Νικήρατος
Νικήρατος είναι θεατρικό έργο της Ευανθίας Καΐρη.
Υπόθεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το έργο τοποθετείται στο πολιορκημένο από τους Τούρκους Μεσολόγγι. Κάθε ελπίδα για βοήθεια έχει χαθεί και ο στρατηγός Νικήρατος σκέφτεται να φυγαδεύσει την κόρη του. Συζητά με το εκπρόσωπο των Μεγάλων Δυνάμεων, επτανήσιο Λυσίμαχο. Εκεί του εκθέτει τις απόψεις του για την όλη κατάσταση. Τα γυναικόπαιδα αναπέμπουν δέηση στο Θεό. Τελικά αποφασίζεται η Έξοδος, ενώ οι άρρωστοι οι γεροντότεροι μένουν πίσω για να τιναχθούν στον αέρα μαζί με τους Τούρκους. Ο Νικήρατος σχεδιάζει την φυγή της κόρης του και του γιου του με τον Λυσίμαχο. Τελικά η κόρη του αποφασίζει να μείνει μαζί του: επιλέγει την αυτοθυσία.
Εκδοτική ιστορία του έργου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Νικήρατος ήταν το πρώτο τυπωμένο θεατρικό έργο αφιερωμένο στην Ελληνική Επανάσταση και εκδόθηκε ανώνυμα στο Ναύπλιο το 1826.[1]
Δραματουργικά χαρακτηριστικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Χαρακτηρίζεται από συγκινησιακή φόρτιση και λυρισμό. Ως προς τη μορφή και το περιεχόμενο συνδυάζει το ιστορικό θέμα με κλασικότροπα εξαρχαϊστικά στοιχεία (αρχαία ονόματα για τα πρόσωπα του δράματος, υψυλός τόνος και χρήση ένός χωρικού σε κομβικό σημείο του έργου).[2]
Ιδεολογικά χαρακτηριστικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Φορτίζει το έργο με έντονο πολιτικό προβληματισμό καταγγέλοντας τους ξένους και τις μεγάλες δυναμεις για την αδιαφορία τους απέναντι στον αγώνα των Ελλήνων ενώ έμμεσα θίγει και τις ευθύνες της ελληνικής πλευράς, τις εμφύλιες διενέξεις και τους εθνικούς διχασμούς.[3]
Παραστασιολογική ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το έργο Νικήρατος γράφτηκε τρεις μήνες μετά την Έξοδο του Μεσολογγίου το 1826,στην Ερμούπολη. Πρωτοπαρουσιάστηκε το 1827 μπροστά σε πρόσφυγες στην Ερμούπολη,ίσως και το 1830, ενώ σίγουρα παίχτηκε το 1838. Με τον τίτλο Η άλωσις του Μεσολογγίου παίζεται το 1837 στο θέατρο του Σκοντζόπουλου στην Αθήνα καθώς και σε αυλική παράσταση που οργανώνει Γερμανός αξιωματικός με Έλληνες ερασιτέχνες. Το 1838 ανεβαίνει στο Μεσολόγγι. Πιθανώς παίχτηκε και το 1869. Επίσης παίχτηκε στην Καΐρειο Σχολή.[4]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Σπάθης 2005, σελ. 356–357.
- ↑ Σπάθης 2005, σελ. 360–361.
- ↑ Σπάθης 2005, σελ. 361.
- ↑ Πούχνερ 2006, σελ. 50-51
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Γριτσόπουλος, Τάσος (Απρίλιος 1949). «Το 1821 και το θέατρο». Νέα Εστία 45 (522): 405-408. http://www.ekebi.gr/magazines/ShowImage.asp?file=77104&code=4566.[νεκρός σύνδεσμος]
- Πούχνερ, Βάλτερ (2006). «Νικήρατος». Ανθολογία Νεοελληνικής Δραματουργίας. Από την Επανάσταση του 1821 ως τη Μικρασιατική Καταστροφή. Β1. Αθήνα: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης. σελίδες 44–60.
- Σπάθης, Δημήτρης (2005). «Παλαιά λογοτεχνικά κείμενα σε νέες εκδοτικές περιπέτειες». Ο Ερανιστής (Όμιλος Μελέτης του Ελληνικού Διαφωτισμού) 25: 353–406. doi:. https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/eranistis/article/view/1414/1426.