Σάμερχιλ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σάμερχιλ
Πληροφορίες
ΠόληΛέιστον
ΝομόςΣάφολκ
ΧώραΑγγλία
Ταχ. κώδικαςIP16 4HY
ΤύποςΑνεξάρτητο Ολοήμερο Σχολείο (οικοτροφείο)
Ίδρυση1921
ΙδρυτήςΑλεξάντερ Σάδερλαντ Νηλ

Το Σάμερχιλ είναι ανεξάρτητο Βρετανικό ολοήμερο και ημερήσιο σχολείο. Ιδρύθηκε το 1921 από τον Αλεξάντερ Σάδερλαντ Νηλ με βασικό ιδεολογικό άξονα την πεποίθηση ότι το σχολείο πρέπει να προσαρμόζεται ώστε να ταιριάζει στο παιδί και όχι το αντίστροφο. Είναι μια δημοκρατικά διοικούμενη κοινότητα. Το σχολείο διοικείται μέσω των σχολικών συνελεύσεων, στις οποίες μπορούν να συμμετάσχουν όλοι, προσωπικό και μαθητές, και όπου όλοι έχουν δικαίωμα ισότιμης ψήφου. Αυτές οι συνελεύσεις λειτουργούν και ως νομοθετικό και ως δικαστικό σώμα. Τα μέλη της κοινότητας είναι ελεύθερα να κάνουν ό,τι θέλουν, αρκεί οι ενέργειές τους να μην προκαλούν κακό στους άλλους σύμφωνα με την αρχή του Νηλ: «Ελευθερία, όχι ελεύθερη άδεια να κάνεις ό,τι θέλεις» (στο πρωτότυπο: "Freedom not License") και να τηρούν τους συναποφασισμένους κανόνες του σχολείου που οφείλουν να υπακούν σε αυτή την αρχή. Η αρχή αυτή επεκτείνεται και στην ελευθερία των μαθητών να επιλέγουν ποια μαθήματα, έως και κανένα, θα παρακολουθήσουν.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Σάμερχιλ ιδρύθηκε το 1921 στο Χέλεραου κοντά στη Δρέσδη της Γερμανίας από τον Νηλ στα πλαίσια του «Νέου Σχολείου». Όμως, ο Νηλ ήταν δυσαρεστημένος από το ήθος του Νέου Σχολείου και έτσι μετακινήθηκε στο Ζόνταγκμπεργκ της Αυστρίας. Εξ αιτίας της εχθρότητας του τοπικού πληθυσμού, μετακινήθηκε ξανά το 1923 στο Λάιμ Ρέτζις της Αγγλίας. Το κτίσμα στο Λάιμ Ρέτζις λεγόταν Σάμερχιλ, και από εκεί πήρε και το όνομά του το σχολείο. Το 1927 μετακινήθηκε στην τωρινή του τοποθεσία, στο Σάφολκ του Λέιστον στην Αγγλία. Αναγκάστηκε να μετακινηθεί ξανά κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, προσωρινά αυτή τη φορά, στο Φέστινιογκ της Ουαλίας, προκειμένου η τοποθεσία να χρησιμοποιηθεί ως στρατόπεδο εκπαίδευσης του Βρετανικού Στρατού.[1]

Ύστερα από τον θάνατο του Νηλ το σχολείο ανέλαβε η γυναίκα του Ένα, έως το 1985.[1]

Σήμερα λειτουργεί ως ολοήμερο (οικοτροφείο) και ως ημερήσιο σχολείο που καλύπτει και τις δύο πρώτες βαθμίδες της εκπαίδευσης. Επικεφαλής του είναι τώρα η κόρη του Νηλ, Ζόι (Ζωή) Νηλ Ρέντχεντ.[2]

Παρόλο που η ίδρυση του μπορεί βάσιμα να προσδιοριστεί σε διαφορετικές ημερομηνίες, το ίδιο το σχολείο σημειώνει το 1921 ως τη χρονιά της ίδρυσής του.[1]

Φιλοσοφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Σάμερχιλ χαρακτηρίζεται από την φιλοσοφική του θέση ότι τα παιδιά μαθαίνουν και αναπτύσσονται καλύτερα ελεύθερα από καταναγκασμούς. Όλα τα μαθήματα είναι προαιρετικά και οι μαθητές είναι ελεύθεροι να επιλέξουν πώς θα αξιοποιήσουν τον χρόνο τους. Ο Νηλ ίδρυσε το Σάμερχιλ με την πεποίθηση ότι «το παιδί πρέπει να είναι ελεύθερο να ζήσει τη δική του ζωή, όχι τη ζωή που οι αγχωμένοι του γονείς πιστεύουν ότι πρέπει να ζήσει, ούτε μια ζωή σύμφωνη με τους σκοπούς ενός εκπαιδευτικού που νομίζει ότι ξέρει καλύτερα»."[3][4]

Εκτός από το να αναλαμβάνουν τον έλεγχο του χρόνου τους, οι μαθητές μπορούν να συμμετάσχουν στην αυτοδιοικούμενη κοινότητα του σχολείου. Οι σχολικές συνελεύσεις λαμβάνουν χώρα τρεις φορές την εβδομάδα και σε αυτές οι μαθητές και τα μέλη του προσωπικού έχουν ισότιμο λόγο στις αποφάσεις που αφορούν την καθημερινή τους ζωή στο σχολείο, συζητώντας ζητήματα και δημιουργώντας ή αλλάζοντας τους νόμους του σχολείου. Οι κανόνες που θεσμοθετούνται σε αυτές τις συνελεύσεις καλύπτουν μεγάλο εύρος θεμάτων, από το ποια ώρα πρέπει οι μαθητές να πηγαίνουν στα κρεβάτια τους και να κάνουν νυκτερινή ησυχία, έως το αν θα επιτρέπεται ο γυμνισμός στον χώρο της πισίνας και μέσα στην τάξη. Οι συνελεύσεις αποτελούν επίσης ευκαιρία για την κοινότητα να ψηφίσει πάνω στο πώς πρέπει να αντιμετωπισθεί μια μη επιλυμένη διένεξη, όπως π.χ. η τιμωρία για κάποια κλοπή (συνήθως η τιμωρία συνίσταται στο να επιστραφεί ό,τι εκλάπη).

