Παλιρροιακή δίνη

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Παλιρροϊκή δίνη

Παλιρροιακή δίνη ονομάζεται η δίνη που δημιουργείται από τη συνάντηση δύο παλιρροιακών ρευμάτων συνήθως σε αμφίγειο π.χ. μεταξύ νήσων διαφορετικού μεγέθους και σχετικά μικρής μεταξύ τους απόστασης, ή μεταξύ νήσου και της, σε μικρή απόσταση, έναντι ηπειρωτικής ακτής. Οι παλιρροιακές δίνες λέγονται κοινώς και ρουφήχτρες. Το φαινόμενο αυτό είναι λίαν επικίνδυνο και περιλαμβάνεται στους φυσικούς κινδύνους.

Φορά περιστροφής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι δημιουργούμενες αυτές δίνες στο βόρειο ημισφαίριο συνήθως είναι δεξιόστροφες και στο νότιο ημισφαίριο αριστερόστροφες, χωρίς αυτό να είναι και απόλυτο, ούσες επηρεαζόμενες και από άλλους παράγοντες όπως ο υφιστάμενος κυματισμός, η διαμόρφωση της ακτής κ.λπ.

Χαρακτηριστικές δίνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η μεγαλύτερη γνωστή ρουφήχτρα είναι η Μοσκστράουμεν (Moskstraumen - γνωστή στο κοινό ως το "Μάελστρομ") στα ανοιχτά των νήσων Λοφούτεν της Νορβηγίας, με ταχύτητα 40 χιλιόμετρα την ώρα, ενώ οι αμέσως ισχυρότερες φθάνουν σε ταχύτητες 20 έως 25 χιλιομέτρων την ώρα.

Άλλες σημαντικές δίνες που παρατηρούνται στον κόσμο είναι: η λεγόμενη δίνη της "βραχονησογέφυρας της Σεν" και οι δίνες της ΒΔ. Σκωτίας στις νήσους Σκάρμπα και Τζούρα των Εβρίδων που οι Σκώτοι ναυτικοί χαρακτηρίζουν "χύτρες αφρίζουσες". Σχετικά ασθενέστερη είναι η λεγόμενη "δίνη Μπλανσάρ", βόρεια του Κοταντέν στη Μάγχη, όπου η ταχύτητα των ρευμάτων κατά τις συζυγίες των παλιρροιών φθάνει τους 8 κόμβους (15 χιλιόμετρα την ώρα).

Οι ισχυρές δίνες έχουν σκοτώσει αρκετούς απρόσεκτους ναυτικούς, όμως η δύναμή τους τείνει να μεγαλοποιείται από την φαντασία.

Δίνες στην Ελλάδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην Ελλάδα εκτός από τις παλιρροιακές δίνες στη Παλίρροια του Ευρίπου, στη Χαλκίδα ιδιαίτερα στην αλλαγή της φοράς του παλιρροιακού ρεύματος, δεν παρατηρούνται αξιόλογες τέτοιες δίνες. Υφίστανται όμως λίγες περιορισμένου μεγέθους που παρατηρούνται στις Κυκλάδες, καθώς και μεταξύ των νήσων του ανατολικού και νοτιοανατολικού Αιγαίου και των έναντι ακτών της Τουρκίας.

  • Το 1985 η Λιμενική Αρχή του Γυθείου επεσήμανε δίνη πολύ πλησίον και ανατολικά από το Ακρωτήριο Ταίναρο, (στο Λακωνικό Κόλπο) που όμως δεν προέρχεται από παλιρροιακά ρεύματα, αλλά από την εκεί συνάντηση των θαλασσίων ρευμάτων του Αιγαίου και του Ιονίου Πελάγους. Η δίνη αυτή δεν είναι έντονα ορατή πλην όμως ακυβέρνητη λέμβος στο σημείο εκείνο αρχίζει να περιστρέφεται. Το δε σημείο (γεωγραφικό στίγμα) της δίνης του Ταινάρου δεν είναι σταθερό, μεταβαλλόμενο κατά διεύθυνση Βορρά - Νότου μέχρι 1,5 μίλι και σε απόσταση μέχρι ένα μίλι ανατολικά από την ακτή.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου τ.15ος σ.369

.