Πατάκα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πατάκα του Μακάου
Χώρα: Μακάο Μακάο
Υποδιαίρεση: 100 άβος (avos)
Κωδικός ISO 4217: MOP
Συντομογρ. MOP$

Το πατάκα (pataca) είναι το νόμισμα του Μακάου (κινέζικα: 圓, κωδικός ISO 4217: MOP). Υποδιαιρείται σε 100 άβος (avos, καντονέζικα: 仙, sin),με τα 10 άβος να καλούνται 毫 (ho) στα καντονέζικα. Η Νομισματική Αρχή του Μακάου έχει την αρμοδιότητα του νομίσματος. Πολύ συχνά χρησιμοποιείται η βραχυγραφία MOP$. Για τις εμπορικές συναλλαγές, οι κάτοικοι του Μακάου χρησιμοποιούν συχνότερα το Δολάριο του Χονγκ Κονγκ.

Ετυμολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ονομασία «pataca» προέρχεται από ένα παλαιότερο αργυρό κέρμα που χρησιμοποιούνταν στην Ασία, το Μεξικανικό πέσο (8 ρεάλια), γνωστά στην πορτογαλική ως pataca mexicana. Το πατάκα του Πορτογαλικού Τιμόρ ήταν σε χρήση στο σημερινό Ανατολικό Τιμόρ ως το 1957, οπότε και το αντικατέστησε το εσκούδο του Πορτογαλικού Τιμόρ. Στα κινέζικα το νόμισμα λέγεται γιουάν (yuan) (圓), το οποίο είναι το ίδιο όνομα με αυτό του δολαρίου του Χονγκ Κονγκ και του δολαρίου της Ταϊβάν. Οι άνθρωποι στο Χονγκ Κονγκ και στο Μακάου, ωστόσο, αναφέρονται στο πατάκα του Μακάου με τον όρο «πορτογαλικά χρήματα», «Portuguese money» (葡幣), πιθανότατα λόγω του γεγονότος ότι το Μακάου κάποτε ήταν πορτογαλική αποικία.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το πατάκα εισήχθη ως λογιστική μονάδα το 1894. Αρχικά είχε ίδια αξία με το Πέσος του Μεξικού, το ισπανικό δολάριο και το δολάριο του Χονγκ Κονγκ και αντικατέστησε το πορτογαλικό ρεάλ με ισοτιμία 1 πατάκα = 450 ρέις (réis). Η Τράπεζα Banco Nacional Ultramarino (BNU, 大西洋銀行) ξεκίνησε να εκδίδει χαρτονομίσματα το 1906.

Ως το 1935, το πατάκα ήταν ίδιο σε αξία με το δολάριο του Χονγκ Κονγκ. Ακολούθησαν ισοτιμίες με το εσκούδο της Πορτογαλίας, προτού επανέλθει η ισοτιμία με το δολάριο του Χονγκ Κονγκ.

Ισοτιμίες για το πατάκα του Μακάο
Ημερομηνία καθιέρωσης 1 πατάκα =
1894 1 Δολάριο του Χονγκ Κονγκ
1935 5,5 εσκούδα Πορτογαλίας
1949 5 εσκούδα Πορτογαλίας
1967 4,75 εσκούδα Πορτογαλίας
1973 5,015 εσκούδα Πορτογαλίας
1 Δολάριο του Χονγκ Κονγκ=
1977 1,075 πατάκα
1978 1,0025 πατάκα
1979 1,0425 πατάκα
1983 1,03 πατάκα

Το 1980 η κυβέρνηση του Μακάου εκχώρησε το αποκλειστικό δικαίωμα να τυπώνει πατάκα σε ειδικό Ινστιτούτο, το λεγόμενο Instituto Emissor de Macau (IEM). Τελικά η αρμοδιότητα αυτή ανατέθηκε στην Τράπεζα BNU.

Κέρματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα πρώτα κέρματα στο Μακάου βγήκαν από το νομισματοκοπείο το 1952 και ήταν αυτά των 20 λεπτών. Το 1952 τα χάλκινα κέρματα των 5 και 10 άβος ακολούθησαν και στη συνέχεια κυκλοφόρησαν τα 50 άβος από χαλκονικέλιο και οι πατάκα ονομαστικής αξίας του 1 και των 5.

Τα κέρματα των 20 άβος και των 5 πατάκα έγιναν δωδεκαγωνικά το1993 και το 1992 αντίστοιχα, ενώ το 1997 κυκλοφόρησε ένα κέρμα διμεταλλικό των 10 πατάκα. Το 1998 βγήκε στην κυκλοφορία το χαλκονικέλινο κέρμα των 2 πατάκα.

Κέρματα σε κυκλοφορία σήμερα
Αξία Σύνθεση Εμπρόσθια όψη Πίσω όψη Έτος πρώτης κοπής
10 avos ορείχαλκος "Macau", "澳門" αξία , κοστούμι για χορό με κεφάλι λιονταριού 1993
20 avos αξία , πλοίο
50 avos αξία , χορός λιονταριού
MOP$1 Χαλκονικέλιο "Macau", "澳門" αξία , φάρος Γκία 1992
MOP$2 αξία , Ναός του Α-Μα 1998
MOP$5 αξία , Καθεδρικός ναός του Αγίου Παύλου στο Μακάο, κινέζικο πλοίο Τζόγκα 1992
MOP$10 Περιφέρεια: ορείχαλκος
κέντρο: χαλκονικέλιο
"Macau", "澳門" αξία , Ναός του Αγίου Δομήνικου στο Μακάο 1997

Τραπεζογραμμάτια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 27 Ιανουαρίου του 1906 εισήχθησαν χαρτονομίσματα αξίας του 1 και των 5, 50 και 100 πατάκα, για να ακολουθήσουν το 1907 τα 10 και 25 πατάκα. Το 1920 προστέθηκαν τα χαρτονομίσματα των 5, 10 και 50 άβος. Το 1923 εισήχθησαν τα τραπεζογραμμάτια των 10 πατάκα και το 1934 τυπώθηκαν δολάριο ίδια σε αξία με το πατάκα. (1, 5, 10, 50, 100, 200, 400, 800 και 1000 δολάρια). Το 1944 εισήχθησαν χαρτονομίσματα των 500 πατάκα και το 1988 των 1000 πατάκα.

Σήμερα υπάρχουν χαρτονομίσματα των 10, 20, 50, 100, 500 και 1000 πατάκας. Η σημερινή σειρά τυπώθηκε το 2005, ενώ τα τελευταία χαρτονομίσματα τυπώθηκαν από την Τράπεζα της Κίνας τα έτη 1995 και 2003.

Παρά το γεγονός ότι το πατάκα είναι το επίσημο νόμισμα στο Μακάου, τα περισσότερα από τα χρήματα που είναι σε κυκλοφορία είναι στην πραγματικότητα Δολάρια του Χονγκ Κονγκ.

Η ισοτιμία είναι «κλειδωμένη» στα 103 πατάκας του Μακάου (MOP$103) για 100 Δολάρια του Χονγκ Κονγκ (=HK$100), το Φεβρουάριο του 2004. 1 δολάριο ΗΠΑ είναι 8 πατάκας.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]