Στη διαδικασία δημιουργίας νόμων και επιβολής κυρώσεων, το σχολείο εφαρμόζει σε γενικές γραμμές το απόφθεγμα του Νηλ «Ελευθερία, όχι ελεύθερη άδεια» (ένα από τα βιβλία του τιτλοφορείται έτσι), που σημαίνει την αρχή του να κάνεις όπως νομίζεις, αρκεί να μην προκαλείς κακό στους άλλους. Ως εκ τούτου, εντός του σχολείου, έχεις μεν την ελευθερία να βρίζεις όσο σου αρέσει, αλλά όχι την ελεύθερη άδεια να απευθύνεις σε κάποιον μια προσβλητική βρισιά.

Σε αυτές τις κεντρικές αξίες, δηλαδή τη δημοκρατία, την κοινωνική ισότητα και την ελευθερία βασίζει τη λειτουργία του το σχολείο Σάμερχιλ.

Επίλυση Συγκρούσεων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπάρχουν δυο βασικές μέθοδοι επίλυσης συγκρούσεων στο Σάμερχιλ: οι διαμεσολαβητές και το ανώτερο όργανο, η δικαστική συνέλευση του σχολείου.

Διαμεσολαβητές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατ' αρχήν, ο θιγόμενος (ή οι θιγόμενοι) απευθύνεται σε έναν διαμεσολαβητή για να βοηθήσει στην επίλυση της διαμάχης. Οι διαμεσολαβητές είναι μια εκλεγμένη επιτροπή παλαιών μελών της κοινότητας, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι να παρεμβαίνουν στις διενέξεις. Το ένα μέρος πρέπει να αναζητήσει έναν διαμεσολαβητή και να αιτηθεί μια «Υπόθεση Διαμεσολαβητή». Τις περισσότερες φορές το μόνο που χρειάζεται να κάνει ο διαμεσολαβητής είναι να προειδοποιήσει κάποιον να πάψει να προκαλεί μπελάδες. Μερικές φορές, αν η διένεξη είναι πιο περίπλοκη, ο διαμεσολαβητής πρέπει να μεσολαβήσει. Αν η διένεξη δεν μπορεί να επιλυθεί επιτόπου, ή αν οι προειδοποιήσεις του διαμεσολαβητή αγνοούνται, τότε η υπόθεση μπορεί πλέον να τεθεί ενώπιον της σχολικής συνέλευσης.

Σε ειδικές περιπτώσεις η συνέλευση ορίζει στον θιγόμενο τον δικό του «ειδικό διαμεσολαβητή», έναν διαμεσολαβητή που ασχολείται με υποθέσεις μόνον ενός ατόμου. Αυτό συνήθως συμβαίνει όταν ένα συγκεκριμένο παιδί υπόκειται συστηματικά σε εκφοβισμό, ή έχει προβλήματα γλωσσικής επικοινωνίας (σε αυτήν την περίπτωση κάποιος που είναι δίγλωσσος, στα Αγγλικά και την γλώσσα του εν λόγω παιδιού, επιλέγεται να παίξει το ρόλο του διαμεσολαβητή).

Το δικαστήριο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

[5]

Το δικαστήριο είναι η σχολική συνέλευση που ασχολείται με άτομα που παραβιάζουν τους κανονισμούς του σχολείου. Μερικές φορές πραγματοποιείται ξεχωριστή συνέλευση για το δικαστήριο, και άλλες η νομοθετική και η δικαστική συνέλευση συνδυάζονται στην ίδια. Αυτό αποφασίζεται από την ίδια τη συνέλευση.

Η εκδικαζόμενη «υπόθεση» αποτελείται από ένα πρόσωπο που εγκαλεί ένα άλλο, ή μια ομάδα προσώπων. Το πρόσωπο που εγείρει την υπόθεση παραθέτει το πρόβλημα, ο πρόεδρος ρωτάει τους κατηγορούμενους αν το έκαναν, και αν εκείνοι έχουν κάτι να πουν, καλεί και για τυχόν μάρτυρες. Αν ο κατηγορούμενος παραδεχθεί την παρανομία, ή υπάρχουν πειστικές καταθέσεις μαρτύρων, τότε ο πρόεδρος καλεί για προτάσεις. Αλλιώς, το βήμα ανοίγεται για συζήτηση.

Αν δεν υπάρχουν ξεκάθαρα στοιχεία για το ποιος είναι ένοχος (για παράδειγμα, στην περίπτωση μιας κλοπής χωρίς μάρτυρες), ορίζεται μια «επιτροπή διερεύνησης». Στην επιτροπή διερεύνησης δίνεται η εξουσία να ερευνήσει δωμάτια και αποθηκευτικούς χώρους άλλων, όπως και να υποβάλλει κόσμο σε ερωτήσεις. Η επιτροπή επαναφέρει την υπόθεση στην επόμενη συνέλευση αν έχει καταφέρει να αποκτήσει νέα στοιχεία. Σε μια κοινότητα τόσο μικρή όσο το Σάμερχιλ, λίγα γεγονότα περνούν εντελώς απαρατήρητα, και τα ζητήματα συνήθως επιλύονται γρήγορα.

Μόλις βεβαιωθεί ότι ένα πρόσωπο έχει παραβεί τους κανόνες, τότε η συνέλευση πρέπει να προτείνει και να ψηφίσει την έγκριση μιας ποινής. Για τους περισσότερους κανονισμούς του σχολείου υπάρχει μια «στάνταρ ποινή» που επισείει η παραβίασή τους, αντίστοιχα κατά κάποιον τρόπο με τις κατευθυντήριες γραμμές ενός δικαστή για τις ποινές που επιβάλλει, όμως μπορεί να προταθεί και διαφορετική ποινή. Οι ποινές μπορούν να περιλαμβάνουν από μια «ισχυρή προειδοποίηση» προερχόμενη από τον πρόεδρο, έως χρηματικό πρόστιμο, απώλεια προνομίων (για παράδειγμα απαγόρευση εξόδου από το σχολείο ή να είσαι ο τελευταίος στην ουρά για το γεύμα) ή και «ποινή εργασίας», όπως το μάζεμα σκουπιδιών για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα ή κάποια άλλη εργασία προς όφελος της κοινότητας. Στην περίπτωση της κλοπής, συνήθως θεωρείται αρκετό να επιστρέψει ο κλέφτης ό,τι εκλάπη. Παρόλα αυτά υπάρχουν και κάποιες σπάνιες περιπτώσεις όπου το αντικείμενο της κλοπής δεν βρίσκεται πλέον υπό την κατοχή του κλέφτη. Σε αυτές επιβάλλεται στον κλέφτη μια από τις δυο πιο σοβαρές ποινές και υποβάλλεται σε ερωτήσεις σχετικά με τον αποδέκτη του αντικειμένου.

Εκπαιδευτική δομή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

[3]

Παρόλο που τον Νηλ απασχολούσε περισσότερο η κοινωνική ανάπτυξη των παιδιών παρά η ακαδημαϊκή, το Σάμερχιλ παρουσιάζει κάποιες σημαντικές διαφορές στην προσέγγισή του στην διδασκαλία. Δεν υπάρχει η έννοια της «χρονιάς» ή της «τάξης» στο Σάμερχιλ. Αντί αυτών, τα παιδιά τοποθετούνται ανάλογα με την ικανότητά τους σε κάθε δεδομένο μάθημα. Δεν είναι ασυνήθιστο για μια τάξη ενός μαθήματος να έχει μαθητές σε μεγάλο εύρος ηλικιών, ή για μαθητές στην ηλικία των 13 ή των 14 να παίρνουν μέρος στις βρετανικές εισαγωγικές εξετάσεις στο πανεπιστήμιο. Αυτή η δομή αντικατοπτρίζει την πεποίθηση ότι τα παιδιά πρέπει να προχωρούν με τον δικό τους ρυθμό, αντί να υποχρεούνται να καλύπτουν ένα επίπεδο σε κάποια ορισμένη ηλικία.

Υπάρχουν επίσης δυο αίθουσες διδασκαλίας που λειτουργούν με ελεύθερο πρόγραμμα όλη την ημέρα, το εργαστήριο και η αίθουσα καλλιτεχνικών. Οποιοσδήποτε μπορεί να έρθει σε αυτές και, υπό επίβλεψη, να φτιάξει λίγο πολύ οτιδήποτε. Τα παιδιά συνήθως παίζουν με ξύλινα παιχνίδια (συνήθως σπαθιά ή όπλα) που έχουν κατασκευάσει μόνα τους, και μεγάλο μέρος των επίπλων και της διακόσμησης του σχολείου έχει επίσης κατασκευαστεί από μαθητές.[6]

Οικήματα ενδιαίτησης και φροντίδα των παιδιών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

[7]

Τα παιδιά στο Σάμερχιλ τοποθετούνται σε μια από πέντε ομάδες που αντιστοιχούν στα κτίρια στα οποία διαμένουν. Η τοποθέτηση γενικά αποφασίζεται στην αρχή της σχολικής περιόδου από τον Διευθυντή, θεωρητικά βάσει ηλικίας. Στην πράξη, μπορεί να δοθεί προτεραιότητα σε ένα νεότερο παιδί αν περιμένει πολύ καιρό για μια θέση, ή αν έχει πολλούς φίλους σε ανώτερη ηλικιακή ομάδα, ή αν επιδεικνύει χαρακτηριστικά ωριμότητας ανώτερης ηλικιακής ομάδας.

Κάποιοι σχολικοί κανόνες αφορούν συγκεκριμένες ηλικιακές ομάδες, για παράδειγμα, κανείς άλλος δεν μπορεί να καβαλήσει ποδήλατα που ανήκουν σε παιδιά του οικήματος Σαν εκτός από παιδιά αυτού του οικήματος, και μόνο παιδιά των οικημάτων Σακ και Κάριατζες επιτρέπεται να ανάβουν υπαίθριες φωτιές. Οι κανόνες που αφορούν την ώρα που τα παιδιά πρέπει να βρίσκονται στα κρεβάτια τους επίσης καθορίζονται βάσει ηλικιακής ομάδας.

