Σχολή Εμμανουήλ Γκιούμα
Η σχολή Εμμανουήλ Γκιούμα ήταν από τις πιο φημισμένες σχολές των Ιωαννίνων. Είναι γνωστή επίσης με τις ονομασίες Μπαλαναία Σχολή, Μεγάλη Σχολή και Πρώτη Σχολή των Ιωαννίνων.
Ιστορική αναδρομή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ιδρύθηκε το 1676 [1]από τον Γιαννιώτη Εμμανουήλ Γκιούμα, που ήταν έμπορος στη Βενετία. Περίπου 20 χρόνια μετά την ίδρυσή της η εν λόγω Σχολή εμπλουτίστηκε με βιβλία από τον επίσης Γιαννιώτη Γεώργιο Ντίλιο. Το 1734 ο Λάμπρος Μαρούτσης έδωσε 5.000 δουκάτα προκειμένου να προστεθεί στη Σχολή καθέδρα ιερών και κοσμικών επιστημών, ελληνιστί τε και λατινιστί παραδιδομένων.
Η Σχολή διευθύνονταν από τριμελή επιτροπή και εξαρτιόταν από το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Πρώτος σχολάρχης ήταν ο ιερομόναχος Βησσαρίων Μακρής, μαθητής του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου. Στη συνέχεια σχολάρχες έγιναν ο Μαζαράκης, οι ιερείς Γεώργιος Σουγδουρής και Αναστάσιος Παπαβασιλείου, ο Μεθόδιος Ανθρακίτης και για περισσότερα από 100 χρόνια τα μέλη της οικογένειας Μπαλάνων Μπαλάνος Βασιλόπουλος, Κοσμάς Μπαλάνος, Κωνσταντίνος Μπαλάνος (ο οποίος ονόμασε τη Σχολή Αρχιγυμνάσιον) και Αναστάσιος Μπαλάνος, από τους οποίους η σχολή έμεινε γνωστή και ως Μπαλαναία. Τελευταίος διδάσκαλος ήταν ο Αναστάσιος Μπαλανίδης. Οι μαθητές της Σχολής ήταν οικότροφοι και είχαν δωρεάν βιβλία και γραφική ύλη. Στη Σχολή φοίτησε ο Ναουσαίος Αναστάσιος Μιχαήλ, ο πρώτος Έλληνας λόγιος και επιστήμονας που καταξιώθηκε στην Ευρώπη.
Το 1820 ο Αλή Πασάς, ενώ τον πολιορκούσαν τα στρατεύματα του Σουλτάνου στα Ιωάννινα, προκειμένου να έχει ανοιχτό πεδίο βολής, διέταξε τον εμπρησμό της πόλης με αποτέλεσμα και την ολοσχερή καταστροφή της Σχολής και της βιβλιοθήκης της, στην οποία υπήρχαν μεταξύ άλλων σπάνια και πολύτιμα χειρόγραφα Ελλήνων συγγραφέων και Πατέρων της Εκκλησίας. Μετά την καταστροφή της η Μπαλαναία Σχολή δεν ξαναλειτούργησε.
Από την Μπαλαναία Σχολή αποφοίτησαν μεταξύ άλλων ο μητροπολίτης Αθηνών Μελέτιος και ο μητροπολίτης Καμπανίας Θεόφιλος.
Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Παιδεία και Ευπαιία[νεκρός σύνδεσμος] 14/07/2008, Σύνδεσμος Αποφοίτων Ζωσιμαίας Σχολής Ιωαννίνων, Δήμος Ιωαννιτών
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικκα, τ.37
- Τρύφων Ευαγγελίδης (1936). Η παιδεία επί Τουρκοκρατίας. Εν Αθήναις: Τύποις Α. Π. Χαλκιοπούλου. Ανακτήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2010. (pdf)
 |
Αυτό το λήμμα χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |