Νικόλαος Λούβαρις

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Νικόλαος Λούβαρις
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Νικόλαος Λούβαρις (Ελληνικά)
Γέννηση23 Οκτωβρίουιουλ. / 4  Νοεμβρίου 1887γρηγ.
Τήνος
Θάνατος26  Μαρτίου 1961
Αθήνα
ΚατοικίαΑθήνα[1]
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςνέα ελληνική γλώσσα
ΣπουδέςΕθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (1904–1907)
Πανεπιστήμιο της Λειψίας
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
θεολόγος
διδάσκων πανεπιστημίου
ΕργοδότηςΕθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (1925–1955)
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΥπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων της Ελλάδας (Μάρτιος 1936 – Αύγουστος 1936, Κυβέρνηση Κωνσταντίνου Δεμερτζή 1935 και Κυβέρνηση Ιωάννη Μεταξά 1936)
Υπουργός Θρησκευμάτων και Εθνικής Παιδείας της Ελλάδας (1943–1944, Κυβέρνηση Ιωάννη Ράλλη 1943)
Υπουργός Εθνικής Πρόνοιας της Ελλάδας (7  Απριλίου 1943 – 29  Απριλίου 1943, Κυβέρνηση Ιωάννη Ράλλη 1943)
μέλος της Ακαδημίας Αθηνών (από 1960)
ΒραβεύσειςΜεγαλόσταυρος του Τάγματος της Αξίας της Γερμανίας
δεδομένα

Ο Νικόλαος Λούβαρις (1887 - 1961) ήταν Έλληνας θεολόγος, καθηγητής πανεπιστημίου του 20ού αιώνα, μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, ελευθεροτέκτονας και συνεργάτης των Ναζί κατά τη Γερμανική Κατοχή της Ελλάδας .

Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στην κοινότητα Αρνάδος της Τήνου στις 23 Οκτωβρίου του 1887. Η οικογένειά του εγκαταστάθηκε στην κοινότητα Κτικάδου όπου φοίτησε στο δημοτικό σχολέιο (1890-1894). Στη συνέχεια φοίτησε στο Σχολαρχείο της Τήνου (1894-1897) και στο Πρότυπο Γυμνάσιο Αρρένων Αθηνών (1897-1900). Ακολούθως σπούδασε στη Ριζάρειο Σχολή (1900-1903) και στη Θεολογική Σχολή της Αθήνας (1904-1907). Μετά την εκπλήρωση των στρατιωτικών του υποχρεώσεων διορίστηκε στο Σχολαρχείο της Ανάφης μέχρι το 1911, οπότε έλαβε υποτροφία του Ιερού Ιδρύματος Τήνου για τη συνέχιση των σπουδών του στη Γερμανία. Μεταξύ 1911 και 1914 σπούδασε Ερμηνευτική Θεολογία της Καινής Διαθήκης, Θρησκειολογία, Φιλοσοφία και Παιδαγωγική στο Πανεπιστήμιο της Λειψίας.[2]

Στις 31 Ιανουαρίου 1915 επέστρεψε στην Ελλάδα και υπηρέτησε ως καθηγητής των Παιδαγωγικών στο Αρσάκειο Διδασκαλείο Αθηνών, στο Διδασκαλείο Θηλέων Κέρκυρας και στο Διδασκαλείο Αρρένων Θεσσαλονίκης, στο οποίο διετέλεσε και διευθυντής μεταξύ 1918 και 1923. Στη Θεσσαλονίκη, επίσης πραγματοποίησε διαλέξεις στον Ιερατικό Σύνδεσμο, στον Επιστημονικό Σύλλογο, ενώ εξελέγη και πρόεδρος της Ενώσεως Λειτουργών Μέσης Παιδείας Μακεδονίας. Στα τέλη του 1919 ανέλαβε τη διεύθυνση του εκεί εκδιδόμενου περιόδικού «Γρηγόριος Παλαμάς».[3] Στις 25 Οκτωβρίου 1921 αναγορεύθηκε διδάκτορας της Θεολογίας με θέμα «Η εις πνεύματα πίστις κατά τους περί Χριστού χρόνους».[4] Το 1923, μετατέθηκε δυσμενώς για πολιτικούς λόγους στο Γυμνάσιο Πολυγύρου, υπέβαλε όμως την παραίτησή του και προσελήφθη ως Διευθυντής του ελληνικού τμήματος της Ιταλικής Σχολής Θεσσαλονίκης, μέχρι το 1925.[2]

Στις 11 Νοεμβρίου 1925 εξελέγη παμψηφεί τακτικός καθηγητής της Εισαγωγής και της Ερμηνείας της Καινής Διαθήκης στη Θεολογική Σχολή Αθηνών.[5] Διετέλεσε γενικός γραμματέας του Υπουργείου Παιδείας δύο φορές τις περιόδους 1926-1928 και 1935-1936 και Υπουργός Παιδείας από 14 Μαρτίου 1936 έως 6 Αυγούστου 1936.[6][7] Υπήρξε ακόμη πρόεδρος της επιτροπής αναθεωρήσεως του Αναλυτικού Προγράμματος του μαθήματος των θρησκευτικών (1933), μέλος της Εφορίας του Παιδαγωγικού Κέντρου Αθηνών (1937) και υπουργικός επίτροπός του Κολλεγίου Αθηνών (1941)[8]. Το 1931 ίδρυσε το περιοδικό «Κοσμοθεωρία».[9]

Στις 29 Απριλίου του 1941 ήταν ένας από τους προτεινόμενους για υπουργοποίηση από τον Γεώργιο Τσολάκογλου. Όμως παραιτήθηκε αμέσως χωρίς να ορκιστεί, επικαλούμενος ως δικαιολογία την είσοδο των Ιταλών στην Αθήνα.[10] Ο Λούβαρις, ο οποίος θεωρούνταν εγγυητής της διατήρησης μιας στάσης ανοχής της Εκκλησίας της Ελλάδος απέναντι στις Γερμανικές κατοχικές δυνάμεις, συνέβαλε στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης προς το πρόσωπο του Αρχιεπισκόπου Δαμασκηνού εκ μέρους των Γερμανών καθώς συνέταξε έκθεση που την υπέβαλε στη Γερμανική Πρεσβεία, η οποία διαβιβάστηκε στο Βερολίνο, και τελικά εγκρίθηκε η αντικατάσταση του Αρχιεπισκόπου Χρύσανθου.[11] Στην τρίτη κατοχική κυβέρνηση του Ιωάννη Ράλλη από τις 7 Απριλίου 1943 έως τις 12 Οκτωβρίου 1944 έγινε υπουργός Θρησκευμάτων και Εθνικής παιδείας και υπουργός Εθνικής Προνοίας[12], κατόπιν έντονης πίεσης του Αρχιεπισκόπου Δαμασκηνού κατά ισχυρισμό του καθηγητή Ρηγόπουλου[4][13].

Ο ίδιος στα Απομνημονεύματά του γράφει πως η συμμετοχή του στην τελευταία κατοχική κυβέρνηση υπαγορεύθηκε από το αίσθημα ευθύνης του ως πνευματικού ανθρώπου απέναντι στην πατρίδα του και των συνανθρώπων του απέναντι της μανίας του ναζιστικού τέρατος.[5][14] ΜΝ