Τα υπνοδωμάτια γενικά φιλοξενούν τέσσερα ή πέντε παιδιά.

Οικιακοί κηδεμόνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθένα από τα οικήματα (εκτός από το Κάριατζες, βλέπε παρακάτω) διαθέτει έναν «οικιακό κηδεμόνα»: ένα μέλος του προσωπικού του οποίου καθήκον είναι η γονική φροντίδα. Τα καθήκοντα ενός οικιακού κηδεμόνα περιλαμβάνουν το πλύσιμο των ρούχων των παιδιών υπ' ευθύνη τους, την φροντίδα μικροτραυματισμών και ασθενειών, την συνοδεία στο ιατρείο ή το νοσοκομείο σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, και την γενική συναισθηματική υποστήριξη. Ανάλογα με την ηλικιακή ομάδα, μπορεί επίσης να διηγούνται στα παιδιά ιστορίες πριν τον ύπνο, να τους φυλάνε τα πράγματα αξίας τους, να τα συνοδεύουν στην πόλη για να χαλάσουν το χαρτζιλίκι τους ή να μιλούν εκ μέρους τους στις συνελεύσεις.

Σαν[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ηλικίες από 6 έως 8 (κατά προσέγγιση).

Το οίκημα Σαν είναι ένα βοηθητικό κτίσμα, κοντά στις βασικές αίθουσες διδασκαλίας. Το όνομά του προέκυψε από το ότι αρχικά είχε χτιστεί ως σανατόριο. Όταν έγινε εμφανές ότι δεν υπήρχε ικανή ζήτηση για τη λειτουργία ξεχωριστού σανατορίου, δόθηκε για την ενδιαίτηση των μικρότερων παιδιών και του σχολικού κηδεμόνα τους. Για μια περίοδο, τα παιδιά του Σαν στεγάζονταν στο κυρίως σχολικό κτίριο, και το κτίριο Σαν χρησιμοποιούταν ως βιβλιοθήκη. Έκτοτε έχουν επιστρέψει πίσω, και τα δωμάτιά που καταλάμβαναν τα έχουν πάρει τώρα τα παιδιά του Κότατζ.

Οι νόμοι του σχολείου γενικά προστατεύουν τα παιδιά του Σαν, μη επιτρέποντάς τους να εμπλέκονται σε κάποιες επικίνδυνες δραστηριότητες και εμποδίζοντας τα μεγαλύτερα παιδιά από το να εκφοβίζουν, να εξαπατούν ή να εκμεταλλεύονται με άλλους τρόπους τα μικρά. Τα παιδιά του Σαν έχουν το δικαίωμα να εγείρουν τις υποθέσεις τους στην αρχή της σχολικής συνέλευσης, ή να βάλουν κάποιον άλλο μαθητή ή δάσκαλο να εγείρει το ζήτημα ή τα ζητήματά τους εκ μέρους τους.

Τα παιδιά του Σαν μπορούν να κοιμούνται σε μικτά δωμάτια, αλλά τα μεγαλύτερα παιδιά έχουν μόνον δωμάτια ξεχωριστού φύλου.

Κότατζ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ηλικίες 9 έως 10 (κατά προσέγγιση).

Τα παιδιά του Κότατζ αρχικά στεγάζονταν στην παλιά εξοχική κατοικία του Νηλ στα όρια της έκτασης του σχολείου. Για ένα διάστημα, το Σαν αντικατέστησε πλήρως το Κότατζ, αλλά σήμερα τα παιδιά του Κότατζ στεγάζονται στο κυρίως κτίριο του σχολείου.

Χάους[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ηλικίες 11 έως 12 (κατά προσέγγιση).

Τα παιδιά του Χάους φιλοξενούνται στο κυρίως κτίριο του σχολείου, που αποκαλείται απλώς «το Χάους» («το σπίτι» στα Ελληνικά).

Σακ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ηλικίες 13 έως 14 (κατά προσέγγιση).

Τα κτίρια του Σακ (είναι δύο, το Σακ των αγοριών και το Σακ των κοριτσιών) είναι μικρά βοηθητικά κτίρια, που έχουν πάρει το όνομά τους από την κάπως ετοιμόρροπη φύση της αρχικής τους κατασκευής. Έκτοτε τα κτίρια έχουν ανακαινιστεί.

Από τα παιδιά της ηλικίας του Σακ και πάνω αναμένεται να παίρνουν πιο ενεργό ρόλο στην διαχείριση του σχολείου, συμμετέχοντας σε επιτροπές, προεδρεύοντας σε συνελεύσεις, λειτουργώντας ως διαμεσολαβητές για την επίλυση διενέξεων και μιλώντας στις σχολικές συνελεύσεις. Φυσικά, και νεότερα παιδιά μπορούν να αναλάβουν τους περισσότερους από αυτούς τους ρόλους αν το επιθυμούν, και κανείς από αυτούς δεν είναι υποχρεωτικός ακόμη και για τα μεγαλύτερα παιδιά.

Κάριατζες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ηλικίες 15+ (κατά προσέγγιση).

Τα κτίρια Κάριατζ είναι παρόμοια με τα Σακ, αλλά μεγαλύτερα. Αρχικά όμως επρόκειτο για προσαρμοσμένα βαγόνια τραίνων. Από την τελευταία ανακαίνιση και μετά, το κτίριο Κάριατζ των αγοριών περιλαμβάνει μια μικρή κουζίνα και το Κάριατζ των κοριτσιών ένα κοινό δωμάτιο και ένα τμήμα ντους (άλλα μπάνια στο σχολείο έχουν μόνον μπανιέρες). Όλες οι εγκαταστάσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν και από τα δύο φύλα.

