Ουίβι Λεν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Ουΐβι Λεν)
Ουΐβι Λεν
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Olivia Mathilda «Wivi» Lönn (Φινλανδικά)
Γέννηση20  Μαΐου 1872[1][2][3]
Τάμπερε[2]
Θάνατος27  Δεκεμβρίου 1966[1][2][3]
Ελσίνκι[2]
ΨευδώνυμοWivi Lönn
Χώρα πολιτογράφησηςΦινλανδία
Εκπαίδευση και γλώσσες
ΣπουδέςHelsinki University of Technology (έως 1896)
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααρχιτέκτονας[4]
Αξιοσημείωτο έργοEstonia Theatre
New Student House
Tampere Central Fire Station
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Ολίβια (Ουΐβι) Ματίλντα Λεν (φιν.Olivia (Wivi) Mathilda Lönn, 20 Μαΐου 1872, Τάμπερε, Φινλανδία – 27 Δεκεμβρίου 1966, Ελσίνκι, Φινλανδία) ή αλλιώς Βίβι Λεν ήταν Φινλανδή αρχιτέκτων. Ήταν η πρώτη γυναίκα που εργάστηκε ως ανεξάρτητη αρχιτέκτων και που πήρε τον τιμητικό τίτλο του «καθηγητή» από τη Φινλανδική Ένωση Αρχιτεκτόνων. Η Ουΐβι Λεν πέθανε στις 27 Δεκεμβρίου 1966 στο Ελσίνκι.

Βιογραφικά Στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ολίβια Ματίλντα Λεν γεννήθηκε στο χωριό Ονκινιέμι, κοντά στο Τάμπερε στις 20 Μαΐου, 1872. Ο πατέρας της ονομαζόταν Βίλχελμ Λεν, και εργαζόταν ως ζυθοποιός, και η μητέρα της ονομαζόταν Ματίλντα Σίρεν. Έχασε τον πατέρα της σε νεαρή ηλικία, οπότε η μητέρα της ήταν αυτή που συντηρούσε την μικρή Ολίβια και τα τρία αδέρφια της. Πήγε σχολείο στο Suomalainen tyttokoulu, και συνέχισε στο βιομηχανικό σχολείο του Τάμπερε, στον τομέα των κατασκευών, όπου και αρίστευσε χάρη στην ευφυΐα της αλλά και στο γεγονός πως σε αντίθεση με τους συμμαθητές της είχε ολοκληρώσει την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευσή της. Μετά την αποφοίτηση και με την παρότρυνση των καθηγητών της, μετακόμισε στο Ελσίνκι, την πρωτεύουσα της χώρας, όπου, από το 1893 έως το 1896 σπούδασε αρχιτεκτονική στο Πολυτεχνικό Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι. Κατά τη διάρκεια των σπουδών της γνώρισε τον Άρμας Λίντγκρεν, με τον οποίο παρέμεινε φίλη καθ'όλη τη διάρκεια της ζωής της και συνεργάστηκαν πολλές φορές.

Σταδιοδρομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ουΐβι Λεν στήριξε την καριέρα της και έγινε κυρίως γνωστή με τις νίκες της σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς, όπου μπορούσε να έχει ίσες ευκαιρίες με τους άνδρες συναδέλφους της, αλλά και από την ενασχόληση και μελέτη της στον τομέα των κτηρίων εκπαίδευσης.

Έκανε δύο μεγάλα εκπαιδευτικά και επαγγελματικά ταξίδια. Το πρώτο αμέσως μετά το πέρας των σποδών της, με προορισμό τη Σκωτία για να μελετήσει την οικοδομική τους τεχνοτροπία και την μεταχείριση των υλικών. Το δεύτερο ταξίδι έγινε κάποιες δεκαετίες αργότερα, και περιλάμβανε πολλές λουτροπόλεις στην Ευρώπη, τις οποίες επισκέφτηκε με τη συνεργάτιδά της Χάνα Παρβιάινεν, μελετώντας την οργάνωση και τη δομή τους.