Μετά την Απελευθέρωση, τον Μάιο του 1944, απολύθηκε από το Πανεπιστήμιο Αθηνών λόγω της δίκης και καταδίκης του σε πενταετή φυλάκιση ως συνεργάτης των ναζιστών επί Κατοχής και [15] τη συμμετοχή του στην κατοχική κυβέρνηση του Ιωάννη Ράλλη. Αν και ο Αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός κλήθηκε στη δίκη από τον Λούβαρι ως μάρτυρας υπεράσπισης αυτός δεν παρέστη.[16] Επανήλθε στην έδρα του το 1949 και στις 31 Αυγούστου 1955 συνταξιοδοτήθηκε λόγω ορίου ηλικίας[17]. Διετέλεσε κοσμήτορας της Θεολογικής Σχολής Αθηνών τέσσερις φορές κατά τα ακαδημαϊκά έτη 1931-1932, 1937-1938, 1941-1942, 1952-1953.[18] Αποχώρησε από το Πανεπιστήμιο το 1955.[19] Ακόμη, κατά το ακαδημαϊκό έτος 1942-1943 υπήρξε αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών.[20] Ο Λούβαρις δίδαξε επίσης Εισαγωγή στις πνευματικές επιστήμες, Ιστορία του Πολιτισμού και Ιστορία των Θρησκευμάτων στο τμήμα Πολιτικών και Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών, Εισαγωγή στη Φιλοσοφία στο Νομικό τμήμα της Νομικής Σχολής Αθηνών,[5] Εισαγωγή στη φιλοσοφία και εισαγωγή στις πνευματικές επιστήμες στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, του οποίας υπήρξε και πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου από το 1939 μέχρι το 1941[21]. Δίδαξε Φιλοσοφία και Ηθική Αγωγή στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων (1939-1940)[22] και υπήρξε μέλος της Γερμανικής Φιλοσοφικής Εταιρείας του Βερολίνου, του Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσός από το 1932.[23] Το 1935 αναγορεύθηκε επίτιμος διδάκτορας της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης και το 1959[24] της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης.[25] Στις 17 Δεκεμβρίου 1960 εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.[26] Επίσης, ήταν μέλος της Μεγάλης Τεκτονικής Στοάς της Ελλάδας.[27] Απεβίωσε στις 26 Μαρτίου 1961 στην Αθήνα.[28]

Ακαδημαϊκό έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Θεωρείται ως ο βασικός εισηγητής των θρησκειοφιλοσοφικών σπουδών στην Ελλάδα: το μελέτημά του «Η φιλοσοφία της θρησκείας εν τω παρόντι», το 1916 μπορεί να θεωρηθεί ως η «ληξιαρχική πράξη γεννήσεώς της»[29] Πέτυχε, μάλιστα, με δική του εισήγηση την ίδρυση στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, ειδικής έδρας της Φιλοσοφίας της Θρησκείας μετά στοιχείων της Ψυχολογίας της θρησκείας, όπου δίδαξε κατ' ανάθεση από το 1953 έως το 1955. Σε αυτόν οφείλεται, επίσης, η ίδρυση της έδρας φιλοσοφίας στην Πάντειο Ανώτατη Σχολή Πόλιτικών Επιστημών. Με δική του πρωτοβουλία εισηγήθηκε το θρησκειοφιλοσοφικό μάθημα στις παιδαγωγικές ακαδημίες και στο Διδασκαλείο Μέσης Εκπαιδεύσεως. Επίσης μερίμνησε για τη δημιουργία ενός φυτωρίου νεοελλήνων θρησκειοφιλοσόφων από όπου προήλθαν οι Ευάγγελος Θεοδώρου και Νίκος Νησιώτης Ιδιαίτερη απήχηση είχε στο λεγόμενο Κύκλο της Χαϊδελβέργης (Ιωάννης Θεοδωρακόπουλος, Κωνσταντίνος Τσάτσος, Παναγιώτης Κανελλόπουλος), ενώ οι μαθητές του ονομάζονταν λουβαρισταί.[30] Ασχολήθηκε με τις θρησκειοψυχολογικές σπουδές και πρώτος αυτός καθιέρωσε το όνομα ψυχολογία της θρησκείας ή θρησκειοψυχολογία.[31]