Τα παιδιά του Κάριατζ διαθέτουν ατομικά δωμάτια, και δεν τα φροντίζει κάποιος σχολικός κηδεμόνας. Αντίθετα αναμένεται από αυτά να πλένουν μόνα τους τα ρούχα τους και γενικώς να φροντίζουν τον εαυτό τους, βέβαια μέλη του προσωπικού αναλαμβάνουν εκ περιτροπής τη φροντίδα παιδιών του Κάριατζ που αρρωσταίνουν, και είναι ελεύθερα να συμβουλευτούν τον σχολικό κηδεμόνα του Σακ αν αισθάνονται την ανάγκη μιας συμβουλής ενηλίκου ή χρειάζονται ιατρική βοήθεια.

Αξιοσημείωτοι πρώην μαθητές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Τζον Μπέρμπινχαμ, παιδικός συγγραφέας και εικονογράφος
  • Κιθ Κρίτσλοου, καλλιτέχνης και καθηγητής αρχιτεκτονικής
  • Ρεμπέκα Ντε Μορνέ, ηθοποιός
  • Στορμ Θόργκερσον, σχεδιαστής εξωφύλλων ροκ δίσκων
  • Γκας Ντάτζεον, μουσικός παραγωγός
  • Τζον Σόουστακ, καθηγητής ιατρικής και δημόσιας υγείας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια

Κυβερνητικές επιθεωρήσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Σάμερχιλ δεν είχε ποτέ τις καλύτερες σχέσεις με την Βρετανική Κυβέρνηση, και ακόμη κατέχει τη θέση του σχολείου με τις περισσότερες επιθεωρήσεις σε όλη τη χώρα. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '90 επιθεωρήθηκε εννέα φορές. Αργότερα αποκαλύφθηκε ότι αυτό γινόταν επειδή ο OFSTED[8] (ο Αγγλικός Οργανισμός Επιθεώρησης και Πιστοποίησης Σχολικών Ιδρυμάτων) είχε συνθέσει μια μυστική λίστα εξηνταενός ανεξάρτητων σχολείων, σημειωμένων ως «υπό παρακολούθηση», στην οποία περιλαμβανόταν το Σάμερχιλ.[9]

Τον Μάρτιο του 1999, έπειτα από μια μεγάλη επιθεώρηση του OFSTED, ο τότε υπουργός παιδείας και απασχόλησης, Ντέηβιντ Μπλάνκετ, εξέδωσε προς το σχολείο μια ειδοποίηση καταγγέλοντάς το για την πολιτική του περί μη-υποχρεωτικών μαθημάτων. Μη συμμόρφωση στην ειδοποίηση εντός έξι μηνών συνήθως οδηγεί στο κλείσιμο, όμως το Σάμερχιλ επέλεξε να αμφισβητήσει δικαστικά την καταγγελία.[10]

Η υπόθεση έφτασε ενώπιον ενός ειδικού εκπαιδευτικού δικαστηρίου τον Μάρτιο του 2000, όπου το σχολείο εκπροσώπησαν νομικά επιφανείς υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων: ο Σύμβουλος της Βασίλισσας Τζόφρυ Ρόμπερτσον, και ο δικηγόρος Μαρκ Στέφενς. Έπειτα από τέσσερις ημέρες ακροαματικής διαδικασίας, η υπόθεση της κυβέρνησης κατέρρευσε, και συμφωνήθηκε διακανονισμός. Οι μαθητές του Σάμερχιλ που παρακολουθούσαν την διαδικασία εκείνη την ημέρα, με την άδεια του προέδρου του δικαστηρίου, κατέλαβαν την δικαστική αίθουσα και συγκάλεσαν σχολική συνέλευση για να συζητήσουν αν θα δεχθούν ή όχι τον διακανονισμό. Ψήφισαν ομόφωνα να τον δεχθούν.[11]

Η φύση του διακανονισμού ήταν αξιοπρόσεκτα ευρύτερη από αυτήν που είχε δικαιοδοσία να αποφασίσει ο δικαστής από μόνος του. Το δικαστήριο είχε μόνον την ισχύ να ακυρώσει την καταγγελία κατά του σχολείου, ενώ ο διακανονισμός περιείχε διατάξεις ώστε το Σάμερχιλ από εδώ και στο εξής να επιθεωρείται με σεβασμό στην φιλοσοφία και τις αξίες του, η γνώμη του παιδιού, μέσω των σχολικών συνελεύσεων αλλά και άλλων τρόπων, να λαμβάνεται υπ' όψιν στην επιθεώρηση, καθώς και την πρόβλεψη δύο συμβούλων από το σχολείο και ενός από το Υπουργείο Παιδείας ως συνοδών των επιθεωρητών, ώστε να βεβαιώνουν ότι η επιθεώρηση σέβεται τους στόχους και τις αξίες του σχολείου. Το σχολείο έγινε το πρώτο στην Αγγλία όπου τα παιδιά έχουν το δικαίωμα να συναντούνται επισήμως με τους επιθεωρητές ώστε να εκφράζουν τη γνώμη τους. Ως σύμβουλοι εκ μέρους του Υπουργείου Παιδείας έχουν υπηρετήσει ο Καθηγητής Πολ Χιρστ και ο Καθηγητής Τζέοφ Γουίτι, Διευθυντής του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου και νυν μέλος του διοικητικού σώματος του OFSTED.[11]

