίδι στην άκρη της νύχτας είναι το πρώτο μυθιστόρημα του Λουί-Φερντινάν Σελίν, γιατρού κατά κύριο επάγγελμα. Είναι διάσημο για το ύφος του, ο Σελίν ανέπτυξε μια μοναδική λογοτεχνική γλώσσα βασισμένη στην ομιλούμενη γλώσσα της εργατικής τάξης, την ιατρική και ναυτική ορολογία, τους νεολογισμούς, τις βρισιές και την εξειδικευμένη αργκό των στρατιωτών, των ναυτικών και του εγκληματικού υπόκοσμου. Το ύφος επηρέασε σε μεγάλο βαθμό τη σύγχρονη γαλλική λογοτεχνία.
Το μυθιστόρημα δεν είναι αυτοβιογραφικό, είναι όμως εμπνευσμένο από τις προσωπικές εμπειρίες του Σελίν που εκφράζει μέσω του κύριου χαρακτήρα αντι-ήρωα Φερντινάντ Μπαρνταμύ, του λογοτεχνικού alter ego του συγγραφέα. Ο Σελίν πήρε μέρος στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο το 1914 όπου του αποκαλύφθηκε ο παραλογισμός του πολέμου, που τον χαρακτηρίζει ως «διεθνές σφαγείο στην τρέλα» και αποκαλύπτει αυτό που είναι γι' αυτόν ο μόνος εύλογος τρόπος να αντισταθεί σ' αυτήν την τρέλα: τη δειλία. Είναι εχθρικός απέναντι σε κάθε μορφή ηρωισμού, που θεωρεί ότι συμβαδίζει με τη βία και τον πόλεμο. Για αυτόν, ο πόλεμος αναδεικνύει τη διαφθορά και τη δυστυχία του κόσμου, ένα επαναλαμβανόμενο θέμα στο μυθιστόρημα.
Παρόλα αυτά, το έργο είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια απλή κριτική του πολέμου. Ο αφηγητής καταγγέλλει τις υποκρισίες και τα ηθικά λάθη της γενιάς του και εκφράζει την αμηχανία και την περιφρόνησή του απέναντι σε όλη την ανθρωπότητα: γενναίοι ή δειλοί, αποικιστές ή αποικισμένοι, λευκοί ή μαύροι, Αμερικανοί ή Ευρωπαίοι, φτωχοί ή πλούσιοι, κανείς δεν εξαιρείται σ'αυτό το απελπισμένο του όραμα. Στον μηδενιστικό προβληματισμό του, τίποτε δεν φαίνεται τελικά να έχει σημασία μπροστά στη χλευαστική φύση του κόσμου όπου όλα αναπόφευκτα τελειώνουν με τον ίδιο τρόπο.[7]
Ελληνικές μεταφράσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Ταξίδι στα βάθη της νύχτας, σε μετάφραση Γιατράκου-Fossi, εκδόσεις Εστία, 1986
- Ταξίδι στην άκρη της νύχτας, σε μετάφραση Σεσίλ Ιγγλέση Μαργέλλου, εκδόσεις Εστία, 2007
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ . «la-philosophie.com/voyage-au-bout-de-la-nuit-celine-resume».
- ↑ . «babelio.com/livres/Celine-Voyage-au-bout-de-la-nuit/».
- ↑ . «commentairecompose.fr/voyage-au-bout-de-la-nuit-resume/».
- ↑ . «franceculture.fr/oeuvre-voyage-au-bout-de-la-nuit-de-louis-ferdinand-celine». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Απριλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2022.
- ↑ ,. «theguardian.com/books/The 100 greatest novels of all time: The list».
- ↑ . «lemonde.fr/archives/article/1999/cent-disques-cent-films-et-cent-livres-pour-un-siecle».
- ↑ . «iefimerida.gr/news/Ενα «Ταξίδι στην άκρη της νύχτας»».
|