Οι απόψεις του για τη θρησκεία έχουν δεχθεί επιδράσεις από τη θεωρία των αξιών, τη λεγόμενη αξιολογία των νεοκαντιανών της σχολής της Βάδης. Έτσι, σύμφωνα με τον Λούβαρι, ο πνευματικός βίος είναι ένα σύνολο αξιών με τη δική της καθεμιά περιοχή: για την αληθεία, π.χ., αντιστοιχεί η επιστήμη. Η θρησκεία έχει ως επίκεντρό της την αξία του αγίου ή του θείου. Επίσης ο Λούβαρις επηρεάστηκε από την φαινομενολογία του Έντμουντ Χούσερλ[32]. Αντίθετος προς τον ιστορικό υλισμό, παρέμεινε σταθερός στη θετικιστική αντίληψη των δασκάλων του Βίλχελμ Ντίλταϋ και Έντουαρντ Σπράνγκερ και δι΄αυτών του Ιμμάνουελ Καντ.[5][33][34] Στην Ιστορία της Φιλοσοφίας του, ο Λούβαρις ακολουθεί τη διαίρεση της αρχαίας φιλοσοφίας του Βίλχελμ Βίντελμπαντ (ιδρυτής της νεοκαντιανής σχολής της Βάδης), διακρίνοντας μία κοσμολογική, μία ανθρωπολογική και μία ηθικοθρησκευτική περίοδο στην εξέλιξή της. Παρόμοια, επίσης με τον Βίτελμπαντ, συγκροτεί το υλικό του με βάση την εξέλιξη των προβλημάτων στην αρχαία φιλοσοφία κι όχι τη χρονολογική σειρά που εμφανίζονται οι κυριότεροι εκπρόσωποί της.[35] Ο Λούβαρις, θρέμμα της γερμανικής παράδοσης της ιστορίας του πνεύματος, έγραφε ευνοϊκά και εκτενώς για την ανοικοδομητική προσφορά του Αδόλφου Χίτλερ, χαρακτήριζε τους Γερμανούς σοσιαλδημοκράτες εχθρούς του κράτους, ενώ τον Χίτλερ παιδί του λαού και περιέγραφε τον εκφυλισμό του Τύπου και των πανεπιστημίων από τις υπερβολικά ευρείες ελευθερίες. Σε άλλο άρθρο του ο ίδιος επαινούσε την κατάργηση των ελευθεριών στη Γερμανία: οι Ναζί είχαν αποκαταστήσει την ελευθερία του κράτους και είχαν ενισχύσει την εθνική συνείδηση, μεταξύ άλλων με σημαίες και στολές, παρελάσεις και στρατιωτικό πνεύμα. Δεν έλειπαν και οι θετικές εκτιμήσεις του για τον ιταλικό φασισμό.[36]

Συγγραφικό έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Θεολογικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Εισαγωγή εις τας περί Παύλου Σπουδάς, Θεσσαλονίκη 1911, Αθήνα, 1960
  • Η φιλοσοφία της θρησκείας εν τω παρόντι, Αθήνα, 1916
  • Η εις πνεύματα πίστις κατά τους περί Χριστού χρόνους, Θεσσαλονίκη, 1920
  • Υπόμνημα εις την προς Κολοσσαείς Επιστολήν, Θεσσαλονίκη, 1920[37]
  • Το Θεσσαλονικέων Α΄ Β΄ 1-16, Θεσσαλονίκη, 1925
  • Θρησκειολογία και Καινή Διαθήκη, Αθήνα, 1925
  • Η θρησκεία από αξιολογικής επόψεως, Αθήνα, 1928
  • Ιησούς: ιστορία ή μύθος, Αθήνα, 1929
  • «Η ψυχολογία της θρησκείας και η πρακτική αυτής σημασία», Εναίσιμα επί τη τριακοστή πέμπτη επετηρίδι της επιστημονικής δράσεως του Μακαριωτάτου Χρυσοστόμου Παπαδόπουλου, Αρχιεπισκόπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος, Αθήναι,1931, σελ. 130-134
  • Ο βίος του Χριστού. Το Θείον Δράμα, Αθήνα, 1932
  • Ιδέα και θρησκευτικά ελατήρια της αιώνιας ειρήνης, Αθήνα 1933
  • Αι πνευματικαί επιστήμαι, Αθήναι 1935
  • Εισαγωγή εις την Καινήν Διαθήκην, Φοιτητικός Θεολογικός Σύνδεσμος, Αθήναι, 1952[38]
  • Η ουσία της θρησκείας κατά την σύγχρονην φιλοσοσφίαν, Αθήνα, 1960
  • Ο Γκαίτε και η Εκκλησία, Αθήνα, 1961
  • Άθως: η πύλη του Ουρανού. Το μήνυμα του Αγίου Όρους προς το παρόν (2η εκδ. 1962)
  • Η ελληνική θρησκεία, Αθήνα, 1963
  • Συμπόσιον Οσίων (Μελέται και Στοχασμοί), τομ. Α΄ (Χριστός και θεολογία), τομ. Β΄ (Θρησκειολογία), Αθήνα, 1964

Φιλοσοφικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Αλήθεια και ποίησις, Θεσσαλονίκη, 1920
  • Νίτσε ο προφήτης μιας νέας θρησκείας, Αθήναι, 1928
  • Η θρησκεία του Βάγκνερ, εκδ. Μ. Σ. Ζηκάκης, Αθήνα, 1928
  • Ο Γκάιτε ως θρησκευτική προσωπικότης, εκδ. Μ. Σ. Ζηκάκης, Αθήνα, 1929
  • Ιστορία της φιλοσοφίας, τομ. Α΄, Β΄, Αθήναι, 1933
  • Die Philosophie der Gegenwart in Griechenland, Munchen 1940
  • Ο Ρίλκε. Ο αποδομητής, ο μύστης και ο επόπτης, Αθήνα 1942
  • Μεταξύ δύο κόσμων, Αθήνα, 1949
  • Eduard Sprangers Philosophie des Geistes, Tubingen, 1957
  • Griechenland und die hellenische Idee, Tubingen, 1957

Παιδαγωγικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • "Griechenland - Schulwesen". στο Lexikon der Pädagogik, Freiburg, 1913-1917
  • Εκπαίδευσις και ανθρωπισμός: Νέα ζωή ανθίζει από ερείπια, Αθήνα, 1927
  • L' education de theologien en Grece, 1948

Μεταφράσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • E. Spranger, Είδη ζωής, Αθήνα, 1917
  • L. Radermacher, Γραμματική της Καινής Διαθήκης, Θεσσαλονίκη, 1920
  • E. Spranger, Η ψυχολογία της εφηβικής ηλικίας, Α΄ εκδ. Αθήνα, 1925, Β΄ Αθήναι, 1960
  • E. Spranger, Η κοσμοθεωρία του Γκαίτε, Αθήνα, 1936
  • P. Kalweit, Εισαγωγή εις την φιλοσοφίαν της θρησκείας, εκδ. Μ. Σ. Ζηκάκης, Αθήνα, 1936
  • E.Berggrav, Η ψυχική πηγή της θρησκείας, εκδ. Ένωσις Άνθρωπος, Αθήνα, 1946
  • E. Spranger, Ο Γκαίτε και αι μεταφυσικαί αποκαλύψεις, Αθήνα, 1947

Αυτοβιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Νοσταλγικαί περιπλανήσεις Α΄, 1937, Β΄, 1949