Η πρώτη πλήρης αναφορά επιθεώρησης έπειτα από την αμφισβητημένη αναφορά του 1999 δημοσιεύτηκε το 2007.[12] Η επιθεώρηση του 2007 έγινε στα πλαίσια του δικαστικού διακανονισμού και ήταν γενικά θετική, ακόμη και σε θεματικές περιοχές που το σχολείο είχε δεχθεί κριτική στην αναφορά του 1999. Το σχολείο επιμένει ότι δεν έχει αλλάξει την προσέγγισή του έπειτα από την αρχική επιθεώρηση.[13]

Η τελευταία πλήρης επιθεώρηση, στις 5 Οκτωβρίου του 2011, συμπεραίνει ότι το σχολείο διαπρέπει σε όλες τις θεματικές περιοχές εκτός από αυτήν της διδασκαλίας, που αξιολογήθηκε ως «καλή», και όχι «εξαιρετική» εξ αιτίας ζητημάτων αξιολόγησης.[14]

Τον Φεβρουάριο του 2013 το Υπουργείο Παιδείας ανακοίνωσε στο σχολείο ότι ανακαλεί μονομερώς τον συμφωνημένο δικαστικό διακανονισμό καθώς ο OFSTED ισχυρίζεται ότι τώρα κατανοεί το σχολείο και ότι δεν χρειάζεται ειδική διαδικασία επιθεώρησης για να βεβαιώνει την δίκαιη επιθεώρηση. Το σχολείο έχει στείλει στοιχεία και ερωτήσεις στην Επιτροπή Παιδείας του Βρετανικού Κοινοβουλίου σχετικά με την συνάντησή του με τον Επικεφαλής Επιθεωρητή Σχολείων, Σερ Μίκαελ Γουίλσοου, στις 13 Φεβρουαρίου του 2013. Τα στοιχεία παραθέτουν τις παρατηρήσεις μέλους της Επιτροπής Παιδείας που εκφράζει την δυσάρεστη έκπληξή του σχετικά με το έλλειμμα διαδικασιών στον OFSTED που να του επιτρέπουν να μαθαίνει από τα λάθη του.[15]

Δραματοποιημένες απεικονίσεις και ντοκιμαντέρ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το «Σάμερχιλ τη δεκαετία του '70», μια έκδοση της τηλεοπτικής σειράς ντοκιμαντέρ «Cutting Edge» του τηλεοπτικού καναλιού Channel 4, μεταδόθηκε στις 30 Μαρτίου 1992.[16][17][18][19]

Η τηλεοπτική παραγωγή του 2008 «Σάμερχιλ»[20][21][22] που μεταδόθηκε από το BBC One και το CBBC ως σειρά μικρού μήκους, και στο BBC Four ως δράμα μεγάλου μήκους, διεκτυλισσόταν στο Σάμερχιλ και παρουσίαζε το σχολείο καθώς και την εκδίκαση της δικαστικής υπόθεσης του 2000 και των γεγονότων που οδήγησαν σε αυτήν, εμπλουτισμένη με φανταστικά στοιχεία για λόγους δραματοποίησης. Μεγάλος μέρος της παραγωγής έγινε στην τοποθεσία του Σάμερχιλ με μαθητές να συμμετέχουν ως κομπάρσοι. Η παραγωγή παρουσίαζε μια έκδηλα θετική άποψη του σχολείου[23] καθώς ο σκηνοθέτης, Τζον Ήστ, ήθελε να αμφισβητήσει το σύγχρονο παράδειγμα του τι είναι ένα σχολείο, όπως αυτό κυριαρχεί στο σύγχρονο κοινωνικό φαντασιακό.[24] Βραβεύθηκε με δύο βραβεία BAFTA, συμπεριλαμβανομένου του βραβείου σεναρίου που είχε συγγράψει η Άλισον Χιούμ.[25]

Το ντοκιμαντέρ του 2008 «Imagine a School... Summerhill»[26] του Γουίλιαμ Τάιλερ Σμιθ διηγείται την δικαστική περιπέτεια του σχολείου το 2000, που απειλήθηκε με κλείσιμο έπειτα από την αναφορά της επιθεώρησης του OFSTED το 1999 και την καταγγελία του τότε βρετανού υπουργού παιδείας.

Η Εταιρεία Α.Σ. Νηλ Σάμερχιλ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Τραστ ιδρύθηκε το 2004 από τον Τιμ Μπρίγκχαους, τον Τομ Κόντι, τον Μπιλ Νάι, τον Μαρκ Στέφενς και τον Σύμβουλο της Βασίλισσας Τζόφρυ Ρόμπερτσον με σκοπό την άντληση κεφαλαίων για υποτροφίες και για την προώθηση της δημοκρατικής εκπαίδευσης σε όλον τον κόσμο. Δημοσιεύει ένα ηλεκτρονικό ενημερωτικό δελτίο και οργανώνει εκδηλώσεις άντλησης κεφαλαίων. Μια εκλεγμένη επιτροπή παιδιών του σχολείου, που αποκαλείται Επιτροπή Εξωτερικών Ζητημάτων, έχει καταφέρει με την πάροδο των χρόνων, και με την υποστήριξη του Τραστ, να προωθήσει το Σάμερχιλ ως θέμα μελέτης για τα παιδιά των κρατικών σχολείων, τους δασκάλους και τους ακαδημαϊκούς σε συνέδρια, σχολεία και εκδηλώσεις. Έχουν πραγματοποιήσει δημοκρατικές συναντήσεις στις Βρετανικές Βουλές και στο Δημαρχείο του Λονδίνου. Έχουν ασκήσει επιρροή σε τέσσερις Σχολικούς Αρχι-Επιθεωρητές μέσω της Επιτροπής Παιδείας σχετικά με την σημασία των δικαιωμάτων των παιδιών στα σχολεία και τις σχολικές επιθεωρήσεις. Έχουν απευθυνθεί στο Συνέδριο των Υπουργών Παιδείας της UNESCO, έχουν ασκήσει επιρροή και έχουν διαμαρτυρηθεί στο Ειδικό Συνέδριο για τα Δικαιώματα του Παιδιού του ΟΗΕ στην Νέα Υόρκη. Έλαβαν ενεργό συμβουλευτικό ρόλο αλλά και συνεισέφεραν στην συγγραφή του Άρθρου 12 σχετικά με τα δικαιώματα των παιδιών. Συνεχίζουν να συνεργάζονται με σχολεία, κολέγια και πανεπιστήμια.

