Πατροπασχιτισμός

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο Λόγος είναι τρόπος αποκάλυψης του Θ. Πατρός. Ταύτιζαν (εξ ού και «συναλείφοντες») τον Υιό με τον Πατέρα (πιστεύοντας ότι ενανθρώπησε ο Πατήρ), θεωρώντας τα τρία Πρόσωπα ως τρόπους εμφάνισης του ενός Θεού. Ο ένας Θεός (Υιοπάτωρ) εμφανίζεται ως Πατήρ στη Δημιουργία, ως Υιός στην Απολύτρωση και ως Άγιο Πνεύμα στη Χάρη (Αγιασμό). Έτσι, όμως, αποδέχονταν όχι πραγματική, αλλά φαινομενική Αγία Τριάδα. Οπαδοί: Πραξέας [(> Πραξιανοί) Πατήρ + σαρξ = Υιός], πάπας Βίκτωρ, Νοητός (> Νοητιανοί), Επίγονος, Κλεομένης, πάπας Ζεφυρίνος, πάπας Κάλλιστος, ο Βήρυλλος Βόστρων (Αραβία 244) και ο Σαβέλλιος [Ρώμη 198-217, στωική επιρροή εκτάσεως και συστολής της Μονάδος εις Τριάδα, τα τρία Πρόσωπα της Αγ. Τριάδος ως τρία προσωπεία (μάσκες)]. Την αίρεση καταπολέμησαν οι Τερτυλλιανός, Ιππόλυτος και Ωριγένης, οι οποίοι όμως έπεσαν στη θεωρία τής υποταγής. Τον Σαβέλλιο αναθεμάτισε η εν Αλεξανδρεία Σύνοδος (261) υπό τον Διονύσιο Αλεξανδρείας. Αλλ’ ο Διονύσιος Αλεξανδρείας ο Μέγας (264-265), σύμφωνα με τον Ρώμης Διονύσιο ο οποίος και τού αντιτάχθηκε (έρις των δυο Διονυσίων, 262), οδηγήθηκε (περισσότερο από παρεξήγηση κάποιων λόγων τού Αλεξανδρείας) στο άλλο άκρο, να θεωρήσει δηλ. τον Υιό ως κτίσμα.