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ «Nuremberg Trials Project». Nuremberg Trials Project.
  2. ↑ 2,0 2,1 Δαρδαβέσης 2011, σελ. 211
  3. ↑ Καραθανάσης 2011, σελ. 68-70
  4. ↑ 4,0 4,1 Δαρδαβέσης 2011, σελ. 212
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Χωρίς συντάκτη (1986). «Λούβαρις Νικόλαος». Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια. τόμ. 5. Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών. σελ. 295-296. 
  6. ↑ «Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης | Κυβέρνηση Δεμερτζή Κωνσταντίνου (1935)». www.ggk.gov.gr. Ανακτήθηκε στις 29 Νοεμβρίου 2016. 
  7. ↑ «Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης | Κυβέρνηση Μεταξά Ιωάννου». www.ggk.gov.gr. Ανακτήθηκε στις 29 Νοεμβρίου 2016. 
  8. ↑ Ρεράκης 2011, σελ. 50
  9. ↑ Παπαδημητρίου, Δέσποινα (2006). Από τον λαό των νομιμοφρόνων στο έθνος των εθνικοφρόνων: η συντηρητική σκέψη στην Ελλάδα 1922-1967. Αθήνα: Εκδόσεις Σαββάλας. σελ. 108. ISBN 978-960-449-071-4. 
  10. ↑ Φλάισερ χ.χ., σελ. 355
  11. ↑ Τσιρώνης 2010, σελ. 418-419
  12. ↑ «Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης | Κυβέρνηση Ράλλη Ιωάννου (1943)». www.ggk.gov.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 29 Νοεμβρίου 2016. 
  13. ↑ Ο ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Γεώργιος Ρηγόπουλος αναφέρει, «[...]παρά τις συστάσεις, εκκλήσεις αλλά και παρακλήσεις γνησίων φίλων του, εκάμφθη από τις ασφυκτικές πιέσεις του τότε αρχιεπισκόπου Δαμασκηνού και εδέχθη να γίνει υπουργός Παιδείας στην κατοχική κυβέρνηση Ιωάννου Ράλλη.» Ρηγόπουλος 2011, σελ. 149
  14. ↑ Στα μυστικά αρχεία της Βέρμαχτ, με ημερομηνία 26 Σεπτεμβρίου 1944, υπάρχει άποψη των Γερμανών για τον Λόυβαρι, «[...]ομιλεί ευκαίρως τη γερμανικήν και παίζει τον γερμανόφιλον. Εις την πραγματικότηταν είναι χρωματισμένος με κομμουνισμόν σαλονιού ή τουλάχιστον ανέχεται εις τον κύκλον της δραστηριότητός του ισχυράν προπαγάνδαν υπέρ του Ε.Α.Μ. και του κομμουνισμού. Πρόσκειται εις την Γερμανικήν πρεσβείαν», Ενεπεκίδης χ.χ., σελ. 36
  15. ↑ Φυλακίσθηκε στον τελευταίο όροφο του κτιρίου Μινιόν. Ρηγόπουλος 2011, σελ. 150
  16. ↑ Στις παραμονές της δίκης του κι ενώ ήταν προφυλακισμένος, ο γιος του Αλφρέδος απήχθη και δεν βρέθηκε ποτέ. Τσιρώνης 2010, σελ. 419, υποσ. 867, Ρηγόπουλος 2011, σελ. 150
  17. ↑ Δαρδαβέσης 2011, σελ. 212-213
  18. ↑ «ΕΚΠΑ: Κοσμητεία Θεολογικής Σχολή - Διατελέσαντες Κοσμήτορες». deantheol.uoa.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 29 Νοεμβρίου 2016. 
  19. ↑ «ΕΚΠΑ: Θεολογική Σχολή - Τμήμα Θεολογίας - Διατελέσαντα Μέλη ΔΕΠ». www.theol.uoa.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Δεκεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2016. 