Το Σάμερχιλ στην τέχνη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η σειρά της Ένιντ Μπλάιτον «Το πιο άτακτο κορίτσι» (τίτλος πρωτότυπου «The Naughtiest Girl») λαμβάνει χώρα σε ένα φανταστικό σχολείο, το Γουάιτλιφ, που μοιράζεται πολλές ομοιότητες με το Σάμερχιλ. Στο Γουάιτλιφ, τα παιδιά φτιάχνουν του κανόνες και συγκροτούν συνελεύσεις για να τους συζητήσουν και να τους τροποποιήσουν. Οι δάσκαλοι δεν τιμωρούν τα παιδιά, τα οποία δικάζονται και τιμωρούνται από τους συμμαθητές τους μέσω σχολικών συνελεύσεων.

Στη σειρά του Κ.Σ. Λιούις «Τα Χρονικά της Νάρνια»[27] σατιρίζονται σύντομα προοδευτικές προσεγγίσεις στην εκπαίδευση μέσω ενός σχολείου που το ονομάζει «Οίκος Πειραμάτων» (στο πρωτότυπο «Experiment House»). Η περιγραφή αυτού του σχολείου μοιάζει σε έναν βαθμό με αυτή του Σάμερχιλ.

Το βιβλίο «Επιθεωρώντας το Νησί»[28] της Χίλντα Σιμς λαμβάνει χώρα στο φανταστικό σχολείο του Κόραλφορντ, που είναι βασισμένο στο Σάμερχιλ.

Στο βιβλίο «Το μωρό της Ρόσμαρυ» (πρωτότυπος τίτλος «Rosemary's Baby») ο πρωταγωνιστής διαβάζει ένα αντίγραφο του βιβλίου του Νηλ «Σάμερχιλ».[29]

Είπαν[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • «Θα προτιμούσα το Σάμερχιλ να βγάλει έναν ευτυχισμένο οδοκαθαριστή παρά έναν νευρωτικό διανοούμενο.» — Α.Σ. Νηλ[30]
  • «Κανείς δεν είναι αρκετά σοφός ή αρκετά καλός ώστε να πλάσει τον χαρακτήρα ενός παιδιού. Αυτό που είναι λάθος στον άρρωστο, νευρωτικό μας κόσμο είναι ότι έχουμε διαπλασθεί, και μια ενήλικη γενιά που έχει δει δύο παγκόσμιους πολέμους και δείχνει να βρίσκεται στα πρόθυρα του να εξαπολύσει και έναν τρίτο, δεν θα έπρεπε να είναι άξια εμπιστοσύνης να πλάσει τον χαρακτήρα ούτε ενός ποντικού» — Α.Σ. Νηλ
  • «Αυτό που δεν μπορεί να αμφισβητηθεί είναι ότι εδώ συμβαίνει συναρπαστική και σημαντικής αξίας εκπαιδευτική έρευνα που θα έκανε καλό σε όλους τους εκπαιδευτικούς να δούν» — Αναφορά των Σχολικών Επιθεωρητών της Βασίλισσας, 1949
  • «Θα έγραφα αμέσως το παιδί μου σε ένα μπουρδέλο σαν αυτό του Σάμερχιλ» — Μαξ ΡάφερτυΣάμερχιλ: Υπέρ και Κατά. Μπουκουμάνης. 1975. 
  • «Όταν η πρώτη μου γυναίκα και εγώ ξεκινήσαμε το σχολείο, είχαμε μια βασική ιδέα: να φτιάξουμε το σχολείο ώστε να προσαρμοστεί στο παιδί – αντί να φτιάξουμε το παιδί ώστε να προσαρμοστεί στο σχολείο» — Α.Σ. Νηλ

Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 «Summerhill - Early days». Summerhill. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Σεπτεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2008.  (στα Αγγλικά)
  2. «History». Summerhill School. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Σεπτεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2008.  (στα Αγγλικά)
  3. 3,0 3,1 «home page». Summerhill School. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2008.  (στα Αγγλικά)
  4. «REPORT OF AN INQUIRY INTO SUMMERHILL SCHOOL - LEISTON, SUFFOLK». Self Managed Learning. 2000. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Ιανουαρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2008.  (στα Αγγλικά)
  5. «The School Meeting - interactive page». Summerhill School. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιουλίου 2010. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουνίου 2010.  (στα Αγγλικά)
  6. Τράσγουελ, Χάμφρεϋ (1975). Made In Summerhill. Hawthorn Books. ISBN 0-8015-7322-X.  (στα Αγγλικά)
  7. Άπλετον, Μάθιου. Summerhill School: A Free Range ChildhoodΑπαιτείται δωρεάν εγγραφή. ISBN 1-885580-02-9.  (στα Αγγλικά)
  8. http://www.ofsted.gov.uk/ OFSTED
  9. «Education Bill». Parliament. 22 Ιανουαρίου 2002. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2008.  (στα Αγγλικά)
  10. «Summerhill on trial». BBC News. 20 Μαρτίου 2000. http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/education/683649.stm. Ανακτήθηκε στις 2008-01-28.  (στα Αγγλικά)
  11. 11,0 11,1 «Summerhill closure threat lifted». BBC News (BBC). 23 Μαρτίου 2000. http://news.bbc.co.uk./1/hi/education/688152.stm.  (στα Αγγλικά)
  12. «Summerhill Inspector's report» (PDF). OFSTED. 7 Νοεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2008. [νεκρός σύνδεσμος] (στα Αγγλικά)
  13. Σέφερντ, Τζέσικα (1 Οκτωβρίου 2007). «So, kids, anyone for double physics? (But no worries if you don't fancy it)». Λονδίνο: The Guardian. http://www.guardian.co.uk/uk/2007/dec/01/ofsted.schools. Ανακτήθηκε στις 2008-05-27.  (στα Αγγλικά)
  14. . Ofsted. 27 Οκτωβρίου 2011. http://www.ofsted.gov.uk/inspection-reports/find-inspection-report/provider/ELS/124870. Ανακτήθηκε στις 2011-10-27.  (στα Αγγλικά)
  15. Evidence to Education Committee submitted by Michael Newman | 13 Φεβρουαρίου 2013| (στα Αγγλικά)
  16. Γκρίφιθς, Σιαν; Σίτεντεν, Μόρις (4 Ιουνίου 2006). «Liberal Summerhill tries discipline». The Times (Λονδίνο). http://www.timesonline.co.uk/article/0,,2087-2210064,00.html. Ανακτήθηκε στις 2008-01-28.  (στα Αγγλικά)
  17. «'Summerhill at Seventy' ταινία ντοκιμαντέρ του Channel-4 (η Zoe Readhead στο Cutting Edge film)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Μαΐου 2008. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2008.  (στα Αγγλικά)
  18. «'Summerhill at Seventy' η ταινία ντοκιμαντέρ του Channel-4 στο IMDB». Ανακτήθηκε στις 26 Μαρτίου 2012.  (στα Αγγλικά)
  19. «Παρακολουθήστε ελεύθερα την ταινία 'Summerhill at 70' στο VEOH». Ανακτήθηκε στις 26 Μαρτίου 2012. 
  20. «η σελίδα για την ταινία 'Summerhill' στο IMDB». Ανακτήθηκε στις 26 Μαρτίου 2012.  (στα Αγγλικά)
  21. «Παρακολουθήστε ελεύθερα την ταινία 'Summerhill' στο YouTube με ελληνικούς υπότιτλους». Ανακτήθηκε στις 15 Ιουλίου 2013. 
  22. «Παρακολουθήστε ελεύθερα την ταινία 'Summerhill' στο VIMEO». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Ιουνίου 2012. Ανακτήθηκε στις 26 Μαρτίου 2012.  (στα Αγγλικά)
  23. «Summerhill: Inside England's most controversial private school». The Independent (Λονδίνο). 28 Ιανουαρίου 2008. http://www.independent.co.uk/news/education/schools/summerhill-inside-englands-most-controversial-private-school-772976.html. Ανακτήθηκε στις 2010-05-24.  (στα Αγγλικά)
  24. «Summerhill: The school where lessons are optional». The Telegraph (Λονδίνο). 19 Ιανουαρίου 2008. http://www.telegraph.co.uk/culture/tvandradio/3670605/Summerhill-The-school-where-lessons-are-optional.html. Ανακτήθηκε στις 2013-02-18.  (στα Αγγλικά)
  25. «Writing Summerhill». The Writer's Guild of GB (Λονδίνο). 18 Μαρτίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-10-23. https://web.archive.org/web/20131023040558/http://www.writersguild.org.uk/news-a-features/tv/77-writing-summerhill. Ανακτήθηκε στις 2013-02-18.  (στα Αγγλικά)
  26. Imagine a School... Summerhill, Όρσον Μπιν, Τομ Κόντι, Πίτερ Κογιότ, Ρεμπέκα Ντε Μορνέ, Τζέηκ Γουέμπερ, σκηνοθεσία Γουίλιαμ Τάιλερ Σμιθ, αγγλικά, έκδοση 2008
  27. Λιούις, Κ.Σ. The Chronicles of NarniaΑπαιτείται δωρεάν εγγραφή (στα Αγγλικά). HarperCollins. ISBN 9780066238500. 
  28. Σιμς, Χίλντα (2000). Inspecting The Island (στα Αγγλικά). Seven-Ply Yarns. ISBN 0-9538797-0-4. 
  29. Λέβιν, Ίρα (1997). Rosemary's BabyΑπαιτείται δωρεάν εγγραφή (στα Αγγλικά). Signet. ISBN 9780451194008. 
  30. http://www.summerhillschool.co.uk/pages/school_policies.html Αρχειοθετήθηκε 2012-12-05 στο Wayback Machine. (στα Αγγλικά)

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γενικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δημοκρατική εκπαίδευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

OFSTED[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]