Έπειτα από την αποφοίτησή της έγινε η πρώτη γυναίκα στη Φινλανδία που άνοιξε δικό της αρχιτεκτονικό γραφείο. Το 1904 κέρδισε το πρώτο βραβείο στον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό της οικονομικής Σχολή του Τέμπερε. Από το 1909 και για τέσσερα έτη η Ουΐβι Λεν μαζί με τον Άρμας Λίντγκρεν σχεδίασαν και επέβλεψαν την κατασκευή του Θεάτρου της Εσθονία και του Uusi Ylioppilastalo. Δυστυχώς για πολλά έτη η ανδροκρατούμενη αρχιτεκτονική κοινότητα καθώς και η βιβλιογραφία απέδιδαν τα εύσημα για τα δύο αυτά κτήρια μόνο στον Ουΐβι Λεν. Το 1913 μετακόμισα στη Γυβάσκυλα, όπου και δημιούργησε σειρά έργων, μεταξύ των οποίων ένα σχολείο και ένα εργοστάσιο. Ακόμη, το 1913 σχεδίασε το Γεωφυσικό Παρατηρητήριο του Σοντανκίλα.

Ανάμεσα σε πολλές άλλες κατοικίες που σχεδίασε τη δεκαετία του 1910 ήταν και αυτή του παγκοσμίως γνωστού Φινλανδού αρχιτέκτονα Άλβαρ Άαλτο στη Γυβάσκυλα, έργο το οποίο αποπερατώθηκε το 1915.

Την ακόλουθη δεκαετία σχεδίασε το κεντρικό κτήριο της Χριστιανικής Ένωσης Νέων Γυναικών του Ελσίνκι. Αυτήν την περίοδο συνεργάστηκε εκτενώς με τη φίλη της Χάνα Παρβιάινεν παράγοντας πλούτο έργου στην ευρύτερη περιοχή της Jyvaskyla. Μερικά από τα έργα τους ήταν παιδικοί σταθμοί, νηπιαγωγεία (η Λεν άλλωστε θεωρείται σπουδαία ιδιαίτερα στον τομέα των κτηρίων εκπαίδευσης), κέντρα υγείας, μια εκκλησία και μία βιβλιοθήκη.

Μέχρι το 1945 είχε ολοκληρωθεί και η κατασκευή του Γεωφυσικού Παρατηρητηρίου του Σοντανκίλα.

Το 1956 έγινε η πρώτη γυναίκα που πήρε τον τιμητικό τίτλο του 'καθηγητή' από τη Φινλανδική Ένωση Αρχιτεκτόνων.

Σημαντικότερα έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Talouskoulu, Tampere (1902–04)
  • Aleksanterin kansakoulu, Tampere (1906)
  • Kaukajärven kartano, Messukylä (1906)
  • Uusi Ylioppilastalo, 1910
  • Sakala-korporaation, Tartto, Viro (1911), 1911
  • Estonia Theatre, 1913
  • NNKY talo (Hospitz), Savonlinna (1930)
  • Sodankyla Geophysical Observatory, 1945

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 (Αγγλικά, Τσεχικά, Σλοβακικά, Σλοβενικά, Πολωνικά, Ουγγρικά, Γερμανικά, Ιταλικά, Σουηδικά, Κροατικά, Ισπανικά, Πορτογαλικά) European Theatre Architecture. Arts and Theatre Institute. 2824. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 www.mfa.fi/kokoelmat/arkkitehdit/wivi-lonn/. Ανακτήθηκε στις 6  Αυγούστου 2020.
  3. 3,0 3,1 3,2 «Lönn, Wivi» 13  Δεκεμβρίου 2017.
  4. Ανακτήθηκε στις 6  Αυγούστου 2020.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Wivi Lönn στο Wikimedia Commons