  20. ↑ «Αντιπρυτάνεις Πανεπιστημίου Αθηνών». Επετηρίδα Πανεπιστημιακών Ετών 2012-2013 (Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών): σ. 29. 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-04-13. https://web.archive.org/web/20160413084414/http://www.uoa.gr/fileadmin/user_upload/PDF-files/organa/Epethrida_2014.pdf. Ανακτήθηκε στις 2016-11-30. 
  21. ↑ «Πάντειον Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών - Η Διοίκηση του Πανεπιστημίου 1930-σήμερα». www.panteion.gr. Ανακτήθηκε στις 29 Νοεμβρίου 2016. 
  22. ↑ Παπαδόπουλος 1968, σελ. 620
  23. ↑ «Μέλη του Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσού». lsparnas.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Νοεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 29 Νοεμβρίου 2016. 
  24. ↑ Ριζόπουλος, Παναγιώτης (Φεβρουάριος 2007). «Θεολογική Σχολή Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης». www.orthodoxia.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 29 Νοεμβρίου 2016. 
  25. ↑ Σιώτης, Μάρκος (1 Απριλίου 1961). «Επικαιρότητες - Νικόλαος Λούβαρις». Νέα Εστία (τχ. 810): σ. 478. http://www.ekebi.gr/magazines/ShowImage.asp?file=97293&code=1213. Ανακτήθηκε στις 2016-11-29. [νεκρός σύνδεσμος]
  26. ↑ «Τακτικά μέλη της Ακαδημίας Αθηνών κατά σειρά εκλογής». www.academyofathens.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 29 Νοεμβρίου 2016. 
  27. ↑ «Λούβαρις Νικόλαος - Η Μεγάλη Στοά της Ελλάδας». www.grandlodge.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2016. 
  28. ↑ «Απεβίωσε και εκηδεύθη ο καθηγητής Ν. Λούβαρις». Μακεδονία: σελ. 3. 28 Μαρτίου 1961. http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin_ftr.asp?c=124&pageid=27800&id=-1&s=0&STEMTYPE=0&STEM_WORD_PHONETIC_IDS=ARnASXASlASKASJASZASRASaARnASXASlASKASJASZASRASaARnASXASlASKASJASZASRASaARnASXASlASKASJASZASRASaARnASXASlASKASJASZASRASa&CropPDF=0. Ανακτήθηκε στις 2016-11-29. 
  29. ↑ Μπέγζος 1998, σελ. 50
  30. ↑ Μπέγζος 1998, σελ. 52-53
  31. ↑ Μπέγζος 2011, σελ. 199-207
  32. ↑ Μακράκης 1994, σελ. 194
  33. ↑ Θεοδώρου 2011, σελ. 171-198
  34. ↑ Χρήστου 2011, σελ. 15-25
  35. ↑ Μποζίνης 2011, σελ. 27-46
  36. ↑ Τα άρθρα του: Ο εθνικοσοσιαλισμός και τα αίτιά του στην Καθημερινή της 6ης Ιανουαρίου 1935, επίσης, Τα επακόλουθα του χιτλερικού κινήματος, στην Καθημερινή της 10ης Ιανουαρίου 1935 και παρόμοια στα φύλλα της 20ης Ιανουαρίου 1935 και της 25ης Ιανουαρίου. Herring 2008, σελ. 1223
  37. ↑ Σκιαδαρέσης 2011, σελ. 134
  38. ↑ Πολυγραφημένες αδημοσίευτες σημειώσεις: πρόκειται για τον πρόλογο και τις επιμέρους ειδικές εισαγωγές σε όλα τα βιβλία της Καινής Διαθήκης στην έκδοση μετάφραση της Αγίας Γραφής του Αθανάσιου Χαστούπη, Μπελέζος 2011, σελ. 141

