Στοιχεία μηχανών
Στοιχεία μηχανών ονομάζονται τα τεμάχια που χρησιμοποιούνται κατ' επανάληψη, στην ίδια ή παραπλήσια μορφή, για τη συγκρότηση μηχανών, συσκευών και οργάνων[1].
Τα στοιχεία μηχανών μπορούν να ταξινομηθούν βάσει του ρόλου τους σε:
- στοιχεία σύνδεσης (ήλοι, κοχλίες, σφήνες, πολύσφηνα, πείροι, κολλήσεις)
- στοιχεία έδρασης και μετάδοσης κίνησης (έδρανα, άξονες, άτρακτοι, συμπλέκτες, οδοντωτοί τροχοί, ιμάντες, αλυσίδες)
- στοιχεία για τη μεταφορά ρευστών (σωληνώσεις, βαλβίδες, κρουνοί, κλπ.)
Ακόμη, βάσει του του προορισμού τους, τα στοιχεία μηχανών διακρίνονται σε:
- στοιχεία γενικού προορισμού (επιτελούν τον ίδιο πάντα σκοπό σε οποιαδήποτε μηχανή, π.χ. κοχλίες σύνδεσης)
- στοιχεία ειδικού προορισμού (χρησιμοποιούνται σε συγκεκριμένους τύπους μηχανών, π.χ. έμβολα)
Συνδέσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι συνδέσεις χωρίζονται σε λυόμενες και μη λυόμενες. Λυόμενες συνδέσεις είναι οι συνδέσεις που γίνονται με κοχλίες. Στις μη λυόμενες συνδέσεις χρησιμοποιούνται μόνιμα μέσα σύνδεσης, όπως ήλοι, ηλεκτροσυγκόλληση τόξου, συγκόλληση με οξυακετυλενική φλόγα, συγκόλληση με τριβή κλπ.
Άξονες άτρακτοι και πείροι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Άξονας είναι το στοιχείο μηχανής που δύναται να εκτελεί περιστροφική κίνηση, στηριζόμενο σε δύο ή περισσότερες θέσεις επί κατάλληλων εδράνων. Οι άξονες δεν είναι απαραίτητο να έχουν κυκλικό σχήμα, αντιθέτως σε ορισμένες περιπτώσεις -όπως στην περίπτωση του στροφαλοφόρου άξονα- το σχήμα τους είναι ιδιαίτερα περίπλοκο. Τα τμήματα ενός άξονα που έρχονται σε επαφή με τα έδρανα ονομάζονται στροφείς.
- Στην μηχανολογική ορολογία άξονες ονομάζονται τα στοιχεία που παρέχουν στήριξη στα στρεφόμενα μέρη μίας μηχανής, χωρίς όμως να μεταβιβάζουν ροπή. Επομένως οι άξονες δεν μεταδίδουν ισχύ.
- Όταν ένα περιστρεφόμενο στοιχείο μεταδίδει ισχύ (επομένως καταπονείται και σε ροπή στρέψης) ονομάζεται άτρακτος.
- Πείροι ονομάζονται οι -συνήθως κοντοί- άξονες στους οποίους η κύρια καταπόνηση είναι διατμητική και όχι καμπτική.
Στοιχεία μετάδοσης κίνησης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στοιχεία μετάδοσης κίνησης είναι οι οδοντωτοί τροχοί, τα συστήματα ιμάντα - τροχαλίας, οι αλυσίδες κλπ