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ηλίας Βενέζης, Αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός. Οι χρόνοι της δουλείας, εκδ. Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα, 1981
  • Θεόδωρος Δαρδαβέσης, «Νικόλαος Λούβαρις: Αδρή παράθεση βιογραφικών στοιχείων», στο: Θεόδωρος Δαρδαβέσης (επιμ.) Νικόλαος Λούβαρις: ο φιλόσοφος, παιδαγωγός και θεολόγος, Θεσσαλονίκη 2011, σελ. 211-215
  • Γεώργιος Ρηγόπουλος, «Ο Λούβαρις όπως τον έζησα», στο: Θεόδωρος Δαρδαβέσης (επιμ.) Νικόλαος Λούβαρις: ο φιλόσοφος, παιδαγωγός και θεολόγος, Θεσσαλονίκη 2011, σελ. 147-157
  • Αθανάσιος Καραθανάσης, «Ο καθηγητής Νικόλαος Λούβαρις στη Θεσσαλονίκη», στο: Θεόδωρος Δαρδαβέσης (επιμ.) Νικόλαος Λούβαρις: ο φιλόσοφος, παιδαγωγός και θεολόγος, Θεσσαλονίκη 2011, σελ. 67-82
  • π. Ιωάννης Σκιαδαρέσης, «Ο Ν. Λόυβαρις ως ερμηνευτής της Καινής Διαθήκης» στο: Θεόδωρος Δαρδαβέσης (επιμ.) Νικόλαος Λούβαρις: ο φιλόσοφος, παιδαγωγός και θεολόγος, Θεσσαλονίκη 2011, σελ. 127-140
  • Κωνσταντίνος Μπελέζος, «Το ερμηνευτικό έργο του καθηγητού Νικόλαου Λούβαρι», στο: Θεόδωρος Δαρδαβέσης (επιμ.) Νικόλαος Λούβαρις: ο φιλόσοφος, παιδαγωγός και θεολόγος, Θεσσαλονίκη 2011, σελ. 141-144
  • Ηρακλής Ρεράκης, «Ο Ν.Λούβαρις και η επιστήμη της παιδαγωγικής», στο: Θεόδωρος Δαρδαβέσης (επιμ.) Νικόλαος Λούβαρις: ο φιλόσοφος, παιδαγωγός και θεολόγος, Θεσσαλονίκη 2011, σελ. 49-66
  • Μιχάλης Μακράκης, Ιστορία της φιλοσοφίας της θρησκείας, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 1994
  • Χωρίς συντάκτη, «Λούβαρις Νικόλαος», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, Εκδοτική Αθηνών, τόμ. 5 (1986), σελ. 295-296
  • Στυλιανός Παπαδόπουλος, «Λούβαρις Νικόλαος», στο: Μεγάλη Παιδαγωγική Εγκυκλοπαίδεια, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, τόμ.3 (1968), σελ. 619-620
  • Πολυχρόνης Ενεπεκίδης, Η Ελληνική αντίστασις 1941-1944. Όπως αποκαλύπτεται από τα μυστικά αρχεία της Βέρμαχτ εις την Ελλάδα, εκδ. Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήναι, χ.χ.
  • Χάγκεν Φλάισερ, Στέμμα και σβάστικα. Η Ελλάδα της Κατοχής και της Αντίστασης, τόμ.1, εκδ. Παπαζήση, Αθήνα, χ.χ.
  • Μάριος Μπέγζος, Νεοελληνική φιλοσοφία της θρησκείας, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 1998
  • Κωνσταντίνος Μποζίνης, «Ο Νικόλαος Λούβαρις ως ιστορικός της φιλοσοφίας» στο: Θεόδωρος Δαρδαβέσης (επιμ.) Νικόλαος Λούβαρις: ο φιλόσοφος, παιδαγωγός και θεολόγος, Θεσσαλονίκη 2011, σελ. 27-46
  • Ευάγγελος Θεοδώρου, «Ο φιλοσοφικός στοχασμός του Νικόλαου Λούβαρι» στο: Θεόδωρος Δαρδαβέσης (επιμ.) Νικόλαος Λούβαρις: ο φιλόσοφος, παιδαγωγός και θεολόγος, Θεσσαλονίκη 2011, σελ. 171-198
  • Κωνσταντίνος Χρήστου, «Ο πνευματικός πολιτισμός του 19ου και του 20ου αιώνος κατά τον Νικόλαο Λούβαρι» στο: Θεόδωρος Δαρδαβέσης (επιμ.) Νικόλαος Λούβαρις: ο φιλόσοφος, παιδαγωγός και θεολόγος, Θεσσαλονίκη 2011, σελ. 15-25
  • Μάριος Μπέγζος, «Ο Νικόλαος Λούβαρις και η ψυχολογία της θρησκείας» στο: Θεόδωρος Δαρδαβέσης (επιμ.) Νικόλαος Λούβαρις: ο φιλόσοφος, παιδαγωγός και θεολόγος, Θεσσαλονίκη 2011, σελ. 199-207
  • Θεοδόσης Τσιρώνης, Εκκλησία πολιτευομένη. Ο πολιτικός λόγος της Εκκλησίας της Ελλάδος (1913-1941), εκδ. Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη 2010
  • Gunnar Herring, Τα πολιτικά κόμματα στην Ελλάδα 1821-1936, μτφρ. Θόδωρος Παρασκευόπουλος, τόμ.Β΄, εκδ. Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα, 2008

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Μάρκος Σιώτης, Νικόλαος Λούβαρις, εν Αθήναις, 1965
  • Κωνσταντίνος Μερεντίτης, Eduard Sprenger και Νικόλαος Λούβαρις (Μνημόσυνον), εν Αθήναις, 1962
  • Ευάγγελος Θεοδώρου, Ο Νικόλαος Λούβαρις ως διδάσκαλος και οδηγός, Αθήνα 1981
  • Ν. Ι. Λούβαρις ο Αποδημητής, ο Μύστης, ο Επόπτης (επιμ. Δημήτριος Σταθόπουλος), εκδ. Χατζηνικολή, 1981

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Νικόλαος_Λούβαρις&oldid=10397847"